به گزارش خبرنگار ایمنا، مهدی زارع شامگاه چهارشنبه _۱۸ آبان‌ماه_ در گفت‌وگوی رادیویی اظهار کرد: امروزه تمامی جوامع با دستاوردهای علمی و محصولات فناوری مواجه است به شکلی که اگر به روستایی دورافتاده بروید، می‌توانید از اینترنت موبایل استفاده کنید؛ دستاوردهای پیشرفت امروزی به شدت مورد توجه قرار گرفته است.
وی افزود: امروزه شما مشاهده می‌کنید که پیشرفت‌های روزانه به صورت آزاردهنده‌ای مردم یک جامعه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و برخی کشورها نیز بدون درک شرایط اجتماعی و شناخت علم با کمبود سواد علمی مردم و مسئولان به سراغ دستاوردهای مختلف رفته و موجب شده که در ظاهر برای توسعه و پیشرفت تلاش گردیده، اما در عمل رشدی ناپایدار مشاهده شود.
این استاد پژوهشگاه زلزله شناسی ادامه داد: در رابطه با مشکل آب در ایران شاهد تلاش گسترده دانشمندان بودیم، اما اکنون باز با کمبود آب روبه‌رو هستیم و آسیب‌هایی مانند فرونشست و دیگر تبعات خشکسالی را شاهد بودیم؛ بنابراین علاوه‌بر تلاش متخصصین علم و مطالعات علمی بخش مهمی از کار وابسته به درک متناسب از علوم، مفهوم و کاربرد آن است.
وی تصریح کرد: در این جوامع علاقه به پیشرفت وجود دارد، ولی عدم شناخت موجب می‌شود که محصولات علمی به صورت ناپایدار بررسی شده و حتی با وارد شدن محصولات به جامعه آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد. ما نیازمند علم هستیم زیرا باید به یک پیشرفت و توسعه پایدار پا بگذاریم چیزی که هم‌اکنون از نبودش رنج می‌بریم.
آیا علم همان سواد است؟
زارع در مورد ارتباط میان علم و سواد اینگونه گفت: به طور کلی چیزی که به عنوان سواد شناخته می‌شود را می‌توان مربوط به علم و سنجش میزان دریافت و فهم سوژه دانست؛ به طوری که سواد برابر با میزان درک ما از علم می‌شود.
وی افزود: میزان درک جامعه از علم قابل در کشورهای مختلف ازجمله ایران با سنجش‌های میدانی قابل تعیین است و حتی با دیگر کشورها مقایسه انجام می‌دهند تا میزان سواد جامعه ایران با کشورهای دیگر مشخص شود.
رئیس شاخه زمین شناسی فرهنگستان علوم ادامه داد: هنگام سنجش درک عوام مردم را از علم مورد ارزیابی قرار می‌دهند به طوری که حتی شخص متخصص در حوزه‌ای غیر از تخصصش عام محسوب می‌شود، ولی با علمی بالاتر نسبت به سایرین؛ به طور مثال قاعدتاً یک مهندس مکانیک که استاد دانشگاه نیز است در پزشکی تخصصی ندارد.
وی افزود: اگر فرد با تخصصی در رشته مهندسی اعلام کند که به دلیل اعتقاد نداشتن به واکسن، واکسیناسیون کرونا را انجام نمی‌دهم سایرین نیز با یک تناقض مواجه می‌شود زیرا یک استاد دانشگاه این حرف را می‌زند و می‌گوید به واکسن اعتقاد ندارم و برای افراد دیگر شک و شبه ایجاد می‌کند.
زارع در همین رابطه شرح داد: این استاد در مسئله واکسن کاملاً جزء عوام محسوب می‌شود و حتی اگر مورد ارزیابی قرار گیرد شاید حتی در رتبه پایینی قرار گیرد، اما موجب می‌شود افراد تصور کنند به دلیل اینکه یک استاد دانشگاه این موضوع را مطرح کرده است که "به واکسن اعتقاد ندارم" ما نیز واکسن نمی‌زنیم.
وی تاکید کرد: با این شرایط درک آموزش و سطح مبانی علمی نقش بسیار حساسی در تمامی سطح جامعه و حتی در کشورهای پیشرفته دارد و متقاعد کردن مخاطبان با علم کاری دشوار است زیرا ممکن است شخصی از یک نظر موافق علم و از سمتی دیگر مخالف آن محسوب شود؛ بنابراین این موضوع امروزه حیاتی است و در تمامی دنیا حتی در کشورهای پیشرفته باید به آن پرداخته شود تا بتوانیم از چالش‌هایی که علم روبه‌روی ما گذاشته است رد شویم.
اهمیت درک علم
استاد پژوهشگاه زلزله شناسی درک علم را موضوعی مهم دانست و ادامه داد: علت نیاز به سواد و علم براساس تصور مردم و مسئولین از کارکرد دانشمندان و توقع آن‌ها از علم است که بسته به این طرز فکر قطعاً علت نیاز به علم قابل تعریف است.
وی افزود: این موضوع بسیار وابسته به زمینه‌های فکری و فرهنگی یک جامعه است که با توجه به نظام آموزش و پرورش و المان‌های دیگری که در شکل‌گیری فرزندان جامعه تاثیر گذار هستند، متفاوت است. اینکه ذهن فرزندان جامعه به چه ترتیب شکل می‌کرد که تنها آموزش و پرورش در این شکل‌گیری موثر نیست بلکه رسانه‌ها و مخصوصاً خانواده‌ها در این موضوع نقش دارند و مجموع این عوامل است که ذهنیت کل جامعه را در مورد ماهیت علم و چگونگی کار دانشمندان شکل می‌دهد.
نظر شما