مهین شکرانی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: طبق مصوبه شورای عالی شهرسازی، بافت فرسوده به بافت‌های حاشیه شهرها گفته می شود که در اثر توسعه شهر به شهر ملحق شده و فاقد هرگونه طراحی شهری است؛ بافت تاریخی فرهنگی نیز به هسته اولیه تشکیل شهرها گفته می‌شود که دارای ارزش‌های معماری، اجتماعی و فرهنگی است.
وی با بیان اینکه محله تاریخی علی قلی آقا شاهکاری از هنر معماری و شهرسازی دوران صفویه و جاذبه گردشگری کم نظیر نصف جهان است، افزود: این اثر در محله بید آباد واقع شده و شامل بازار و چهار سوق، مسجد، مکتب خانه، حمام، زورخانه و کاروانسرا و مغازه‌های کسب مختلف بوده که به مرور زمان قسمت هایی از این مجموعه تخریب و فرسوده شده بود که توسط شهرداری منطقه احیا شد.
مدیر منطقه یک شهرداری اصفهان ادامه داد: علی قلی آقا یکی از خواجه‌سرایان نیکوکار زمان شاه سلطان حسین صفوی بود که در زمان حیاتش، مسجد و حمام و بازار و سرا و چهار سوق زیبایی به نام خود و در محله بید آباد اصفهان ساخت، او برادر خسروآقا بود که حمام خسروآقا نیز مشهور است.
وی افزود: تلفیق و کنار هم قرار گرفتن مسجد، حمام و بازارچه از ویژگی محلات قدیمی اصفهان بوده است که در مجموعه علی قلی آقا این ویژگی بیشتر به چشم می‌خورد.
شکرانی گفت: از جلوی مسجد علی قلی آقا مادی فدن یا فدا عبور می‌کند و سردر مسجد به سمت مغرب است و مسجد، صحن نسبتاً کوچک و زیبایی دارد و شبستان آن با کاشی‌هایی از نوع گره کاری تزئین شده است.
وی با بیان اینکه کتیبه سردر به خط ثلث قهوه‌ای رنگ به خط علی نقی امامی و تاریخ ۱۱۲۲ هجری قمری است، اظهار کرد: در این کتیبه به نام‌های شاه سلطان حسین و علی قلی آقا اشاره شده است.
مدیر منطقه یک شهرداری اصفهان تاکید کرد: شبستان زیبا و نفیس مسجد در شرق حیاط قرار دارد و بر کتیبه آن با خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی اشعاری نوشته شده و مفاد این اشعار حاکی است که شبستان در سال ۱۲۹۷ هجری قمری زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به مسجد افزوده شده است.
وی با بیان اینکه در جنوب ایوان مسجد علی قلی آقا محراب زیبایی است که ازاره آن سنگ مرمر و دیوارهای بالا با کاشی کاری معرق تزئین شده است، افزود: مسجد علی قلی آقا که به همت و پایمردی افراد نیکوکار ساخته شده به لحاظ وجود خطوط زیبای ثلث و نستعلیق مربوط به عصر صفویه و قاجار و کاشی کاری نفیس یکی از بناهای ارزشمند اصفهان به شمار می‌رود.
شکرانی اظهار کرد: در مقابل مسجد، حمام علی قلی آقا واقع شده که قسمت اعظم آن ویران شده و مقداری از کاشی‌های نفیس آن به کاخ چهلستون انتقال یافته و در سال‌های اخیر مرمت و بازسازی شده است.
وی خاطرنشان کرد: حمام علی قلی‌آقا از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است که بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال‌حوض بوده و هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم‌خانه تشکیل یافته است، به طوری که در آن دوره مردان و زنان به صورت جداگانه می‌توانستند از آن استفاده کنند و نشانه ای از پیشرفته بودن شبکه های آبرسانی و اهمیت بهداشت در روزگار گذشته را نمایان می کند.
مدیر منطقه یک شهرداری اصفهان با بیان اینکه شکل قاعده سربینه حمام بزرگ، به شکل هشت ضلعی منظم طراحی شده و در اطراف سربینه سکوهائی طراحی شده که فضاهای پشت آنها با طاق نماهای مدور تزئین شده و همچنین گنبد میانی سربینه بر هشت ستون بزرگ سنگی استوار است، گفت: تزئینات سقف حمام به صورت رسمی بندی است و نورگیرهای سقف به صورت منظم از فضای اطراف به سمت مرکز سقف به صورت منظم طراحی شده که در مواقع مختلف روز با ایجاد سایه روشن بر زیبائی تزئینات سقف می‌افزاید.
وی تاکید کرد: بر روی طاق‌ها و دیوارها نقاشی‌هایی مربوط به اواخر صفویه به چشم می‌خورد که بعضی از آنها در دوره پهلوی تراشیده شده و جای خود را به نقاشی‌های رنگ روغن ساده‌ای داده است که شخصی گمنام از خود برجا گذاشته است، اما کاشی‌کاری‌های ظریف حمام توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند؛ همچنین رنگ‌بندی مناسب آنها در قسمت ورودی و رختکن، بسیار استادانه است ضمن اینکه تصویری در کنار استخر بزرگ حمام مشاهده می شود که منسوب به بانی حمام، علی‌قلی خان است.
شکرانی اظهارکرد: در کنار این مجموعه کامل محلی تاریخی به نام خانه روغنی به مساحت ۸۰۰ متر مربع دارای حیاط مرکزی به متراز ۲۶۵ متر مربع است که این مجموعه زیبا دارای اندرونی به مساحت ۳۵ متر از هنرهای معماری شاخص شهر اصفهان به شمار می‌رود، وجود دارد که شهرداری منطقه یک با احیا و مرمت خانه روغنی، مجموعه علی قلی آقا را احیا کرده است.
نظر شما