به گزارش ایمنا اختلال دوقطبی یک وضعیت سلامت روانشناختی است که به عنوان اختلالات شدید خلقی تعریف شده است. اختلال دو قطبی بر حالات خلقی، افکار و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد. این اختلال قابل درمان و کنترل است، با این وجود بیشتر افراد مبتلا با نادیده گرفتن علائم هشداردهنده آن، زندگی آسان و آرامی را تجربه نمی‌کنند.
اختلال دو قطبی چیست
یکی از اختلالات روانی که بیشتر در سنین نوجوانی و بزرگسالی دیده می‌شود، اختلال روانی دو قطبی یا افسردگی-شیدایی یا بایپولار (Bipolar)است که عموماً افراد مبتلا از نشانه‌های آن بی اطلاع هستند. افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق می‌شوند. این بیماری انواع مختلفی دارد که مهمترین انواع آن اختلال دوقطبی نوع یک و اختلال دو قطبی نوع دو است. تفاوت این دو اختلال در وجود دوره شیدایی است؛ در نوع یک این حالت اتفاق می‌افتد ولی در نوع دو فرم خفیف‌تری از آنکه نیمه شیدایی است، بروز می‌کند. شروع بیماری معمولاً با دوره‌ای از افسردگی می‌باشد و پس از یک یا چند دوره از افسردگی، دوره شیدایی بارز می‌شود. در تعداد کمتری از بیماران شروع بیماری با دوره شیدایی یا نیمه-شیدایی است.
اغلب افرادی که دچار اختلال دوقطبی هستند دو وضعیت و حال مختلف و متناوب را تجربه می‌کنند، یکی دوران پرانرژی و تکانش (شیدایی) و دیگری دوران غم و نومیدی و از دست دادن علایق به فعالیت‌های مختلف (افسردگی). این مساله در مورد کودکانی که دچار اختلال دوقطبی هستند نیز صادق است، هر چند نشانه‌ها و عوارض آن در کودکان ممکن است تا حدودی متفاوت باشد، برای مثال، کودکان و نوجوانان در دوران مانیایی، احتمالاً بیشتر از بالغین زود رنج و تحریک پذیر می‌شوند و رفتارهای تخریبی نشان می‌دهند تا رفتارهای شادمانه به علاوه، کودکان بیشتر از بالغین احتمال دارد که این حالت‌ها را در یک زمان و به طور توأم داشته باشند که به آن حالت مختلط گفته می‌شود.
نشانه‌ها و علائم شیدایی در اختلال دوقطبی
- سرخوشی
- اعتماد به نفس کاذب
- قدرت قضاوت ضعیف
- گفتار سریع
- رفتار پرخاشگرانه
- تحریک پذیری
- افزایش فعالیت بدنی
- رفتارهای پرخطر
- هزینه‌های مالی غیر معقول
- افزایش تمایل جهت انجام یا رسیدن به اهداف
- نیاز به خواب اندک
- پریشانی زود هنگام
- استفاده بی دقت و خطرناک مواد مخدر و یا الکل
- غیبت مکرر در مدرسه یا محل کار
- توهمات و یا فرار از واقعیت (سایکوز)
- عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه
نشانه‌ها و علائم افسردگی در اختلال دوقطبی
- غمگینی
- ناامیدی
- افکار یا رفتار خودکشی
- اضطراب
- احساس گناه
- مشکلات در خوابیدن
- کم اشتهایی و یا افزایش اشتها
- خستگی
- علاقه اندک به انجام فعالیت‌های لذت بخش
- مشکلات در تمرکز
- کج خلقی
- درد مزمن بدون علت
- غیبت مکرر در مدرسه یا محل کار
- عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه
باورهای غلط در مورد اختلال دوقطبی
باور اشتباه: افراد مبتلا به اختلال دوقطبی درمان نمی‌شوند و زندگی عادی‌ای ندارند.
حقیقت: افراد زیادی با اختلال دوقطبی دارای مشاغل عالی و موفقیت‌های متعدد هستند. این افراد در زندگی روابط شاد و معقولی دارند. شاید زندگی با این افراد کمی چالش برانگیز باشد اما کنترل و درمان آن، اوضاع را تا حد زیادی به شکل طبیعی و عادی تبدیل می‌کند. برای کنترل این اختلال و درمان آن یادگیری مهارت‌هایی لازم است.
باور اشتباه: سرعت تغییر حالات شیدایی-افسردگی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی بسیار سریع است.
حقیقت: اطلاعات محدودی که درباره‌ی این اختلال در میان عوام وجود دارد، موجب شکل‌گیری تفکرات این‌چنینی است. اختلال دوقطبی معمولاً در حالت افسردگی خود را نشان می‌دهد و افراد درگیر، بیشتر مواقع کم انرژی هستند و در افسردگی ناشی از آن به سر می‌برند. تغییر حالت در زمان شیدایی نیز مانند حرکات محیرالعقول دیوانه‌های زنجیری فیلم‌ها غیرقابل کنترل نیست. تغییر هیجانات و انرژی، مهمترین نشانه‌ی این اختلال است که لزوماً با برون‌گرایی‌های غیرعادی همراه نیست.
باور اشتباه: اختلال دوقطبی صرفاً بر خلق و خو تأثیر می‌گذارد.
حقیقت: اختلال دوقطبی بر سطح انرژی، قضاوت‌ها، حافظه، تمرکز، اشتها، الگوی خواب، توانایی جنسی و اعتماد به نفس افراد تأثیر می‌گذارد. ضمن اینکه موجب تشویش و مشکلات فیزیکی نیز می‌شود. بیماری‌هایی مانند: دیابت، فشار خون، میگرن و ناراحتی‌های قلبی با این اختلال در ارتباط هستند.
باور اشتباه: تنها راه درمان اختلال دوقطبی دارو درمانی است.
حقیقت: اگر چه دارو درمانی از پایه‌های اصلی درمان این اختلال محسوب می‌شود، اما درمان‌های شخصی و راهبردهای فردی نیز در روند بهبودی تأثیر زیادی دارند. ورزش کردن، خواب کافی، تغذیه مناسب و تلاش برای کنترل خلق و خو، دوری از استرس و وجود همراهانی دلسوز، تا حد زیادی این مشکل را کم و به روند درمان کمک می‌کند.
تشخیص اختلال دوقطبی
اخلاق همه بالا و پایین دارد. گاهی به شدت عصبانی می‌شویم، گاهی هم شاد هستیم. این نوسانات عاطفی طبیعی هستند و برای همه پیش می‌آیند و نشانه اختلال دوقطبی نیستند، این اختلال را فقط پزشکان می‌توانند تشخیص دهند و درمان آن باید تحت نظر پزشک باشد.
تاریخ روز جهانی دو قطبی
روز جهانی اختلال دو قطبی (World Bipolar Day) هر ساله در ۳۰ مارس و همزمان با سالروز تولد ونسان ون گوگ نقاش هلندی گرامی داشته می‌شود.
نام‌گذاری ۳۰ مارس برای روز جهانی دو قطبی (WBD) نخستین بار از سوی شبکه‌ی آسیایی اختلال دو قطبی (ANBD)، بنیاد جهانی دو قطبی (IBFP) و جامعه جهانی دو قطبی (ISBD) انجام شد.
هدف روز جهانی دوقطبی چیست؟
چشم‌انداز روز جهانی دوقطبی، افزایش آگاهی مردم درباره‌ی اختلال دوقطبی و نابود کردن انگ اجتماعی از این اختلال روانی است. هر ساله در این روز همایش‌ها و گردهمایی‌هایی پیرامون اختلال دوقطبی در سراسر جهان برگزار می‌شود. این گردهمایی‌ها زمینه را برای افزایش آگاهی مردم و نیز آگاهی از تازه‌ترین یافته‌های پژوهشی پیرامون دوقطبی فراهم می‌کند.
به زبان ساده اختلال دوقطبی، گونه‌ای از اختلال خلقی روانشناختی است که فرد در دوره‌هایی پی در پی، بسیار خوب و خوشحال و در دوره‌ای دیگر بسیار ناراحت و افسرده است. این دوره‌های شادی و افسردگی که پشت سر هم می‌آیند برای دوستان و اطرافیان فرد، غیرعادی است. اختلال دوقطبی در گذشته بیماری افسردگی مانیک یا مانیک دیپرشن نامیده می‌شد.
تاریخچه روز جهانی دو قطبی
وینسنت ونگوگ نقاش سرشناس هلندی است که زندگی پرفراز و نشیبی داشته است. این نقاش سرشناس از اختلال دوقطبی رنج می‌برده است. از آن جایی که ونگوگ در ۳۰ مارس زاده شد و به اختلال دوقطبی دچار بود زادروزش یعنی ۳۰ مارس را روز جهانی اختلال دوقطبی نام‌گذاری کردند. روز جهانی دوقطبی فقط روزی برای بزرگداشت نیست بلکه باید در این روز آگاهی را پیرامون اختلالات روانی به ویژه اختلال دوقطبی افزایش داده شود.
ونسان ونگوگکیست؟
ونسان ونگوگ یا «فینسنت ویلم فان خوخ» یکی از نقاشان معروف هلندی است که ۳۰ مارس ۱۸۵۳ در روستایی در هلند و در نزدیکی مرز بلژیک متولد شد.
آثار او اگرچه در دوران کوتاه زندگی‌اش دیده نشد اما الگوی بسیاری از هنرمندان در قرن‌های بعد قرار گرفت.
ونگوگ از کودکی به نقاشی علاقه مند بود اما کار حرفه‌ای خود را در سن بیست و هفت سالگی شروع کرد.
ونگوگ بسیاری از کارهای شناخته‌شده‌اش را در دو سال آخر زندگی‌اش تکمیل کرد. وی طی ده سال، بین نوامبر ۱۸۸۱ و ژوئیه ۱۸۹۰ بیش از دو هزار اثر هنری تولید کرد.
این آثار شامل ۸۶۰ نقاشی رنگ روغن و بیش از ۱۳۰۰ نقاشی آبرنگ، طراحی و اسکیس است. بیشتر آثار او در موزه‌ها نگهداری می‌شود و نقاشی‌هایش جز گران‌ترین آثار جهان به شمار می‌آیند.
ونسان ونگوگ در دسامبر ۱۸۸۸ گوش چپ خود را با تیغ سلمانی برید. درباره اصل ماجرا تردیدی وجود ندارد و خود نقاش هم در دو خودنگاره تصویر خود را با گوش باند پیچی شده کشیده‌است. ونگوگ تا روز ۲۳ دسامبر دو گوش داشت، اما روز بعد که او را در بستر غرق خون یافتند، جای گوش چپ او خالی بود و به یاد نمی‌آورد چه بلایی به سرش آمده است.
ونگوگ شیفته نقاشی از مردم طبقه کارگر مانند تابلوی سیب‌زمینی‌خورها، کافه‌های شبانه مانند تراس کافه در شب، مناظر طبیعی فرانسه، گل‌های آفتابگردان، شب پر ستاره و خودنگاره بود. وی در اواخر عمر به شدت از بیماری و فشار روحی رنج می‌برد و به اعتقاد اکثریت همین موضوع به خودکشی او در ۲۹ ژوئیه ۱۸۹۰ منجر شد.
نظر شما