به گزارش ایمنا، داربست های ایجاد شده در عمارت کاخ عالی قاپو شب گذشته بعد از گذراندن دوره مرمتی ۱۲ ساله از این بنای عهد صفوی جدا شد و بازدیدکنندگان در نوروز ۹۷ می توانند عالیقاپو را بدون هیچ داربستی مشاهده کنند. اما در خصوص اینکه آیا با اتمام این عملیات، طرح مرمت عالی قاپو به طور کلی تمام شده و یا اینکه هنوز و در بخش های دیگر ادامه دارد، به سراغ مدیر پایگاه جهانی میدان امام(ره) رفتیم.
فریبا خطابخش، مدیر پایگاه جهانی میدان امام(ره) (مجموعه نقش جهان) در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: مرمت ستون های عالی قاپو از سال ۱۳۴۳ بر اساس شماره‌گذاری‌هایی که خودمان انجام می دهیم با ستون شماره ۱۸ در بخش جنوبی این بنا آغاز شد و در آن سال اقدامات حفاظتی توسط استاد "علی منشئی" که پدر پیمانکار کنونی عالی قاپو است و همچنین استاد "حسین معارفی" روی آن ستون انجام گرفت.
وی افزود: اکنون هم وقتی به قسمت بالای این ستون نگاه می کنیم، بخشی از آن وجود ندارد و آنها این قسمت را به بخش بالای ستون شماره ۱۸ اضافه کردند. پس از آن، روند مرمت و حفاظت تعطیل شد، تا اینکه در سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۸ پروفسوری ایتالیایی به نام "گوستورمن" اقدامات پژوهشی خود را بر روی این بنا در دو قسمت انجام داد که یکی از آنها بررسی مقاومت فونداسیون بنا و دیگری بررسی رانش جانبی بود.
وی ادامه داد: مطالعاتی که این پروفسور در آن زمان انجام داد نشان می دهد که عالیقاپو از نظر فونداسیون مشکلی ندارد، اما از نظر رانشی حرکت کرده است، لذا آنها بنای عالی قاپو را صرف نظر از ایوان و با استفاده از فلز استحکام بخشی کردند، این اقدام عملیاتی پنج سال طول کشید، تا اینکه دوباره تعطیل شد و سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۶ پروفسور "گالدیری" از شرکت ایزمئوی ایتالیا روی ستون های شماره سه و شش که ضلع شمالی عالی قاپو است، عملیات مرمتی را انجام داد که شامل استحکام بخشی خود بنا بود و پروفیل آهنی در آن قرار گرفت.
وی با بیان اینکه عملیات مرمت عالی قاپو دوباره تعطیل شد، اظهار کرد: بعد از انقلاب و از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۴ استاد "رضا منشئی" برادر استاد "علی منشئی" بر روی هشت ستون عالیقاپو روش "گالدیری" را اجرا کرد و بر روی این ستون ها عملیات استحکام‌بخشی انجام داد. از سال ۷۴ عملیات مرمت عالی قاپو مجدداً تعطیل شد تا سال ۸۴ که آقای منشئی با پیاده سازی پروفیل آهنی روی سایر ستون ها کار استحکام بخشی آن ها را انجام داد و چون تا آن موقع روی سرستون ها استحکام بخشی انجام نشده بود و این سرستون ها روی کلاف‌های کف فشار وارد کرده و آن ها را از بین برده بودند، استاد منشئی روی مرمت سرستون ها نیز کار کرد و تمام سرستون ها و ستون ها به اضافه تمام زیرستون ها توسط وی به صورت کامل در یک دوره مرمتی مورد استحکام بخشی قرار گرفت، همچنین سقف گره چینی این بنا را که ارزش بسیار زیادی هم دارد مورد مرمت قرار داد و بر روی سقف نیز استحکام بخشی انجام داد که اکنون دیگر سقف هیچ مشکلی ندارد.
خطابخش افزود: علاوه بر این، آن زمانی که بنده مدیریت پایگاه را قبول کردم چون تخصصم در زمینه تزیینات بود همزمان با کار استحکام بخشی که آقای منشئی انجام می داد، مرمت تزئینات سقف را نیز انجام دادیم که شامل استحکام بخشی گره چینی ها و رنگ ها بود و در آخر تثبیت نهایی روی سطح کار انجام گرفت.
مدیر پایگاه جهانی میدان امام(ره) تصریح کرد: در ادامه نیز تزیینات دیوار عالی قاپو که بسیار با ارزش است و شامل لایه چینی و نقاشی می شود انجام گرفت و در تمام آنها استحکام بخشی انجام شد، لایه آستر و بستر استحکام بخشی شد و لایه چینی ها تماماً مورد تثبیت و موزون سازی رنگی قرار گرفت تا حداقل تصویر نقوش تزیینی بر روی آنها موجود باشد. در نهایت این مراحل شب گذشته به پایان رسید و داربست ها از عالی قاپو جمع آوری شد.
وی افزود: ذکر این نکته ضروری است که هر لحظه امکان دارد برای یک بنای تاریخی مشکلی ایجاد شده و به کار مرمتی نیازمند شود، بنابراین مرمت عالی قاپو نیز تمام نشده است. اکنون تنها دو طبقه از این بنا مورد بازدید گردشگران قرار می گیرد و در دیگر طبقات این امکان وجود ندارد و به همین دلیل قصد داریم حتماً روی طبقات دیگر نیز اقدامات مرمتی را ادامه دهیم و همچنین مرمت حوضخانه عالی قاپو را آغاز کنیم، چراکه می تواند زیباترین و جذاب ترین قسمت عالی قاپو باشد.
فریبا خطابخش با اشاره به اینکه مرمت سایر بخش های عالی قاپو نیز آغاز شده است، گفت: از ابتدا تاکنون حدود ۲ میلیارد و ۸۰۰ هزار تومان برای مرمت استحکام بخشی بنا و تزیینات عالی قاپو هزینه شده است.
وی درباره سایر بناهای میدان امام(ره) که در برنامه مرمتی قرار گرفته اند، تصریح کرد: گنبد مسجد امام در اولویت قرار گرفته است، این گنبد دارای ۱۶ ترک است که تقریباً ۱۲ ترک آن مرمت شده و چهار ترک دیگر باقی مانده است. پایان یافتن این عملیات به اعتبارات‌مان در سال آینده بستگی دارد. همچنین مسجد شیخ لطف الله بعد از مسجد امام در اولویت قرار دارد، چرا که این بنای این مسجد هم در معرض خطر است و اگر اعتباری برای آن تعلق بگیرد، کار استحکام بخشی آن را آغاز خواهیم کرد.
نظر شما