دست رد مجلس انقلابی به شفافیت

بیانیه مجمع روحانیون مبارز در مورد انتخابات، رفتار اصولگرایان در قبال طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس و رد شدن اعتراض آمریکا در دیوان لاهه از مهمترین عناوین روزنامه‌های امروز _پنجشنبه ۱۶ بهمن‌ماه_ است.

مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای، از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب می‌شود، لذا خبرگزاری ایمنا، مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.

روزنامه آرمان ملی، در صفحه نخست خود با تیتر «شلیک به مثلث بزرگان اصلاحات» به بررسی تحریف بیانیه مجمع روحانیون مبارز پرداخت و نوشت: دور از ذهن نبود که باز هم مباحث انتخاباتی در کشور آغاز و نوک پیکان هجمه اصولگرایان به سمت مجمع روحانیون مبارز نشانه گرفته شود، مانند انتخابات ۹۶ و ۹۲ و همه انتخابات‌های ماقبل آنها. لازم نیست به یافتن علل این هجمه‌ها پرداخته شود چرا که واضح و مبرهن است اصولگرایان به‌ویژه طیف دلواپس آن، نگران نقش‌آفرینی خاتمی در معرفی کاندیدای جریان اصلاحات در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ هستند و تجربه به آنها ثابت کرده که هرگاه اصلاح‌طلبان به اجماع رسیده و در زیر پرچم بزرگان مجمع روحانیون به تصمیم نهایی درباره نحوه حضور در انتخابات رسیده‌اند، نتیجه‌ای جز شکست برای طیف اصولگرا نداشته پس از هر مسیری برای ممانعت از نقش‌آفرینی اعضای مجمع روحانیون بهره می‌برند.

بهانه جدید دلواپسان اصولگرایان، بیانیه اخیر مجمع روحانیون مبارز است و همان ابتدا از خاتمی، موسوی خوئینی‌ها و موسوی لاری به عنوان نویسندگان بیانیه نام برده‌اند تا مشخص شود، دردشان چیست!

بر اساس آنچه ایسنا منتشر کرده، این بیانیه چنین آغاز می‌شود: «چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بر ملت بزرگ ایران مبارک باد، گرامی باد فداکاری‌های زنان و مردانی که در برابر حاکمیت مستبد و وابسته پهلوی تا پای جان ایستادند و رژیم پوسیده و ناکارآمد سلطنت را به زباله‌دان تاریخ انداختند و شاهد خدایی شهادت را در آغوش کشیدند.» اما دلواپسان چنین به سیاه‌نمایی درباره آغاز بیانیه پرداختند:

«سرآغاز بیانیه مجمع روحانیون مبارز به بهانه پیروزی اسلامی با سیاه‌نمایی مطلق و تصویرسازی از وضعیتی رو به وخامت آغاز می‌شود.» مشخص نیست فداکاری زنان و مردان در برابر حاکمیت مستبد و وابسته رژیم شاه سیاه‌نمایی است یا انداختن رژیم ناکارآمد سلطنت به سطل زباله؟ کاش مسئولان اتاق تاریک تخریب، از دلواپسی که آشنا به اصل اولیه گزارش‌نویسی است، دعوت می‌کردند تا متن‌های تخریبی را قبل از انتشار مرور کند تا چنین رسوا نشوند.

روزنامه ابتکار، در صفحه نخست خود با تیتر «دریای طوفانی بازگشت به برجام» به بررسی تجربه جدید دیپلماتیک خاورمیانه پرداخت و نوشت: خاورمیانه در آستانه تجربه دوره‌ای تازه در حوزه دیپلماتیک و استراتژیک است، دوره‌ای که دارای فرصت‌ها و چالش‌هایی توأمان برای دولت بایدن و متحدانش در منطقه است. این تغییرات تا حدی نتیجه اقدامات بزرگ دیپلماتیکی است که چشمگیرترین آنها را می‌توان توافق نامه‌های به اصطلاح ابراهیم نام برد. ابراهیم توافقی بین اسرائیل و بحرین و امارات بوده است. مایک پمپئو و جرد کوشنر تصور کردند که این توافق نامه‌ها از تلاش هر یک از مقامات کاخ سفید بایدن برای احیای دیپلماسی با ایران جلوگیری می‌کند، اما چنین آرزویی احتمالاً برآورده نخواهد شد.

دنیل برومبرگ در اندیشکده «کوئینسی» نوشت: خاورمیانه در آستانه تجربه دوره‌ای تازه در حوزه دیپلماتیک و استراتژیک است، دوره‌ای که دارای فرصت‌ها و چالش‌هایی توأمان برای دولت بایدن و متحدانش در منطقه است.

در واقع، علیرغم بی اعتمادی مشترک آنها نسبت به به تهران یا بهتر بگوییم خصومت آنها نسبت به ایران، به احتمال زیاد اسرائیل، امارات و عربستان سعودی مواضع متفاوتی از آمریکای بایدن اتخاذ می‌کنند.

روزنامه شرق، در صفحه نخست خود با تیتر «دست رد مجلس انقلابی به شفافیت» به بررسی رفتار دوگانه اصولگرایان در قبال طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس پرداخت و نوشت: در ظاهر با نطق‌های آتشین، شعار حمایت از شفافیت می‌دهند و زمان رأی‌گیری با آرای مخفی با آن مخالفت می‌کنند. این مشی دوگانه نمایندگان انقلابی مجلس یازدهم است که هنوز تکلیفشان با جایگاه و وظایفشان مشخص نشده است.

در ابتدای هفته اولویت بررسی طرح شفافیت آرای نمایندگان را با سروصدای بسیار به عنوان دستاوردی بی‌بدیل تصویب کردند و دیروز در عین ناباوری کلیات آن را رد کردند. برخی از اعضای همین مجلسی که این‌چنین طرح شفافیت آرا در آن به سخره گرفته شد، همان‌هایی هستند که بر مجلس دهم می‌تاختند که چرا این طرح را تصویب نکرده‌اند.

زمانی که دوفوریت این طرح (نه حتی کلیات آن) در مجلس دهم رأی نیاورد، حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان در سخنانی اظهار کرد: «آی مجلس شورای اسلامی، چه کسی به شما حق داده که شفاف رأی ندهید و شفاف رأی‌دادن را تفتیش عقاید بدانید؟».

او چنان با خشم فریاد می‌زد که بسیاری نگران حنجره او شده بودند، اما اکنون که کلیات طرح رد شده، سکوت اختیار کرده است و بر نمایندگان همفکرش نمی‌تازد. همان زمان رسانه‌های اصلاح‌طلب دراین‌باره نوشتند: حرفی که آقای پناهیان زده است، نشان می‌دهد از فرایند تصویب قانون، فوریت، محتوا و کلیات، جزئیات و اینکه چه جایگاهی دارند، مطلع نبوده است.

رسانه‌های اصولگرا هم از او حمایت کردند و نوشتند: سخنان حجت‌الاسلام پناهیان درباره لزوم شفافیت آرای نمایندگان کاملاً درست است و واقعاً روحانیان، علما و مردم حق دارند که شفافیت آرای نمایندگان را مطالبه کنند.

حال که اصولگرایان خود رأی به رد این طرح داده‌اند و خبری از سردادن وامصیبتا نیست، یکی از نکات جالب در مواجهه با این رفتار دوگانه، دفاع از تصمیم خود و همچنان حمله به مجلس دهمی‌هاست. مجتبی توانگر، یکی از نمایندگان مجلس در توییتی با اعلام رد کلیات این طرح در صحن مجلس نوشته است: «این طرح در مجلس دهم فقط ۵۹ رأی کسب کرده بود».

البته این نماینده مردم در مجلس توضیح نداده است چرا ۳۵ درصد از نمایندگان مجلس یکدست اصولگرای یازدهم با این طرح مخالف بوده‌اند! از دید این نماینده همین که در مجلس دهم طرح شفافیت، آرای کمتری داشته، نمره قبولی برای مجلس یازدهم است. نکته بعدی که در توئیت این نماینده مجلس مغفول مانده، آرای منفی اصولگرایان به این طرح است.

در مجلس دهم فراکسیون امید طراح اصلی این طرح بود و در نهایت هم تقریباً به تعداد اصلی این فراکسیون نه اسمی آن، رأی آورد؛ اما در مجلس یکدست یازدهم به میزان مدعیان شفافیت رأی کسب نکرد. البته بعد از رد این طرح برخی نمایندگان به ابراز تأسف چنین رفتار دوگانه‌ای پرداخته‌اند.

مثلاً محمدباقر قالیباف در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: به طرح شفافیت، رأی موافق دادم ولی متأسفانه این طرح تصویب نشد. امیدوارم با ایجاد اصلاحات مدنظر نمایندگان و افزوده‌شدن به دامنه شفافیت، طرح مجدداً به صحن بیاید و در همین مجلس، قفل تصویب شفافیت آرا شکسته شود.

علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز رأی‌نیاوردن طرح شفافیت آرای نمایندگان را بسیار تلخ و عبرت‌آموز دانست و گفت که امروز مجلس فرصت بسیار خوبی را برای اصلاح کشور از دست داد. رضایی، نماینده دشتستان در مجلس شورای اسلامی هم گفت که رأی‌ نیاوردن طرح شفافیت آرای نمایندگان یک نمره منفی در کارنامه مجلس یازدهم است.

بهارستان‌نشینان که از همان ابتدای شروع به کار خود نیم‌نگاهی به دور بعدی مجلس داشته‌اند، نشان داده‌اند نمی‌خواهند رفتاری بروز دهند که با مهر رد صلاحیت شورای نگهبان مواجه شوند؛ از این رو دل در گرو این طرح ندارند و مانده‌اند میان شعارهای انقلابی که از شفافیت سر داده‌اند و منافعی که ممکن است با آشکار شدن آرایشان در مجلس از دست برود، کدام را انتخاب کنند و در نهایت هم اول هفته به شفافیت رأی دادند و آخر هفته آن را حذف کردند.

روزنامه اعتماد، در صفحه نخست خود با تیتر «پیروزی قاطع در لاهه» به بررسی رد شدن اعتراض آمریکا در دیوان لاهه پرداخت و نوشت: جدال جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در لاهه با رد هر ۶ اعتراض مقدماتی آمریکا به نفع ایران وارد مرحله جدیدی شد. دیوان بین‌المللی دادگستری با رد این اعتراض‌ها، صلاحیت خود را برای رسیدگی به پرونده شکایت جمهوری اسلامی ایران از ایالات متحده آمریکا به دلیل نقض پیمان مودت ایران و آمریکا تأیید کرد.

نکته قابل توجه در آرای صادر شده این بود که از ۶ مورد ۳ مورد به اتفاق آرا (به شمول قاضی اختصاصی آمریکا) صورت گرفت و درباره سه بند اجرایی هم ۱۵ قاضی به نفع ایران و یک قاضی اختصاصی آمریکا به نفع این کشور رأی داد. پیروزی حقوقی که هر چند به معنای پیروزی نهایی ایران در این پرونده نیست اما نشان‌دهنده حرکت تمیز حقوقی جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد پرونده در دیوان بین‌المللی دادگستری است.

موضوع شکایت ایران از ایالات متحده آمریکا «اعمال مجدد تحریم‌های یکجانبه اقتصادی و تشدید اقدامات محدودکننده علیه دولت، ملت و شرکت‌های ایرانی و مغایرت آنها با برخی مفاد عهدنامه ۱۹۵۵ مودت میان دو کشور» است. پس از خروج ایالات متحده از برجام تاکنون ۱۵۶ مورد اقدام تحریمی جدید علیه کشورمان اعمال شده و ایران در شکایت به دیوان بین‌المللی دادگستری اعمال این تحریم‌ها را مغایر با مفاد و اهداف عهدنامه مودت دانسته است.

«دیوان بین‌المللی دادگستری» واقع در شهر لاهه کشور هلند که ایران آن را به عنوان مرجع رسیدگی به شکایت خود از ایالات متحده انتخاب کرده یکی از ارکان اصلی سازمان ملل متحد است که در سال ۱۹۴۵ تأسیس شده است. دیوان از ۱۵ قاضی تشکیل شده و در میان هیأت ۱۵ نفره قضات دیوان اگر قاضی‌ای با ملیت طرف‌های دعوا وجود نداشت، دولت‌های مزبور می‌توانند یک نفر قاضی اختصاصی به دیوان معرفی کنند. قاضی اختصاصی ایران در این پرونده دکتر جمشید ممتاز از اساتید برجسته حقوق بین‌الملل است. ایالات متحده آمریکا نیز قاضی اختصاصی خود را به این محکمه معرفی کرده است.

سابقه طرح دعاوی میان ایران و دیگر دولت‌ها نشان می‌دهد از میان ۶ پرونده‌ای که تاکنون در دیوان درباره کشورمان مطرح شده ۴ مورد مربوط به شکایات ایران از آمریکا بوده است. ایران پیش از این یک‌بار در سال ۱۳۶۸ در پی سرنگونی هواپیمای مسافربری ایرباس، بار دیگر در سال ۱۳۷۱ پس از انهدام سکوهای نفتی کشورمان و یک‌بار هم در سال ۱۳۹۵ در پی توقیف اموال ایران توسط آمریکا از آن کشور نزد دیوان اقامه دعوا کرده است. در دو مورد دیگر یک‌بار انگلستان در سال ۱۳۳۰ به واسطه ملی شدن صنعت نفت توسط دکتر مصدق و بار دیگر آمریکا در سال ۱۳۵۸ در قضیه کارکنان دیپلماتیک و کنسولی علیه کشورمان طرح دعوا کرده‌اند.

روزنامه کیهان در صفحه نخست خود با تیتر «طرح شفافیت مجدداً به صحن علنی مجلس بازمی‌گردد» نوشت: دیروز مجلس شورای اسلامی کارش را به ریاست محمدباقر قالیباف و با جلسه غیرعلنی آغاز کرد. در این جلسه وکلای ملت بررسی وضعیت بودجه سال آینده کشور و طرح شفافیت آرای نمایندگان را مورد بحث و تبادل‌نظر قرار دادند.

قریب ساعت ۹ صبح بود که جلسه علنی مجلس دقایقی آغاز شد و گزارش کمیسیون آئین‌نامه داخلی مجلس در مورد طرح شفافیت آرای نمایندگان در دستور کار قرار گرفت.

محمدباقر قالیباف در ابتدای جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی، گفت: ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) و میلاد حضرت امام خمینی (ره) را تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.

وی بیان کرد: همچنین روز مادر و روز زن را به‌ویژه به زنان مسلمان و زنان و مادران کشورمان و همچنین مادران شهدا و جانبازان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم. همچنین این روز را به نمایندگان خانم مجلس و خبرنگاران خانمی‌که در جمع ما حضور دارند، تبریک می‌گویم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: جلسه مجلس شورای اسلامی امروز از ساعت ۸ صبح به‌صورت غیرعلنی آغاز شده است.

گزارش کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی در مورد طرح اصلاح مواد (۱) و (۷) قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی و اصلاحات بعدی آن جهت تأمین نظر شورای نگهبان اصلاح شد.

بر این اساس، تبصره ۲ ماده ۷ این طرح به شرح زیر اصلاح شد:

تبصره ۲- هر یک از مراجع صادرکننده مجوز کسب‌وکار موظفند درخواست متقاضیان مجوز کسب‌وکار را مطابق شرایط مصرح در درگاه مذکور دریافت و بررسی کنند. صادرکنندگان مجوز کسب و کار اجازه ندارند به‌دلیل «اشباع بودن بازار»، از پذیرش تقاضا یا صدور مجوز کسب و کار امتناع کنند.

امتناع از پذیرش مدارک و درخواست مجوز و تأخیر بیش از ظرف زمانی تعیین‌شده در درگاه مذکور در صدور مجوز برای متقاضیانی که مدارک معتبر مصرح در درگاه یادشده را ارائه داده‌اند، مصداق «اخلال در رقابت» موضوع ماده (۴۵) این قانون است.

همچنین صدر بند (الف) و جز (۱) بند (الف) ماده (۷) موضوع ماده (۲) این طرح به منظور تأمین نظر شورای نگهبان حذف شد.

«حسینعلی حاجی دلیگانی» در دوره قبل مجلس طرح شفافیت آرای نمایندگان را مطرح کرد و امضاهای لازم برای این طرح را جمع‌آوری و سپس طرح مذکور را به هیئت‌رئیسه داد اما در آن دوره طرح شفافیت مخالفان زیادی در مجلس داشت که اکثریت اعضای فراکسیون امید (اصلاح‌طلبان مجلس دهم) و فراکسیون مستقلان (حامیان دولت تدبیر و امید) را شامل می‌شدند.

حاجی دلیگانی در جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی و در موافقت با کلیات طرح شفافیت آرای نمایندگان، گفت: بنده یقین دارم که مجلس یازدهم با مجلس دهم کاملاً متفاوت است چرا که آن زمان این طرح را با چند نفر دنبال می‌کردیم اما امروز خوشحال هستیم که اکثریت نمایندگان به دنبال شفافیت هستند.

وی بیان کرد: این تابلوی افتخاری برای مجلس یازدهم خواهد بود که برای اولین‌بار پس از ۴۰ سال در مجلس شورای اسلامی، می‌خواهیم این طرح را به تصویب برسانیم و قطعاً چنین موضوعی نشان از بلوغ مجلس دارد.

کد خبر 472868

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.