انفجارهای ابر نواختری و شکل‌گیری نسل آینده ستاره‌ها

تلسکوپ فضایی هابل به تازگی عکسی از یک سحابی سیاره‌ای مسحورکننده موسوم به ESO 455-10 منتشر کرده است که در صورت فلکی عقرب یا کژدم واقع شده است و به شکل‌گیری نسل بعدی ستاره‌ها کمک خواهد کرد.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، سحابی، ابر عظیم متشکل از گازهای رقیق و کم‌دما، غبار و پلاسما، واقع در فضاهای میان‌ستاره‌ای و محل پیدایش یا زادگاه ستاره‌ها است که به سه دسته سحابی‌های نشری (یا گسیلشی)، بازتابی و تاریک تقسیم می‌شود. سحابی‌های نشری و بازتابی هر دو با تولد ستارگان ارتباط مستقیم قرار دارند. در سحابی نشری برانگیخته شدن هیدروژن و اکسیژن به دلیل نور فرابنفش، باعث نشر تشعشات به صورت طیف خطی می‌شود.

سحابی‌های بازتابی نوری از خود گسیل نمی‌کنند، بلکه بازتاب‌کننده نور ستاره‌های نزدیک هستند و سحابی‌های تاریک، ابرهایی مات و کدر محسوب می‌شوند که هیچ ستاره‌ای در نزدیکی آن‌ها وجود ندارد و تنها در صورتی قابل مشاهده هستند که در مقابل انواع نشری یا بازتابی قرار گیرند. سحابی سیاره‌ای یا سیاره‌نما، یکی از انواع سحابی‌های نشری یا گسیلشی است که از پوسته‌ای انبساطی متشکل از گاز و پلاسما تشکیل شده و پس از مرگ ستارگان کم‌جرم (بین یک تا هشت برابر جرم خورشید) ایجاد می‌شوند.

قطر این اجرام بیش از یک سال نوری نیست و زندگی آن‌ها، از مرگ ستاره اصلی آن‌ها گرفته تا پراکنده شدن محتوایشان در فضا، غالباً آشفته و پرآشوب است. سحابی‌های ستاره‌نما، منابع مهم گاز در محیط بین‌ستاره‌ای محسوب می‌شوند. آنها فقط حدود ۱۰ تا ۲۰ هزار سال عمر می‌کند و به دلیل شکل حلقوی خود در مشاهدات انجام‌گرفته توسط تلسکوپ‌های کم‌قدرت، با سیارات اشتباه گرفته می‌شوند. به عقیده دانشمندان این نوع سحابی‌ها در غنی‌سازی کهکشانی از اهمیت بسزایی برخوردار هستند، چرا که با توزیع عناصر تشکیل‌دهنده خود در محیط بین‌ستاره‌ای، خصوصاً عناصر فلزی سنگین‌تری که درون یک ستاره تولید شده است، به مرور زمان نسل بعدی ستاره‌ها را شکل می‌دهند.

انفجارهای ابر نواختری و شکل‌گیری نسل آینده ستاره‌ها

بیش از ۲۰ هزار سحابی سیاره‌نما در کهکشان راه شیری وجود دارد. البته تنها یک هزار و ۵۰۰ تا یک هزار و ۸۰۰ عدد از آن‌ها دسته‌بندی شده است. یکی از این سحابی‌ها ESO 455-10 نام دارد که به آن IRAS 17277-3058 نیز گفته می‌شود. محیط بین‌ستاره‌ای عبارت است از فضای بسیار رقیق موجود میان ستاره‌ها که مملو از عناصر، گرد و غبار و گازهای هیدروژن، هلیوم و دو درصد از گازهای سنگین‌تر هم‌چون مقدار کمی کربن، اکسیژن و نیتروژن بوده که در قلب ستارگان شکل گرفته است.

این گازهای سنگین به دنبال انفجارهای ابر نواختری در محیط مذکور پراکنده می‌شوند. نواحی پرچگالی و ضخیم‌تر محیط بین‌ستاره‌ای که به ابرهای مولکولی معروف است، زادگاه ستارگان جدید محسوب می‌شود. در ابتدای حیات، ستاره‌ها فاقد هرگونه سیاره و محیط مذکور تنها حاوی هلیوم و هیدروژن بود. با این حال پیر شدن ستاره‌ها و روی دادن انفجارهای ابر نواختری با تزریق مواد سنگین‌تر به محیط میان‌ستاره‌ای همراه بود که این تعاملات بستر پیدایش ستاره‌ها و سیارات جدید را شکل می‌دهد.

سحابی ESO 455-10 نیز در حال توزیع عناصر خود در محیط بین‌ستره‌ای است و به مرور زمان به شکل‌گیری ستاره‌های آینده کمک خواهد کرد. در عکس ارسالی هابل دیده می‌شود که محیط میان ستاره‌ای با گازها و غبارهای این سحابی و نور خود ستاره تعامل دارد که این امر در کمان نامتقارن متمایزی از مواد، واقع در ضلع شمالی ESO 455-10 در پس‌زمینه‌ای از میادین پر ستاره کاملاً مشهود است. ستاره مرکزی سحابی ESO 455-10 امکان مشاهده این برهم‌کنش را برای هابل فراهم می‌کند.

کد خبر 462570

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.