مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای، از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب می‌شود، لذا خبرگزاری ایمنا، مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه آرمان ملی، در صفحه نخست خود با تیتر «جنجال مرگ‌های کرونایی» به چالش‌های اخیر در مورد واکسن کرونا پرداخت و نوشت: اظهارات اخیر سلبریتی‌ها و ورزشکاران درباره وضعیت کرونا و واکسن‌های روسی، بار دیگر جنجال و حواشی زیادی ایجاد کرده است به‌نحوی که این‌بار مسئولان ارشد وزارت بهداشت به صحبت‌های اخیر بهروز افخمی در جشنواره فیلم فجر و فریادهای سحر ذکریا در لایو اینستاگرامی واکنش تندی نشان دادند. اما وقتی صحبت‌های هر دو طرف را مرور می‌کنیم، مخاطبان، حق را به دو طرف می‌دهند. از سویی مردم از یکسال پرفراز و نشیب در زمان شیوع کرونا به تنگ آمده‌اند و در حالی‌که کشورهای کمتر توسعه یافته همسایه ایران مانند عراق، واکسیناسیون را آغاز کرده‌اند، روز پنج شنبه و پس از حواشی بسیار اولین محموله واکسن کرونا به ایران رسید که وزارت بهداشت تعداد آن را «چند ده هزار» دوز واکسن اعلام کرده است. در طرف مقابل کسی منکر زحمات یک‌ساله وزارت بهداشت با سربازان خط مقدم جبهه مبارزه با کرونا نیست و در این بین برخی از تصمیمات که بیشتر رنگ و بوی سیاسی و اقتصادی داشت، به این آتش دوسویه دامن می‌زند.
اظهارات بهروز افخمی در حاشیه حضور در جشنواره فیلم فجر، چالش‌های کرونایی این رویداد سینمایی را وارد فاز تازه‌ای کرد. «نه تنها نفس برگزاری جشنواره بد نبوده بلکه اساساً تعطیل کردن سینمای ایران کار بسیار غلطی بوده است. تحمیل ماسک به مردم کار بسیار غلطی است. تعطیلی مدارس و تبدیل کردن بچه‌ها به زندانی در خانه‌ها کار غلطی است. این برنامه جهانی وحشت که احتمالاً با اهداف سیاسی در آمریکا و انگلیس طراحی شده، در ایران به‌گونه‌ای اجرا شده است که گویی کاسه داغ‌تر از آش شده‌ایم.» این اظهارات بهروز افخمی، هرچند تازگی نداشت اما طرح صریح و مجدد آن، آن‌هم در حاشیه حضور در کاخ جشنواره فیلم فجر، بازتاب بسیاری در رسانه‌ها پیدا کرد. طی روزهای گذشته نیز کتایون ریاحی هنرمند سینما و تلویزیون با انتشار پستی در صفحه اینستاگرامی خود به فوت علی انصاریان فوتبالیست و مجری پر آوازه واکنش نشان داده است. وی در ادامه با انتشار عکسی از علی انصاریان اعتراض کرده است. در ادامه، اما کاربران ایرانی شبکه اجتماعی اینستاگرام با ورود به اکانت این بازیگر، مخالفت خود را با این پست وی بروز دادند و با ارسال انبوه کامنت اعتراضی بر روی صفحه این بازیگر او را وادار به پاک کردن و بستن کل کامنت‌های پست مورد نظر کردند.
روزنامه ابتکار، در صفحه نخست خود با تیتر «اجماع اصولگرایان، خیلی دور، خیلی نزدیک» به بررسی نامزدهای اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و نوشت: اصولگرایان شاید هیچ گاه تا این حد مطمئن به برد در انتخابات نیستند. عملکرد غیر قابل قبول دولت دوازدهم که مورد حمایت گروه‌های اصلاح طلب بود حالا فضا را برای پیروزی در انتخابات ۱۴۰۰ داغ‌تر از همیشه کرده است. هرچند موضوع به اجماع رسیدن در هر دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا همواره مورد مناقشه است اما این اجماع در جریان اصولگرا به نظر مهم‌تر به نظر برسد. با این همه اما تجربه مجلس یازدهم نشان داد به اجماع رسیدن اصولگرایان کار آسانی نخواهد بود حتی اگر زمین بازی رقابت برایشان هموار باشد.
طی روزهای گذشته اما لیستی از یاران سعید جلیلی و در واقع پویشی برای دعوت به حضور او در انتخابات مطرح شده است که در نوع خود البته جالب توجه بود. با این همه اما «قاسم روانبخش»، عضو شورای مرکزی جبهه پایداری، در رابطه با روال جلسات جبهه پایداری پس از درگذشت آیت الله مصباح یزدی به خبرنگار سیاسی برنا گفت: جبهه پایداری به صورت هفتگی تشکیل جلسه می‌دهد. بعد از رحلت علامه مصباح یزدی نیز این جبهه به همان خط و مشی انقلابی خود ادامه خواهد داد. گفتمان جبهه پایداری گفتمان اسلام ناب محمدی است و بر محور ولایت فقیه حرکت خواهیم کرد.
وی در رابطه با کاندیداتوری جلیلی از سوی این جبهه افزود: جبهه پایداری انقلاب اسلامی در موضوع نامزد ریاست جمهوری هنوز به جمع بندی نهایی نرسیده است. بحث و تبادل نظر دراین باره ادامه دارد انشاالله به مجرد اینکه روی فردی توافق کنیم رسماً اعلام خواهد شد.
روانبخش تصریح کرد: جبهه پایداری یک جبهه گفتمانی است رئیس جمهوری آینده علاوه بر تعهد و پایبندی به اصول و مبانی انقلاب اسلامی باید توانایی حل بحران‌های ایجاد شده در سال‌های اخیر بویژه معضلات اقتصادی را داشته باشد.
حال به نظر می‌رسد اصولگرایان به صورت رسمی فعالیت انتخاباتی خود را آغاز کردند، در این رابطه شورای وحدت اصولگرایان تشکیل شد، اما نه با حضور تمامی تشکل‌های اصولگرا، طبق معمول جبهه پایداری نماینده‌ای در شورای وحدت ندارد، نزدیکان قالیباف نیز نیستند، همچنین تأسیس شورای وحدت در شرایطی است که شورای ائتلاف اصولگرایان برجای مانده از گذشته هنوز هم وجود دارد و باید دید حداد عادل که در رأس این سازوکار انتخاباتی است، زیر بار محوریت جامعه روحانیت مبارز خواهد رفت.
فرارو در این زمینه می‌نویسد: بر اساس اخباری که در رسانه‌ها منتشر شد، شورای وحدت با حضور نمایندگان بلوک‌های احزاب اصولگرا، اقشار اجتماعی و جامعه روحانیت مبارز و باهدف تقویت همگرایی و هم افزایی جریان اصولگرایی در کشور تشکیل شده است.
نمایندگان جامعه روحانیت مبارز در این شورا سه نفر شامل آقایان تقوی، ابوترابی و پور محمدی نمایندگان بلوک‌های حزبی شامل پنج نفر شامل آقایان روح‌الامینی، باهنر، صدر، بادامچیان و منوچهر متکی و نمایندگان اقشار شش نفر متشکل از آقایان سید محمد حسینی، الله کرم، منتظمی، قریشی وخانم‌ها افتخاری و قوی هستند.
روزنامه شرق، در صفحه نخست خود با تیتر «قالیباف دیپلمات می‌شود» به بررسی سفر قالیباف به روسیه پرداخت و نوشت: قالیباف که کسوت نظامی‌گری، شهرداری و اخیراً پارلمان‌داری را تجربه کرده است، حالا می‌خواهد دیپلمات‌گری را هم امتحان کند. او بارها گفته وزارت خارجه باید وزارت خارجه و تجارت بین‌الملل بشود! این دومین‌باری است که قالیباف عازم مسکو می‌شود؛ اولین‌بار وقتی شهردار تهران بود، در آبان ۹۴ به دعوت شهردار مسکو و سن‌پترزبورگ سه روز به روسیه رفت و حالا در کسوت رئیس مجلس در حالی که گفته شده حامل پیام مقام معظم رهبری برای پوتین است، عازم می‌شود. قالیباف البته برای وزارت خارجه هم ایده‌هایی دارد و درصورتی‌که بالاخره به آرزوی دیرینه‌اش برسد، می‌خواهد نام این وزارتخانه را عوض کند. او زمانی که کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۶ بود، اعلام کرد در صورت موفقیت، وزارت خارجه و تجارت بین‌الملل را تشکیل می‌دهم. البته بعد هم که به مجلس رفت، این ایده انتخاباتی تبلیغاتی خود را از تریبون پارلمان و به نام خواسته مجلس بیان کرد.
قالیباف سال ۹۶ گفته بود: باید دیپلماسی در خدمت اقتصاد کشور باشد و این مهم نیاز به تغییر ساختار وزارت خارجه دارد. ازاین‌رو طرح تشکیل وزارت خارجه و گسترش تجارت بین‌الملل از اولویت‌های دولت من در صورت پیروزی است. او گفته بود: واقعیت این است که برای تولیدات محصولات کشاورزی، صنعتی و خدماتی، باید بازار بین‌المللی پیدا کرد تا امکان فعال‌شدن تمام ظرفیت‌های عظیم داخلی به کار گرفته شود و از این طریق می‌توان حرکت مؤثر و زود بازدهی را در رفع معضل بی‌کاری در کشور صورت داد، بدون آنکه نیاز به سرمایه‌گذاری‌های هنگفت باشد.
به گفته قالیباف، ساختار وزارت خارجه در ایران به‌گونه‌ای طراحی شده است که فقط پاسخگوی نیازهای سیاسی و امنیت ملی بوده و این ساختار اجازه نمی‌دهد دغدغه اصلی امروز ما که رونق اقتصاد است، پیگیری شود. او مدعی شده بود که در کشورهای پیشرفته‌ای مانند کره‌جنوبی و ژاپن، توسعه اقتصادی تا حد زیادی مدیون عملکرد دستگاه دیپلماسی این کشورهاست؛ به‌طوری‌که این کشورها اولویت اصلی خود را پیدا کردن بازار برای تولید کنندگان خود قرار می‌دهند. در این کشورها که بعد از جنگ جهانی دوم پیشرفت کرده‌اند، وزارت خارجه نقش فعالی در تجارت خارجی و پیدا کردن بازار برای تولیدات داخلی بر عهده گرفت و حتی وزارتخانه‌ای مستقل برای توسعه و گسترش روابط تجاری و اقتصادی بین‌المللی به وجود آمد که در رابطه مستقیم با وزارت خارجه فعالیت می‌کند.
وی مدعی شده بود در یک دوره کوتاه می‌تواند از ظرفیت بازار ۴۰۰ میلیون‌نفری کشورهای منطقه برای گسترش فعالیت‌های اقتصادی بهره‌برداری کند. او زمانی هم که وارد مجلس شد، گفت: نگرش وزارت امور خارجه از بحث‌های سیاسی و امنیتی باید به سمت موضوعات اقتصادی و سیاسی برود و این موضوع در اولویت قرار گیرد. حتی نام وزارت خارجه می‌تواند به نام وزارت خارجه و تجارت بین‌الملل تغییر کند؛ البته منظور این نیست که تجارت از سوی وزارت خارجه انجام شود. در خیلی از جاها سفرا نقش پیگیری، بازاریابی و ارتباطات حوزه بین‌الملل را بر عهده دارند و اصل کار در حوزه تجارت و اقتصادی در وزارتخانه‌های مرتبط انجام می‌شود. مجلس شورای اسلامی نیز این آمادگی را دارد که اگر دولت در این زمینه لایحه بدهد، همکاری کند یا اینکه در صورت تمایل وزارت امور خارجه، طرحی در این زمینه تهیه شود.
حالا مشخص نیست که قالیباف آیا از این فرصت سفرش به مسکو استفاده می‌کند و در حوزه تجارت و اقتصاد نیز رایزنی خواهد کرد یا خیر! طبق ادعای عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، ابعاد اصلی سفر قالیباف، اقتصادی و فروش نفت و برجام است!
روزنامه اعتماد، در صفحه نخست خود با تیتر «تنورداغ خبرهای برجامی» به بررسی گزارش رسانه‌های غربی درباره اعلام نظر موافقان و مخالفان توافق هسته‌ای پرداخت و نوشت: «به توافق هسته‌ای با ایران بازگردید.» «فکر بازگشت به برجام را هم نکنید.» این دو جمله گویای مواضع جاری در داخل ایالات متحده آمریکا همزمان با آغاز به کار دولت جو بایدن، چهل و ششمین رئیس‌جمهور این کشور در کاخ سفید است. در حالی که جو بایدن ترجیح داد در نخستین نطقش در حوزه سیاست خارجی نام ایران را فاکتور بگیرد اما این سکوت نه تنها خاطر مخالفان برجام را آرام نکرده بلکه بر نگرانی آنها هم افزوده است.
در حال حاضر عده‌ای در تل‌آویو، واشنگتن و ریاض اصرار دارند که جو بایدن باید خیال احیای برجام را هم از سر بیرون براند اما همزمان برخی در واشنگتن، مسکو، پکن و بروکسل معتقدند که می‌توان فرمولی برای بازگشت تمام اعضای اولیه توافق هسته‌ای به آن یافت. البته در تعریف این فرمول هم اختلاف نظر بسیار است و باز عده‌ای چون رئیس‌جمهور فرانسه بر ایده اضافه شدن کشوری چون عربستان سعودی به حلقه برجامی‌ها تاکید دارند یا برخی از توسعه دامنه توافق هسته‌ای به مسائل غیرهسته‌ای هم سخن می‌گویند. در حالی که همه درباره زمان در حال از دست رفتن هشدار می‌دهند، اما تهران می‌گوید عجله‌ای نداریم و فرش قرمز برای طرف مقابل پهن نکردیم مگر آنکه از همان مسیری که از برجام خارج شد به توافق بازگردد. واشنگتن نیز می‌گوید قصد ندارد کیفیت بازگشت به برجام را قربانی کمیت و سرعت مدنظر ایران بکند.
در چنین شرایطی با وجود پیشنهاد جواد ظریف، وزیر خارجه درباره نظارت جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر نحوه گام‌های هماهنگ و متناظر ایران و آمریکا و تاکید شخص بورل بر تلاش‌های اتحادیه اروپا برای استفاده از دیپلماسی حداکثری برای بازگشت امن همه به توافق هسته‌ای به نظر می‌رسد که بازار فرمول‌هایی غیر از راه‌حل بازگشت کامل آمریکا به برجام داغ‌تر شده است. در همین رابطه پایگاه تحلیلی «بلومبرگ» در گزارشی نوشت که دولت بایدن به عنوان گامی به سوی احیای برجام در حال بررسی راه‌هایی برای کاهش فشار اقتصادی ایران بدون لغو تحریم‌های فلج‌کننده همچون فروش نفت است.
طبق این گزارش، چهار منبع آگاه اعلام کردند که مقام‌های امریکایی در حال بحث و گفت‌وگو درباره موضوعاتی چون حمایت از صندوق بین‌المللی پول برای اعطای وام به تهران برای مقابله با ویروس کرونا و همچنین تسهیل تحریم‌هایی هستند که در مسیر کمک‌های جامعه جهانی به ایران برای مقابله با کرونا مانع ایجاد کرده است. طبق گفته این منابع آگاه، «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا احتمالاً با امضای یک فرمان اجرایی، تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا برای خروج از برجام را لغو کند. «رابرت مالی» نماینده جدید وزارت خارجه آمریکا برای مذاکرات ایران حاضر به اظهارنظر درباره این خبر بلومبرگ نشد. «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد که ایالات متحده قبل از آنکه مجوز هرگونه کمک یا کاهش تحریم‌های مرتبط با کرونا را برای ایران صادر کند، خواستار رایزنی با شرکای اروپایی عضو برجام است.
پرایس در این خصوص توضیح داد: «قبل از اعلام هرگونه تغییر در سیاست در این راستا، ما می‌خواهیم اطمینان حاصل کنیم که چنین رایزنی‌هایی را انجام داده‌ایم و ما در حال حاضر در حال انجام چنین کارهایی هستیم».
دولت جو بایدن سیاست مشورت با متحدان سنتی در اروپا درباره برجام را احیا کرده است. بر همین اساس «دومینیک راب» وزیر امور خارجه انگلیس می‌گوید گفت‌وگوها میان مقام‌های دولت بایدن با کشورهای اروپایی عضو برجام درباره کاهش تحریم‌های ایران آغاز شده است.
دومینیک راب در پیامی که در صفحه توئیتر خود منتشر کرد، گفت: «تروییکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگلیس) و ایالات متحده درباره چگونگی نقش یک رویکرد متحد در رسیدگی به نگرانی‌های مشترک در قبال ایران بحث کردند».
«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه نیز از گفت‌وگوی گسترده با همتایان امریکایی، انگلیسی و آلمانی خود درباره ایران خبر داد. وی در پیامی در توئیتر نوشت: «گفت‌وگوهای گسترده‌ای با همتایان امریکایی، انگلیسی و آلمانی درباره ایران و چگونگی تعامل با چالش هسته‌ای و در زمینه امنیت منطقه‌ای انجام شد.»
روزنامه کیهان در صفحه نخست خود با تیتر «واکسن انگلیسی آسترازنکا در حال ورود به ایران است!» نوشت: «اواخر دی ماه و بعد از بیانات مهم رهبر انقلاب پیرامون ممنوعیت ورود واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی، طی گزارشی با عنوان «یک نگرانی جدید درباره واکسن‌های خارجی» هشدار دادیم که نهادهای نظارتی باید به این موضوع توجه کنند که تهیه واکسن از طریق «کوواکس» و در قالب این مجموعه نیز باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. این امکان وجود دارد که واکسن‌های آمریکایی یا هر واکسنی که ورود آن به کشور ممنوع است با برچسب این مجموعه وارد ایران شوند.
اما اخیراً سعید نمکی وزیر بهداشت، گفته است: «شرکت آسترازنکا اعلام کرد که از ماه فوریه تحویل ۴.۲ میلیون دوز واکسن کرونا را به ایران در قالب کوواکس آغاز می‌کند.»
چند روز قبل نیز، قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت، مدعی شده بود که از چندین مبادی، واردات واکسن در حال انجام است و یکی از آنها واکسن آسترازنکای متعلق به سوئد است.
اما قضیه جایی عجیب می‌شود که به تازگی سفارت انگلیس در تهران، درباره ورود ۴.۲ میلیون دوز واکسن آسترازنکا به ایران، بیانیه صادر می‌کند و بعد از آن هم شبکه‌های ضدانقلاب به این موضوع اشاره می‌کنند!
از طرفی، حمید بعیدی نژاد، سفیر ایران در انگلیس هم در کانال شخصی خود می‌نویسد که خرید واکسن از انگلیس در دستور کار قرار ندارد، اما این را هم تأیید کرده است که چهار میلیون و دویست هزار واکسن تولید شرکت آسترازنکا در چارچوب برنامه کوواکس خریداری شده که قرار است به زودی به ایران ارسال گردد! اما هنوز این سوال باقی مانده است که اساساً اگر این واکسن ارتباطی با انگلیس ندارد، چرا سفارت انگلیس در تهران باید بیانیه بدهد؟!
از اینها گذشته، با یک گشت و گذار ساده مشخص می‌شود که آسترازنکا، یک شرکت بریتانیایی_سوئدی بوده و دفتر مرکزی آن نیز در کمبریج انگلستان واقع شده است. حتی به گفته سایت این شرکت، مرکز Gaithersburg در ایالات متحده آمریکا، یکی از سه مرکز جهانی استراتژیک AstraZeneca در کنار دو مرکز کمبریج و گوتنبرگ است. با مراجعه به وب‌سایت این شرکت نیز به راحتی می‌توان اطلاعاتی درباره این سه مرکز به همراه تصاویر دریافت کرد همچنین بر اساس اعلام خبرگزاری فارس، واکسن این شرکت برای کشورهای اروپایی عمدتاً در انگلیس تولید می‌شود اگر چه کارخانه‌هایی در داخل اروپا هم در تولید آن دخیل هستند. آسترازنکا همچنین یک کارخانه بزرگ در هند دارد.
در هر صورت امروزه ما با شرکت‌های داروسازی یا واکسن سازی چندملیتی روبه‌رو هستیم که مرکز آنها مثلاً در آمریکا و انگلیس است، اما در سایر کشورهای دنیا نیز تولید می‌شوند. حتی این احتمال وجود دارد که با نام سایر کشورها هم وارد کشورمان شوند. اما در مورد واکسن آسترازنکا نیز شاهد هستیم که برخی افراد در داخل کشور با نام واکسن سوئدی از آن نام می‌برند از سوی دیگر، به تازگی خبرگزاری ایسنا نیز گزارش داد که مسئولان سلامت در فرانسه اعلام کردند: «واکسن کرونا ویروس آسترازنکا تنها باید به افراد کمتر از ۶۵ سال تزریق شود.» آلمان و اتریش نیز توصیه کرده‌اند که تزریق این واکسن به افراد کمتر از ۶۵ سال محدود شود. ایندیپندنت نیز به تازگی گفته است که سوئیس تأیید واکسن کرونای آسترازنکا را صادر نکرده است.
از طرفی، یورونیوز اروپا، در اواخر ماه ژانویه مدعی شد که آسترازنکا می‌گوید که محصول این شرکت، آنچنان تأثیری در برابر انواع جهش‌یافته ویروس ندارد. شرکت آسترازنکا پیشتر اعلام کرده بود که برنامه ساخت یک دوز مکمل واکسن، مخصوص گونه‌های جدید ویروس کرونا را آغاز می‌کند.
نظر شما