به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، دوم فوریه هر سال به‌عنوان روز جهانی تالاب‌ها نامگذاری شده است که این مناسبت در همین تاریخ از سال ۱۹۷۱ یعنی تاریخ تصویب کنوانسیون تالاب‌ها (کنوانسیون رامسر) در ایران به تصویب رسید و پس از آن هر سال مورد توجه قرار گرفت. در سال ۲۰۲۱ موضوع "تالاب‌ها و آب‌ها" برای روز جهانی تالاب تعیین شد.
اهمیت تالاب‌ها
تالاب‌ها از متنوع‌ترین و سازنده‌ترین اکوسیستم‌های کره زمین هستند که تأمین کننده آب شیرین جهان نیز به حساب می‌آیند. تالاب‌های داخلی شامل باتلاق‌ها، حوضچه‌ها، دریاچه‌ها، ساحل‌ها، رودخانه‌ها و دشت‌های سیلابی است و تالاب‌های ساحلی شامل باتلاق‌های آب شور، خورها، حرا و حتی صخره‌های مرجانی می‌شود. استخرهای ماهی، شالیزارها و نمکزارها نیز از تالاب‌های دست‌ساخت بشر محسوب می‌شوند. این مناطق، زیستگاه طبیعی انواع ماهی‌ها و ۲۵ درصد صخره‌های جهانی گوناگون هستند.
این مناطق در بقای حیات انسان و دیگر جانداران نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند و از آن جهت که بسترهای پر تنوع بیولوژیکی برای تأمین آب و بهره‌وری از آن به‌منظور حفظ حیات تعداد بیشماری از گونه‌های گیاهی و حیوانی به حساب می‌آیند از جمله سازنده‌ترین محیط‌های جهان هستند. تالاب‌ها از تأمین آب شیرین، مواد غذایی، مصالح ساختمانی و تنوع زیستی تا کنترل سیلاب، تامین مجدد آب منابع زیرزمینی و کاهش تغییرات آب و هوایی، دربردارنده مزایای بیشماری است که به آن‌ها خدمات اکولوژیکی گفته می‌شود.
نقش تالاب‌ها
تالاب‌ها علاوه بر تأمین آب شیرین لازم برای بقای حیات طبیعت و انسان از طریق ارائه خدمات متعدد از توسعه اجتماعی و اقتصادی بشر پشتیبانی می‌کنند. این اکوسیستم‌ها به طور طبیعی آلاینده‌های آب را فیلتر می‌کنند، محلی برای پرورش آبزیان هستند که به‌عنوان بخشی با رشد بسیار سریع در صنایع تولید مواد غذایی به حساب می‌آیند. جالب است بدانید که تالاب‌ها شامل شالیزارهای برنج نیز می‌شود که غذای سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر در سراسر دنیا را تأمین می‌کند.
تالاب‌ها همچنین با ارائه خدماتی به ارزش ۴۷ تریلیون دلار در سال و تأمین درآمد بیش از یک میلیارد نفر زیربنای اقتصادی جهان به حساب می‌آیند همچنین با جذب حداکثر یک میلیون و ۵۰۰ هزار گالن آب سیل در هر هکتار خود، عاملی محافظت کننده در برابر سیل و طوفان به حساب می‌آیند از سوی دیگر با ذخیره کربن به میزان دو برابر بیشتر از جنگل‌ها، به کمک شوره‌زارها، گیاهان حرا و بسترهای گیاهان دریایی، به تنظیم آب و هوا کمک می‌کنند.
نابودی تالاب‌ها
با توجه به جدیدترین گزارشات جهانی شورای جهانی تنوع زیستی (IPBES) در مورد تنوع زیستی و خدمات اکوسیستم، فقط ۶ درصد سطح زمین توسط تالاب‌ها پوشیده شده است که زندگی و تولید مثل ۴۰ درصد از گونه‌های گیاهی و جانوری، تحت تأثیر مستقیم این مناطق قرار دارد.
تالاب‌ها، مورد تهدیدترین اکوسیستم‌های موجود روی کره زمین به حساب می‌آیند و این در حالی است که فعالیت‌های انسانی و تغییرات آب‌وهوایی در حال تأثیرگذاری منفی و تسریع نابودی آن‌ها است. به گفته برنامه چشم‌انداز جهانی تالاب، دنیا در حال از دست دادن تالاب‌ها سه برابر سریع‌تر از جنگل‌های طبیعی است.
با توجه به گزارش میراث جهانی و کنوانسیون رامسر از ابتدای قرن گذشته تاکنون ۶۴ درصد تالاب‌های جهان ناپدید شده و در بیشتر مناطق سراسر جهان مزایایی که برای انسان داشته‌اند رو به کاهش نهاده است بنابراین، حفاظت از این اکوسیستم‌های ارزشمند یک وظیفه حیاتی بشر به حساب می‌آید که می‌تواند در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار تا سال ۲۰۳۰ کمک بسزایی محسوب شود.
شعار روز جهانی تالاب‌ها در سال ۲۰۲۱
حیات انسان به آب و حیات آب به تالاب وابسته است و انسان با استفاده بیش از حد از منابع آب شیرین در حال تخریب اکوسیستمی است که حیات آب را تأمین می‌کند. این مسأله را می‌توان به وضوح در وجود بحران تهدید کننده و رو به رشد کمبود آب شیرین مشاهده کرد.
روز جهانی تالاب‌ها در سال ۲۰۲۱ به موضوع "تالاب‌ها و آب‌ها"نامگذاری شده است که نشان دهنده نقش این اکوسیستم‌ها روی تامین کیفیت و کمیت آب شیرین در سیاره زمین است. آب و تالاب حیاتی وابسته و جدانشدنی از یکدیگر دارند و برای زندگی، رفاه و سلامتی ساکنان کره زمین عاملی حیاتی به حساب می‌آیند. این نامگذاری بدان جهت شده است که مشوق اقدامات بعدی جهانی برای بازگرداندن زندگی به جسم خشکیده تالاب‌ها و توقف نابودی آن‌ها باشد.
حفظ تالاب‌ها
می‌توان به پیشگیری از تخریب این اکوسیستم‌های حیاتی، بازسازی انواع از بین رفته، خودداری از ساختن سد روی رودخانه‌ها، پرهیز از استخراج بیش از اندازه سفره‌های زیرزمینی، رفع آلودگی آب‌ها و پاکیزه‌سازی منابع آب شیرین، افزایش بهره‌وری آب، استفاده هوشمندانه از تالاب‌ها و ادغام مدیریت آب و تالاب‌ها در برنامه‌های توسعه و مدیریت منابع، آب کافی برای طبیعت و انسان را در اختیار داشت و از ادامه حیات تالاب‌ها و درنتیجه حیات زمین اطمینان حاصل کرد.
نظر شما