به گزارش خبرنگار ایمنا، تلسکوپ فضایی جیمز وب که در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه علاقمندان نجوم و مسائل فضایی قرار گرفته است از سال ۲۰۰۷ تا کنون به دلایل مختلفی به تأخیر افتاده است؛ این تلسکوپ وظیفه رساندن اخبار از گذشته کیهان و بررسی چگونگی تشکیل آن را برعهده دارد و به دلیل هدف بزرگ و هزینه‌بر بودن آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
پرتاب جیمز وب تا کنون به دلایل بسیاری به تأخیر افتاده است و به دلیل فاصله بسیار آن از زمین امکان تعمیر مجدد آن در فضا نیست که همین موضوع باعث افزایش حساسیت این پروژه می‌شود. برای بررسی بیشتر این تلسکوپ و کاربرد آن با علیرضا بیات، کارشناس ارشد مخابرات و کارشناس فضایی مجموعه آسمان‌سرای سُها گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ساخت تلسکوپ فضایی جیمز وب از چه سالی شروع شد؟
تلسکوپ فضایی جیمز وب یا به نوعی الویت شماره یک ناسا تا به امروز مهم‌ترین و باارزش‌ترین محموله‌ای به شمار می‌رود که قرار است به فضا پرتاب شود؛ برای ساخت این تلسکوپ حدود ۱۰ میلیارد دلار هزینه شده و نزدیک ۱۴ کشور و ۲۹ ایالت در ساخت آن نقش داشته‌اند. در سال ۱۹۹۶ ساخت این تلسکوپ آغاز شد ولی به دلایل مختلفی پرتاب آن به تأخیر افتاد که این موضوع باعث اعمال تغییراتی در آن و به‌روز شدن تلسکوپ شد. در سال ۲۰۱۸ قرار بود این تلسکوپ به فضا پرتاب شود ولی یکی از قسمت‌های محافظ خورشیدی دچار مشکل شد و پس از آن با شیوع ویروس کرونا روبه‌رو شدیم و تقریباً پرتاب آن سه سال به تأخیر افتاد، امسال نیز که پرتاب آن قطعی اعلام شده تا کنون سه بار به تأخیر افتاده است.
تلسکوپ جیمز وب در چه نقطه‌ای از فضا قرار می‌گیرد؟
تلسکوپ فضایی جیمز وب برخلاف تلسکوپ هابل که در حال حاضر در فاصله ۵۰۰ متری زمین قرار دارد در فاصله‌ای بسیار دورتر از زمین و نزدیک به یک میلیون و ۶۰۰ هزار کیلومتر دورتر در نقطه دو لاگرانژی قرار می‌گیرد.
نقاط لاگرانژی چه نقاطی است؟
حول مدار زمین به طور کلی پنج نقطه لاگرانژی وجود دارد؛ در این نقاط اجسام در یک تعادل گرانشی قرار می‌گیرد که با توجه به فاصله زمین و خورشید یکی از این نقاط لاگرانژی برای به کارگیری تلسکوپ فضایی جیمز وب انتخاب شده است.
آیا تلسکوپ فضایی جیمز وب همانند هابل از نور مرئی استفاده می‌کند؟
خیر؛ این تلسکوپ بر خلاف هابل متمرکز بر مادون قرمز است و از آن استفاده می‌کند، اما در کنار مادون قرمز از طیف مرئی نیز استفاده می‌کند.
جیمز وب چه زمانی پرتاب می‌شود؟
طبق آخرین اخبار اعلام شده این تلسکوپ قرار است سه دی‌ماه توسط موشک آرین پنج به فضا پرتاب شود و دو موشک دیگر به عنوان بوستر آن را همراهی می‌کند که این دو موشک پس از اینکه سوختشان تمام شود در اقیانوس اطلس فرود می‌آید. هنگامی که تلسکوپ فضایی جیمز وب وارد مدار شود به دلیل اینکه هیچ محافظی اطراف آن قرار ندارد به صورت اتوماتیک شروع به چرخش می‌کند تا از تابش مستقیم نور خورشید و آسیب به تلسکوپ جلوگیری شود و پس از این چرخش‌ها به مسیر خود ادامه می‌دهد و پس از ۲۹ الی ۳۰ روز به نقطه دو لاگرانژ خواهد رسید که طبق برآورد متخصصین اولین عکس پس از رسیدن به نقطه دو لاگرانژ حدود ۶ ماه بعد برای عموم به نمایش می‌رسد.
مشخصات ساختاری جیمز وب کدام است؟
این تلسکوپ که حدود ۶.۵ متر طول دارد؛ از ۱۸ قطعه ۶ ضلعی به اندازه ۱.۳۲ متر ساخته شده تقریباً ۶ برابر تلسکوپ فضایی هابل است و ۶ هزار و۵۰۰ کیلوگرم وزن دارد؛ تلسکوپ فضایی جیمز وب چهار دوربین فوق پیشرفته مادون قرمز دارد.
دلیل تأخیرهای بسیار در پرتاب تلسکوپ جیمز وب چیست؟
تلسکوپ فضایی هابل به دلیل اینکه به زمین نزدیک است امکان تعمیر آن وجود دارد و تا به امروز نیز چندین بار تعمیر شده است، اما چالشی که پیش‌رو تلسکوپ جیمز وب است و یکی از اصلی‌ترین دلایل تأخیر در ارسال آن به فضا محسوب می‌شود، فاصله بسیار آن از سطح زمین است که به دلیل همین فاصله دیگر امکان تعمیر آن وجود ندارد و به همین دلیل باید تمامی سیستم‌ها و هر هفت هزار بخش آن کار خود را به درستی انجام دهد و بررسی آن باید به صورت مرتب انجام شود تا از هرگونه مشکل کوچک در این موارد جلوگیری شود.
آیا شروع کار تلسکوپ جیمز وب به معنا بازنشستگی هابل است؟
خیر؛ تلسکوپ فضایی هابل در طیف مرئی کار می‌کند و کاربر آن با جیمز وب متفاوت است؛ طبق تحقیقات نیز این تلسکوپ حدود ۱۰ الی ۱۵ سال دیگر می‌تواند کار کند، اما جیمز وب با سوختی که دارد حدود پنج الی ۱۰ سال عمر می‌کند و بعد از ۱۰ سال دیگر نمی‌توان از آن استفاده کرد زیرا سوخت آن به پایان می‌رسد و ممکن است دچار مشکل شود که به دلیل فاصله بسیار آن از زمین دسترسی به آن امکان پذیر نیست.
تلسکوپ هابل تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است و به طور دقیق مشخص نیست که تا چه زمانی به کار گرفته می‌شود؛ به طور کلی نمی‌توان گفت که جیمز وب جایگزین تلسکوپ فضایی هابل است بلکه درواقع در کنار این تلسکوپ فعالیت می‌کند.
نظر شما