به گزارش خبرنگار ایمنا، ورودی شهرهای ایران از جمله مهم‌ترین فضاهای با هویت شهری است پس امروزه با توجه به گسترش شهر و شهرنشینی و اقدامات نامناسب شهری، ورودی اکثر شهرها بدون طراحی ویژه و مشخصی است و برخی از ورودی قدیم شهرها نیز به مرور زمان تخریب شده است لذا توجه به مؤلفه‌های کیفیت که از ورودی شهرها انتظار می‌رود و مطالعاتی که باید در این زمینه صورت گیرد، راهکارهایی را ارائه می‌دهد که می‌تواند در طراحی شهری و بهبود بخشیدن به این بخش از شهر مؤثر واقع شود.
یکی از ویژگی‌های سازمان میادین میوه و تره‌بار، ارائه خدمات یکسان و قابل قبول در تمام نقاط شهر با قیمت ثابت و کیفیت قابل قبول است در کل می‌توان گفت که بازارهای میوه و تره‌بار در شهرها از یک نظام خاص پیروی می‌کنند که بر اساس مطالعات قبلی به وجود آمده و در مکان‌های خاصی قرار گرفته است اما متأسفانه در شهر خرم‌آباد در این زمینه نه تنها هیچ‌گونه مکان‌یابی و مطالعه‌ای انجام نشده بلکه تمام معابر و ورودی و خروجی‌های شهر خرم‌آباد به محل عرضه میوه و تره‌بار تبدیل شده و بدون هیچ نظمی به کارشان ادامه می‌دهند اکنون این سوال مطرح می‌شود علت نابسامانی ورودی‌های شهر خرم‌آباد چیست؟
موضوعی که «سلیمان میرزاپور» دکترای برنامه ریزی شهری در خصوص آن اینگونه می‌گوید: کسی که برای اولین‌بار وارد یک شهر می‌شود نخستین منظره‌ای که از شهر مشاهده می‌کند و در ذهن او می‌ماند و به نوعی تصور را از آن شهر یا استان در ذهنش رقم می‌زند ورودی آن شهر است چرا که قبل از این که وارد بافت اصلی شهر شود ابتدا این تصویر شکل می‌گیرد.
وی می‌افزاید: شهر مانند یک کتاب و ورودی شهر در واقع طرح جلد و مقدمه کتاب است، همانطور که در مقدمه آن تلاش می‌شود تا کتاب و موضوعات مطرح شده در آن به طور خلاصه بیان شود، ورودی شهر نیز همان نقش را در مورد شهر دارد و باید شهر را (با تمام ویژگی‌های کالبدی، فرهنگی و اجتماعی) در ورودی‌هایش به نمایش در بیاوریم.
این کارشناس با بیان این که ورودی شهر خرم‌آباد، به دلیل گذشته تاریخی این شهر و نیز طبیعت زیبا و خاصی که دارد باید منحصر به فرد و متمایز باشد، تصریح می‌کند: دره خرم‌آباد، هم از لحاظ طبیعی و هم تاریخی یک پدیده شگفت‌انگیز است، توپوگرافی، ناهمواری‌ها، چشمه‌سارها و تمام جلوه‌های تاریخی و فرهنگی که درون این شهر قرار دارد متن کتاب خرم‌آباد است اما باید دید مقدمه‌ای که بر این کتاب در ورودی نوشته‌ایم چه میزان توانسته است به کسانی که از این شهر عبور می‌کنند این حس را القا کند که وارد یک شهر تاریخی و فرهنگی، با طبیعت خاص شده است.
وی ادامه می‌دهد: در بحث اهمیت ورودی باید گفت که ممکن است فردی سال‌ها در معرفی یک شهر و یا منطقه کتاب بنویسد، اما کسی حتی به آن نگاه نیز نکند در حالی که یک ورودی خوب در شهری مثل خرم‌آباد و یا دیگر شهرهای لرستان به دلیل قرار گرفتن در کنار یکی از مهم‌ترین شریان‌های حمل‌ونقل ایران می‌تواند شهر و منطقه را به افراد زیادی معرفی کند.
میرزاپور خاطرنشان می‌کند: به نظر می‌رسد که نتوانسته‌ایم از این فرصت توان افزا و موقعیت خوب (موقعیت ارتباطی) بهره چندانی ببریم ورودی شهرها امروز نابسامان است و با فقر شدید فضاهای درختکاری شده و فضای سبز مواجه‌ایم.
نابسامانی ورودی‌های شهر
وی با اشاره به نابسامانی ورودی‌های شهر خرم‌آباد می‌گوید: با ورود به بسیاری از شهرهای بیابانی در برخی مناطق و حتی ایران از فاصله چند کیلومتر مانده به شهر، با فضای سبز و درختکاری و یا پارک‌های جنگلی و فضاهای سبز مواجه می‌شویم به گونه‌ای که تصور نمی‌کنیم در معرض ورود به یک شهر بیابانی یا کویری هستیم این در حالی است که در لرستان در فواصل نزدیک به ورودی شهرها، با فقر شدید درخت و فضای سبز و گیاه مواجهیم درصورتی‌که به لحاظ طبیعت و شاخص‌های اقلیمی و خصوصاً هیدرولوژیکی دارای شرایط خوبی هستیم.
این دکترای برنامه ریزی شهری اظهار می‌کند: شهر خرم‌آباد یک شهر سبز است و خوشبختانه طبیعت لرستان به گونه‌ای است که درختان بلوط در طول مسیری که مسافر از استان لرستان رد می‌شود آن را بی‌نیاز می‌کند، اما متأسفانه از این امکانات استفاده نکرده‌ایم و در طول آن ۱۵ کیلومتری که انسان در طبیعت دست برده با فقر پوشش گیاهی مواجهیم.
وی ادامه می‌دهد: در فواصل نزدیک به شهر خرم‌آباد سکونتگاه‌های جدیدی در مسیر جاده به وجود آمده است، در صورتی که بر اساس قانون در اراضی کشاورزی، باغات و … به طور کلی خارج از محدوده روستایی و شهری ساخت و ساز شخصی ممنوع است.
میرزاپور می‌گوید: در این سال‌ها روستاهای جدیدی در ورودی شهرها در حال شکل‌گیری است که دارای کد روستا نبوده و قانونا در آنجا نمی‌توان دست به ساخت و ساز زد این در حالی است که در ورودی‌های خرم‌آباد ساخت و سازهای مسکونی، تجاری و کارگاهی و حتی گورستان‌هایی نو بنیاد هر روز عرصه را تنگ‌تر می‌کند بسیاری از این اراضی متعلق به منابع طبیعی و یا دارای کاربری کشاورزی است که به هیچ وجه تغییر کاربری آنها قانونی نبوده است.
وی با بیان این که در بحث ورودی‌ها مسئله‌ای که وجود دارد نبود نظارت است، می‌افزاید: در ورودی‌های ما به جای این که درختی کاشته شود متأسفانه مغازه‌ها، دکه‌ها، مکانیکی‌ها و بعضی مشاغل مرتبط با خودرو که لزوماً نباید به این شکل و بدون برنامه در کنار جاده‌ها ساخته شود، به وجود آمده است به جز بخشی از ورودی شرقی که پارک کاسیت در آنجا ساخته شده و فضاهای سبزی در اطراف به وجود آمده، در اغلب ورودی‌های شهر خرم‌آباد شرایط مساعدی وجود ندارد، فروشنده‌های میوه و تره‌بار و … که عملاً به بخشی از جاده و اتوبان تجاوز کرده و آبستن مسائل و مشکلات ترافیکی و تصادفات رانندگی نیز می‌شوند.
نگاه کلی به مسائل شهری
این کارشناس برنامه ریزی شهری می‌گوید: مسائل شهری را می‌بایست در ارتباط با هم بررسی کرد و کلی به آن نگاه کرد البته باید در ورودی‌های شهر علاوه بر فضای درختکاری، المان‌هایی نیز در نظر گرفت تا عقبه تاریخی آداب و رسوم و سنن استان را به هر رهگذری معرفی کنیم؛ المان‌های گلیم و ماشته در برخی ورودی‌ها نصب شده که اقدام خوبی است نصب اینگونه المان‌ها و نیز درختکاری‌هایی که در ورودی‌ها انجام می‌شود از ضروریات برنامه ریزی شهری است.
وی می‌افزاید: تعمیرگاه‌های خودرو واقع در ورودی شهر می‌بایست به شهرک‌های صنوف انتقال داده شوند و چنانچه نیاز است در این نقاط باشند می‌شود آنها را به نواحی خاصی محدود کرد و فضای آن طوری طراحی شود که از نظر بصری کمتر در معرض دید باشد، در بحث فروشندگان میوه و تره‌بار هم شرایط به‌گونه‌ای است که دست شهرداری تا حدودی بسته است و نمی‌توان بدون مطالعه دست به اقدامی یک سویه زد.
نبود طرح و مطالعه بر ساماندهی میادین و بازارهای میوه و تره‌بار
میرزاپور با بیان این که طرح و مطالعه ساماندهی میادین و بازارهای میوه و تره‌بار در خرم‌آباد انجام نشده است، اظهار می‌کند: با نگاهی به بازارهای میوه و تره‌بار دیگر شهرهای کشور که هم قواره خرم‌آباد هستند در می‌یابیم که برای طراحی و ساماندهی بسیار عقب هستیم و باید برای برای آن تدابیری اندیشیده شود.
وی تصریح می‌کند: بحث ساماندهی میادین میوه و تره‌بار با توجه به شاخصه‌ها و در نظر گرفتن آیتم‌هایی خاصی باید عملیاتی شود و تا زمانی که طرح ساماندهی میادین میوه و تره بار انجام نشود نمی‌توان به‌هیچ‌وجه مکان یا مراکزی برای اجرای طرح پیشنهاد داد چرا که معتقدیم ابتدا باید مطالعه صورت بگیرد و بعد با توجه به شبکه و شریان‌های معابر و جمعیت هر محله و همچنین حجم عبور و مرور افراد و… در نقاط خاصی که رفت و آمد سخت نیست و دسترسی به حمل و نقل عمومی وجود دارد جانمایی انجام گیرد.
هیچ طرحی به شورا در خصوص بازارچه‌های میوه و تره بار ارائه نشده است
«رستم کوشکی» رئیس شورای شهر خرم‌آباد با بیان این که هیچ طرحی به شورا در خصوص بازارچه‌های میوه و تره بار ارائه نشده است، می‌گوید: چندین بار اعلام کردیم که بعضی از املاک باید در اختیار شهرداری قرار گیرد به طور مثال ملک جنب اسب دوانی دره گرم که با توجه به شرایط مناسبی که دارد می‌تواند به بازارچه میوه و تره بار تبدیل شود، اما متأسفانه آنچه که منظور و هدف ما بود اجرایی نشد.
وی می‌افزاید: مدیریت شهری چندین سال است که پیگیر ساماندهی ورودی‌های شهر از چهار جهت است که با وجود بعضی اقدامات به واسطه این پیگیری‌ها، اما به هدف مورد نظر نرسیدیم البته پیگیری خواهیم کرد که امیدواریم بتوانیم در این مدت باقیمانده اثرگذاری لازم را در این زمینه داشته باشیم.
این درحالی است که «زهرا نظری»، نایب رئیس شورای اسلامی شهر خرم‌آباد با ابراز گلایه از وضعیت تنها میدان بار میوه و تره بار شهر می‌گوید: با توجه به این که این مکان مستقیماً با مسائل سلامت شهروندان سر و کار دارد باید هرچه سریع‌تر نسبت به اصلاح ورودی آن، آسفالت کامل و رسیدگی به وضع بهداشت و نظافت و ساماندهی سرویس‌های بهداشتی آن اقدام شود.
گزارش از بتول صادقی خبرنگار سرویس شهرهای ایران خبرگزاری ایمنا
نظر شما