به گزارش گروه ترجمه خبرگزاری ایمنا و به نقل از "ساینس نیوز"، پیشرفت علم، معمولا یک شبه اتفاق نمیافتد. دو سال از روزی که برای نخستین بار امواج گرانشی تشخیص داده شد، میگذرد. داستان در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد؛ رخداد نجومی که اسرار غیرقابل شناختی از کیهان در اختیار انسان قرار داد. همانطور که "امیلی کنور"، نویسنده فیزیک از این لحظه به عنوان نخستین لحظه شناخته شده در فیزیک اخترشناسی چند منظوره یاد کرد؛ یک منبع بیکران در جهان دو نوع امواج را ساطع کرده است، امواج گرانشی و الکترومغناطیسی.
یکی دیگر از رخدادهای علمی نقطه عطف بزرگی در دنیای علم است که شاید به زودی محقق شود، یک فناوری بیوتکنولوژی که وعده درمان بیماریهای ژنتیکی را میدهد. تقریبا پنج سال از نخستین اصلاح ژن میگذرد. محققان برای نخستین بار در سال ۲۰۱۷ موفق شدند از این ویرایش برای تغییر ژن در جنینهای زنده انسان استفاده کنند. این پیشرفت بزرگ در علم بشر دومین دستاورد علمی بزرگ سال ۲۰۱۷ است.
فسیلهای یافت شده از اجداد انسان، منشا نخستین روزهای بشریت را به تصویر میکشد؛ آسیب مغز توسط خود مغز، میزان آسیب ناشی از انسفالوپاتی مزمن تروماتیک - بیماری مرتبط با ضربههای سخت سر - را روشن میکند. ثبت یکی از بزرگترین شکافها در یخچالهای طبیعی قطب جنوب، شاید در نگاه اول یکی از اخبار ناامیدکننده سال ۲۰۱۷ باشد، اما مطمئنا فرصتی برای پیشرفت علمی است؛ فرصتی بیسابقه برای جمع آوری دادههای واقعی در مورد نحوه تولید یخهای باقی مانده و کشف اسرار یک اکوسیستم پنهان را فراهم آورد. دنیای بیکران علم، با تکیه بر این پیشرفتها می تواند شاهد تحولاتی عظیم در آینده باشد.
برخورد دو ستاره نوترونی در فضا و تولید طلا
این رویداد کیهانی با نام آتش بازی کیهانی در کهکشان"NGC۴۹۹۳" در صورت فلکی هایدرا (مار بلند) روی داده و تلسکوپهای زمینی مجموعه "لایگو و ویرگو" در ۱۷ آگوست ۲۰۱۷ آن را رصد کردند. این برخورد که تقریبا هزار میلیارد میلیارد کیلومتر از زمین فاصله دارد، ۱۳۰ میلیون سال پیش رخ داده است، اما به دلیل فاصله بسیار زیاد این دو ستاره به زمین، نور و امواج گرانشی ناشی از این برخورد به تازگی به زمین رسیده است. جرم این دو ستاره حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از خورشید بوده، اما قطر آنها از ۳۰ کیلومتر بیشتر نبوده است. براساس این رصد جدید، نظریههای بسیاری آزمایش شد. امروز دانشمندان معتقدند این برخوردها عامل شکلگیری نیمی از عناصر سنگینی موجود در جهان همچون طلا، پلاتین و سرب هستند.
اصلاح ژن جنین انسان برای نخستین بار
محققان آمریکایی برای نخستین بار با استفاده از روش ویرایش ژن موفق به اصلاح ژن مرتبط با یک بیماری پیچیده قلبی در جنین انسان شدند. در این روش، با ویرایش ژن "CRISPR" اصلاح ژن مرتبط با بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک در جنین انسان میسر شد. در این تحقیق، محققان تخمک اهدایی ۱۲ زن سالم و اسپرم حاوی ژن MYBPC۳ ، عامل بیماری کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، را برداشتند و با استفاده از یک روش ویرایش ژن به نامCRISPR، ژن عامل بیماری را هنگامیکه اسپرم به تخمک تزریق شد حذف کردند. به کمک این روش که هیچ عارضه جانبی در DNA جنین ایجاد نکرد، ۷۲ درصد از سلولها با استفاده از یک کپی جهش نیافته از ژن اهداکننده مونث خود را اصلاح کردند.
جدا شدن کوه یخ ۶ هزار کیلومتری در قطب جنوب
"لارسی سی" با ضخامت ۲۰۰ متر و در ابعاد ۱۲۰۰ کیلومتر مکعب بزرگترین کوه یخی جهان عاقبت در سال ۲۰۱۷ از قطب جنوب جدا و در اقیانوس رها شد. از سال ۲۰۱۰ دانشمندان شکافی در یخهای قطبی جنوب مشاهده کرده بودند و امکان جدا شدن این قطعه را داده بودند. فعلا سرعت حرکت این کوه یخی اندک است اما محققان میگویند جریانهای آب و باد احتمالا این توده عظیم را در نهایت به سمت شمال قطب جنوب میکشاند.
کشف فسیل انسانهای اولیه در افریقا و شناخت منشا بشریت
پیدا کردن منشا انسانی به سختی قابل کشف است، اما مطالعات فسیلی و ژنتیک در سال ۲۰۱۷ دلیل دیگری توضیح میدهد. در این یافته محققان گزارش دادند که نخستین زوج های بیولوژیکی انسان در زمان آزمایش تکاملی در جنس انسان رخ داده است. این یافته محققان در پی کشف فسیلهای مختلف مربوط به حدود ۳۰۰ هزار سال پیش در بخشهای مختلف آفریقا به دست آمد. یافتههای جدید تغییر تدریجی را نشان میدهد و با آنچه که دانشمندان اغلب تصور میکردند، متفاوت است. این اکتشافات اشاره به مرحله تکاملی زودرس زمانی که پرتره اسکلت انسان ناقص بود، دارد. فسیلهایی که در آفریقای جنوبی کشف شده، تقریبا به اندازه اسکلت جزئی معروف لوسی است؛ لوسی، استرالوپیتهک افارنسیس، فسیلی است که حدود ۳.۲ میلیون سال پیش در آفریقای شرقی زندگی می کرد.
محققان دانشگاه جورج واشنگتن در واشنگتن دی سی میگویند: "وقتی جمجمه های فسیلی به جا مانده از ۳۰۰ هزار سال پیش را کشف کردیم، شاهدی بر پایان روند تکامل انسان اعلام شد. "
کشف ۷ سیاره هم اندازه زمین با امکان وجود حیات
آژانس فضایی ناسا از کشف هفت سیاره فراخورشیدی شبه زمین در فاصله ۴۰ سال نوری با سیاره ما خبر داد که همگی میتوانند میزبان حیات باشند. این هفت سیاره فراخورشیدی حول محور یک ستارۀ کوتوله با نام ترپیست-۱ (Trappist-۱) میگردند.د محققان اظهار امیدواری کردهاند که با کمک این کشف بزرگ بتوانند مکان هایی با امکان حیات را بررسی کنند و از این طریق به اسرار حیات بر روی کره زمین آگاه شوند. این گروه از سیارهها را ناسا با نام Trappist-۱ مشخص کرد. فاصله مدار این هفت سیاره با ستاره ای که حول محور آن می چرخند با آنچه در کهکشان راه شیری رخ میدهد، متفاوت است. نزدیکترین سیارهها به ستاره این سیستم، مدار خود را در ۱.۵ روز تکمیل میکنند، این در حالی است که سیاره آخر این سیستم، مدارش را طی ۲۰ روز زمینی به اتمام میرساند.
ارسال نخستین سیگنالهای کوانتومی از فضا به زمین
مرداد ماه سال گذشته، چین نخستین ماهواره ارتباطی کوانتومی را از موشک Long March-۲D به مدار زمین پرتاب کرد و موفق به ارسال یک کد غیرقابل شکست طی یک مسیر طولانی از ماهواره در مدار زمین شد. ماهواره ارسالی چین "Quantum Science Satellite" با نامهای "Micius" یا "Mozi" معرفی شد. در پی این یافته علمی دانشمندان چینی موفق شدهاند تا کلیدهای کوانتومی را از یک فاصله ۱۲۰۰ کیلومتری با سرعت انتقال ۲۰ برابر سریع تر از فیبر نوری از فضا به زمین ارسال کنند. این محققان اظهار کردند: این قابلیت میتواند زمینه برقراری تماس تلفنی ایمن و یا انتقال مقادیر بزرگی از دادههای بانکی را فراهم آورد.
کاهش برخی ریزمغذیهای خاص در گیاهان در پی تغییرات اقلیمی
براساس یک مطالعه اخیر دانشمندان خبر دادند: میزان سلنیوم -عنصر حیاتی برای بدن انسان- در اراضی کشاورزی تحت تاثیر تغییرات آب و هوا قرار گرفته و کاهش یافته است. محققان دانشگاه هاروارد به بررسی میزان آهن و روی دو ماده مغذی در برخی محصولات کشاورزی پرداختند و مشخص شد که در حال حاضر با اختلالهای جدی در سیستمهای طبیعی کره زمین مواجه شدهایم. بر اساس آزمایشها، محققان دریافتند که غلظت آهن در گندم بهطور متوسط حدود پنج درصد و سطح عنصر روی ۹ درصد کاهش یافته است.
درمان سرطان خون کودکان با کمک ژن درمانی
محققان انگلیسی موفق به درمان دو کودک مبتلا به سرطان پیشرفته خون یا لوسمی پیشرفته با روش های مهندسی ژنتیک و تغییر در سیستم ایمنی شدند. در این روش ابتدا سلول های لنفوسیت تی از خون بیمار گرفته شده و طی تغییراتی این سلول دوباره به بدن بیمار تزریق شد و بعد از گذشت ۱۰ الی ۱۶ ماه از شروع درمان نشانه هایی از بازگشت بیماری در مبتلایان مشاهده نشد.
آسیب مغز توسط خود مغز
مطالعه مغز بیش از ۲۰۰ بازیکن فوتبال آمریکایی فوت شده نشان میدهد که حدود ۹۰ درصد بازیکنان به بیماری «آنسفالوپاتی مزمن ناشی از ضربه» (CTE) مبتلا بودهاند.در پژوهش منتشر شده در مجله "JAMA"، محققان بین ۸۷ درصد از افراد (۱۷۷ نفر از بین ۲۰۲ نفر) علائم CTE را مشاهده کردند و بین بازیکنان فوتبال آمریکایی ۹۹ درصد (۱۱۰ نفر از ۱۱۱ نفر) مبتلا به CTE بودند (بقیه افرادی که مغز خود را برای مطالعه اهدا کرده بودند فوتبال را به صورت نیمه تخصصی یا فقط در کالج و دبیرستان بازی کرده بودند). برای فهمیدن علائمی که بازیکنان ممکن بود قبل از مرگشان نشان دهند، محققان با نزدیکان ۱۱۱ نفر از بازیکنان از جمله همسر و فرزندان صحبت کردند. نتایج نشان میداد در ۹۶ درصد از افراد با CTE حاد و ۸۹ درصد از افراد با CTE ملایم تغییراتی در حالات یا رفتارشان مانند مشکلات کنترل تکانه، افسردگی، بیعاطفگی و پرخاشگری رخ داده بود. به کمک این یافته محققان توانستند علایم آنسفالوپاتی مزمن ناشی از ضربه به سر را بیشتر بررسی کنند.
نظر شما