به گزارش ایمنا، رهنان به همراه چند محله پیرامون به عنوان منطقه ۱۱ به اصفهان پیوست. در حال حاضر این منطقه با مساحتی حدود ۱۰۹۷ هکتار شامل ۸ محله اعم از محله‌های بابوکان، لیمجیر، ماشاده، طاحونه، زاجان، چهارشاه، اسلامی و سجاد بخشی از غرب و شمال غرب اصفهان را شامل می‌شود.
در این سال‌ها پروژه های متعددی برای محرومیت زدایی منطقه رهنان انجام شده است، اما حمید اشرفی، مدیر جدید منطقه ۱۱ اصفهان معتقد است: "هنوز توسعه متوازن خدمات شهری در این منطقه انجام نشده و منطقه فرسوده است اگرچه به لحاظ سابقه تمدنی کهن رهنان می توان با ایجاد محور گردشگری، منطقه ۱۱ و غرب اصفهان را متحول کرد." آنچه در ادامه می آید گفت و گوی خبرنگار ایمنا با «حمید اشرفی، مدیر منطقه ۱۱ شهرداری اصفهان» را می‌خوانید:
محرومیت موجود در رهنان از چه جنسی است؟ آیا به لحاظ اقتصادی، فرهنگی یا به دلیل بافت منطقه است؟
شهرداری رهنان از سال ۸۲ به اصفهان الحاق شد، الحاق رهنان به اصفهان با این رویکرد انجام شد تا بتواند از منابع مالی اصفهان استفاده کند و این منابع مالی در توسعه متوازن خدمات شهری مؤثر باشد، اما آنچه اتفاق افتاده در این راستا نبوده است.
بودجه محرومیت‌زدایی برای رهنان یا منطقه ۱۱ تعریف شده که این بودجه نیز برای رسیدن به توسعه متوازن شهری، محقق نشده است. با توجه به مشکلات شهرداری، شرایط موجود و با توجه به اینکه قیمت منطقه‌ای رهنان بر اساس آنچه دارایی مشخص کرده، پایین است، به لحاظ بودجه‌ای در شرایط سختی به سر می‌بریم. به طور طبیعی وقتی قیمت منطقه پایین در نظر گرفته شود، مهاجرت نیز افزایش پیدا می‌کند، به همین دلیل در منطقه ۱۱ دو دسته مهاجر خارجی و ایرانی داریم.
مختلط شدن شرایط بومی منطقه که بیشتر از قشر مذهبی هستند و شرایط خاص خود را دارند، با بخشی از ساکنان که یا از شهرهای مجاور به این منطقه مهاجرت کرده‌اند و یا اتباع خارجی هستند معضلاتی را برای منطقه به وجود آورده است. بیش از ۱۵ درصد بافت منطقه ۱۱ شهرداری اصفهان «فرسوده» است، بافت فرسوده‌ای که در مرکزیت منطقه قرار گرفته و باعث شده مهاجران نیز به سمت مرکزیت سوق پیدا کنند. این موضوع به معضلی برای منطقه تبدیل و باعث افزایش محرومیت شده است.
می‌توان برآورد کرد که چند درصد جمعیت منطقه مهاجر هستند؟
آموزش و پرورش با توجه به آمار دانش آموزان افغانستانی، اعلام کرده که حدود هشت هزار نفر از اتباع افغان در این منطقه زندگی می‌کنند. خود منطقه بر اساس آخرین سرشماری‌ها ۶۲ هزار نفر جمعیت دارد که البته جمعیت پناهجویان افغان جزء این سرشماری نیست.
چند درصد منطقه ۱۱ بافت فرسوده است و چه برنامه‌ای برای بازآفرینی آن در نظر دارید؟
برای ترغیب مردم به بازسازی بافت فرسوده اقدامات زیادی شده است، از جمله اینکه شورای اسلامی شهر سال گذشته ۷۰ درصد تخفیف عوارض ساختمانی را برای ساخت و ساز در بافت فرسوده در نظر گرفت؛ در واقع شهروندان برای صدور هر پروانه ساختمانی در بافت فرسوده ۶۰ هزار تومان به شهرداری پرداخت می‌کردند در حالی که رقمی بالاتر از این برای تشکیل و تکمیل فرایند صدور پروانه از سوی شهرداری هزینه می‌شد، اما احیاء بافت اهمیت بیشتری داشت. در این راستا منطقه ۱۱ برای احیاء بافت فرسوده «محور گردشگری» را تعریف کرد؛
به هر حال در گذشته برخی نقاط مرکزی به عنوان محل تجمع مردم در نظر گرفته می‌شد و این موضوع در رهنان نیز مستثنی نبوده است. رهنان از محله های قدیمی «ماربین» اصفهان و شامل چهار محله اصل ماشاده، طاحونه، زاجان و چهارشاه است که به صورت شمالی جنوبی و غربی شرقی تشکیل شده است و در تلاقی آنها حمام، مسجد جامع و بازار رهنان قرار دارد، در رهنان حمام قدیمی در دست ترمیم و بازسازی و در مسجد جامع اقداماتی در دست انجام است، اما متأسفانه بازار رهنان خراب شده و چیزی از آن به جز یک محور بازسازی شده باقی نمانده است. در این راستا محور گردشگری را در بافت فرسوده تعریف کردیم تا بتواند برای منطقه آورده‌هایی داشته باشد و منطقه را رونق و متحول کند.
آیا محور گردشگری در حد طرح است یا اقدامی برای اجرای آن صورت گرفته است؟
محور گردشگری طرحی است که بر اساس یک سناریو پیش رفته‌ایم. برای ترشیح این محور ابتدا باید یادآور شوم که حمام رهنان را از سال گذشته به عنوان حمام صلح جهانی مطرح کردیم چرا که معماری خاصی دارد.
سربینه حمام رهنان در سر در ورودی قرار دارد و به چهار سکو یا نشیمن‌گاه تقسیم شده که هر کدام متعلق به یکی از محله‌های رهنان بوده و هیچ تداخلی با هم نداشته است.
در گذشته مردم با حضور در حمام مراوداتی از جمله معامله، رفع تخلف، ازدواج و ... با یکدیگر داشتند، بدون اینکه به مکان دیگری رجوع کنند، به همین دلیل حمام رهنان را به عنوان حمام صلح جهانی مطرح کردیم و دنبال هستیم که آن را ثبت ملی کنیم. در این راستا مذاکراتی با میراث فرهنگی انجام و مقررشد میراث، محور گردشگری را تعریف کند، در این رابطه از منطقه خواسته شد شاکله‌ای را در این خصوص تعریف کند.
حمام رهنان شاید نخستین حمام قدیمی باشد که می‌خواهیم به آن هویت ببخشیم، در این راستا در نظر داریم برنامه‌های آیینی حمام را احیاء و در کنار آن بخش دمنوش و سردنوش را نیز راه‌اندازی کنیم. در کنار این موراد برای فراهم کردن بستر سلامت راه اندازی بخش حجامت مد نظر قرار گرفت، در این رابطه برای ایجاد طبیب‌خانه در محور گردشگری با متخصصان طب سنتی وارد مذاکره شدیم و پزشکان نیز برای طبابت در این محور اعلام آمادگی کردند.
در کنار طبابت پزشکان طب سنتی باید بخش عطاری و داروهای گیاهی فعال شود؛ نکته دیگر اینکه در گذشته در فلات ایران مکانی به نام «غریب خانه» وجود داشته که مردم در راه مانده را در آن اسکان می دادند و البته افرادی که از این مکان استفاده می‌کردند، هزینه‌ای برای نگهداری می‌پرداختند، به همین جهت درکنار طبیب خانه، غریب خانه طراحی شده تا احداث شود.
آنچه یک گردشگر در هر محور گردشگری باید وقت بگذارد حدود چهار ساعت است که یک نیمروز کاری به شمار می‌رود، از سوی دیگر به دلیل ایجاد بخش طبیب‌خانه گردشگران سلامت نیاز دارند چند روزی در این منطقه اسکان داشته باشند، از این رو در این محور برای اقامت گردشگران هتل و رستوران سنتی تعریف شده است.
بستنی رهنان نیز که معروفیت خاص خود را دارد، بر این اساس در کنار این محور گردشگری محلی برای عرضه بستنی رهنان تعریف کردیم تا در قالب «باغ بستنی» یا مجموعه بستنی سنتی راه‌اندازی شود.
راه‌اندازی نانوایی سنتی در محور گردشگری رهنان مد نظر است، چرا که وجه تسمیه رهنان «رینان» بوده یعنی نان آن رِی یا مرغوبیت خاص دارد، گندم و آرد رهنان معروف بوده از این رو نانوایی سنتی را احداث می‌کنیم تا گردشگران نحوه پخت نان را نیز تجربه کنند.
صنایع دستی رهنان از جمله خاتم کاری، منبّت، قلمزنی و ریخته گری را در قالب فروشگاه‌ها و کارگاه‌های صنایع دستی همراه با سوغات اصفهان در بازارچه ارایه خواهیم کرد.
البته این فاز اول محور گردشگری رهنان است، در این محور چند برج کبوتر نیز قرار دارد که تعدادی از آنها احیاء شده و چند مورد دیگر در تملک مالکان است که با تعامل می‌توان آنها را نیز به محور گردشگری اضافه کرد. با مشارکت بخش خصوصی در صدد خرید چند خانه تاریخی هستیم تا بتوانیم محلی به عنوان «موزه مردم شناسی رهنان» راه اندازی کنیم.
با توجه به جمعیت مهاجر در منطقه و تنوع فرهنگ‌ها و قومیت‌ها چه نوع برنامه‌های فرهنگی پیش بینی شده است؟
نکته مهم تأثیرپذیری از فرهنگ‌ها، قومیت‌ها و شرایط منطقه است. به لحاظ فرهنگی کارهای بسیاری در سطح منطقه ۱۱ شهرداری اصفهان انجام شده است، از برنامه‌های مذهبی گرفته تا برنامه‌های شاد، جشن‌ها و مسابقات چرا که باید تمام مذاق ها و سلایق را در نظر بگیریم و برنامه اجرا کنیم.
تاکنون برگزاری برنامه‌های فرهنگی باعث افزایش رضایتمندی مردم شده است، البته گلایه‌هایی نیز وجود داشته، اما برآیند کلی رضایتمندی نسبی مردم نسبت به شرایط قبل است. اعتقاد داریم برخی امکانات زیرساختی اگر برای مردم فراهم شود، کمتر دچار مخاطره می شوند.
در رهنان فضای ورزشی بسیار کم است و مردم خواستار افزایش فضاهای ورزشی هستند؛ البته شهرداری سه سالن ورزشی احداث کرده، اما جوابگوی جمعیت منطقه نیست. اداره کل تربیت بدنی نیز به صورت جدی برای احداث زمین‌های ورزشی اقدام نکرده است، مردم رهنان معتقدند که قبلاً تیم‌هایی داشتند که در سطح لیگ برتر فوتبال و ... مقام کسب کرده، اما متأسفانه با شرایط موجود و تغییر سلایق، امکان شکوفایی تیم های ورزشی رهنان فراهم نشده است.
اگر ورزشگاه‌ها نباشد، فرزندان ما به فضاهای مجازی و بازی‌های اینترنتی بیشتر روی می‌آوردند و مشغول بازی با تلفن همراه می‌شوند که روابط اجتماعی آنها را به خطر می‌اندازد و سلامت فرزندان را تهدید می‌کند، بنابراین باید تعداد سالن‌های ورزشی افزایش یابد تا این مشکلات مرتفع شود.
یکی از ورزشگاه‌های مطرح رهنان، ورزشگاه طالقانی است که قیمت سانس‌های آن زیاد است، زیرا در اختیار بخش خصوصی است، از این رو اداره کل تربیت بدنی باید تمهیداتی بیندیشد تا سانس‌هایی برای تیم‌های ورزشی اختصاص یافته یا سانس‌هایی به صورت رایگان در اختیار فرزندانی که متمول نیستند، قرار گیرد. رهنان در حال حاضر زمین های بایر کشاورزی زیاد دارد و اینها می‌تواند پتانسیل برای احداث ورزشگاه‌ها باشد.
درباره مراسم‌های آیینی مردم رهنان بگویید.
دسته جات زنجیر زنی رهنان در لیست میراث ناملموس ثبت و البته ثبت ملی شده است. مردم رهنان در گذر خیابان‌ها جایگاه‌هایی ایجاد می‌کنند که در آنها برنامه‌های شبیه‌خوانی اجرا می‌شود، از این رو برای اینکه ترددها دچار مشکل نشود و ترافیک به وجود نیاید، «بوستان برنامه‌های آیینی» برای رهنان تعریف کردیم تا مردم بتوانند به راحتی دسته‌جات زنجیرزنی را ببینند و از نزدیک شاهد اجرای برنامه های شبیه‌خوانی و تعزیه باشند.
طرح بوستان برنامه‌های آیینی را در بودجه ۹۷ لحاظ کردیم و با همکاری شورای شهر و کمیسیون برنامه و بودجه در بودجه ۹۷ ردیف اعتباری برای آن در نظر گرفته شد.
در حال حاضر زمینی برای احداث بوستان برنامه‌های آیینی جانمایی و به معاونت شهرسازی و معماری شهرداری معرفی شده است تا پس از بررسی های لازم برای تغییر کاربری، طرح به کمیسیون ماده پنج ارسال شود. بوستان برنامه‌های آیینی می‌تواند در جذب گردشگر مذهبی بسیار تأثیرگذار باشد.
آیین‌هایی که در گذرها برگزار می‌شده سنتی بوده است، آیا فکر نمی کنید احداث بوستان برنامه‌های آیینی شورا برنامه‌های قبلی را کمرنگ کند؟
برنامه هایی که اجرا می‌شده محلی بوده و مخاطب کمتری داشته است، بی شک وقتی این برنامه‌ها با هم تلفیق شود کیفیت بالاتری خواهد داشت و این افزایش کیفیت برای جذب گردشگر هم مفید خواهد بود.
می‌توانیم برنامه‌های محله‌های مختلف را زمان‌بندی کنیم تا مردم در شرایط خاص، برنامه‌ها را در «بوستان برنامه‌های آیینی» اجرا کنند، اما مانع برنامه‌های آیینی سنتی نخواهیم شد، تنها ترغیب کننده هستیم تا این مراسم‌های ویژه بیشتر دیده شود.
چقدر از وسعت منطقه ۱۱ شهرداری اصفهان را زمین‌های کشاورزی به خود اختصاص داده است؟
می‌توان گفت که نیمی از زمین‌های منطقه ۱۱ کشاورزی است.
با توجه به شرایط کم آبی، بی‌شک تعداد زیادی از مالکان این زمین‌های کشاورزی برای تغییر کاربری مراجعه می‌کنند!؟
بله، همینطور است. مردم منطقه برای تغییر کاربری یا احداث کارگاه مراجعه می کنند، اما پاسخ مثبتی دریافت نمی‌کنند چرا که سازمان جهادکشاوری مخالف تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی است.
گویا پیشنهادی مطرح شده بود که در این زمین‌ها باغ ویلا احداث شود!
قبل از ماه مبارک رمضان دیداری با رییس سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان داشتیم، او اعلام کرد از سال ۹۲ به دلیل مشکلات اراضی کشاورزی با کاربری باغ ویلاها و شکایات به نهادهای بالادستی، دستورالعملی ابلاغ شده که برای احداث باغ ویلاها مجوزی داده نشود. البته اگر این اقدام انجام شود برای منطقه و مردم ارزش افزوده دارد و فضای سبز به عنوان ریه تنفسی اصفهان حفظ می‌شود.
برای مغازه داران مبل در خیابان شریف قرار بود شهرک مبل راه‌اندازی شود. ابتدا اعلام شد که کارخانه روغن نباتی به مرکز مبل تبدیل می‌شود، این طرح به کجا رسید؟
کارخانه روغن نباتی خیابان امام خمینی(ره) آخرین کارخانه‌ای است که باید از اصفهان خارج شود، البته در حال حاضر بخش تولید روغن این کارخانه تعطیل شده و فقط بسته بندی و چاپ برچسب انجام می‌شود.
ما با مسئولان کارخانه روغن نباتی وارد مذاکره شده‌ایم، اما حاضر نیستند اینجا را به مرکز مبل تبدیل کنند چرا که شهرداران قبلی نتوانستند آنها را به توافق مجاب کنند، به همین دلیل مکان های دیگری پیش بینی شد.
در این رابطه قطعه زمین ۴۰ هزار مترمربعی پشت کارخانه روغن نباتی در محله پارک ظهرآبادی در نظر گرفته شد تا شهرک مبل آنجا احداث شود، اما بنا به شرایطی شورای چهارم مخالف بود و به پیشنهاد منطقه ۱۲ زمینی به مساحت ۱۲۰ هزار متر مربع در منطقه امیرکبیر در اختیار سرمایه گذار بخش خصوصی قرار داده شد تا شهرک مبل در محدوده امیرکبیر احداث شود.
نکته دیگر اینکه بخش عمده فروشندگان مبل خیابان شریف ساکن منطقه ۱۱ نیستند، از این رو دنبال هستیم ایجاد شهرک یا مجتمع‌های کارگاهی ساخت مبل را راه‌اندازی کنیم تا کارگاه‌های مبل سازی شامل منبت، رویه کوبی و رنگرزی در مجتمع کارگاهی مستقر شوند و شرایط بهبود یابد.
دنبال هستیم زمینی خریداری کنیم، اما هنوز انجام نشده است و به ناچار باید بر روی زمین‌هایی دست بگذاریم و آنها را به سازمان جهاد کشاورزی معرفی و موافقت تغییر کاربری را بگیریم، سپس باید این طرح نیز در کمیسیون ماده پنج مطرح و تصویب شود تا بتوانیم زمین مربوطه را تملک و شهرک کارگاه‌های مبل‌سازی را احداث کنیم.
یعنی نقطه جانمایی شده در منطقه ۱۲ برای راه‌اندازی شهرک مبل منتفی شده است؟
خیر، در خیابان امیرکبیر فروشگاه مبل احداث می‌شود و مربوط به بخش کارگاه‌های تولیدی نیست، ما در صدد راه‌اندازی شهرک کارگاه‌های مبل‌سازی هستیم.
به نظر شما راه‌اندازی شهرک مبل در منطقه ۱۲ رونق رهنان کسب و کار مغازه‌داران را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد؟
ما با احداث این شهرک در خارج از منطقه ۱۱ مخالف هستیم، اما این موضوع در شورای چهارم به تصویب رسیده است. این موضوع با شهردار اصفهان مطرح شده، ایشان دستور پیگیری به مدیر دفتر خود را دادند تا بررسی شود که می‌توان راه‌اندازی این شهرک در منطقه ۱۲ را لغو کرد.
البته در این رابطه ۷۰ ساعت جلسه با وکیل و مالکان روغن نباتی داشتیم، به توافقاتی رسیدیم و اگر شورای شهر و کمیسیون ماده پنج توافق را تایید کند، پس از ساخت مجتمع تجاری تفریحی در محل فعلی روغن نباتی، چند طبقه از مجتمع به مبل‌فروشان رهنان اختصاص داده می‌شود.
در این راستا قراردادی منعقد شده، توافقات شهرداری منطقه با مالکان انجام و به بخش حقوقی ارسال شده تا بررسی و مورد ارزیابی قرار گیرد و در قالب لایحه به شورای شهر ارسال شود. بی شک با تصویب این طرح، منطقه ۱۱ شهرداری اصفهان متحول خواهد شد.
در خیابان شریف ترافیک زیادی به واسطه فعالیت مبل فروشان ایجاد شده، راهکار آن چیست؟
متاسفانه مردم مسائل ترافیکی را رعایت نمی‌کنند و در این خیابان کم عرض اقدام به توقف پارک‌های دوبل می‌کنند و همین منجر به بروز ترافیک و راهبندان می‌شود.
طرحی در خصوص پارک ساعتی خودروها مطرح شد تا مبل فروشان خودروهای خود را در کوچه‌های مجاور پارک کنند و فضا برای پارک خودرو خریداران باز باشد، اما تاکنون طرح‌های مطرح شده به نتیجه نرسیده است.
به نظر شما احداث یک پارکینگ طبقاتی می‌تواند راهگشا باشد؟
بخش خصوصی برای احداث پارکینگ تمایلی نشان نمی‌دهد و بیشتر بهره‌برداری پارکینگ‌ها را بر عهده می‌گیرند. از سوی دیگر منطقه ۱۱ شهرداری اصفهان ۷۸ میلیارد بدهی دارد یعنی سه برابر بودجه یکسال، از این رو اگر هیچ فعالیت عمرانی انجام نشود و فقط هزینه‌های جاری را بگیریم، شش سال طول می‌کشد تا بدهی ها پرداخت شود. افرادی هستند که حتی از سال ۹۱ و ۹۲ از شهرداری مطالبه دارند، از این رو اگر از طریق بودجه‌های محرومیت‌زدایی برای اجرای طرح‌های محور گردشگری یا شهرک کارگاهی حمایت نشویم، قطعاًَ آورده‌ای نخواهیم داشت.
نظر شما