ناصر کرمی در گفت وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه پاییز امسال در عمده مساحت ایران چندان بارشی رخ نداده است، اظهار کرد: با یک بارندگی در آذرماه نمی‌توان درباره کل فصل بارش قضاوت کرد؛ پیش‌تر نیز گفته بودم امسال پاییز خشکی خواهیم داشت و بارش‌ها از اواخر این فصل آغاز خواهد شد اتفاقی که هم اکنون شاهد هستیم اما بارش‌ها در دو نقطه کشور در جنوب غرب ایران و گیلان است و در عمده مساحت ایران چندان بارشی نبوده است.
وی افزود: پاییز خشک به طور متوسط برای سراسر ایران پیش بینی شده است و محدود به چند منطقه از کشور نیست زیرا ایران کشوری بزرگ و تحت تأثیر جریانات اقلیمی کاملاً متفاوت است که از جریان پرفشار سیبری در شمال شرق، کم فشار آفریقا و سودان در جنوب غرب و جریان‌های اطلسی تأثیر می‌پذیرد اما به لحاظ برنامه مدیریت آب در مجموع یک متوسط در نظر گرفته می‌شود که برای مثال امسال بارش‌ها نرمال است در حالی که همان سال امکان دارد یک گوشه از کشور درگیر خشکسالی و نقطه دیگر آن ترسالی و در سایر مناطق وضعیت بارندگی نرمال باشد.
پیش بینی وضعیت بارش در زمستان و بهار آینده
این اقلیم شناس و کارشناس محیط زیست درباره وضعیت بارش‌های زمستان و بهار آینده، خاطرنشان کرد: هنوز برای پیش بینی وضعیت بارندگی بهار زود است زیرا نشانه‌هایی از این که بارش‌های زیاد خواهیم داشت یا هیچ بارش نخواهیم داشت، وجود ندارد، پیش بینی‌ها هم اکنون از وضعیت نرمال حکایت دارد زیرا بارش‌ها در پاییز امسال کمتر از نرمال متوسط بارندگی ایران بوده است و از هم اکنون برای ماه‌های اسفند و فروردین نمی‌توان پیش بینی دقیقی داشت.
کرمی افزود: بارش‌ها در زمستان به ویژه اواخر آن و یا بهار آینده ممکن است بد نباشد اما اگر فرض کنیم بارش زیاد باشد "ترسالی" را باید تعریف کنیم زیرا همیشه روند اینگونه بوده که سال‌های ترسالی و خشکسالی پی در پی اتفاق می‌افتد. حتی اگر امسال ترسالی باشد به آن معنا نیست که تغییر اقلیم و خشکیدگی و کاهش بارشی که در سراسر خاورمیانه رخ داده است گریبانگیر ایران نمی‌شود.
خشکسالی و ترسالی در جریان تغییر اقلیم متفاوت‌تر از قبل رخ می‌دهد
این اقلیم شناس و استاد دانشگاه برگن نروژ گفت: خشکسالی و ترسالی در جریان کلی تغییر اقلیم همچنان رخ می‌دهد اما ترسالی‌ها کمتر و ضعیف‌تر از ترسالی‌های سابق خواهند بود و خشکسالی‌ها بیشتر و شدید تر از خشکسالی‌های گذشته رخ خواهد داد. به هر حال بارش امسال یا دو سال اخیر ما را به یک روند اقلیمی نمی‌رساند یعنی اینکه نه تنها امسال ممکن است ترسالی باشد بلکه سال آینده و حتی چهار سال پی در پی شاید ادامه یابد اما ممکن است پس از آن خشکسالی دوباره شروع شود.
کرمی با بیان اینکه سیلاب بخشی از منطق طبیعت است، افزود: بسیاری از چشم اندازهای طبیعی با آب سیلاب که هر چند سال یکبار می‌آید، زندگی می‌کنند. آب هرجا جریان می‌یابد مسیر طبیعی آنجاست اگر هر از گاهی سیلاب به خلیج فارس می‌ریزد نباید گفت که آب از دسترس خارج شده است.
وی ادامه داد: رودخانه‌ها همیشه در سال‌های ترسال طغیان می‌کنند که به سیل منجر می‌شود و اینکه سیل رخ ندهد لزوماً امر مثبتی نیست اما اینکه چرا خسارت دارد و زندگی مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد به برنامه‌ریزی‌های سازمان‌های متولی بازمی‌گردد که برنامه چشم انداز را به چه صورت انجام می‌دهند؛ اگر درست برنامه ریزی نکرده باشیم وقوع سیلاب با خسارت همراه است.
اشغال مسیل‌ها مهمترین عامل سیل‌های مخرب و بحران ساز
این اقلیم شناس، تقویت پوشش گیاهی را یکی از راهکارهای جلوگیری از بروز سیل دانست و اظهار کرد: وقتی مناطقی که در گذشته دارای پوشش گیاهی بوده (زاگرس) و هم اکنون این پوشش گیاهی ضعیف شده است باید تقویت شود؛ چرای دام نباید مازاد بر ظرفیت باشد، از سوی دیگر عشایر برای تأمین سوخت بلوط‌ها را قطع می‌کنند که فرسایش خاک و زمین لغزه رخ می‌دهد و سیل تشدید می‌شود.
کرمی خاطرنشان کرد: مهمترین عاملی که سبب شده سیل در ایران به یک بحران انسانی تبدیل شود مانند آنچه که شیراز، گرگان یا چند سال پیش در قم شاهد بودیم؛ مسیل های کور و مسدودی است که اشغال شدند، همین که مسیل‌ها آزاد شود سیل به یک پدیده عمدتاً قابل تحمل تبدیل خواهد شد.
تأثیر آلودگی هوا بر بارش
این کارشناس محیط زیست در پاسخ به این پرسش که آیا آلودگی هوا بر کاهش بارندگی در برخی کلانشهرها تأثیرگذار است؟ گفت: تأثیر آلودگی هوا بر بارش قابل اثبات نیست که در مقیاس‌های وسیع باعث کاهش یا افزایش بارش شود و به صورت خیلی محدود و میکرو اقلیمی مؤثر است زیرا می‌تواند ذرات تصعید فراهم کند و برعکس آلودگی هوا شاید بتواند باعث افزایش بارش شود.
وی درباره وضعیت بارش‌ها در منطقه مرکزی کشور، اظهار کرد: ایران از نظر جغرافیایی کشور وسیعی است و قرار نیست که الگوی بارشی در یک سال آبی در همه جای کشور یکسان باشد امسال برای بارش فصل پاییز پیش بینی شده بود که بارندگی در یک سوم شمالی کشور نرمال، یک سوم میانی خشکسالی خفیف و در یک سوم جنوبی خشکسالی متوسط تا شدید باشد یعنی بین آنچه که در گیلان و آذربایجان رخ خواهد داد با آنچه که در هرمزگان رخ می‌دهد اختلاف زیادی دارد و به هر حال منطقه مرکزی ایران به تدریج در دو سه هزار سال گذشته به منطقه خشک‌تری تبدیل شده است و با این وضعیت تغییرات اقلیمی در خاورمیانه بدیهی است که این خشکی تشدید می‌شود.
نظر شما