بچه دست نزن کثیفه!

تمیزی مطلق خوب نیست، به کودکان باید اجازه داد تا کمی کثیف شوند اما از آن‌جا که کودکان نسبت به بزرگسالان سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، در صورت آلوده شدن با میکروب‌ها با ناراحتی حادتری رو به رو خواهند شد. کودکان طبیعتاً در مورد محیط اطراف‌شان کنجکاو هستند و درکی از کثیفی و آلودگی و بیماری ندارند. این ما بزرگترها هستیم که باید محیطی سالم و عاری از آلودگی برای آن‌ها فراهم کنیم. برای این منظور شناخت محیط‌ها و وسایل آلوده‌ای که روزانه با آن‌ها سرو کار داریم و خبری از میزان بالای آلودگی آن‌ها نداریم، می‌تواند کمکی برای کنترل بچه‌ها و دوری آن‌ها از آلودگی باشد.
مسواک 

در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۱ مشخص شد مسواک سومین نقطه آلوده در خانه است. از آن‌جایی که در معماری‌های جدید توالت و دستشویی معمولا در یک مکان قرار د‌ارند؛ در اغلب موارد جامسواکی جایی نزدیک به توالت است. از این‌رو هنگام کشیدن سیفون ممکن است ذرات آب آلوده بر روی مسواک بنشیند.
برای تمییز کردن، مسواک را درون ماشین ظرفشویی با حرارت خیلی بالا قرار دهید یا آن که هر هفته آن را در آب داغ با یک ماده ضد عفونی کننده بشویید.
حیوانات خانگی 

بچه‌ها و حیوانات دوستان طبیعت هستند. اما حیوانات می‌توانند از طریق زباله، بزاق دهان و یا شوره بدن‌شان، باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها را به کودکان انتقال دهند. اسباب‌بازی حیوانات و کاسه غذای‌شان می‌تواند یک منبع برای کلیفرم باشد. کلیفرم خانواده‌ای از باکتری‌هاست که شامل سالمونلا و اشریشیا کلی است. کودکان همیشه باید پس از دست زدن به حیوانات خانگی یا اسباب بازی و ظروف غذای آن‌ها دست خود را بشویند و واضح است که به هیچ وجه نباید بگذارید حیوانات را بوس کنند.
حیاط 

متخصصان می‌گویند قرارگیری کودکان در معرض باکتری‌های خاک برای آن‌ها لازم است. اما مراقب برخی از خطرات باشید. اجازه ندهید بچه‌ها در حیاط با فضولات حیوانات بازی کنند و مطمئن شوید واکسن یادآوری سه گانه؛ شامل سه بیماری دیفتری و کزاز و سیاه سرفه را سر موقع زده باشند تا در صورت ایجاد هر گونه بریدگی یا خراش در مقابل کزاز ایمن شوند.
یخچال

ادویه‌های باز، بسته گوشتی که سوراخ است، شیر فاسد شده و ... از آن جمله چیزهای خطرناکی هستند که درون یخچال، انتظار کودکان را می‌کشند. سالمونلا، کمپیلوباکتر و نورو ویروس، باکتری‌های مشترک آشپزخانه هستند که می‌توانند باعث ناراحتی معده و اسهال شوند. برای جلوگیری از آلودگی، آن مواد غذایی که به راحتی فاسد می‌شوند را به خوبی بسته بندی کنید و دیواره‌ها و قفسه‌های یخچال را بشویید و ضد عفونی کنید.
محیط حیوانات 

باغ وحش‌ها، مزارع آموزشی و نمایشگاه‌های مدرسه که در آن‌ها کودکان به حیوانات نزدیک می‌شوند، اگرچه فرصت بسیار خوبی برای یادگیری و آموزش بچه‌‌ها محسوب می‌شود اما اماکنی است که خطر نشر باکتری‌ها در آن بسیار زیاد است. هرچه کودکان سن کمتری داشته باشند میزان خطر در آن‌ها بالاتر است. کودکان نباید غذا، نوشیدنی، بطری شیر، پستانک یا اسباب بازی‌هایشان را به این مکان‌ها ببرند و بعد از دست زدن به هر حیوانی حتما دست خود را بشویند.
زمین 

کف آشپزخانه به خاطر ریختن غذا و چربی بر روی زمین و همچنین رفت و آمد افراد و حتی حیوانات بر روی آن، می‌تواند از مکان‌های آلوده برای بازی کودکان باشد. البته زمین‌ِ دیگر فضاهای خانه هم می‌تواند به همین میزان آلودگی داشته باشد. فرش و زمین‌های سخت ممکن است پوشیده از گرد وغبار، کپک، ذرات غذا، خاک وحتی تکه‌‌ای از حشرات مرده باشد. این آلودگی‌ها می‌تواند آلرژی و حملات آسم را ایجاد کند. قارچی که باعث عفونت پای ورزشکاران می‌شود هم می‌تواند در این چنین مکان‌هایی کمین کرده باشد.
آب‌های راکد 

چاله‌ای از آب‌های راکد برای کودکان می‌تواند مکان وسوسه انگیزی برای بازی باشد‌؛ چه آن یک حوض، یک سطل پر از آب باران در زیر سقفی که چکه می‌کند و یا گودالی از آب در گوشه‌ای از کوچه بعد از پایان بارانی شدید باشد. هر کدام از این‌ها که باشد، زمینی حاصلخیز برای رشد کپک، باکتری، قارچ و حشراتی مانند پشه است که می‌تواند ویروس نیل غربی و دیگر بیماری‌ها را انتقال دهد.
میکروب‌های مدرسه 

در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۶ در دو مدرسه شهر میشیگان انجام گرفت، مشخص شد میکروب‌های موجود در آبخوری‌های مدارس ۸۰۰ برابر بیشتر از سنگ توالت است. مکان آلوده دیگری که در این تحقیق ذکر شد، سینی‌های پلاستیکی تریاها و بوفه‌ها بود. اما مطالعه‌ای دیگر در همین زمینه نشان داد وقتی که بچه‌ها از مایع ضدعفونی کننده دست استفاده ‌کردند و یا میز و نیمکت‌شان روزانه میکروب زادیی و ضدعفونی ‌شد، غیبت دانش آموزان بیمار به نصف کاهش یافت.
محل آویز لباس‌ها 

در امریکا بچه‌های مدارس و یا مهدکودک‌ها شایع‌ترین عامل شیوع شپش سر شناخته شدند. شیوعی که معمولا از طریق تماس سر به سر انجام می‌گیرد. کمتر می‌بینیم که شپش سر از طریق استفاده مشترک از کلاه، شانه، برس و یا لباس انتقال یابد. اما برای احتیاط مدارس قلاب‌های آویز لباس و رختکن‌های مخصوص به هر فردی تعبیه کنند و بچه‌ها کلاه یا دستکش‌های خود را در جیب کاپشن‌شان قرار دهند.
محل‌های بازی و ورزشگاه‌ها
مدارس و مراکز مراقبت، بویژه آن‌هایی که به نحوی با زمین‌های بازی و تجهیزات ورزشی سر و کار دارند، مناطق حساسی برای گسترش باکتری‌هایی همچون استافیلوکک طلایی مقاوم است. باکتری‌های استاف از طریق خراش‌ها و زخم‌های باز وارد بدن می‌شوند. استفاده مشترک از حوله ورزشی و فعالیت در رشته‌هایی تماسی همچون کشتی عامل انتقال هستند.
زمین ماسه 

زمین‌های بازی ماسه‌ای در پارک‌های محلی تنها حاوی ماسه نیست. یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ نشان داد میزان بسیار بالایی باکتری در این زمین‌ها لا‌به‌لای این ماسه‌ها وجود دارد؛ در هر اینچ ۷ هزار و ۴۴۰ باکتری! این باکتری‌ها از حیواناتی همچون گربه‌ها و راکون‌ها و همچنین بزاق انسان‌ها، کثیفی دست‌ها، غذاها و پوشک‌های بچه ایجاد می‌شود. البته همه میکروب‌ها مضر نیستند اما جایی که باکتری‌ها اجتماع پیدا کنند، احتمال آلودگی بالا می‌رود و ضرررسانی آن‌ها هم زیاد‌تر می‌شود.
مراکز خرید
جای تعجب نیست که همه نوع میکروبی در مراکز خرید بویژه در فصل سرما و شیوع آنفولانزا انتظار بچه‌ها را بکشد. این مناطق مشکل‌زا کجاست؟ مطالعات نشان می‌دهد ریل‌های پله برقی‌ها، دکمه‌های آسانسور و دستگاه‌های خودپرداز از آن جا که به طور مرتب نظافت نمی‌شوند، مکان‌های خطر رشد باکتری هستند. شستن دست‌ها می‌تواند کمک کند اما کاملا هم چاره‌ساز نیست: چون سینک‌ها و شیرهای آب دستشویی‌های عمومی خود آلوده به باکتری هستند.
بچه‌ها پکیجی از میکروب!

برخی رفتارهای به ظاهر معمول کودکان کارت دعوتی برای استقبال از میکروب‌هاست؛ دست کردن در بینی‌، جویدن ناخن یا پاک کردن آب بینی با دست از این قبیل رفتارهاست. اکثر کودکان هم بعد از انجام این کارها دست خود را نمی‌شویند. از آن‌جا که شست‌و‌شوی دست اولین سپر دفاعی در مقابل سرماخوردگی، آنفولانزا و دیگر بیماری‌های مسری است، به کودکان یاد دهید چگونه و چه وقت این کار را انجام دهند.
شست‌و‌شوی دست‌ها را به کودکان آموزش دهید
کودکان را تشویق کنید قبل از شروع غذا، بعد از آمدن از حمام و عطسه، سرفه و گرفتن آب بینی دست‌هایشان را بشویند. به آن‌ها یاد دهید دست‌ها را با آب گرم بشویند و بگذارند صابون خوب کف کند؛ ۲۰ ثانیه خوب دست‌ها را به هم بمالند و بین انگشت‌ها، زیر ناخن‌ها و پشت دست را هم صابونی کنند.
مایعات ضد عفونی کننده دست با حداقل ۶۰ درصد الکل، یک جایگزین خوب برای شست‌و‌شوی دست است اما قادر به حذف آلودگی‌های قابل رویت نیست و اگر هم کودکان به اشتباه آن را بخورند، سمی است. پس تا آن جا که آب و صابون در دسترس است ارجحیت دارد.
تمیز کنیم یا ضد عفونی؟
 
تمیز کردن پیشخوان آشپزخانه، زمین و دیگر سطوح خانگی با آب و صابون می‌تواند میکروب‌ها و آلودگی‌های قابل رویت را برطرف کند. اما ضدعفونی کردن این سطوح با مواد سفید کننده یا محلول پر‌اکسید‌هیدروژن می‌تواند میکروب‌ها را کاملا از بین ببرد. اکثر مواد ضدعفونی کننده وقتی که برای یک دقیقه بر روی سطحی باقی بمانند، می‌توانند به خوبی عمل کنند. شما می‌توانید این مواد را از بازار خریداری کرده یا آن که خود در خانه تهیه کنید. بیشتر از یک فنجان ماده سفید کننده در یک گالن آب استفاده نکنید. بعد از استفاده از محلول شست‌و‌شو بر روی یک سطح، آن را آبکشی کنید و بگذارید تا خشک شود.
برگردان: آتنا بیانی‌پور