به گزارش خبرنگار ایمنا، اولین روز دختر در جهان، ۱۱ اکتبر سال ۲۰۱۲ بوده و این روز در تقویم شمسی سال ۱۴۰۰ مصادف با ۱۹ مهرماه است. دختران نسبت به فرزندان پسر نیازمند توجه و احترام ویژه‌ای هستند که در اسلام نیز بر آن تاکید فراوانی شده است. دختران در خانواده جایگاه خاصی داشته و از نظر روانشناختی با فرزندان پسر تفاوت‌های بسیاری دارند. آنها سرشار از هیجانات متفاوتی هستند که باید زمینه بروز آنها فراهم شده و از سرکوب آنها جلوگیری شود.
حفظ بهداشت روانی فرزندان دختر نیازمند تلاش بیشتر است. در این مسیر برای رسیدن به حد مطلوب اهمیت به ویژگی‌ها و حمایت صحیح از آنها نیازمند آگاه‌سازی و آموزش والدین هستیم. فرزندان دختر در عین پرشور و هیجان بودن با کلمه‌ای کوچک می‌توانند به بی‌حوصلگی مطلق برسند، آنها اتفاقات را از یاد نبرده و تمام لحظات در ذهن آنها ثبت می‌شود. دختران امروز مادران فردا هستند و آسیب دیدن آنها باعث آسیب دیدن جامعه خواهد شد.
نگاه والدین به فرزندان دختر
مادری ۴۴ ساله در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص تفاوت‌های رفتاری فرزندان خود، می‌گوید: فرزند دختر نسبت به مسائل عاطفی‌تر و احساسی‌تر برخورد می‌کند اما عاقلانه و منطقی تصمیم می‌گیرد. دختر دلسوز خانواده و مخصوصاً والدین است و به جزئیات مسائل توجه بیشتری دارد. فرزند دختر برای اطرافیان خود اهمیت بیشتری قائل است و بیشتر از فرزند پسر احترام دیگران را نگه می‌دارد.
وی می‌افزاید: از لحاظ نوع پوشش و آزادی‌ها فرزند پسر آزادی بیشتری دارد، اما دختر باید طبق الگوی خاص رفتار کند. فرزند دختر و پسر اهداف متفاوتی در خانواده دنبال می‌کنند. دختر به دنبال پیشرفت و رشد است در صورتی که فرزند پسر بیشتر به دنبال تفریح است. یک دختر بیشتر به فکر طراحی چشم‌انداز برای آینده خود است و به آینده توجه ویژه‌ای دارد.
دختران مادران آینده هستند
پدری ۴۱ ساله در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص نیازهای فرزند دختر، اظهار می‌گوید: دختران و پسران دارای نیازهای متفاوتی هستند. فرزند دختر از ابتدای تولد نیازمند توجه و محبت بیشتری است و از طریق شنیدن کلمات محبت‌آمیز به وجد می‌آید در صورتی که ابراز محبت کلامی برای پسر کارآمد نیست و باید محبت را در عمل بیشتر به او نشان داد.
وی می‌افزاید: اصول تربیتی دختران طبق شیوه خاصی دنبال می‌شود و باید سعی بر آموزش کنترل هیجانات و عواطف آنها باشد. دختران مادران آینده هستند و باعث گرمی کانون خانواده می‌شوند و اگر این مادران آینده دچار آسیب‌های روانی باشند قطعاً فرزندانی با آسیب‌های بیشتر به جامعه هدیه می‌دهند. این در صورتی است که تربیت فرزند پسر بیشتر در جامعه و بیرون از خانواده اتفاق می‌افتد و کمتر تحت تأثیر خانواده قرار می‌گیرد.
این پدر در خصوص تبعیض میان فرزند دختر و پسر، اظهار می‌کند: تبعیض بین فرزندان شایسته نیست و البته درست است که دختران آسیب‌پذیرتر هستند اما نباید آنها را به این بهانه در خانه حبس کنیم در صورتی که فرزندان پسر آزادی کاملی دارند. آزادی پسر و دختر هردو باید در چارچوب خاصی باشد و بدون محدود کردن دختر از نیازهایش باید همانند پسر از او حمایت شود.
جامعه باید همواره برای دختران امن باشد
پدری ۵۳ ساله در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص تبعیض میان فرزندان دختر و پسر، می‌گوید: از لحاظ رفتار والدین با فرزندان دختر و پسر در ابتدا شاید تبعیضی به چشم نخورد ولی در عمل هنگامی که به رفتارهای خود با فرزندانمان توجه کنیم متوجه تبعیض‌های ناخواسته می‌شویم. برای مثال به فرزند پسر اهمیت بیشتری داده می‌شود و او از حمایت والدین خود در تمام موقعیت‌ها برخوردار است در صورتی که اشتباهات دختر خیلی سریع به چشم می‌آید و نه تنها سعی بر حمایت او نیست بلکه سرزنش می‌شود.
این پدر می‌افزاید: جامعه برای دختران امن نیست و بهتر است زمینه تخلیه هیجانات آنها در خانه انجام گیرد و تفریح و اوقات فراغت آنها با خانواده پر شود.
دیدگاه اسلام به دختر
حجت‌الاسلام علی صغیرا کارشناس مسائل دینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص دیدگاه اسلام به فرزند دختر اظهار می‌کند: اسلام اهمیت ویژه‌ای برای دختران قائل شده است. پیامبر اکرم (ص) زمانی به پیامبری مبعوث شدند که دختران زنده به گور می‌شدند. از امام صادق (ع) نقل شده: دختران حسنه و پسران نعمت هستند. برای حسنات پاداش آید و از نعمت‌ها بازخواست شود. در نقلی آمده است که بهترین فرزندان شما دختران هستند و این را می‌توان در سیره بزرگانی مانند امام خمینی (ره) نیز می‌توان مشاهده کرد، هنگامی که ایشان متوجه دختردار شدن فردی می‌شدند بیشتر ابراز علاقه و شادمانی می‌کردند.
وی در خصوص آیات قرآنی و نقل شده‌ها راجع به فرزند دختر، می‌افزاید: هنگامی که خداوند حضرت زهرا (س) را به پیامبر عطا کرد در حالی که پیامبر فرزند پسر نیز داشتند، فرمود: إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ، همانا ما به تو خیر کثیر عطا کردیم و هنگامی که پیامبر اکرم (ص) دختر خود را می‌دیدند از ایشان استقبال کرده و با لحنی عاطفی می‌فرمودند: پدرش به فدای او باد، همچنین هنگامی که امام کاظم (ع) در مورد حضرت معصومه صحبت می‌کردند، می‌فرمودند: فداها ابوها.
نازل شدن رحمت خدا در خانه با فرزند دختر
این کارشناس مسائل دینی درباره برکات وجود دختر در خانواده، تصریح می‌کند: هنگامی که فرزند دختر در خانواده وجود داشته، عاطفه در خانواده بیشتر است. دختر دلسوزتر برای والدین، خواهر و برادر است، ابراز محبت بیشتری دارد، با مادر انس بیشتری داشته و حس عاطفی در دختر بیشتر است. دختر گرمی خاصی به خانواده می‌بخشد و کسانی که دارای فرزند دختر هستند گرمای وجود دختر را درک می‌کنند. وجود دختر در خانواده باعث نازل شدن بیشتر رحمت خداوند می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: دختر مانند ریحانه و گلی لطیف در عین زیبایی و لطافت بسیار آسیب‌پذیر است و باید در نگهداری او بیشتر دقت کرد، همانطور که گل نیاز به توجه بیشتری دارد دختر نیز نیاز به توجه بیشتری دارد و از همین رو پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: هنگامی که پدر هدیه‌ای برای فرزندانش می‌گیرد، ابتدا هدیه دختر را بدهد. دختر مانند گل زودتر پژمرده شده و آسیب می‌بیند.
حجت‌الاسلام صغیرا اضافه می‌کند: والدین در خصوص رفتار با فرزندان دختر وظایفی ویژه از جمله ابراز محبت و توجه بیشتر دارند به طوری که باعث انحراف یا مانع رشد دختر نشوند، داشتن رفتار دوستانه با دختر که منجر به حفظ او از آفت‌های جامعه می‌شود، برقراری ارتباط عاطفی کلامی با دختر، حفظ کردن فضای خانواده از خشونت لازم است چرا که این موارد بیشترین آسیب را متوجه دختران می‌کند.
آسیب‌های اجتماعی، نتیجه ندانستن قدر واقعی دختر
وی با تاکید بر اهمیت ویژه تربیت دختران، تصریح می‌کند: تلاش برای تربیت دختر ویژه‌تر است و تأثیرگذاری بالاتری دارد زیرا فرزند دختر در آینده همسر مرد و مادری می‌شود که مانند نخ تسبیح برای خانواده عمل می‌کند و می‌تواند فرزندان خوبی تربیت کند و همچنین در نتیجه شادابی دختر شادابی همسر و شادابی فرزندان حاصل می‌شود. همچون معلم که در مدرسه قداست دارد مادر نیز در خانواده قداست ویژه‌ای دارد و هرچه به تربیت دختر توجه بیشتری شود تأثیرگذاری بیشتری روی حال و آینده یک خانواده و جامعه دارد.
حجت‌الاسلام صغیرا خاطرنشان می‌کند: متأسفانه آنطور که باید و شاید قدر دختران دانسته نمی‌شود و در برخی خانواده‌ها به پسران توجه بیشتری دارند که نتیجه آن فقر عاطفی و فقر محبت دختر و خواستار محبت بودن در جامعه است و یکی از علل مشکلات موجود در جامعه برای دختران مانند گرایش به جنس مخالف به صورت حرام این موضوع است که بیشترین آسیب به دختران را در پی دارد، گاهی امکانات فراهم شده برای دختران از امکانات فراهم شده برای پسران کمتر است در صورتی که باید به دختران توجه ویژه‌ای صورت گیرد.
ویژگی‌های روانشناختی دختران
احسان کاظمی روانشناس اجتماعی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص ویژگی‌های روانشناختی دختران، اظهار می‌کند: یکی از ویژگی‌های روانشناختی دختران حساس و عاطفی بودن آنها است. این مسئله به معنی تحت تأثیر قرار گرفتن زودتر احساسات در آنها است نه داشتن عواطف بیشتر نسبت به پسران. از دیگر ویژگی‌های روانشناختی آنها تمایل و علاقه به داشتن ارتباط با دیگران است. آنها در یک ارتباط خود را پیدا کرده و تعریف می‌کنند. دختران به زیبایی و ظاهر خود توجه بالایی دارند و چگونه داشتن ظاهر مناسب‌تر برای آنها بسیار حائز اهمیت است در صورتی که پسران بیشتر اهمیت برای دارایی‌های خود قائل می‌شوند. تصوری که یک دختر از ظاهر، پوشش و اندام خود دارد روی اعتماد به نفس او تأثیر دارد.
وی در خصوص تمایل دختران به خاص و یکتا بودن، می‌افزاید: دختران میل به مرموز بودن، پیچیده بودن و کشف شدن دارند. دختران تمایل به خاص بودن و عدم تشابه با دیگری داشته و به همین علت علاقه به پوشیدن لباس‌های مد روز و لباس‌هایی که بر تن شخص دیگری دیده نشده در آنها مشهود است. این خصوصیت روانشناختی تمایل به خاص و یکتا بودن آنها هم از لحاظ ظاهری و هم از لحاظ رفتاری مشاهده می‌شود.
روانشناس اجتماعی تصریح می‌کند: از سایر ویژگی‌های دیگر روانشناختی دختران می‌توان به هیجان‌طلب بودن آنها اشاره کرد و متأسفانه در فرهنگ ما چندان به هیجان‌های دخترانه توجهی نمی‌شود و حتی در برخی خانواده‌ها این هیجانات سرکوب می‌شوند. دختران به دلیل تغییرات هورمونی در برخی مواقع انرژی بالا و در برخی مواقع انرژی پایین‌تری دارند و بسته به این مواقع هیجانات متفاوتی دارند، حتی در مواقعی که دارای انرژی پایینی هستند به راحتی می‌توانند هیجانات خود مانند خشم و عصبانیت را بروز دهند.
وی اضافه می‌کند: مهربان بودن و نشان دادن محبت از ویژگی‌های بارز روانشناختی دختران است. دختران در برخورد با افراد نزدیک خود و یا زمانی که بدانند فداکاری آنها در خانواده نتیجه داشته باشد، فداکاری می‌کنند. دختران به صورت مداوم خود را با گذشته و با دیگران مقایسه می‌کنند و حس رقابت طلبی خاصی در آنها وجود دارد، دختران علاقه به درک شدن توسط اطرافیان خود دارد و احساس آرامش را با درک شدن به دست می‌آورند.
لزوم دوری از تبعیض و توسعه بهداشت روانی دختران
کاظمی با اشاره به نحوه رفتار با دختران، اظهار می‌کند: دختران دارای حق و حقوقی است، وقتی در خانواده‌ای فرزند دختر وجود دارد افراد خانواده باید بر اساس سن او، ویژگی‌های او را بشناسند. نمی‌توان از دختر پنج ساله مواردی را خواستار شد که از دختری ۱۰ ساله انتظار می‌رود و یا از دختری نوجوان انتظار خفه کردن هیجانات و برخوردی کاملاً منطقی داشت. متأسفانه اکثر والدین دچار کم‌سوادی تربیتی هستند و از همین رو در ارتباط با فرزندان خود دچار مشکل می‌شوند.
این روانشناس با تاکید بر شناخت ویژگی‌های روانشناختی دختر و ایجاد ارتباط صمیمانه با او، تصریح می‌کند: یکی از شایع‌ترین مشکلات این است که فکر می‌کنند اگر با فرزندان خود متناسب با جنسیت و گروه سنی آنها رفتار کنند تبعیض قائل شده‌اند. تبعیض به معنی متفاوت عمل کردن نیست، به معنی متمایز عمل کردن و دادن امتیاز بیشتر به یکی از فرزندان است. فرزندان در خانواده باید حقوق اصلی خود را داشته باشند. اگر ویژگی‌های روانشناختی دختر را بدانیم به او نزدیک شده و صمیمت را حفظ کنیم تا به ما اعتماد کند. اگر اعتماد برقرار شود از این اعتماد آرامش برای دختر حاصل شده و این آرامش سرآغاز توسعه بهداشت روانی دختر است.
لزوم افزایش آگاهی والدین در مورد دختران
وی خاطرنشان می‌کند: فرزندان ما در نوجوانی و جوانی آنطور که باید درک نمی‌شوند و تا جایی که جامعه به سطح مطلوب درک فرزندان برسد فاصله بسیاری وجود دارد. اگر جامعه جریان آگاه‌سازی و افزایش سواد والدین را آغاز کند فاصله عمقی جامعه تا حد مطلوب بسیار سریع از بین می‌رود. این فاصله با عزم افراد جامعه در کنار افزایش آگاهی و باسواد شدن در حوزه ارتباطی جبران خواهد شد.
کاظمی با اشاره به فرهنگ القایی به جامعه، اظهار می‌کند: در رسانه‌ها بیشتر دختران نقش‌هایی در حال گریه کردن یا عصبانی بودن و یا انیس و مونس پدر و مادر بودن را دارند و به عنوان دختر فعال، پرانرژی، خلاق و جریان‌ساز اجتماعی نیستند. حتی در کتاب‌ها عمده کارهای مهم و اجتماعی بر عهده پسران و کارهای جزئی کوچک و کارهای درون خانه بیشتر بر عهده دختران است. هنگامی که چنین فرهنگی در جامعه به عنوان عرف جای گرفته، خانواده‌ها و جوامع مسافت موجود تا حد مطلوب را باید با درک کردن دختران و ایجاد ارتباط سالم طی کنند. اگر دختری در کانون خانواده لذت برقراری یک ارتباط صحیح و آرامش‌بخش را تجربه کند به ارتباط‌های بیرونی نیاز چندانی نخواهد داشت و امکان اشتباه برای او کمتر می‌شود.
عدم توازن حضور دختران در جامعه با وجود موفقیت بیشتر دختران
این روانشناس اجتماعی ادامه می‌دهد: بیشترین درصد پذیرفته‌شدگان در کنکور متعلق به دختران است اما درصد اشتغال به کار آقایان در جامعه بیش از بانوان است و این عدم توازن به این معنی است که هنوز نتوانسته‌ایم قبول کنیم پسران و دختران یک جامعه انسانی را شکل می‌دهند، هنوز تبلیغ می‌شود که ارزش دختر به مادر بودن و همسرداری است در صورتی که وظیفه اصلی این نیست. انسان باید بتواند خود را کشف کند، استعدادهای خود را دریابد و خود را تعالی بخشد.
وی با تاکید بر آسیب‌های ناشی از تبعیض، تصریح می‌کند: آسیب‌های ناشی از تبعیض در دختران شامل ایجاد خشم، سرخوردگی، یاس، درماندگی و احساس حقارت می‌شود و آسیب‌های ایجاد شده در ارتباط با همسر، فرزندان و سایر افراد جامعه تأثیر می‌گذارد. تبعیض می‌تواند باعث تقلا کردن فرد و آزمایش کردن هر شیوه‌ای برای نشان دادن خود شود مانند وقتی که فرد وقتی احساس می‌کند نمی‌تواند تأیید اطرافیان را بگیرد از طریق برجسته کردن ظاهر اقدام به نمایش خود می‌کند تا جامعه به او توجه کند.
کاظمی اضافه می‌کند: دختری که مورد تبعیض قرار می‌گیرد همیشه با دنیایی نابرابر و ناعادلانه درگیر بوده، عدم تساوی برای او نهادینه می‌شود و تبعیض و بی‌عدالتی در رفتار وی با دیگران کاملاً مشهود خواهد بود. بزرگ‌ترین آسیبی که تبعیض به فرد میزند آسیب به جسم خود است مانند اعتیاد، گرایش به مشروبات الکلی، گرایش به روابط جنسی پر خطر، فرار از خانه، رفتار برخلاف ارزش‌های والدین به طور عمد و حتی ازدواج اشتباه برای فرار از خانواده و دلیل تمام اینها بروز خشم فرد نسبت به خویشتن است.
نظر شما