به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، خشکسالی تنها یک بحران زیست محیطی ساده نیست که تبعات ناشی از آن محدود به به بخش خاصی از جامعه باشد، همه امور به آب وابسته است به همین دلیل ایجاد هرگونه مشکلی همچون آلودگی منابع آب، کم شدن بارشها و خشکسالی همه بخشها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
محمدرضا اخلاصی رییس اداره منابع آب شهرستان شهرضا در گفت و گو با خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا با اشاره به وقوع بحران کم آبی در این شهرستان، بیان کرد: عدم تناسب بین منابع و میزان مصرف آبهای زیرزمینی و انجام اقدامات غیراصولی و غیرکارشناسی همچون حفر چاه‌های غیرمجاز و بهره برداری بیش از از حد از منابع آبی موجود، مشکلاتی را به همراه داشته که کاهش سطح آبهای زیرزمینی و نیز بروز مخاطرات زیست محیطی از جمله تبعات ناشی از آن بوده است.
وی اظهار کرد: بروز ۲ دوره خشکسالی در سالهای ۷۸ تا ۸۱ و ۸۵ تا ۹۵ نیز مزید بر علت شده تا شرایط بحرانی ناشی از خشکسالی تشدید شود.
رییس اداره منابع آب شهرستان شهرضا تأکید کرد: اگر امروز فکری برای افت سطح آبهای زیرمینی نشود، در آینده نزدیک با خالی شدن سفره‌های آب زیرزمینی مواجه خواهیم شد.
وی گفت: اجرای طرح تعادل بخشی در استفاده از منابع آب که از مصوبات شورای عالی حفاظت آب کشور و از دستورالعملهای ابلاغی وزارت نیرو است، تأثیر بسیار مناسبی در کاهش و تعدیل مصرف منابع آبی زیرزمینی داشته است.
یکی از بدترین مشکلاتی که به بحران کم آبی دامن می‌زند، حفر چاه‌های غیر مجاز است، در حدود یک دهه اخیر با ایجاد رکود در بخش کشاورزی و عدم صرفه اقتصادی برای فعالیت در این بخش، کشاورزان ترجیح دادند تا اراضی زراعی خود را به باغ و پس از آن به ویلا تبدیل کرده و به فروش برسانند، با این ترتیب هر قطعه زمین کشاورزی با قیمتی چند برابر نرخ معمولی آن به فروش رسید.
خریداران ویلاها نیز برای تأمین آب شرب و حتی در برخی موارد پر کردن استخرهای کساورزی و تفریحی ایجاد شده در این محلها اقدام به حفر چاه در ملک شخصی خود کردند و به دلیل محصور بودن این محلا، علمیات حفر چاه از چشم مأموران حفاظتی جهادکشاورزی و اداره منبع آب مخفی ماند.
در شرایط فعلی بحران حفر چاه‌های کشاورزی همپای بحران خشکسالی برای منطقه خطر آفرین شده است تا جایی که در برخی از آمارها از وجود بیش از هزار چاه غیرمجاز در مناطق مختلف شهرستان شهرضا سخن گفته می‌شود.
مشاهده این وضعیت مسئولان شهرستان را به فکر ایجاد سازو کاری برای مقابله با بحران حفر چاه‌های غیرمجاز انداخت.
رییس اداره منابع آب شهرستان شهرضا گفت: در ۵ سال گذشته ۱۶۰ حلقه چاه غیرمجاز در دو شهرستان شهرضا و دهاقان پر شده که تنها ۱۰۰ حلقه از این چاه‌ها در شهرستان دهاقان بوده است، این در حالی است که تنها در ۵ ماه گذشته ۷۰ حلقه چاه غیرمجاز در روستاهای جنوب شهرستان شهرضا پر شده است.
اخلاصی عنوان کرد: در سال ۹۵ و بر اساس مصوبه دولتی قرار بود تا ۸۶ حلقه چاه غیرمجاز در شهرستان شهرضا پر شود که تاکنون۸۴ حلقه از این چاه‌ها پر شده است، این در حالی است که در همین مدت در شهرستان دهاقان نیز ۷۰ حلقه چاه غیر مجاز شناسایی و با نتظیم شکایت به دنبال پر کردن آن هستیم.
یکی دیگر از بحرانهای موجود در این زمینه بهره برداری غیرمجاز از چاه‌ها دارای مجوز است، برخی از کشاورزان بیش از آنچه در پروانه بهره برداری آنها ذکر شده از منابع آبی که در اختیار دارند استخراج می‌کنند که نصب کنتورهای هوشمند از جمله راهکارهای اجرایی برای مقابله با این وضعیت است.
رییس اداره منابع آب شهرستان شهرضا در اینباره گفت: یکی از طرحهایی که دولت در راستای صیانت از منابع آب زیرزمینی دنبال می‌کند، طرح نصب کنتورهای هوشمند از موتورهای پمپ های کشاورزی است که همه هزینه مترتب بر اجرای این طرح را دولت پرداخت خواهد کرد.
اخلاصی افزود: تاکنون ۱۸ عدد کنتور هوشمند بر موتور پمپهای کشاورزی نصب شده که با رفع مشکلات مربوط به نقدینگی در اجرای طرح، در مرحله نخست این عملیات در شهرستان دهاقان و بعد از آن در شهرستان شهرضا انجام خواهد شد.
اما نکته جالب توجه در اصلاح و سازماندهی بهره برداری از منابع آبی زیرزمینی در شهرستان شهرضا، همراهی مردم و کشاورزان منطقه با مسئولان است.
رییس اداره منابع آب شهرستان شهرضا اظهار کرد: حدود ۵۰ درصد از چاه‌های غیرمجاز در جنوب استان با همکاری مردم پر شده و سایر چاه‌های موجود از این نوع یا با همین روش یا با دستور مقام قضایی پر خواهد شد.
یکی دیگر از عرصه‌های همراهی مردم با مسئولان، استقبال از طرحهای مرتبت با کاهش مصرف آب از جمله روشهای نوین آبیاری مزارع و باغات است.
عبدالرضا تاکی رییس اداره جهادکشاورزی شهرستان شهرضا، در گفت و گویی بیان کرد: اجرای طرحهای نوین آبیاری در مزارع شهرستان، باعث افزایش راندمان آبیاری در مزارع و باغات و افزایش تولید محصولات کشاورزی و نیز، صرفه جویی سالانه حدود یک میلیون مترمکعب در مصرف آب کشاورزی می‌شود.
وی ادامه داد: در سال گذشته بیش از ۴۰ فقره درخواست احداث استخر ذخیره آب در شهرستان با مجموع حجم حدود۹۰۰۰ متر مکعب مورد بررسی قرارگرفته و نتایج آن به اداره امور اراضی مدیریت جهاد کشاورزی استان، جهت صدور مجوز احداث استخر ارجاع شده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شهرضا در بخش دیگری از سخنان خود، افزود: در سال گذشته ۵ پروژه اجرای سامانه های نوین آبیاری شامل قطره‌ای، تیپ، بارانی و بابلر، در ۱۸۷ هکتار از مزارع و باغات شهرستان با سرمایه‌گذاری ۲۴ میلیارد ریال، انجام شده است.
تاکی اضافه کرد: در همین مدت ۲ پروژهاجرای کانالهای آبیاری عمومی به طول ۳۵۲۰ متر و با اختصاص اعتباری بالغ بر ۳.۴ میلیارد ریال و یک پروژه اصلاح و بازسازی قنات به طول ۱۵۰ متر اجرا شده است.
مجموعه این اقدامات نشان دهنده عزم جدی مسئولان برای مقابله با هدر رفت آب در بخش کشاورزی است اما آنچه به اندازه همین مسئله و شاید بیشتر از آن همیت دارد، کنترل مصارف در بخش خانگی و اداری است؛ مصرف بی رویه آب در خش خانگی مشکلی است که همراه مسئولان را در برابر چالشهای جدی قرار داده است، انجام اقداماتی نظیر رفت و روب حیاط و شستن خودرو با آب شرب آن هم در شرایط فعلی گناهی است نابخشودی.
نظر شما