به گزارش خبرنگار ایمنا، رباتیک شاخه‌ای است که رشته‌های مختلفی ازجمله مهندسی مکانیک، برق و علوم رایانه‌ای را دربرمی‌گیرد. این شاخه از علم شامل طراحی، ساخت، راه‌اندازی و استفاده از ربات‌ها است و هدف از پرداختن به آن، جایگزینی ماشین‌های هوشمند با انسان است.
ربات می‌تواند در هر صنعتی و برای هر فعالیتی مورد استفاده قرار بگیرد و عملاً جایگزین نیروی انسانی شود، اما برای استفاده گسترده از ربات‌ها در صنایع چالش‌های بسیاری وجود دارد. تجهیزات مورد نیاز برای توسعه صنایع رباتیک بسیار گران‌قیمت است؛ از طرفی ربات‌هایی که برای جایگزین شدن با نیروی کار انسانی تولید می‌شود، فناوری پیچیده‌ای دارد و یکی دیگر از چالش‌های موجود توسعه فناوری هوش‌مصنوعی و یادگیری ماشین است.
با استفاده از ربات‌ها در صنعت می‌توان راندمان کار را بسیار افزایش داد؛ زیرا ربات محدودیت‌های نیروی کار انسانی را ندارد و می‌تواند بدون نیاز به آب، روشنایی و زمان استراحت به صورت شبانه‌روزی کار کند، اما استفاده از ربات‌ها نیازمند شرایط و فناوری‌های به‌خصوصی است. برای بررسی صنعت رباتیک و شناخت بیشتر چالش‌های موجود در مسیر توسعه این صنعت با حامد شهبازی، دکترای هوش مصنوعی و رباتیک گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
نخستین چالش پیش‌روی توسعه صنعت رباتیک چیست؟
چالش‌هایی که در حوزه رباتیک وجود دارد به چند بخش تقسیم می‌شود که قسمتی از آن مربوط به تهیه تجهیزات و امکانات مورد نیاز در توسعه این صنعت است. امروزه تجهیزات ابزار دقیق و انواع سنسورهای مورد نیاز در صنعت رباتیک با قیمت‌های بسیار زیادی عرضه می‌شود و از طرفی برای ساخت ربات نیازمند موتورهای بسیار پیشرفته‌ای تحت عنوان سرو هستیم که خریداری و تهیه این موتورها بسیار هزینه‌بر بوده و نیازمند سرمایه‌گذاری بسیار است.
چرا سرمایه‌گذاری، نخستین چالش در صنعت رباتیک محسوب می‌شود؟
درواقع هر صنعتی که تصمیم به ورود در حوزه رباتیک دارد باید تجهیزات مورد نیاز را خریداری کند تا به مرور زمان شاهد بازدهی و افزایش راندمان صنعت خود شود، همین مسئله نشان می‌دهد برای توسعه صنایع رباتیک به سرمایه‌اولیه بسیاری نیاز است؛ بنابراین نخستین چالشی که در توسعه صنعت رباتیک شکل می‌گیرد، سرمایه‌گذاری اولیه است. امروزه به دلیل اینکه سنسورها و تجهیزات مورد نیاز صنعت رباتیک در اختیار شرکت‌های خاصی در دنیا است، قیمت تجهیزات و سنسورها بسیار افزایش یافته و همین مسئله چالشی بزرگ در صنعت رباتیک ایجاد کرده است.
آیا صنعت رباتیک در حوزه فناوری با چالش روبه‌رو است؟
بله؛ یکی از مسائلی که در حوزه چالش‌های صنعت رباتیک مطرح است، مباحث مرتبط با فناوری ربات‌ها است. فناوری ربات‌ها هنوز در بسیاری از بخش‌ها به تکامل لازم نرسیده و به دلیل اینکه توسعه این صنعت نیازمند فناوری‌های نرم‌افزاری مختلفی ازجمله هوش‌مصنوعی است، این مسئله چالشی در صنعت رباتیک ایجاد کرده است. مباحث هوش‌مصنوعی، پردازش تصویر و آموزش ربات‌ها برای انجام عملیات‌های پیچیده یکی از چالش‌های مهم در توسعه صنایع رباتیک محسوب می‌شود.
علت تفاوت جایگاه صنعت رباتیک در کشورها چیست؟
یکی دیگر از مباحثی که در چالش‌های صنعت رباتیک بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، نیازمندی کشورها به ربات‌ها است؛ درواقع هنگامی که نیروی انسانی مناسب در کنار انرژی مقرون به‌صرفه در یک کشور وجود داشته باشد، ترکیب این دو باعث می‌شود نیاز فراوانی به فناوری ربات‌ها احساس نشود و عملاً توسعه این صنعت به دلیل راندمان و مزایای آن باعث افزایش بیکاری می‌شود؛ به همین دلیل جامعه نیز از ربات‌ها استقبال نمی‌کند.
معمولاً استفاده از ربات‌ها در شرایطی مورد توجه قرار می‌گیرد که نیازمندی به راندمان بالا احساس شود؛ اگر در کشوری انرژی گران باشد نیاز به راندمان بالا و صرفه‌جویی بسیار در مصرف انرژی نیز بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد و همین مسائل موجب افزایش استفاده از ربات‌ها و توسعه صنایع رباتیک می‌شود، اما در کشورهایی که انرژی ارزان در خدمت صنایع و مراکز تولیدی است نیاز به تجهیزات مدرن احساس نخواهد شد.
جایگاه صنعت رباتیک درحال‌حاضر چگونه است؟
صنعت رباتیک در برخی از کشورها مانند ژاپن که انرژی بسیار گران است و ارزش افزوده و راندمان بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، جایگاه خوبی دارد و صنایع مختلفی به سمت استفاده از ربات‌ها سوق پیدا کرده است؛ درحال‌حاضر کارخانه‌هایی وجود دارد که به صورت شبانه‌روزی و بدون استفاده از نور و وسیله‌ای برای روشنایی با کمک ربات‌ها به صورت دائمی در حال فعالیت است، اما در کشورهایی مانند ایران که انرژی به صورت ارزان موجود است و راندمان نیز خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد، جایگاه استفاده از ربات‌ها نیز هنوز گسترده نشده است؛ درواقع مهم‌ترین مسئله‌ای که در گسترش صنعت رباتیک وجود دارد به نیاز جامعه و شرایط کشور باز می‌گردد.
صنعت رباتیک در کشورهایی که سرعت تولید مهم است و بازار آزاد بر حاکم شده بسیار مورد توجه قرار گرفته است و امید می‌رود با تمهیدات و هدفمند شدن رایانه‌های مخصوص صنعت، ارزش راندمان در ایران نیز بیشتر شود و به همراه آن صنایع رباتیک نیز گسترش یابد.
نظر شما