به گزارش خبرنگار ایمنا، پانزدهم تیرماه شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر به ایران سفر کرد.
با توجه به گسترش روابط ایران با قطر و سفرهای متعددی که مقامات قطری به ایران و مقامات ایرانی به قطر داشتند، طی هفته گذشته وزیر امور خارجه قطر به منظور روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی به ایران سفر کرد.
سفر شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی به ایران پس از اینکه دور جدید مذاکرات برجامی به صورت غیرمستقیم میان ایران، آمریکا و اتحادیه اروپا در دوحه برگزار شد، صورت گرفته است. از این‌رو کارشناسان معتقدند احتمالاً سفر وزیر خارجه قطر به ایران پیرامون مباحث مذاکراتی صورت گرفته باشد.
پیش‌تر قطر روند این دوره از مذاکرات را مثبت ارزیابی کرده و گفته بود تا حصول نتایج مدنظر ایران و بازگشت طرفین به مذاکرات تمام تلاش خود را به کار خواهد بست.
قطر به دنبال ازسرگیری و احیای برجام است
مصیب نعیمی، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص اهداف سفر وزیر امور خارجه قطر به ایران اظهار می‌کند: این سفر از یک بعد در چارچوب روابط دوجانبه بود و از بعد دیگر میزان بهره‌گیری از امکانات جمهوری اسلامی ایران در جام جهانی و حضور ایران در این رویداد بسیار مهم و بزرگ و برای هماهنگی تیم فوتبال کشور بود.
وی با بیان اینکه توسعه روابط اقتصادی دو جانبه جزو موارد مطرح شده در این سفر بود، ادامه می‌دهد: به دنبال سفر پیشین امیر قطر به تهران نکاتی در خصوص اثرگذاری مذاکرات هسته‌ای مورد بحث قرار گرفت از این رو قطر وساطت را آغاز کرده است و داوطلبانه پیام‌های جمهوری اسلامی ایران را دریافت می‌کند اما باید قطر پاسخ صحیحی برای ازسرگیری مذاکرات داشته باشد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه می‌گوید: باید به این نکته توجه کرد که تا جایی که مشخص است آمریکایی‌ها باید بین توصیه‌های رژیم صهیونیستی و پایین آوردن تعهدات خود یکی را انتخاب کنند.
وی اضافه می‌کند: قطری‌ها بر این باور هستند که امنیت منطقه مرتبط با یک تنش‌زدایی است، قطر از کشورهایی است که در این برهه احساس می‌کند توافق و رفع تنش می‌تواند در روند مراحل بعدی ثبات ایجاد کند.
نعیمی خاطرنشان می‌کند: با توجه به معادلات تازه‌ای که بر اثر جنگ اوکراین در دنیا به وجود آمده است بالتبع در منطقه بی‌تأثیر نخواهد بود که اقدامات از سوی قطر به صورت جدی دنبال می‌شود.
وی تصریح می‌کند: یکی از مواردی که قطر به شدت به دنبال آن است از سرگیری و احیای برجام است، آمریکایی‌ها هم این امر را حداقل به صورت شفاهی پذیرفتند. اما آمریکا در یک شرایط چندگانه قرار دارد و از طرفی می‌خواهد در برابر جریانات پیش آمده در منطقه یارگیری کند و صحنه را بسازد.
به گفته این کارشناس مسائل منطقه، آمریکا از ترس اینکه روسیه بتواند از موقعیت استفاده کند سعی بر این دارد هم پیمانان قبلی را در یک ائتلاف جدید شکل دهد.
وی می‌افزاید: در زمان با توجه به دوگانگی که در سیاست آمریکا وجود دارد، جناح تندرو و کندرو نتوانستند به نتیجه نهایی برای مذاکرات برسند و از مرحله ناخوشایندی که ترامپ ایجاد کرده بود خارج شوند. از این‌رو قطر تلاش می‌کند از حقانیت ایران برای برگشتن آمریکا به توافق و مذاکرات، حمایت کند.
نعیمی یادآور می‌شود: با توجه به شرایط سخت و دشوار آمریکا در منطقه، باید هم‌پیمانان خود هرچند کشورهای کوچکی هستند را قانع کند. لذا این امر را در کلیات پذیرفتند از این رو حصول نتایج بستگی به شرایط بعدی دارد که گفته می‌شود دور جدید مذاکرات به زودی از سر گرفته خواهد شد است.
درخواست گروه ۲۰ در اندونزی، برای بازگشت ایران به برجام
ابوالفضل ظهره‌وند، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص اهداف سفر وزیر امور خارجه قطر به ایران اظهار می‌کند: این سفر مرتبط با نشست دوحه بود که با بسترسازی طرف قطری برگزار شد و آن‌گونه که مشخص است طرف قطر از نوع رفتار طرف آمریکا دلخور شده و آمریکایی‌ها برخلاف آنچه به جوزف بورل گفته بودند و طبق آن اعلام آمادگی کرده بودند که نظرات طرف ایرانی را لحاظ کنند و به برجام برگردند در روز مذاکرات به صورت غیرمستقیم برخلاف انتظارات طرف قطر عمل کردند.
وی ادامه می‌دهد: مسئولیت بی‌نتیجه شدن نشست دوحه متوجه طرف آمریکایی و البته موجب دلخوری و به نوعی شرمندگی مقامات دوحه نزد مقامات تهران شده است. به نظر من این سفر بیشتر برای عذرخواهی و به نوعی گرفتن نظرات تهران برای هر نوع نشست بعدی در دوحه بوده است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح می‌کند: در مذاکراتی که دوره قبل انجام شد دوحه صرفاً نقش میزبانی و تسهیل‌گر را داشت و در واقع این نشست بین نماینده جوزف بورل (انریکه مورا) و علی باقری به عنوان رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران و رابرت مالی برگزار شده است.
ظهره‌وند خاطرنشان می‌کند: اما طرف آمریکایی همانند همیشه بدعهدی کرد و خلاف آنچه به جوزف بورل وعده داده بود عمل و با وقاحت اعلام کرد که ایرانیان مطالبات فرابرجامی را مطرح کردند که به هیچ عنوان این گفته صحیح نیست.
وی می‌گوید: اگر این گفته‌ها درست باشد تهران که می‌دانست طرف آمریکایی مخالفت می‌کند قطعاً رفتن به قطر هم بی‌فایده بود، در صورتی که ایران مجبور نبوده است به این شرایط برگردد. از این‌رو آمریکایی‌ها هستند که نیازمند احیای برجام هستند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه می‌افزاید: در نشست روزهای گذشته گروه ۲۰ در بالی اندونزی به طور مجدد بیانیه صادر کردند و ۲۰ کشور خواستند که ایران به برجام بازگردد. این بیانیه نشان می‌دهد آمریکایی‌ها به شدت به بازگشت مذاکرات نیازمند هستند به همین دلیل تلاش می‌کنند از این ۲۰ کشور بیانیه بگیرند تا ایران به برجام برگردد.
وی ادامه می‌دهد: این یک نوع اخاذی و کلاهبرداری توسط آمریکایی‌ها است یعنی نه توان دارند و نه می‌خواهند که به تعهدات خود بازگردند، ضمن اینکه به هر نوعی قصد امتیاز گرفتن دارند تا ایران را در تور سلطه‌طلبی خود بیندازند.
ظهره‌وند اضافه می‌کند: اما ایران به خوبی نسبت به مسائل آگاه است و تن به کلاهبرداری آمریکایی‌ها نمی‌دهد، همچنین جریانات غرب‌گرا هم در چارچوب تیم مذاکره‌کننده نیستند؛ از این‌رو تیم مذاکره‌کننده روی ملاحظات و منافع ملی کشور می‌ایستد و قطعاً عقب‌نشینی نخواهد کرد.
به گفته وی، ایران نیازی به احیای برجام ندارد، زیرا آورده‌ای برایش نداشته است. بعد از این هم اگر قرار باشد خسارت ایران جبران نشود و آورده‌ای نداشته باشد، قطعاً به این موضوع بازنمی‌گردد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار می‌کند: قطر تصور می‌کند اگر بتواند در یک موضوع بین‌المللی ایفای نقش کند می‌تواند برای خود اعتبار کسب کند، از طرفی اکنون قطر از حوزه پارس جنوبی بهره‌برداری می‌کند و از نظر قطر حل‌وفصل یک اختلاف بین ایران و آمریکا می‌تواند امنیت انرژی را در حوزه خلیج فارس تقویت کند.
نظر شما