رویکرد شهید بهشتی به آزادی و مخالف

جمعی از پژوهشگران در دومین نشست ویژه برنامه بازخوانی اندیشه‌های شهید بهشتی، اندیشه‌های سیاسی و دینی وی در مورد آزادی و برخورد با مخالفان را تشریح کردند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، صدیقه قاسمی، پژوهشگر در حوزه اندیشه‌های شهید بهشتی در دومین نشست ویژه برنامه بازخوانی اندیشه‌های شهید بهشتی با عنوان «من بهشتی هستم»، که امروز سه شنبه- ۲۲ آبان- به مناسبت نودمین سالگرد ولادت شهید بهشتی در دانشگاه اصفهان برگزار شد، با توجه به نوع نگاه شهید بهشتی به آزادی گفت: در اندیشه شهید بهشتی مجاز بودن فرد به هر کاری که مایل است بدون داشتن ترس و نگرانی، دورترین تعریف از آزادی است و این نوع آزادی، تنها در جنگل یا آسایشگاه روانی امکانپذیر است.

مسئولان از بی اعتنایی به مردم بپرهیزند

وی افزود: انسان یک موجود ممتاز و برجسته است، یعنی آزاد و آگاه است و آزادانه و آگاهانه انتخاب می کند.آزادی باید با انتخابگری انسان معنا شود؛ چون انسان موجودی ارزشمند است؛ جامعه‌ای که قرار است انتخابگر بار بیاید باید فکر کند و هزینه بدهد.

قاسمی تأکید کرد: در اندیشه شهید بهشتی حکومت دینی باید مشخصه هایی داشته باشد: اسلام دین جامع، دعوت جهانی، انسان سازی، آزادی، جامعه سازی، پویایی، نشاط، آیین حق، قسط و عدل، راستی، انصاف و مروت، خداجویی، بهره مندی، سیستم، ارزش ها و ... این عناوین را شهید بهشتی عنوان می کنند و سپس توضیح می دهند.

این پژوهشگر در حوزه اندیشه‌های شهید بهشتی افزود: از نظر شهید بهشتی، حکومت در عصر غیبت حتما باید با نظر مردم انتخاب شود، متعلق به مردم است و باید به نظر مردم احترام بگذارد.

وی تأکید کرد: یکی از مهم‌ترین رفتار و منشی که متولیان یک جامعه باید داشته باشند این است که از خودرأیی و بی اعتنایی به مردم بپرهیزند، به نظر مردم اهمیت بدهند و رضایت آن‌ها را در صدر کارها قرار دهند.

رویکرد بهشتی به مخالفان اقناع آنها بود

محمدرضا بهشتی، پسر شهید بهشتی نیز از دیگر سخنرانان این جلسه بود و در مورد مشی شهید بهشتی گفت: شهید بهشتی راجع به عوامل موفقیت اسلام به جز مشیت الهی چند مسئله را مطرح می کند: ۱-ایمان قاطع پیامبر اکرم(ص) به کار خود ۲- کاردانی پیامبر ۳- عدم درماندگی پیامبر در مواجهه با مشکلات و فراز و نشیب ها در طول ۲۳ سال ۴- شرایط خاصی که در آن شرایط و فضا توانست این نهضت و نهاد پابگیرد ۵- این حرکت و نهضت در قبال مسائل روز پاسخگو بود. ۵-عنصر منادی آزادی در اسلام(اینکه افراد احساس کنند این نهضت و حرکت دارد قیود و بندها را از وجود آنها جدا و انسان را آزاد می‌کند)

وی افزود: در پس چهره‌ای که ما از پیامبر ترسیم می کنیم مجال آشکار شدن خود ایشان و ویژگی‌های اصلی شخصیتش از ما گرفته می شود. ایشان علاوه بر ویژگی‌های پیامبری و انجام دادن رسالتشان، ویژگی‌های شخصیتی داشتند که به وسیله آنها توانایی راهبرد و راهبری جامعه را پیدا کردند.

فرزند شهید بهشتی تأکید کرد: چیزهایی از پیامبر و زندگی ایشان می‌توانیم یاد بگیریم، علاوه بر زندگی شخصی، در زندگی اجتماعی و جامعه نیز درس آموز است. این مسئله درمورد شهید بهشتی نیز صادق است و ما ایشان را درست نشناختیم. اگر بدون پیش داوری به شناخت زندگی ایشان بپردازیم می تواند بسیار برای ما مفید باشد.

وی گفت: نحوه برخورد شهید بهشتی با کسانی که اندیشه‌های مخالف دارند بسیار جالب است و ایشان قدرت زیادی در اقناع داشتند؛ یک بار ایشان به جلسه‌ای دعوت شدند که فضای آنجا متناسب با نظر ایشان نبود، خانم هایی که حضور داشتند وضعیت بسیار نامناسبی داشتند و زن و مرد همه سیگار می کشیدند به طوری که ما در آن فضای پر از دود به سختی همدیگر را می دیدیم. دکتر در چنین جمعی که نماز را وسیله  تمسخر قرار می دادند هنگام اذان به نماز ایستادند و نماز را در آرامش کامل خواندند.

فرزند شهید بهشتی افزود: پس از نماز دعوت کنندگان بحثی درباره اسلام شروع کردند و هدفشان به چالش کشیدن دکتر بهشتی بود و مردی با برنامه قبلی از جای خود بلند شد ۱۰ سؤال درمورد اسلام و متریالیسم خواند و پس از تمام شدن بیرون رفت. همه منتظر واکنش دکتر بهشتی بودند. ایشان گفتند من نمی توانم همه را پاسخ دهم، چقدر خوب بود این دوست عزیز در جلسه می ماندند و در حضورش پاسخ می دادم. این مسئله نشان دهنده سعه صدر ایشان بود.

ویژگی‌های حکومت پیامبر

حجت الاسلام احمد عابدینی نیز در این ویژه برنامه به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: قبل از انقلاب می گفتیم حکومت دینی می خواهیم، می‌گفتیم پیامبر(ص) و امام علی(ع) حکومت دینی داشته‌اند و چه خوب حکومتی داشتند. حال این سؤال پیش می آید که آیا پیامبر، حکومت دینی داشته یا پیامبر دین دار، حکومت داشته است؟

وی افزود: آیا آن حکومت لزوما دینی بوده یا نه؟ آیا چون پیامبر شخص عاقلی بوده و کسی در عقل ایشان شک ندارد، حکومت ایشان هم یک حکومت عاقلانه بوده است؟ ایشان یک حکیم و عارف بوده، آیا حکومت ایشان یک حکومت عارفانه بوده است؟ ایشان پیامبر رحمت است، آیا حکومتی داشته که سراسر مهربانی بوده است؟

عابدینی خاطر نشان کرد: چرا ما یک دفعه بحث حکومت دینی یا حکومت فقهی را مطرح کردیم؟ پیامبر یک دیندار بود که مردم را به دین دعوت کرد، مردم مکه او را آزار دادند، خدا به او اجازه هجرت داد و مردم مدینه قول دادند از ایشان مواظبت کنند. آیا این حکومت اسمش حکومت دینی است یا یک شخص دیندار، عاقل و مهربان این حکومت را تشکیل داده و این حکومت جنبه الهی و مقدس ندارد؟

این پژوهشگر مسائل دینی تأکید کرد: نبوت و حکومت ایشان از جانب خداست؟ اما حکومت یک امر زمینی است که مردم آن را در اختیار پیامبر قرار دادند، حال چگونه ما گفتیم حکومت یک امر الهی است؟ البته انتظار نداریم که حضار همین الان پاسخ این سؤالات را بدهند.

کد خبر 358525

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.