11 ميليون جوان ايراني سن ازدواج را رد كرده‌اند / تعداد دختران مجرد ۳ برابر پسران

بعضي وقايع در زندگي انسان‌ها بايد در يک دوره زماني خاص اتفاق بيفتد تا بيشترين کمک را به پيشرفت انسان بکند. يکي از اين اتفاقات زمان‌بندي شده، زمان ازدواج براي جوانان و به خصوص براي دختران است. مسئله بالا رفتن سن ازدواج جوانان، تجرد زيستي و مشکلات ازدواج ديرهنگام به خصوص براي دختران، مسئله‌اي است که بايد به شکل جدي به آن پرداخته شود.

به گزارش ايمنا، تجرد طولاني مسئله‌اي فراجنسيتي است كه براي دختران مسئله و دغدغه‌اي جدي‌تر است و صد البته با آسيب‌هاي روحي و اجتماعي بيشتري براي آنها همراه خواهد بود. بعد از اعلام خبر تجرد 980 هزار دختر بالاي 30 سال در کشور توسط مديرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعيتي سازمان ثبت‌ احوال کشور، زنگ خطر تجرد قطعي براي تقريبا يک ميليون دختر ايراني به صدا درآمد.
11 ميليون جوان ايراني سن ازدواج را رد كرده‌اند
براساس آمار سازمان ثبت‌احوال کشور طبق آخرین سرشماری‌های پایگاه اطلاعات جمعیتی کشور، در حال حاضر ۱۱ میلیون و ۲۴۰ هزار نفر در سنین بالا هنوز ازدواج نکرده‌اند؛ یعنی بيش از 11 ميليون جوان ايراني هم سن ازدواج را رد كرده‌اند، بدين‌معني كه این افراد در سن متعارف ازدواج قرار دارند، اما هرگز ازدواج نکرده‌اند. از این بین ۵ میلیون و ۵۷۰ هزار مرد و ۵ میلیون و ۶۷۰  هزار زن هستند.
مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال با بیان اینکه یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در سن تجرد قطعی هستند گفته بود: از این تعداد ۳۲۰ هزار مرد و ۹۸۰ هزار زن هستند؛ یعنی زنان هرگز ازدواج‌نکرده بالای سن متعارف قبل از تجرد‌ قطعی، سه برابر مردان با این شرایط است.
وی در مورد سن متعارف ازدواج گفت: این سن برای مردان ۲۰ تا ۳۴ سال و برای زنان ۱۵ تا ۲۹ سال است. با این حساب در حال حاضر ۱۵۲ هزار نفر مجرد قطعی بالای ۵۰ سال سن در کشور زندگی می‌کنند که از این تعداد ۶۲ هزار نفر مرد و ۹۰ هزار نفر زن هستند که هرگز ازدواج نکرده‌اند.
افزايش تعداد پسران مجرد ايراني
در سال‌هاي گذشته آمار تجرد دختران بيش از پسران بود، چندي پيش هم سازمان ثبت احوال كشور هم درباره افزايش تجرد قطعي دختران ايراني هشدار داد. سال گذشته هم زنگ خطر براي تجرد قطعي نزديك به يك ميليون دختر ايراني به صدا درآمد. اما در اين ميان آمارها نشان مي‌دهد، شمار پسران ايراني مجرد در سن ازدواج هم رو به افزايش است. كارشناسان معتقدند، به دليل افزايش تعداد مواليد در دهه نخست انقلاب ايران، يك هرم سني با قاعده وسيع داشت و تعداد جمعيت ۱۵ تا ۱۹ ساله كشور از جمعيت ۲۰ تا ۲۴ ساله بيشتر بود و زماني كه تعداد دختران را يك رده سني پايين تر مي‌گيريم اين قاعده سني متورم‌تر است و تعداد دختران بيشتري در اين رده قرار دارند. با كاهش تعداد مواليد قاعده هرم سني در ايران در حال كوچك شدن است، با جمع شدن اين قاعده هرم سني، تعداد جمعيت ۱۵ تا ۱۹ ساله از ۲۰ تا ۲۴ ساله كمتر شده و تعداد دخترهاي مجرد ۱۵ تا ۳۵ ساله از پسرهاي ۲۰ تا ۴۰ ساله كمتر مي‌شود و در يك دهه آينده پسرهاي در معرض ازدواج از دخترهاي در معرض ازدواج بيشتر مي‌شوند.
تعداد دختران مجرد ۳ برابر آقايان
آمارها نشان مي‌دهد در سال ۹۳ تعداد خانم‌هاي مجرد كشور از تعداد آقايان مجرد بيشتر بود. در سال گذشته ۴۸ درصد خانم‌هاي در سن ازدواج كشور هرگز ازدواج نكرده‌اند. مديركل دفتر آمار و اطلاعات جمعيتي سازمان ثبت‌احوال كشورگفته بود: آقايان در سن ازدواج كشور با طيف سني ۲۰ تا ۳۴ شامل ۱۲ ميليون و ۷۰ هزار نفر مي‌شوند كه از اين تعداد پنج ميليون و ۵۷۰ هزار نفر هرگز ازدواج نكرده‌اند. بنابراين ۴۶ درصد آقايان در سن ازدواج كشور هرگز ازدواج نكرده‌اند. همچنين خانم‌هاي در سن ازدواج كشور با طيف سني ۱۵ تا ۲۹ سال شامل ۱۱ ميليون و ۷۹۰ هزار نفر مي‌شوند، از اين تعداد ۵ ميليون و ۶۷۰هزار خانم هرگز ازدواج نكرده‌اند.
علي‌اكبر محزون به آمار مربوط به افرادي كه در خطر تجرد قطعي و در طيف سني بعد از ۳۴ سال براي آقايان و پس از ۲۹ سال براي خانم‌ها تا سن ۵۰ سالگي قرار گرفته بودند اشاره كرده و گفته بود: تعداد ۳۲۰ هزار نفر از آقايان از سن متعارف ازدواج در كشور عبور كرده و در خطر ورود به سن تجرد قطعي قرار دارند. به گفته او در سال ۹۳، ۹۸۰ هزار خانم نيز در سن خطر تجرد قطعي قرار داشتند و خانم‌ها تقريبا ۳ برابر بيشتر نسبت به آقايان در معرض خطر تجرد قطعي قرار دارند.
محزون (به نقل از افكارنيوز) همچنين به آمار سال ۸۵ و ۹۰ در ارتباط با افراد در سن ازدواج كه هرگز ازدواج نكرده‌اند و نيز افراد در سن تجرد قطعي هم گفت: در سال ۸۵ مجموعا ۱۱ ميليون و ۷۹۰ هزار نفر مجموع كليه خانم‌ها و آقاياني بود كه در سن ازدواج قرار داشته و هرگز ازدواج نكرده‌اند كه از اين تعداد ۵ ميليون و ۲۱۰ هزار آقا و ۶ ميليون و ۵۸۰ هزار خانم بوده‌اند.
روايت دختران از دلايل مجرد ماندن
ناپسند بودن شيوه‌هاي سنتي خواستگاري
دختر مجرد 40 ساله‌اي در اين باره مي‌گويد: ازدواج‌هاي سنتي و مراسم خواستگاري در بافت سنتي را دوست ندارم. هميشه يك زن بايد يك گوشه بنشيند تا انتخاب شود! من فكر مي‌كنم دختر و پسر بايد خودشان البته با لحاظ كردن حرمت بزرگترها ازدواج كنند. در حال حاضر ازدواج به يك معامله شبيه است و من اين شكل را دوست ندارم.
تاكيد خانواده بر استخاره !
دختري 38 ساله درباره دليل تجردش مي‌گويد: عمده‌ترين مشكل من اين بوده كه خانواده‌ام هميشه اول استخاره مي‌كنند و تا حالا هميشه استخاره‌ها بد درآمده! آنقدر به اين كار وابسته‌اند كه بعد از 38 سال سن من هنوز دست از اين كار برنمي‌دارند و بر اين كار تاكيد دارند.
بي‌توجهي خواستگاران به هويت و شخصيت دختران
دختري 45 ساله مي‌گويد: من شرايط كنوني ازدواج را نمي‌پسندم، الان خانم‌ها قدر خودشان را نمي‌دانند و شان زن را پايين مي‌آورند. دختران امروزي تحصيلات بالايي دارند ولي پسران امروزي انتظارات مالي دارند! من كسي را مي‌خواهم كه مثل انسان به من نگاه كند اما اين طور نيست. پسرها مي‌خواهند ما كار مادرانشان را براي آنها انجام دهيم، تنها لباس بشوييم و غذا درست كنيم! آنها احساس مالكيت به آدم دارند! كجا كار كني، درس بخواني يا نه؟ درآمدت را خرج خانه كني يا نه؟ همه چيز آدم را بررسي مي‌كنند. مردهاي امروزي توقعات بالايي از زن دارند. به نظر من اين زندگي نيست در واقع نوعي برده‌داري مردان است.
سخت‌گيري‌هاي خانواده
دختري 40 ساله مي‌گويد: من در خانواده سخت‌گير و سنتي بزرگ شدم. البته وجود يك خواهر بزرگتر هم در ازدواج نكردنم تاثير داشت. آنها مي‌گفتند دختر بايد نجابت داشته باشد و نبايد مدام به فكر ازدواج باشد. دختر باحيا به مردها توجه نمي‌كند! من هم با غرور و افتخار اين كارها را مي‌كردم اما الان فكر مي‌كنم اين ارزش‌هاي سنتي جواب نمي‌دهد و در حال بازنگري هستم.
روايت دختران از مزاياي مجرد ماندن
تمام دختران مجرد 30 تا 45 ساله مزاياي مجرد ماندن خود را در ويژگي‌هايي چون برخورداري از استقلال مالي و فكري، احساس توانمندي، احساس آزادي عمل نسبت به زنان متاهل، توانايي مهاجرت از شهرهاي كوچك به بزرگ، نداشتن دغدغه‌هاي يك خانم متاهل، راحتي در رفت‌ و آمد، راحتي در مسافرت، داشتن كنترل و تسلط بر زندگي، برخورداري از احترام در ميان اعضاي خانواده اشاره كردند و در كل اين گروه مجرد، به احساس رضايت بيشتري از زندگي خود اشاره كرده‌اند.
مشكلات تجرد براي جوانان چيست؟
مجرد بودن براي جوانان و علي‌الخصوص دختران، مشكلاتي به همراه داشته است كه از آن جمله بايد به مواردي چون احساس تنهايي فردي ، محدود شدن فرد و نداشتن حريم خصوصي فردي به دليل نظارت خانواده بر فرد، بهره كافي نبردن از مواهب استقلال مالي و استقلال مكاني به جهت درگير شدن بيشتر با مشكلات خانواده، مزاحمت مردان متاهل و گفته‌هاي طعنه‌آميز همكاران، احساس نابرابري جنسيتي در محيط كار، محروم ماندن از امكانات رفاهي بدليل مجرد بودن، محول شدن مسئوليت بيش از حد بدون اجر مادي تنها بدليل مجرد بودن و وقت آزاد بيشتر داشتن، احساس رقابت همكاران مرد متاهل به دليل تلاش بيشتر دختران اشاره كرد.
تجرد قطعي يعني فرد تا پايان عمر ازدواج نکند
به گفته يك مشاور خانواده تجرد قطعي يعني فرد تا پايان عمر ازدواج نکند و بدون داشتن همسر و شريک به زندگي ادامه دهد. از نظر اين مشاور، چون احتمال ازدواج براي زنان در دهه چهارم زندگي‌شان بسيار کم مي‌شود مي‌توان از اصطلاح يا کلمه تجرد قطعي صحبت کرد اما با نگاهي عقلاني و تجربي به اين مسئله مي‌شود گفت: افراد در هر سني مي‌توانند ازدواج کنند و از فوايد زندگي مشترک بهره‌مند شوند.
دلايل خودخواسته يا تحميلي در تجرد قطعي
بيژن براتي مشاور خانواده در گفتگو با ایمنا، برخي دلايل تجرد قطعي را خودخواسته و برخي از آنها را  ناخواسته عنوان مي‌کند. از آن‌جا که ازدواج بايد همراه با مسئوليت‌پذيري و قبول برخي از خودگذشتگي‌ها باشد، تعدادي از زنان ترجيح مي‌دهند فارغ از اين نگراني‌ها و دلبستگي‌ها که در زندگي زناشويي وجود دارد، رها از هر مسئوليتي در دنياي شخصي خود  زندگي کنند که البته اين گروه قليل بعدها به اشتباه خودشان پي مي‌برند.
دسته بيشتري از آنها به علت سخت‌گيري‌ها و وسواس‌هاي افراطي که در امر ازدواج دارند در عالم مجردي باقي مي‌مانند اما از سوي ديگر برخي افراد به علت فراهم نشدن زمينه‌هاي خواستگاري، نداشتن خواستگار مناسب، سخت‌گيري‌هاي نا به‌جاي والدين، فراهم نشدن زمينه‌هاي اقتصادي و دلايل ناخواسته ديگر، بدون هيچ تمايل شخصي گرفتار اين پديده مي‌شوند؛ بنابراين برخي از اين دلايل به خود دختران مربوط است يعني برخي دلايل فردي هستند از جمله: تمايل به داشتن تحصيلات عاليه در خانم‌ها و همراه با آن افزايش سطح توقعات، آرزوي داشتن همسري با تحصيلات بالا، يافتن همسري با شغل ثابت و درآمد خوب، نداشتن جرأت و حس خطرکردن و کمرنگ شدن باورهاي ديني.
دسته‌اي ديگر از دلايل به عوامل و شرايطي مربوط مي‌شود که خارج از اختيار و تصميم دختران است يعني دلايل غير فردي يا غير شخصي است مانند: نبودن تناسب بين تعداد پسران و دختران آماده ازدواج، سخت‌گيري‌هاي خانواده‌ها در شکل‌گيري زندگي فرزندان، افزايش چشم وهم چشمي‌ها براي برگزاري مراسمات مقدماتي ازدواج، مهريه‌هاي سنگين، بيکاري پسران و هزينه‌هاي بالاي مسکن دلايلي است كه جامعه به جوانان تحميل كرده است.
كاهش زاد و ولد و جمعيت بزرگترين آسيب تجرد قطعي
اين کارشناس ارشد مشاوره و خانواده درمانگر درباره آسيب‌هاي تجرد قطعي مي‌گويد که قطعا مجرد ماندن دختران و پسران به ساختار خانواده و جامعه آسيب وارد مي‌کند و مهم‌ترين پيامد آن کاهش زاد و ولد و جمعيت کشور در سال‌هاي آتي است که همين امر عاملي براي کاهش شادي و آرامش در بين مردم خواهد بود. از سوي ديگر اگر نيازهاي روان‌شناختي، اجتماعي، اقتصادي و فکري هر انساني از طريق خانواده برآورده نشود، ممکن است باعث افزايش آسيب و ناهنجاري در جامعه شود که مي‌تواند ديگر خانواده‌ها را درگير کند و حتي در زندگي ديگران هم تاثيرگذار باشد. از سويي ناديده گرفتن اين نيازها و تخليه نشدن آن باعث خشم، افسردگي، ديگر مشکلات فردي و اجتماعي و بداخلاقي‌هاي رفتاري در روابط بين فردي مي‌شود. نکته ديگر اين که سيکل طبيعي در خانواده‌ها اين است که والدين بايد در دوره‌اي از زندگي خود، از مشکلات فرزندان فارغ شوند و ميانسالي آسوده‌اي را طي کنند و وجود دختران مجرد قطعي در خانه اين امر را مختل مي‌سازد.
تحولات سياسي و اجتماعي، فرصت ازدواج نسل‌هاي قبل را گرفت
يك عضو هيئت علمي دانشگاه اصفهان نیز به خبرنگار ایمنا در اين مورد مي‌گويد: تغيير در ساختارهاي اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي ناشي از توسعه به ويژه در صدسال اخير موجب افزايش سطح تحصيلات و آگاهي‌هاي عمومي شده و نگرش به زندگي را تغيير داده است. زنان نيز از اين تحولات بي‌نصيب نبوده‌اند.
فزايش بهداشت و اميد به زندگي از يكسو و تحصيلات عاليه از سوي ديگر الگوي سنتي ازدواج را تغيير داده است. همچنين تمايل شديد به تحصيل و اشتغال در ميان دختران و تضعيف خودپنداره زن سنتي خانه‌دار و حضور در مراكز علمي و آموزشي و امكان‌هاي شغلي جديد سن ازدواج دختران را بالا برده است.
دكتر ثريا معمار با تاكيد بر اينكه بخش اعظمي از دختران هرگز ازدواج نكرده متولدين دهه‌هاي 40، 50 و 60 شمسي هستند گفت: اين گروه از دختران در زندگي سياسي و اجتماعي نسلي خويش تجربه انقلاب، جنگ تحميلي و حضور در مراكز علمي و ادامه تحصيل در مقاطع عاليه را دارند.
اين نسل تحولات سياسي و اجتماعي زيادي را لمس كرده و از تبعات آن نيز بي‌نصيب نبوده‌اند.
به گفته اين جامعه‌شناس بنابر تحقيقي كه در گروه سني 25 تا 30 سال دختران و پسران صورت گرفته است، مشخص شد ازدواج نكردن اين افراد تحت تاثير عوامل و پديده‌هاي طبيعي و سياسي مختلف و كلاني چون زلزله، انقلاب، جنگ و نيز عوامل اجتماعي در سطح ميانه و خرد مانند نداشتن شغل مناسب، نداشتن درآمد كافي، فقدان مسكن، مشكلات تحصيلي، نيافتن همسر دلخواه، بالا بودن هزينه ازدواج، مهريه و جهيزيه، افزايش سطح توقعات زوج‌ها و خانواده‌ها، داشتن برادر و خواهر بزرگتر مجرد بوده است.
ارزش ازدواج در حال كاهش است
اين جامعه‌شناس با اشاره به بروز تغييرات ارزشي شديد در مسئله ازدواج در جامعه امروزي عنوان مي‌كند: پذيرش مسئله دوستي دختر و پسر با نظارت خانواده، حضور دوستان و همكاران در عرصه رفت‌ و آمدها به جاي شبكه فاميلي، كاهش ازدواج‌هاي فاميلي، تغيير نگرش در روابط زن‌ و مرد و نحوه آشنايي قبل از ازدواج از جمله تغييراتي است كه در نسل‌هاي جديد نسبت به قبل رخ داده است.
معمار در مورد باورهاي نابرابري جنسيتي هم گفت: هرچقدر وابستگي زنان به مردان از نظر مادي و عاطفي بالاتر باشد درك آنان از نابرابري جنسيتي كمتر خواهد بود. منظور از شكاف جنسيتي وجود نابرابري ميان زنان و مردان در برخورداري از امكانات جامعه است و اين شكاف جنسيتي در بالارفتن سن ازدواج دختران بسيار موثر بوده است. بطور كل بايد گفت علاوه بر اين موضوع ارزش ازدواج در حال كاهش است و شيوه همسرگزيني بيشتر به سمت دايره اختيار دختران و پسران در حال گسترش است.
تسهيل ازدواج راه‌حل نهايي
از نگاه اين استاد دانشگاه، تجرد به هر دليلي که رخ دهد، آثار و آسيب‌هاي روحي و رواني فراواني را با خود خواهد داشت به خصوص در ميان دختران که چه از لحاظ ذاتي و فطري و چه از نظر اجتماعي، موقعيت آسيب‌زاتري دارند. وسواس زياد، افسردگي و نگراني، احساس سربار بودن، احتمال برخي انحرافات، بلاتكليفي و بي‌هدفي از آسيب‌هاي تجرد قطعي است كه خانواده‌ها با مهيا كردن شرايط و جامعه با تسهيل امر ازدواج براي تمام سطوح و قشرها مي‌تواند از اين آسيب‌ها جلوگيري كند./01192/142/20
https://telegram.me/imnanew
کد خبر 259609

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.