فرزاد مومنی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: ورودیهای شهر، کریدورهای شهری و خط آسمان سه عنصر اصلی در ایجاد یک منظر شهری است، هر شهر فرم و ظاهر مخصوص خود را دارد به طور مثال نخستین تصویر شکل گرفته از شهرهای شمالی خانههایی با سقف شیروانی و نمای آجرهایی است که با نوع اقلیم شمال کشور همخوانی دارد.
وی با اشاره به وجود بادگیرها در شهرهای کویری، ادامه داد: ساختمانهای شهر یزد به عنوان یک شهر کویری، فرم، شکل و رنگ خردلی خاصی دارد که موجب کنترل گرما و سرما در فصل تابستان و زمستان میشود.
این کارشناس شهرسازی با اشاره به بافت شهر تاریخی اصفهان افزود: نخستین تصویر شکل گرفته از شهر اصفهان در ذهن مخاطب، گنبدهای فیروزه ای است، شهر اصفهان مساجد تاریخی بسیاری دارد که موجب ایجاد هویتی منحصر به فرد برای منظر شهری اصفهان میشود.
مومنی با اشاره به اصطلاح خط آسمان، تصریح کرد: منظر شهری در مفهوم عام آن به معنی فرم ظاهری شهر است، اما اصطلاحی با عنوان کیلومتر شهری یا خط آسمان نیز در قالب منظر شهری مطرح میشود که به مفهوم چشمانداز بلندترین ساختمانها و سازههای شهرهای است در آنها ساختمانهای بلند مرتبه قرار دارد که از دور و در زمینه آسمان دیده میشود، دورنمای ویژه هر شهر یا خط آسمان آن معمولاً به عنوان امضا و شناسه هر شهر بزرگ به حساب میآید.
وی عنوان کرد: وجود ساختمانهای بلند مرتبه و پرتراکم در شهر تهران خط آسمان خاصی را برای این شهر ایجاد کرده در حالی که در شهر اصفهان سعی شده احداث ساختمانها در مکانهایی با هویت تاریخی، حد ارتفاع مشخصی داشته باشد، بنابراین نوع خط آسمان در شهر اصفهان متفاوت است.
این کارشناس شهرسازی خاطرنشان کرد: نوع خط آسمان بر روی تنفس شهری، بادهای اقلیمی و کلکسیون هوایی شهرها اثر گذار است، یکی از دلایل آلودگی هوا در شهرهای کشور ساختمانهای بلند مرتبه است که از حرکت آزاد هوا جلوگیری کرده و موجب تشدید آلودگی هوای کلانشهرها میشود.
هویت شهر در طول یک کریدور بصری
مومنی با اشاره به بعد دیگر منظر شهری به نام کریدورهای بصری، افزود: خیابان سعادت آباد یک کریدور بصری است، فردی که در طول این خیابان درحال حرکت است زمانی که از زیرگذر سعادت آباد خارج شود اولین تصویر در زاویه دید وی بقعهها و مجموعه مصلی است.
وی افزود: در طول یک کریدور یا خیابان شهری اولین تصویر شکل گرفته در ذهن مخاطب، نمایانگر یک نشانه شهری مخصوص به کریدور مورد نظر است، هویت شهر باید در طول یک کریدور بصری رعایت شود.
این کارشناس شهرسازی ادامه داد: طرح توسعه حرم حضرت زینب در مرکز کریدور بصری زینبیه و در منطقه ۱۴ شهرداری اصفهان به عنوان یک نشانه شهری برای شمال شهر شناخته میشود.
مومنی ادامه داد: زاویه دید یک مخاطب از میدان قدس تا شمال شهر اصفهان نسبت به ۳۰ سال گذشته تغییر کرده است، در گذشته بقعه حرم حضرت زینب از این میدان قابل رویت بود، اما امروز افزایش ساخت و سازها به دلیل توسعه افقی شهر زاویه دید قبلی را خدشه دار کرده است.
وی تاکید کرد: برای احیای مجدد این هویت بصری از کریدور بصری اتوبان شهید آقابابایی استفاده و دید بصری دیگری برای بقعه حرم حضرت زینب(س) ایجاد شده است.
کریدورهای شهری حس تعلق ایجاد میکنند
این کارشناس شهرسازی با تاکید بر لزوم ایجاد نشانههای شهری، افزود: برنامهریزان و شهرسازان باید در طرحها و برنامههای خود، انتخاب مکان و فرم کریدورهای بصری را به منظور ایجاد زاویه دید مناسب و معرفی هویت شهری مدنظر قرار دهند، ایجاد این کریدورهای شهری موجب تقویت هویت و حس تعلق در بین شهروندان میشود.
مومنی خاطر نشان کرد: رعایت شاخصههای زیباییشناسی در منظر یک شهر از اهمیت زیادی برخوردار است، نمادها و المانها به عنوان یک عامل عینی منظر شهری موجب تثبیت خاطره و هویت بخشی به شهر میشود و تصویر متناسبی از یک شهر یا کریدور شهری در ذهن شهروندان و گردشگران ایجاد میکند.
وی عنوان کرد: یکی از مهمترین راهکارهای تقویت منظر شهری، ایجاد کریدورهای بصری و رعایت مباحث زیباشناختی در مسیر ایجاد این کریدورهاست و تأکید بر زیبایی ورودیهای شهر، شاخصسازی آنها و نورپردازی ساختمانها در هویت بخشی به منظر شهری از اهمیت زیادی برخوردار است.
نظر شما