اَمرداد، زنبق، جاودانگی

به گزارش ایمنا، تصاویر رنگی کتاب برای بچه‌ها بسیار جالب بود. آن‌ها کتاب را ورق می‌زدند و می‌شنیدیم که صدای تحسین‌شان بلند شده است. علاوه بر این وقتی یکی دو نمونه از گل‌ها توجه آن‌ها را بیشتر به خودش جلب می‌کرد. کتاب را پیش ما می‌آوردند و می‌خواستند تا ما بیشتر در مورد آن برایشان توضیح دهیم. این کار ادامه داشت تا اینکه دیدیم "سیاوش" هفت ساله، کتاب به دست به طرف ما می‌آید. او پرسید: "اسم این گل چیست؟ آیا در ایران هم از این گل‌ها داریم؟ من خیلی این گل را دوست دارم، می‌خواهم عکس آن را در دفترم نقاشی کنم. "

برایمان جالب شد که این چه گلی است که این چنین توجه "سیاوش" را به خود جلب کرده است. کتاب را از او گرفتیم. سیاوش عکس گل زرد رنگی را به ما نشان داد. اسم آن گل، "زنبق زرد" یا "زنبق رشتی" بود. به سیاوش گفتیم: "بله این گل در ایران هم رشد می‌کند. " گل زنبق زرد چیز جالبی را به یادمان آورد. به سیاوش گفتیم: "راستی می‌دانستی زنبق زرد، گل مخصوص یکی از ماه‌های سال است. " او شگفت‌زده شد و گفت: "کدام ماه؟ " گفتیم: "همان ماهی که تو در آن به دنیا آمدی. " با خوشحالی فریاد زد: "مرداد! پس زنبق زرد گل ویژه ماه مرداد است، هوراا..."

او پرسید: "این را چه کسی گفته است؟" به او گفتیم: "این مطلب در بخشی از کتاب اوستا؛ کتاب مقدس زردشتیان آمده است. "سیاوش خوشحال و خندان به سراغ دفتر نقاشی خود رفت تا گل ماه خودش را نقاشی کند، اما حالا موضوع برای خودمان هم جالب شده بود. حالا چیزهایی که از مرداد می‌دانستیم را با هم در میان می‌گذاشتیم. می‌دانستیم که پنجمین ماه از سال و هفتمین روز از هر ماه "اَمرداد" نام دارد که ایرانیان در گذشته هر ساله در این روز به یُمن هم‌نامی روز و ماه، "جشن امردادگان" را برگزار می‌کردند.

با جستجویی در کتاب‌هایی که داشتیم متوجه شدیم که نیت ایرانیان برای برگزاری این جشن بزرگداشت درختان و گیاهان بوده است. آنها به مناسبت این جشن به باغ‌ها و مزارع می‌رفتند و در دامن طبیعت شادی می‌کردند. در متون کهن اَمرداد، سَروَرِ گیاهان معرفی شده، چرا که معتقد بودند اَمرداد نگهبان گیاهان روی زمین و مسئول بارور نگاه‌داشتن آن‌ها است. ایرانیان او را نماد جاودانگی می‌دانستند.

ابوریحان بیرونی نیز در کتاب "آثار الباقیه عن القرون الحالیه" تقویم‌ فرهنگ‌ها و تمدن‌های گوناگون را مطالعه کرده است، وی در این کتاب در خصوص معرفی ماه مرداد روایت جالبی دارد. او در این کتاب در سه جمله مرداد را این‌گونه معرفی می‌کند:

"- مرداد ماه که روز هفتم آن مرداد روز است و آن روز را به انگیزه پیش‌آمدن دو نام با هم، جشن می‌گرفتند.

- معنای امرداد آن است که مرگ و نیستی نداشته باشد.

- اَمرداد فرشته‌ای است که به نگه‌داری جهان و آراستن غذاها و داروها که اصل آن از نباتات است و بر کنار کردن گرسنگی و زیان و بیماری‌ها می‌باشد، کارگزاری یافته است. "

همۀ این تعاریف و زیبایی‌ها ما را به فکر واداشت تا به پاسداشت این فرشته دوست داشتنی برای سیاوش هدیه‌ای بخریم و او را به رسم پیشنیان به دل طبیعت ببریم. برای همین قرار بر آن شد تا برای او وسایل کاشت گیاه یا گلی را تهیه کنیم و یک روز را به اتفاق هم در دل طبیعت بگذرانیم تا از این روز خاطره خوشی را برای او به وجود آوریم...

یادداشت از: سمانه آقائی آبچوئیه، خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر ایمنا