به گزارش خبرگزاری ایمنا، قبل از رسیدن به خانه سری به سوپری محل زدم تا لیست نوشته‌شده از کم و کسری‌های خانه را تهیه کنم؛ مشغول خرید بودم که دختربچه بانمکی نظرم را به خود جلب کرد، دخترک در حال حساب کردن خریدش بود که دیدم به آقای فروشنده گفت: آقا بقالی می شه بی‌زحمت یک سیگار مارک خوب برای مادرم بدید؛ چشمهایم چهارتا شد! کودک 5 ساله را چه به خرید سیگار؟! آن‌هم برای مادرش، سریع به او گفتم عزیزم به مادرت بگو سیگار خریدن تو سن شما خلاف قانون است، البته به او نگفتم این قانون پس از 10 سال از زمان تصویبش تاکنون متولی دلسوزی برای اجرا پیدا نکرده است.
خانم‌ها در مصرف قلیان پا به‌پای آقایان پیش می‌روند
دکتر محمدرضا معدنی مدیرعامل جمعیت بدون دخانیات کشور در این باره اعتراف می‌کند: در این 10 سال نمره قبولی را در اجرای قانون کسب نکرده‌ایم، برای مثال تصویر هشداردهنده روی پاکت سیگارها باید هر سه ماه به سه ماه تغییر کند اما متأسفانه این اتفاق نمی‌افتد یا از سال 85 قرار بود صد در صد مالیات بر دخانیات افزایش یابد اما تنها 40 درصد افزایش مالیات را بر دخانیات داشتم و نتیجه این بی‌توجهی‌ها به قانون مبارزه با دخانیات هم‌سطح شدن خانم‌ها با آقایان در مصرف قلیان و دخانیات شده است.
از سوی دیگر جواد محمدی فشارکی مدیر بازرسی اصناف استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایمنا در خصوص ممنوعیت فروش مواد مخدر به کودکان زیر 18 سال می گوید: بازرسی اصناف پرچم‌دار مبارزه با دخانیات بوده و باکسانی که مجوز فروش نداشتند برخورد ضربتی داشته است اما در قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات ابهاماتی وجود دارد که بهتر است این قانون از طریق مجلس اصلاح و برای اجرا مصوب شود، به طور مثال طبق قانون فروشندگان حق فروش سیگار به افراد زیر 18 سال را ندارند اما هیچ جای قانون قید نشده چه کسی مسئول رسیدگی و برخورد با متخلفان است.
وی معتقد است: سازمان صنعت و معدن، معاونت بهداشت، بازرسی اصناف و اداره مبارزه با قاچاق کالای پلیس آگاهی همگی مسئول کشف و ضبط کالاهای قاچاق هستند، اما رسیدگی به پرونده‌های کالای دخانی قاچاق طبق ماده 44 قانون مبارزه با قاچاق با دادگاه انقلاب و تعزیرات حکومتی است اما اصلی‌ترین سازمان که محوریت مبارزه با قاچاق کالای دخانی را دارد سازمان صنعت، معدن و تجارت است که طبق مصوبه هیئت دولت در سال 1392 وظایف حاکمیتی شرکت دخانیات از جمله مبارزه با قاچاق به این سازمان واگذار شده است.
مبارزه با مواد مخدر اصلی‌ترین سرمایه اجتماعی کشور است
از سوی دیگر دکتر مجید ابهری آسیب‌شناس و رفتارشناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار ایمنا درباره تأثیر رویکرد اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر در جامعه می‌گوید: فعالیت در زمینه‌های پیشگیری اگر با حضور پررنگ و فعال اقشار جامعه نباشد، نتایج مؤثر و مفیدی نخواهد داشت.
وی معتقد است: حضور مردم در اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر در ابتدای انقلاب توسط امام (ره) و طی چند سال اخیر توسط مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) و دولت به‌عنوان اصلی‌ترین سرمایه اجتماعی در امر مبارزه با مواد مخدر بارها تأکید شده است؛ چراکه وجود این سرمایه، تضمین‌کننده موفقیت در مبارزه خواهد بود.
دولت به‌تنهایی قادر نخواهد بود با سونامی قاچاق مواد مخدر مقابله کند
این آسیب‌شناس اجتماعی اظهار می کند: در اجتماعی شدن باید مفاهیم کاربردی و ابزارهای لازم کاملاً شناسایی، طبقه‌بندی و معرفی شوند، منظور از اجتماعی شدن یعنی خانواده، مدرسه و دانشگاه در قالب تشکل‌های مردمی وارد عمل شوند و فقط منتظر اقدامات دولت نباشند و از دادن اطلاعات و گزارش از مراکز تولید و توزیع مواد مخدر و قاچاقچیان و خرده‌فروشان به پلیس و آموزش در امر پیشگیری دریغ نورزند؛ چراکه قدرت تخریبی جنگ نرم از سوی مافیای مواد مخدر متوازن نیست و دولت به‌تنهایی قادر نخواهد بود با این سونامی مقابله کند.
ابهری می افزاید: رسانه‌ها با رسالت تاریخی که در این زمینه‌دارند و مخصوصاً صداوسیما با زبان هنر می‌تواند جایگاه بسیار ارزنده‌ای در حوزه پیشگیری داشته باشند، تولید فیلم‌های آموزشی یا سریال‌های داستانی که ازنظر رفتارشناسی به آن آموزش غیرمستقیم گفته می‌شود از حرکات بسیار اساسی و مؤثر است آر این‌رو خانواده نباید فقط دولت را در حل آسیب‌های اجتماعی مؤثر و دخیل بداند چراکه دولت نیز بخشی از جامعه است و باید به آن در محورهای مختلف یاری کرد.
سرتان را از زیر برف بیرون آوردید آمارها بسیار تکان‌دهنده است
باید قبول کنیم موج تکان‌دهنده‌ای از سوءمصرف سیگار و قلیان در گروه سنی جوانان به راه افتاده و علیرغم اینکه مصرف سیگار در سالهای 85 تا 90، روند ثابتی داشته اما در مورد قلیان این‌طور نبوده و مصرف روزانه آن 2 برابر شده است، به‌طوری‌که 3.5 درصد افراد در جامعه مشتری پروپاقرص روزانه قلیان هستند.
محمدرضا مسجدی، دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با استناد به آخرین آمارهای ارائه‌شده درزمینهٔ مصرف سیگار، می‌گوید: آمارهای غیررسمی نشان می‌دهد پنج میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در کشور سیگار و قلیان مصرف می‌کنند و براثر این مصرف سالانه ۵۰ هزار نفر نیز به‌صورت مستقیم و یا غیرمستقیم به علت استعمال سیگار یا قرار گرفتن در معرض دود آن، جانشان را از دست می‌دهند.
از سوی دیگر علی‌اصغر رمزی رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور طبق آخرین آمار در فروردین‌ماه 96 می‌گوید: ابتدای سال بیش از 250 میلیون نخ سیگار واردات کشور شده که این میزان در مقایسه با فروردین ۹۵ که معادل یک هزار ۹۶۰ میلیون نخ بوده، ۸۷ درصد کاهش‌یافته است.
اما آمار تکان‌دهنده تولید سیگار مو بر بدنمان سیخ می‌کند و لازم است به مسئولین هشدار دهیم سرشان را از زیر برف بیرون آورند چراکه در فروردین سال ۹۶ حدود ۶/ ۲ میلیارد نخ سیگار تولیدشده و در مقایسه با فروردین ۹۵ که ۶/ ۱ میلیارد نخ بوده افزایش ۶۵ درصدی داشته است.
کالای قاچاقی که کمر به نابودی نسل ایرانی‌ها بسته است
مدیر بازرسی اصناف استان اصفهان در ادامه گفت‌وگو باخبر نگار ایمنا می‌گوید: در کشور ایران حدود 30 درصد مصرف کالای دخانی قاچاق است که بیش از 1400 نوع سیگار قاچاق از ترکیه، چین و دبی و عراق و ... وارد کشور می‌شود. هدف آن‌ها نه‌تنها تجارت واردات و صادراتی است بلکه می‌خواهند با این کالای قاچاق که دارای مواد سرطان‌زا است فقط نسل ایرانی‌ها را از بین ببرند. به‌طور مثال در سیگارهای قاچاق خون خوک و گاز آمونیاک و سم مرگ موش و فضولات حیوانی و فلزات سنگین و ...مشاهده‌شده است.
متأسفانه بر اساس تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای و حساسیت بعضی از بانوان در خصوص چاقی، در یک دهه اخیر مصرف مواد مخدر صنعتی مثل شیشه افزایش چشمگیری یافته و کاهش سن مصرف دخانیات از 13 سال به 10 سال رسیده است.
درحالی‌که بسیاری از تولیدکنندگان جهانی دخانیات برای به صفر رساندن این مواد در کشورهای خود تا سال 2050 برنامه‌ریزی کرده‌اند هم‌زمان و آشکارا درصدد جذب مصرف‌کنندگان نو در جوامع درحال‌توسعه به‌ویژه در میان زنان و دختران هستند و البته شواهد حاکی از آن است که در این راه موفق شده‌اند.
شهرام رفعی فر معاون سرپرست دفتر آموزش و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت می‌گوید: در بعضی از کشورها بعدازاجرای برنامه‌های آموزشی قوی مصرف دخانیات کاهش پیداکرد اما صنایع دخانی روش‌های خود را تغیر داده و جمعیت جدیدی را موردهدف خود قرار دادند، چند سال پیش به ازای هر 9 مرد سیگاری یک زن سیگاری داشتیم و متأسفانه امروز این آمار کاهش یافته و به ازای هر 6 مرد سیگاری یک زن مصرف کننده دخانیات داریم این در حالی‌است که بیشتر دختران با هدف روشن فکری، به روز بودن واجتماعی نشان دادن خود به مصرف مواد دخانی روی می‌آورند.
وقتی تمام شور و شعف خماری در یک کلمه خلاصه شود...
وقتی پای صحبت های ساناز دختر 18 سالهای است که قصد دارد امسال به دانشگاه برود می‌نشینی داغ دلت تازه می شود و فکر اینکه جوانان کشور با این سرعت به کدام سمت و سو گرایش یافته اند جگرت می سوزد؛ هفت روز هفته را در چای‌خانه پارک ساحلی محل می‌گذراند و معتقد است چون تفریح دیگری ندارد به این کار رو آورده و فقط برای گردش و تفریح به اینجا می‌آید؛ قلیان کشیدنش برای این است که پیش دوستانش کم نیاورد.
وقتی حس و حالش را در زمان کشیدن قلیان می‌پرسی، تمام شور و شعف حس خماری را در یک کلمه خلاصه می‌کند که خیلی کار باحالی است و حس خوبی به من می‌دهد.
به هر بهانه‌ای که هست عده‌ای از به دود و دخان کشاندن زنان و دخترانمان چنان سودی می‌برند که زیان اثبات‌شده درازمدت آن بر جامعه و هزینه‌های هنگفت آن سلامتی در اعداد و ارقام نمی گنجد.
دکتر سهیلا چایچیان متخصص زنان در گفتگو باخبرنگار ایمنا می‌گوید: سیگار و قلیان علاوه بر اینکه خیلی از بیماری‌ها را در خانم‌ها تشدید کرده و در خون‌رسانی به تخمدان‌ها اختلال ایجاد می‌کند باعث می‌شود تخمک‌گذاری در این خانم‌ها به‌طور ناقص اتفاق بیفتد و مشکلات بیشتری را داشته باشند.
وی معتقد است: بعضی‌ها فکر می‌کنند قلیان مشکلات کمتری را در آن‌ها ایجاد می‌کند درصورتی‌که این‌طور نیست و بررسی‌ها نشان داده مصرف قلیان تا چند صد برابر سیگار مشکلات قلبی و عروقی را برای زنان به همراه می‌آورد.
حدود 20 درصد دختران نوجوان تجربه مصرف دخانیات دارند
باوجوداینکه مطالعات جدید وزارت بهداشت نشان می‌دهد میزان مصرف سیگار در پنج سال اخیر افزایش قابل‌توجهی نداشته اما مصرف دخانیات به‌ویژه قلیان در بی‌توجهی برنامه ریزان و مجریان قانون افسارگسیخته در میان جوانان به‌ویژه بانوان هرروز قربانیان جدیدی می‌گیرد آن‌گونه که دکتر معدنی دبیر فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس می‌گوید: جایگزین کردن پرسه زدن تفریحی جوانان در اماکن عرضه‌کننده عرضه قلیان و دخانیات با تفریح سالمی چون ورزش کار دشواری نیست چراکه یک جوان برای ورزش کردن در یک پارک و استفاده از دوچرخه مجبور است 10 هزار تومان پول بدهد این در حالی است که در کنار آن دکه‌ای قلیان فروشی برای جذب مشتری قلیان رایگان سرو می‌کند.
وی معتقد است وسایل و امکانات ورزشی در هر جای ایران باید به‌صورت رایگان ارائه شود چرا که باوجود نزدیک شدن به ایام تابستان یک جوان کجا باید برود انرژی خود را تخلیه کند؟ اگر با ورزش آن را تخلیه نکند به سمت مواد دخانی کشیده می‌شود.
آمارهای پراکنده ازسال‌های اخیر نشان می‌دهد حدود 20 درصد دختران نوجوان تجربه مصرف دخانیات دارند، مصرفی که پیش از آنکه بر خواسته از نیاز واقعی باشد وسیله‌ای برای سرگرمی و بخشی از نیازهای بی‌پاسخ‌مانده فرهنگی آن‌هاست، نیازهایی که باید دیده شود و برای پاسخگویی مناسب در اولویت تصمیم‌ها قرار گیرد.
در پایان خانواده و مکمل آن مدرسه نقش حیاتی در آگاه‌سازی و پیشگیری اعتیاد دارند، بطوریکه خانواده به‌عنوان اولین نهاد آموزشی می‌تواند وارد عمل شود و با ایجاد سرگرمی‌های سالم، کنترل روابط دوستی فرزندان و نظارت بر رفت‌وآمد آن‌ها اولین اقدامات پیشگیرانه به سمت مواد دخانی انجام دهد.
نظر شما