«بدیع» زرین دست...

حبیب الله بدیعی، ‌آهنگساز و ویولنیست برجسته ای بود که از خطۀ مازندران به جامعۀ موسیقی ایران معرفی شد.

به گزارش ایمنا، وی ۴ فروردین ۱۳۱۲ در شهرستان سوادکوه و روستای «ازانده» متولد شد. دو ساله بود که پدرش سوادکوه را ترک و در شهر ساری اقامت کرد و به کار کشاورزی و تجارت پرداخت.

هنوز ۸ بهار از سن حبیب نگذشته بود که همراه خانواده خود به تهران آمد و مقیم این شهر شد. در ساری برادر بزرگش برای خود ویولنی تهیه کرده و نزد یک نوازنده ارمنی به فراگرفتن ویلن مشغول شد، ولی بعد از دو سال از ادامه کار خسته شده و نواختن ویلن را ترک کرد. در این زمان حبیب گهگاهی بدون اجازه و دور از چشم برادر مشتاقانه دستی به آرشه ویلن برده و نغمه های دلنشینی به گوش می رساند. این عمل از دید برادر پنهان نماند و وقتی علاقه شدید او را نسبت به موسیقی می بیند ویولن را به او هدیه می کند.

حبیب الله بدیعی تا اخذ لیسانس از دانشکده علوم تمام مراحل تحصیلی را با موفقیت به پایان رسانید. سال ۱۳۲۶ بود که به کلاس «لطف اله مفخم پایان» می رود و از وی کسب فیض می کند. لطف اله مفخم پایان یکی از شاگردان خوب و باوفای استاد ابوالحسن صبا بود چنانکه اغلب ردیف‌های استاد به خط و اهتمام این هنرمند نوشته و چاپ شده است. وی مدت سه سال حبیب اله بدیعی را در فراگیری ردیف‌های صبا تعلیم می دهد.

بدیعی رفته رفته چنان پیشرفتی در کار موسیقی حاصل می کند که در سال ۱۳۲۹ یعنی پس از چهار سال نوازندگی به عنوان سولیست در برنامه رادیو ارتش به نواختن ویولن مشغول می شود. بعد از دو سال در واقع در سال ۱۳۳۱ به کلاس استاد ابوالحسن صبا می رود و مدت دو سال از محضر او کسب فیض کرده و دوره تکمیلی آوازها را نزد او به پایان می رساند. در همین زمان که نزد ابوالحسن صبا به فراگیری مشغول بود مدت دو سال نیز نزد یکی از اساتید موسیقی کلاسیک خارجی به نام «جینگوزیان» که از ارامنه قفقاز بود دوره می بیند.

حبیب اله بدیعی در نواختن دستگاه‌ها و گوشه های آواز قدرت و توانایی قابل ملاحظه‌ای داشت. در آهنگسازی و نوازندگی دارای سبک خاصی بود و هر یک از آثار او از شیوایی و لطافت کم نظیری برخوردار است. او همین که می بیند تکرار نغمات و گوشه ها ممکن است برای شنونده کسالت آور باشد به قطعه‌ای ضربی روی می آورد که موجب تنوع و مبین قدرت نوازندگی اش می‌شود به طوری که بسیاری از اهل فن معتقدند سلوی مشهور او که در دستگاه شور نواخته شده به ملاحت و عظمت تمامی دریای مازندران زادگاهش است و شنونده را در الهام و رؤیاهای دور و دراز فرو می برد.

حبیب اله بدیعی ابتدا در سال ۱۳۳۳ ارکستر کوچکی را رهبری می کرد که بعدها بنا به تجدید نظر تشکیلات ارکسترهای رادیو ارکستر شماره ۶ نام گذاری شد. وی در سال ۱۳۳۷ بنا به دعوت داود پیرنیا سرپرست برنامه گلها کار خود را در این برنامه با خوانندگانی چون غلامحسین بنان، حسین قوامی، اکبر گلپایگانی، محمودی خوانساری، محمدرضا شجریان و برخی دیگر آغاز کرد. در سال ۱۳۴۳ عضو شورای موسیقی رادیو در سال ۱۳۴۵ معاون اداره رادیو تهران و سپس معاون اداره موسیقی سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۱ رئیس اداره موسیقی رادیو و از سال ۱۳۵۱ تا سال ۱۳۵۸ عضو شورای واحد موسیقی که اعضاء آن متشکل از مرتضی حنانه، علی تجویدی و حسینعلی ملاح بود منتصب می‌شود و ضمن رهبری ارکسترهای شماره ۲ و ۴ و ۶ سپس مدت ۶ سال رهبری ارکستر باربد را به عهده می گیرد. او نه فقط استعدادی باورنکردنی در بداهه سرایی و ردیف شناسی داشت بلکه اگر لازم بود بالاترین درجه قدرت تقلید را هم از هنرمندان گذشته داشت. او این کار را زمانی انجام می داد که از هر جهت لزوم این عمل ثابت شده باشد، کما این که بعد از فوت ابوالحسن خان صبا، نواری از قطعه معروف «زنگ شتر» او در دست نبود و یا حداقل رادیو چنین نواری نداشت حال این که لازم بود به دلیل بزرگداشت استاد از دست رفته این شاهکار همیشه جاویدان او پخش می شد، از سوی دیگر استاد فقید شاگردان زیادی داشت و از جمله حبیب اله بدیعی هم شاگرد او بود. بنا به صلاحدید مدیر آن روز رادیو چند نفر از شاگردان صبا قطعه «زنگ شتر» را نواختند و قطعه‌ای که بنا به نظر بسیاری پذیرفته شد و حتی به نام صبا پخش شد قطعه‌ای بود که حبیب اله بدیعی نواخته بود.

حبیب اله بدیعی به یک طریق تجربی با تحول تکنیک ویولن در موسیقی ایرانی و بعد با شیوه های گوناگون نوازندگی آشنا شد و مانند جمعی دیگر از تکنوازان برجسته در مایه ها و گوشه های گوناگون موسیقی ملی دست به یک نوع بسط و گسترش زد. وی به منظور شناساندن موسیقی سنتی و اصیل ایران مسافرت های متعددی به کشورهای افغانستان و آلمان و آمریکا و بلژیک و انگلستان کرد که هنرمندانی نظیر جهانگیر ملک و فرهنگ شریف و مجید نجاحی و محمودی خوانساری و جمال وفایی و کورس سرهنگ زاده با وی همکاری داشته اند.

حبیب اله بدیعی برای کمک به مؤسسات خیریه مانند بیمارستان های مسلولان و معلولان و اماکن فرهنگی کنسرت های فراوانی برپا کرد. وی علاوه بر تکنوازی آهنگ های بسیاری ساخت که اکثر آن ها از آثار خوب و باارزش موسیقی اصیل ایران است و با اقبال روبرو شدند و حدود یکصد و پنجاه آهنگ ساخت که از میان آن ها می توان به «کعبه دل ها»، «فریاد از این دل»، «افسانه عشق»، «دل بی گناه»، «الهی بمونی»، «افسانه زندگی»، «جاودانه» و «رفته بودم» اشاره کرد.
حبیب الله بدیعی ۲۹ مهرماه ۱۳۷۱ درگذشت و در جوار امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.  

کد خبر 323136

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.