به گزارش خبرنگار ایمنا، اسفندماه سال گذشته بود که تعدادی از مدیران شرکت‌های اینترنتی با انتقاد نسبت به تورم موجود، افزایش دستمزد کارکنان و گرانی هزینه‌های جانبی، خواستار افزایش تعرفه بسته‌های اینترنتی برای سال ۱۴۰۱ شدند. نخستین زمینه گران شدن اینترنت، با یک بند در بودجه پیشنهادی دولت سیزدهم نیز فراهم شد؛ دولت در این بند از بودجه، سهم خود از درآمد اپراتورهای تلفن همراه برای هزینه در توسعه زیرساخت‌ها را ۱۰ درصد افزایش داده است. افزایش پرداختی اپراتورها به دولت به معنای، افزایش هزینه خدمات آن‌ها به کاربران از جمله بسته‌های اینترنتی است.
به این ترتیب به نظر می‌رسد افزایش قیمت، جزو نخستین وعده‌های وزیر ارتباطات است که آن را محقق کرده است. حال در شرایطی با گرانی بسته‌های اینترنتی روبه‌رو می‌شویم که داده‌های سایت سنجش سرعت اینترنت اسپیدتست، نشان می‌دهد در این مدت سرعت اینترنت موبایل در ایران در میان کشورها، هفت رتبه کاهش یافته و به ردیف ۷۹ سقوط کرده است؛ ضمن آنکه کاربران خانگی هم از وضعیت اینترنت رضایت ندارند.
کاربران ناراضی از سرعت و قیمت اینترنت
گزارش کاربران نشان می‌دهد که طی چند هفته اخیر، قیمت بسته‌های اینترنتی برخی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی دو برابر شده است. مشاهده قیمت بسته‌های این شرکت‌های اینترنتی و مقایسه آن با سال گذشته، افزایش صددرصدی قیمت بسته‌های اینترنتی را تأیید می‌کند. بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی نسبت به افزایش قیمت بسته‌ها، اعتراض کرده‌اند.
«بهرام پناهی» یکی از کاربران در گفت‌وگو با ایمنا اظهار می‌کند: بسته‌ای که در فصل پاییز خریداری می‌کردم در مقایسه با نرخ همان بسته در فصل زمستان، ارزان‌تر بود و همان بسته، امسال نسبت به زمستان گران‌تر شده است. این گرانی در صورتی اعمال شده که از بهبود سرعت و کیفیت اینترنت خبری نیست؛ همچنین اینترنت خریداری شده خیلی زودتر از قبل به اتمام می‌رسد، در صورتی که مصرف تغییری نکرده است.
کاربر دیگری هم در گفت‌وگو با ایمنا با انتقاد از گرانی بسته‌های اینترنتی می‌گوید: اگر کاربران در برابر افزایش قیمت بسته‌ها، اینترنت باکیفیتی دریافت می‌کردند اعتراضی صورت نمی‌گرفت؛ چون این موضوع قابل قبول است که هزینه‌ها بالا رفته و به دنبال آن، بسته‌ها هم گران‌تر می‌شود؛ اما موضوع قابل توجه آن است که کاربران دقیقاً با گران‌تر شدن اینترنت، افت سرعت و کیفیت اینترنت را شاهد بوده‌اند.
واکنش مسئولان
مسئولان در رابطه با گرانی بسته‌های اینترنتی و دلیل آن، چه می‌گویند؟
سال گذشته بود که پس از واکنش کاربران نسبت به‌احتمال گرانی اینترنت، «عیسی زارع‌پور» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اظهار کرد: گران شدن اینترنت در سال بعد حتمی است.
وی در توجیه لزوم گران شدن اینترنت گفته است: راهکار حل مشکل سرعت اینترنت کشور که این روزها از مطالبات اصلی کاربران به شمار می‌رود، توسعه شبکه پهنای باند ثابت است که در این خصوص قرار است «پروژه بزرگ فیبر نوری نقاط» تا پایان دولت سیزدهم به‌صورت کامل اجرا شود. نیازمند هزینه هستیم که بخشی از آن با گران شدن اینترنت قابل تأمین است؛ به عبارت واضح، اگر بهبود در سرعت اینترنت می‌خواهید، باید گران شود.
پیش از این «محمدعلی یوسفی‌زاده» رئیس کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران با برشمردن عواملی مانند افزایش دستمزد، افزایش نرخ ارز، گران شدن فضا و تنظیم مقررات که هزینه شرکت‌ها را افزایش می‌دهد، گفته بود که طی چند سال گذشته، این هزینه‌ها روی تعرفه‌ها اعمال نشده و افزایش صددرصدی تعرفه اینترنت، تنها راه برای ادامه کار این شرکت‌ها است.
وی خاطرنشان کرده بود: اگر دولت تا اول فروردین‌ماه ۱۴۰۱ تعرفه‌ها را اصلاح نکند، بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی، درخواست خواهیم داد که خود دولت هزینه‌ها را جبران کند. این موضوع به سازمان تنظیم مقررات و وزارت ارتباطات نیز اعلام شده است. یک بند در اصل ۴۴ قانون اساسی آمده که بر اساس آن، اگر دولت تعرفه‌ای را به شکل دستوری تعیین کند، باید مازاد هزینه‌ها را خودش برای بخش خصوصی جبران کند.
پاسخ اپراتورها به گرانی بسته‌های اینترنتی
اما اپراتورهای تلفن همراه که طی سال قبل به وزارت ارتباطات و رگلاتوری اعلام کرده بودند با تعرفه‌های فعلی نمی‌توان سطح کیفیت خدمات را ارتقا داد، درباره دلایل این درخواست خود چه می‌گویند؟
بنا به گفته این فعالان، تعرفه‌های فعلی برای اپراتورها صرفه اقتصادی به همراه ندارد. در واقع اپراتورهای ثابت و همراه، ارتقای اینترنت را مشروط به افزایش قیمت دانستند تا بتوانند با درآمد حاصل از آن، زیرساخت‌های ارتباطی را توسعه دهند.
همچنین به‌تازگی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز طی مصاحبه‌ای اعلام کرد که اگر قیمت اینترنت افزایش پیدا نکند، سطح خدمات با افت شدید مواجه خواهد شد. در همین راستا سازمان تنظیم مقررات اخیراً با انتشار بخشنامه جدیدی از حذف برخی از بسته‌های اینترنتی پرمصرف اپراتورهای ایرانسل و همراه اول خبر داد تا طرح گرانی اینترنت استارت بخورد.
در بخشنامه جدید سازمان تنظیم مقررات آمده است:
«با توجه به دستور سازمان تنظیم مقررات رادیویی کشور و ایمیل اپراتورهای ایرانسل و همراه اول، بسته‌های اینترنتی از روز یکشنبه ۱۴۰۱/۱/۲۱ حذف می‌گردد و تا زمان ارائه بسته‌های جدید از سمت اپراتورها بسته‌های ارائه‌شده در پنل در دسترس قرار داده خواهد شد.»
بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که اپراتور ایرانسل از بیست‌ودوم فروردین ۱۴۰۱ گرانی بسته‌های اینترنت خود را آغاز کرد.
بنابراین اکنون مشتریان برای خرید یک بسته ۷ گیگابایتی ۳۰ روزه، باید مبلغ ۲۸ هزار تومان پرداخت کنند؛ این در حالی است که پیش‌ازاین یک بسته ۱۰ گیگابایتی ۳۰ روز باقیمت ۲۹ هزار تومان به فروش می‌رسید.
همچنین اپراتور ایرانسل یک بسته اینترنت ۲۰۰ مگابایت ۷ روزه را نیز با مبلغ ۴,۴۰۰ تومان و بسته یک گیگابایت ماهانه را با مبلغ ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت‌گذاری کرده است.
در این میان برخی شرکت‌ها، هنوز هم گران کردن اینترنت را تکذیب می‌کنند و می‌گویند نرخ‌ها مانند سال قبل است!
مدیر یکی از این شرکت‌ها در گفت‌وگو با ایمنا اظهار می‌کند: تاکنون هیچ افزایش نرخی را اعمال نکرده است؛ اما خواه‌ناخواه به دلیل شرایط اقتصادی و افزایش هزینه‌ها، به‌زودی مجبور به افزایش قیمت بسته‌ها خواهد شد.
وی در برابر این پرسش که چرا برخی از شرکت‌ها با وجود گران کردن بسته‌ها کیفیت خود را بیشتر نکرده‌اند، می‌گوید: گران شدن اینترنت در برابر بهبود کیفیت انجام خواهد گرفت.
آیا اینترنت مخابرات هم گران شده است؟
اما موضوع دیگر، افزایش قیمت اینترنت مخابرات است که زمزمه‌هایی از آن نیز شنیده می‌شود. همان‌گونه که اخباری مبنی بر افزایش قیمت بسته‌های اینترنتی در رسانه‌ها منتشر شده است، افزایش قیمت در بسته‌های اینترنت مخابرات نیز گزارش شد. طبق اطلاعات و آماری که کاربران درباره قیمت اینترنت مخابرات منتشر کرده‌اند، این شرکت قیمت بسته‌های اینترنتی خود را صددرصد افزایش داده؛ به‌طوری‌که قیمت ۵۰۰ گیگابایت اینترنت ماهانه از ۱۶۰ هزار تومان به ۳۰۰ هزار تومان رسیده است.
در همین زمینه رئیس رگولاتوری، چندی قبل با افزایش صددرصدی اینترنت مخالفت و اعلام کرد که در سال ۱۴۰۱ بعد از بررسی و مطالعات لازم، تعرفه‌های اینترنت به‌طورحتم افزایش خواهد یافت.
«عیسی زارع‌پور» وزیر ارتباطات در روزهای ابتدایی سال جدید اظهار کرد: «هدف ما این است که به نقطه مطلوبی برسیم و طوری تعرفه را اصلاح کنیم که به مردم فشار نیاید. می‌دانیم مردم درگیر انواع و اقسام تورم‌ها هستند و باید کمکشان کنیم».
اما واکنش شرکت مخابرات ایران، درباره این اخبار مبنی برافزایش دو برابری قیمت بسته‌های اینترنت برخی از اپراتورهای اینترنتی ازجمله شرکت مخابرات، چه بوده است؟
بنا به گفته مسئولان این شرکت، تعرفه‌های اینترنت شرکت مخابرات ایران بر اساس تعرفه‌های ابلاغی سازمان تنظیم مقررات در سال ۱۳۹۶ است و هیچ‌گونه افزایشی در سال‌های اخیر صورت نگرفته است.
«محمدرضا بیدخام» مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شرکت مخابرات، در پاسخ به اخبار منتشر شده در برخی از رسانه‌ها مبنی بر افزایش دو برابری قیمت بسته‌های اینترنت برخی از اپراتورهای اینترنتی از جمله شرکت مخابرات اظهار می‌کند: «باوجود افزایش شدید قیمت تمام شده سرویس‌های ارتباطی هنوز تعرفه جدیدی به شرکت مخابرات ایران ابلاغ نشده است و این شرکت هیچ‌گونه افزایشی در این خصوص نداشته و هزینه اینترنت را همچنان بر اساس تعرفه‌های ابلاغی گذشته محاسبه می‌کند.»
وی خاطرنشان می‌کند: شرکت مخابرات ایران بر اساس توجه به حقوق مشتریان، تفکیک ترافیک داخلی و بین‌المللی و رعایت مصرف منصفانه، تعرفه‌های خود را در حوزه دسترسی ارتباطات ثابت و در راستای اجرای مصوبه ۲۶۶ سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای بهبود کیفیت خدمات عرضه می‌کند.
مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شرکت مخابرات با بیان اینکه شرکت مخابرات ایران، اینترنت پرسرعت ثابت را با زیرساخت سیم مسی و فیبر نوری به‌صورت ADSL، VDSL و FTTH در اختیار مشترکان این شرکت قرار می‌دهد، تصریح می‌کند: تعرفه‌های اینترنت مخابرات در سایت شرکت مخابرات ایران بر اساس مصوبات ابلاغی (tci.ir) قابل مشاهده است.
همچنین تنظیم مقررات در واکنش به اخبار مربوط به گرانی اینترنت توسط برخی اپراتورها که در فضای مجازی منتشر شده است، اقدام به انتشار اطلاعیه‌ای کرد.
در اطلاعیه‌ی رگولاتوری آمده که کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به‌عنوان بالاترین رکن تصمیم‌گیر در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، هیچ‌گونه مصوبه جدیدی درباره تعرفه اینترنت ندارد و آخرین تعرفه مصوب اینترنت همراه مربوط به سال ۹۵ و برای دسترسی ثابت مربوط به سال ۹۶ است که در آن‌ها سقف و کف قیمت تعیین شد تا اپراتورهای بخش خصوصی نسبت به تعیین قیمت خدمات و بسته‌های اینترنتی در محدوده سقف و کف اقدام کنند. اخیراً افزایش قیمت اینترنت ثابت در برخی اپراتورها در دست بررسی است تا چنانچه در خارج از چارچوب قانونی (مصوبات سال‌های ۹۵ و ۹۶) باشد، سریعاً نسبت به اصلاح آن اقدام و جریمه قانونی برای متخلفان اعمال شود.
حرف آخر
به گفته کارشناسان، در شرایطی که کاربران باکیفیت و سرعت پایین اینترنت مواجه هستند و انتقادات فراوانی از این معضل به گوش می‌رسد، گرانی اینترنت اعم از بسته‌ها یا اینترنت مخابرات، امری غیرمنطقی محسوب می‌شود.
افزایش تعرفه‌ها، زمانی مورد قبول است که با دریافت هزینه بیشتر از مشترکان، کیفیت و سرعت اینترنت بهتری نیز ارائه شود؛ نه آنکه کیفیت همچنان پایین و حتی بدتر اما قیمت‌ها بالاتر باشد. به عبارتی، این نوع افزایش قیمت‌ها راهکاری است در راستای افزایش درآمد گروهی از افراد و خالی کردن جیب مردم؛ به علاوه کاهش مصرف اینترنت در برابر پرداخت بهای بالاتر را موجب می‌شود.
گزارش از: نفیسه زمانی‌نژاد، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما