به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، تراژدی انسانی کووید -۱۹ یک فاجعه جهانی است که تاکنون جان میلیون‌ها نفر را گرفته، در سراسر دنیا ویرانی‌های اقتصادی بسیاری برجای گذاشته، معیشت میلیون‌ها انسان را مختل کرده، ثبات مالی صدها میلیون انسان را متزلزل کرده و فجایع سلامتی و عواقب مخرب بسیاری به همراه آورده است. از سوی دیگر بازسازی شرایط ناشی از آن سال‌ها طول خواهد کشید؛ پس از عبور از آن وضعیت زندگی خانواده‌ها، مشاغل و اقتصادهای گوناگون به وضعیت پیشین خود بازنخواهد گشت و شکاف‌های طبقاتی بیش از گذشته رشد خواهد یافت با این حال این بحران تنها پیش‌نمایشی از اختلالات روزافزونی است که منجر به تغییرات آب‌وهوایی می‌شود و پس از رفع و رجوع آن بشریت با فرصتی بی‌نظیر برای ساختن جهانی بهتر و سیستم‌هایی پایدارتر برای ارتقای سطح مقاومت جوامع در اختیار خواهد داشت تا دست کم تنها با کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای بخش عظیمی از مشکلات این سیاره را برطرف کند.
در حال حاضر علی‌رغم آگاهی از مزایای گسترده‌ای همچون کاهش انتشار آلاینده‌ها و کم شدن هزینه‌ها که در صورت استفاده از سیستم‌های انرژی پاک فراهم می‌شود، سرعت جهانی تغییر منبع انرژی از سیستم سوخت‌های فسیلی به انواع تجدید پذیر بسیار پایین است. در این شرایط رفع وضعیت ناپایدار و تردیدهای فراوانی که در راستای این جایگزینی وجود دارد به‌طور قابل‌توجهی به چگونگی پاسخگویی سیاست‌گذاران جهانی نسبت به عواقب شوکه کننده و متعدد ناشی از همه‌گیری کووید -۱۹ همچنین واقعیت‌های اساسی مربوط به سیستم‌های انرژی پاک بستگی دارد. شورای آینده جهانی انرژی که وظیفه آن بررسی تمامی امور جهانی مربوط به جایگزینی انرژی است اعلام کرده که همه‌گیری فعلی به وضوح لایه‌ای دیگر به پیچیدگی‌های موجود در این زمینه افزوده است. این شورا با ارائه چشم‌اندازی از آینده انرژی به تعریف اقدامات بالقوه‌ای می‌پردازد که در راستای شکل‌گیری تحولات مثبت در زمینه جایگزینی انرژی و کمک به گسترش پروژه‌های مربوط به آن فعالیت می‌کند.
یکی از مشخص‌ترین حقایق موجود در این زمینه که اجماع نسبت به آن تأکید بسیار دارد این است که برای پیشگیری از وقوع فاجعه‌بارترین تغییرات آب‌وهوایی باید هرچه سریع‌تر نسبت به جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی‌های پاک اقدام کرد. تحقق این هدف به کمک ترکیب بهره‌وری تغییرات بنیادی با انرژی‌های تجدید پذیر به‌منظور کربن‌زدایی کردن، الکتریکی کردن همه‌جانبه، بهره‌گیری از بعضی از انواع ترکیبات هیدروژن و نیز استفاده از اشکال گوناگون فن‌آوری در تمامی زمینه‌ها امکان‌پذیر خواهد بود. مطمئناً ایجاد این تغییرات بزرگ در زیرساخت‌های تامین انرژی چالش‌برانگیز است ولی در درازمدت بسیار سودمند خواهد بود. علاوه بر این جایگزینی انرژی با کاهش مداوم هزینه فن‌آوری‌های جدید ازجمله انرژی‌های خورشیدی و بادی، ذخیره‌سازی شیمیایی (باتری‌ها) و وسایل نقلیه الکتریکی (EV) همراه است.
البته در کنار کاهش این هزینه‌ها، ورود نوآوری‌های جدید در سایر بخش‌ها همچون فولاد و سیمان نیز می‌تواند منجر به افزایش تولید این مواد مهم جهانی با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر شود که هزینه بسیار پایین‌تری نسبت به تولیدات فعلی در بر خواهد داشت. در حال حاضر موج چنین تغییراتی شکل گرفته و به‌دنبال سقوط سریع هزینه‌ها تقاضا برای انرژی‌های پاک رو به افزایش است.
البته باید گفت که در کنار نقش حقایق واضح اقتصادی و فن‌آوری‌های موجود برای کمک به جایگزینی انرژی، باز هم نمی‌توان از تأثیر سیاست در پیاده‌سازی آن چشم‌پوشی کرد. مقاومت دولت‌ها، شرکت‌ها و جوامع، ایجاد تغییرات اساسی در صنعت انرژی را بسیار دشوار می‌کند و منجر به کاهش تمایلات عمومی به جایگزینی انرژی در بخش‌های خاص جغرافیایی می‌شود در حالی که اتخاذ رویکردهای تهاجمی‌تر نسبت به آن می‌تواند استفاده از آن در صنایع دیگر را تسهیل کند.
با این حال سرعت پذیرش و اجرای جایگزینی انرژی کاملاً به عملکرد تصمیم‌گیرندگان این بخش وابسته است علاوه بر این بحران کرونا درست زمانی به وقوع پیوست که تقاضای سوخت فسیلی در جهان به اوج رسیده بود در چنین مواقعی ایجاد حس بی‌اعتمادی و افزایش تردیدها میزان تقاضا را به نقطه صفر می‌رساند به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود که به‌احتمال بسیار قوی پس از بهبودی اقتصاد جهانی، تقاضای انرژی در هر بخشی تنها توسط منابع تجدید پذیر تأمین خواهد شد.
از سوی دیگر یکی از راهکارهای مقابله با تردیدها استفاده از فن‌آوری‌های نوآورانه برای جذب کربن و یا بهره‌گیری از هیدروژن در بخش‌های گوناگون محسوب می‌شود که هر دو با تردیدهای موجود درباره چگونگی جداسازی کامل بخش‌های کم تحرک اقتصادی مانند حمل و نقل هوایی، فولاد و سیمان ارتباط نزدیکی دارد. بااین‌حال برای جایگزینی انرژی در این بخش‌ها هیچ فوریتی وجود ندارد.
در هر صورت کاهش شدید تقاضا در چند ماه اخیر که به‌دنبال فراگیری جهانی کووید -۱۹ به وقوع پیوسته است راه ورود انرژی‌های پاک به‌عنوان منابع اصلی تأمین انرژی را هموار کرده است که این واقعیت می‌تواند با مزایای بسیاری همچون کاهش آلودگی، افزایش اشتغال‌زایی، اطمینان از آینده، انعطاف‌پذیری منابع و در نهایت دستیابی‌به سیستمی پاک‌تر، مقاوم‌تر و پایدارتر همراه باشد که عاملی کاهنده برای بحران‌های فاجعه‌آمیز ناشی از تغییرات آب‌وهوایی در آینده خواهد بود.
نظر شما