حامد اخگر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: درک رابطه میان جامعه و محیط در طراحی شهر کلیدی بوده و نخستین ایده‌ای که باید مد نظر قرار گیرد، اصل قطعیت تأثیر معماری بر محیط است.
وی افزود: این اصل بیان می‌دارد محیط فیزیکی تأثیر تعیین کننده‌ای بر رفتار انسانی دارد و با نفی عامل بودن انسان، فرض می‌شود که رابطه میان انسان و محیطش یک فرایند یک‌طرفه است.
این دکترای شهرسازی خاطرنشان کرد: انسان‌ها منفعل نیستند؛ مردم بر محیط خود اثر می‌گذارند و آن را تغییر می‌دهند، همان‌طوری که فضا بر آنها اثر می‌گذارد و آنها را تغییر می‌دهد و این یک پروسه دوطرفه است.
وی تصریح کرد: اگرچه عامل فیزیکی تنها عامل تأثیر گذار نبوده و یا عامل تأثیر گذار غالب بر رفتار انسان‌ها نیست اما فرصت‌هایی که محیط به وجود می‌آورد به شکل روشنی، بر آنچه مردم می‌توانند و یا نمی‌توانند انجام دهند اثر می‌گذارد به طور مثال پنجره‌ای در یک دیوار بسته به فرد اجازه می‌دهد که بیرون را ببیند، در حالی که دیوار ممتد نمی‌تواند این فرصت را به وجود آورد.
اخگر با بیان اینکه رفتار انسان به شکل ذاتی بسته به موقعیت دارد و ناشی از فرم فیزیکی، اجتماعی، فرهنگی و میزان درک انسان از محیط است، تاکید کرد: علاوه بر وجود اصل قطعیت، دو دیدگاه اصلی در مورد میزان تأثیر محیط بر اعمال فرد وجود دارد؛ وجود امکانات مختلف در محیط و وجود احتمالات در محیط، که هر دو بر میزان اثرگذاری محیط بر اعمال فرد مؤثر است.
وی ادامه داد: اگر محیط عوض شود رفتار مردم نیز تغییر پیدا می‌کند و این نتیجه غیرقابل اجتناب است لذا طراحی در خلق نوع فضا عامل مهم بوده، اما مطلق نیست.
این دکترای شهرسازی با تاکید بر اینکه آنچه در هر فضا اتفاق می‌افتد به استفاده‌کنندگان آن وابسته است، گفت: در این رابطه میان محیط‌هایی که دارای پتانسیل هستند و طیفی از فرصت‌ها را به وجود می‌آورند و محیط‌هایی که در اثر عملکرد و استفاده مردم از آنها به وجود می‌آیند، تفاوتی وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: طراحان شهر محیط‌های دارای پتانسیل را خلق می‌کنند در صورتی که مردم محیط‌های واقعی را به وجود می‌آورند لذا طراحی شهری به جای تعیین رفتار و اعمال افراد، وسیله‌ای است که احتمال بروز رفتارها و عملکردهای خاصی را فراهم می‌کند.
اخگر گفت: با اعمال چنین دیدگاهی و با توجه به بروز احتمالات در محیط، می‌توان گفت محیط‌هایی که تعداد زیادی محور نفوذ دارد و محیط‌هایی که با دیوارهای بسته تعریف شده، روابط اجتماعی را بیشتر ترغیب می‌کنند و واحدهای مسکونی که دارای پیش‌ورودی خاصی هستند، از واحدهایی که درهای بزرگ سه لنگه پارکینگ را در مجاور فضای عمومی دارند، محیط و فضای مناسب‌تری را برای ایجاد روابط اجتماعی فراهم می‌آورند.
وی افزود: طراحان شهر نمی‌توانند فضا را خلق کنند، اما می‌توانند فضاهای دارای پتانسیل را به وجود آورده و زمینه را برای ایجاد محیط‌های پاسخ‌ده فراهم کنند.
نظر شما