به گزارش خبرنگار ایمنا، میهمان ناخوانده چینی این روزها به بسیاری از استان‌های کشور رفته و ده‌ها نفر از مردم ایران به کرونا مبتلا شده‌اند. از اعلام اولین بیماران و مبتلایان به "کویید ۱۹" در چین صنعت گردشگری بیشتر از هر بخش اقتصادی دیگر تحت تأثیر قرار گرفت. دنیا در سوگ گردشگران چینی نشست و میلیون‌ها نفر چینی که مانند سکه‌های طلا برای کشورهای مقصد گردشگران از جمله ایران بودند مجبور به خانه نشینی شدند.
دنیا چینی‌ها را جواب کرد و مسئولان ایران هم پس از مقاومت‌های زیاد بالاخره ورود اتباع این کشور را محدود و دستور لغو پروازهای از مبدا و یا به مقصد چین را صادر کردند؛ دستوری که اجرای آن همچنان در حاله‌ای از ابهام قرار دارد. کرونا از همان ابتدا به جان گردشگری هم افتاد و این صنعت را تا مرز فلج شدن برد. وزارت گردشگری ایران هم که برنامه‌های مختلفی برای سال نو چینی و گردشگران این کشور داشت، مجبور به لغو تمام برنامه‌ها شد.
آشفتگی اصلی از چند روز پیش و با اعلام رسمی وجود مبتلایان به کرونا رخ داد. این خبر تقریباً تمام بخش‌های گردشگری را تحت تأثیر قرار داد. کرونا در ایران از شهر قم آغاز شد، شهری زیارتی که به دلیل وجود حرم مطهر حضرت معصومه (س) سالانه میزبان گردشگران داخلی و خارجی بسیاری است. در همان ابتدای امر اولین نکته‌ای که به آن تاکید شد حضور مردم در خانه‌ها و اجتناب از سفرهای غیر ضروری بود.
شیوع گسترده این بیماری در ایران و آمار بالای گشته شدگان باعث شد تا ایران در جهان به عنوان یکی از کشورهایی که بیشترین بیمار مبتلا به کرونا دارد شناسایی شود. در این بین چند تن از اتباع عراق و عمان که به ایران سفر کرده بودند پس از ورود به کشورشان قرنطینه شدند و مشخص شد که این افراد به کرونا آلوده هستند. در نتیجه بسیاری از کشورها مرزهای زمینی و هوایی خود را رو به ایران بستند.
ترکیه و عراق اولین کشورهایی بودند که مرزهای مشترک خود با ایران را بستند. سپس کشورهای اروپایی و شرکت‌های هواپیمایی مختلف پروازهای خود به ایران را به حالت تعلیق درآوردند. به هواپیمایی‌های ایرانی نیز اجازه فرود در بسیاری از کشورها از جمله کشورهای اروپایی داده نشد تا گردشگری ایران حالت بحرانی را تجربه کند. صنعت گردشگری که پس از اتفاقات آبان ماه و ساقط کردن هواپیما اکراینی به کما رفته بود، این بار دچار حمله‌ای قلبی شد!
بخشنامه جنجالی
یکی از برنامه‌ها و اقدامات پیشگیرانه و محافظی مسئولان تعطیلی گسترده ادارات، دانشگاه‌ها و مدارس بود ضمن اینکه بارها توسط متخصصان تاکید شد که برای جلوگیری از ابتلاء به کرونا مردم در خانه بمانند. این صحبت‌ها در حالی انجام می‌شد که کمتر از یک ماه تا تعطیلات نوروزی و سفرهای معروف این ایام باقی مانده است. البته این نکات توسط مردم زیاد جدی گرفته نشد و افزایش ۲۰ درصدی سفرها به شمال کشور همچنین شلوغی راه‌های منتهی به شهرهای جنوبی گواه استفاده برخی از افراد از همین تعطیلات تحمیلی بود.
از این‌ها مهم‌تر شرایط تورهای نوروزی بود که تقریباً تمام آن‌ها لغو شد. در یک اقدام جنجالی معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی اعلام کرد که لغو تورها و بلیط‌ها بدون کسر وجه انجام خواهد شد. ولی تیموری در دستورالعمل که به تأسیسات گردشگری ابلاغ شده تاکید کرده که " کنسلی سفر مشمول جریمه نمی‌شود و وجوه دریافت‌شده باید کامل به مردم برگردانده شود."
در بخش دیگری از این بخش نامه اعلام شده: " رعایت حقوق مردم و حفظ امنیت و آرامش روانی جامعه بویژه گردشگران، همواره در زمره اولویت‌های اصلی صنعت گردشگری بوده و خوشبختانه فعالان این صنعت و مدیران تأسیسات گردشگری با رعایت اخلاق حرفه‌ای، رضایتمندی مسافران و گردشگران را بر سایر ملزومات رجحان می‌دهند. چنان‌چه از تاریخ اول اسفندماه امسال تا اطلاع ثانوی، گردشگری درخواست انصراف از سفر داشته باشد، کلیه تأسیسات گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری بدون هیچ‌گونه جریمه‌ای نسبت به استرداد وجوه دریافتی از گردشگران اقدام می‌کنند."
اعتراض جوامع هتلداری به بخشنامه
این ابلاغیه سر و صدای زیادی در بین فعالان حوزه گردشگری به پا کرد. اول از همه جامعه هتلداران به این ابلاغ اعتراض کردند و خواستار جبران ضرر وارد شده توسط دولت شدند. رئیس جامعه هتلداران خراسان رضوی اولین واکنش را به این ابلاغیه داشت و گفت: "هتلداران مشهد پس از سپری کردن چهار ماه سخت امیدوار به نوروز بودند که آن نیز با این شرایط قطعاً از بین خواهد رفت."
همچنین جامعه حرفه‌ای هتلداران یزد نیز با ارسال نامه‌ای به مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این استان، برای برون رفت از شرایط بازار گردشگری با توجه به شیوع ویروس کرونا دو خواسته را مطرح کردند: ۱. استمهال وام واحدهای فعال در حوزه گردشگری به ویژه مراکز اقامتی به همراه معافیت بهره حداقل به مدت یک سال و ۲. معافیت واحدهای فعال در بخش گردشگری از پرداخت مالیات، بیمه پرسنل و عوارض شهرداری برای مدت یکسال.
آژانس‌های مسافرتی هم به این بخشنامه اعتراض کردند
علاوه بر جوامع هتلداران در استان‌های مختلف، آژانس‌های خدمات سفر نیز به بخشنامه دولت اعتراض کردند. یکی از مهم‌ترین نکات مدیران آژانس در نظر گرفته نشدن شرایط بحرانی گردشگری کشور در چند ماه گذشته و هزینه‌های جاری یک تور بود. حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران درباره این بخش نامه اظهار کرد: "مسافران نوروزی بلاتکلیف شدند و شاهد لغو شدن گسترده بلیط‌ها توسط مسافران هستیم، با این حال مردم اصلی‌ترین تصمیم‌گیرنده و مختار هستند که انتخاب کنند که در این شرایط به سفر بروند یا نروند."
وی عنوان کرده بود: "زمانی که مردم بلیت هواپیما یا هتل را از آژانس خریداری می‌کنند، پول آن مستقیم به شرکت قطارهای مسافربری و ایرلاین‌ها واریز می‌شود اما در صورت انصراف، آژانس برابر با مقررات کنسلی در بخشنامه‌ها، پول مسافر را برمی‌گرداند ولیکن پول واریز شده به حساب شرکت قطارها یا ایرلاین با تأخیر به آژانس برگردانده می‌شود. ما شش ماه کم کاری در کشور داشتیم. همه امیدمان به کسب درآمد و سود در تعطیلات بود اما حالا با این شرایط، خسارت دیگری به آژانس‌های مسافرتی وارد شده است. این در شرایطی است که خسارت‌های قبلی نیز هنوز جبران نشده است."
رفیعی شرایط فعلی گردشگری کشور را همانند خشکسالی توصیف کرده خواستار کمک دولت شده و تصریح کرده: "چطور می‌توانند به بخش کشاورزی کمک کنند؟ گردشگری هم به کمک فوری نیاز دارد."
بلاتکلیفی تورهای خارجی
با تمام اعتراضات و مسائل نباید فراموش کرد که این ابلاغ مربوط به تورهای داخلی است و همچنان مسافران بسیاری در فرودگاه‌های کشور سر در گم ماندند. اکثر تورهای خارجی ایرانیان لغو شده‌اند و بنا بر اعلام آژانس‌های خدمات سفر با لغو شدن لحظه‌ای پروازها بسیاری از مسافران بلاتکلیف در فرودگاه‌ها مانده‌اند. همچنین هتل‌های خارج کشور به خصوص در ترکیه و دبی در بازگرداندن وجوه پرداختی همکاری لازم را نکرده‌اند و مسافران ضرر بسیاری را متحمل شدند.
در این شرایط برنامه‌های گسترده ایرانیان برای سفرهای داخلی و خارجی در ایام تعطیلات تحت تأثیر کرونا قرار گرفته و فعالان گردشگری نیز متحمل ضررهای بسیاری شده‌اند. کرونا نه تنها سلامت جامعه بلکه بخش بزرگی از اقتصاد و فرهنگ کشور را دچار بحران کرده، بحرانی که دیر یا زود پایان خواهد یافت اما یادگار آن میلیون‌ها تومان ضرر برای فعالان در بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله گردشگری خواهد بود.
نظر شما