به گزارش ایمنا سرطان پروستات از بیماریهایی است که معمولا خود را با آزمایش نشان میدهد و شیوع آن رو به افزایش است. در این زمینه به گفتگویی پرداختیم با شیرین جلالزاده، کارشناس مرکز بهداشت شماره ۲ که در زیر میخوانید.
غده پروستات چیست؟
غده پروستات یا همان پروستات تنها در مردان یافت میشود. پروستات در زیر مثانه قرار دارد و به اندازه یک گردو است. لولهای که ادرار را از مثانه خارج میکند به نام میزراه یا پیشابراه از وسط پروستات عبور میکند. عملکرد اصلی پروستات تولید مایعی مغذی برای تغذیه و حفاظت اسپرمهاست. پروستات معمولا حدود ۵۰ سالگی شروع به بزرگ شدن میکند. بعد از ۷۰ سالگی از هر ۱۰ مرد ۸ نفر پروستات بزرگ خواهند داشت. بزرگ شدن خوش خیم (غیر سرطانی) پروستات در مردان مسن شایع است و علائم ادراری ایجاد میکند. البته در برخی از افراد نیز بزرگی پروستات، سرطان پروستات را به همراه خواهد داشت.
چگونه سرطان پروستات ایجاد میشود؟
سرطان پروستات از سلولهای موجود در پروستات به وجود میآید. سرطان پروستات شایع ترین سرطان مردان در خیلی از کشورهای دنیاست و معمولا از سن ۶۵ سالگی به بعد شروع به ایجاد میکند. سرطان پروستات از خیلی از جهات با بقیه سرطانهای متفاوت است. زیرا پروستات وسعت کمی دارد و اگر سرطانی بشود تا چند سال علائم خاصی از خود نشان نمیدهد که نیاز به آزمایش دارد. و آزمایش پروستات یا PSA test، سطح خونی ماده خاصی که اختصاصا از پروستات ترشح میشود به نام PSA را میسنجد و باید توجه داشت که در زمان انجام آزمایش پروستات (PSA) نباید عفونت ادراری فعال و خوب نشده یا تحت درمان، خروج مایع منی و اسپرم در ۴۸ ساعت گذشته، ورزش و فعالیت سنگین در ۴۸ ساعت گذشته، نمونه برداری (بیوپسی) از پروستات در ۶ هفته گذشته و معاینه رکتوم در یک هفته گذشته وجود داشته باشد.
آزمایش برای تشخیص این بیماری باید از چه سنی شروع شود؟
از سن ۵۰ سالگی به بعد مردان باید حداقل یکبار آزمایش پروستات یا PSA را انجام دهند تا در صورت شناسایی اولین تغییر، به سرعت درمان شروع شود.
چه چیزی باعث افزایش آنتی ژن اختصاصی پروستات یا PSA میشود؟
دو سوم مردانی که در آزمایش پروستات، PSA بالا دارند مشکلی غیر از سرطان پروستات دارند و به غیر از سرطان پروستات موارد دیگری مانند احتباس حاد و ناگهانی ادرار در مثانه و عدم توانایی در ادرار کردن که مثانه بزرگ میشود و به پروستات فشار میآورد و مقادیر زیادی PSA در خون آزاد میشود، بزرگ شدن خوش خیم پروستات که غیر سرطانی است، سن بالا، عفونت ادراری، التهاب حاد پروستات یا پروستاتیت، جراحی پروستات از طریق پیشابراه و اگر از مجاری ادراری بیمار کاتتر عبور داده شده باشد میتوانند سطح PSA در خون را بالا ببرند.
آزمایش پروستات چه چیزهایی را نشان میدهد و پس از آن باید چه کرد؟
- اگر سطح PSA نسبت به سن تان بالا نیست: احتمال ابتلای شما به سرطان پروستات بعید است، اقدام فوری لازم نیست ولی ممکن است برای تائید آزمایش PSA تکرار شود.
- اگر سطح PSA کمی افزایش دارد: احتمال ابتلا به سرطان پروستات کم است ولی ممکن است نیاز به آزمایشهای بیشتر و همچنین بررسی دوباره PSA داشته باشید.
- اگر سطح PSA نسبت به سن تان مشخصا بالاتر است: پزشکتان شما را به یک متخصص ارجاع میدهد تا آزمایشهای تکمیلی صورت پذیرد. متخصصین در این مرحله معمولا از پروستات شما نمونه برداری میکنند تا اطلاعات دقیقتری به دست بیاورند.
/7
غده پروستات چیست؟
غده پروستات یا همان پروستات تنها در مردان یافت میشود. پروستات در زیر مثانه قرار دارد و به اندازه یک گردو است. لولهای که ادرار را از مثانه خارج میکند به نام میزراه یا پیشابراه از وسط پروستات عبور میکند. عملکرد اصلی پروستات تولید مایعی مغذی برای تغذیه و حفاظت اسپرمهاست. پروستات معمولا حدود ۵۰ سالگی شروع به بزرگ شدن میکند. بعد از ۷۰ سالگی از هر ۱۰ مرد ۸ نفر پروستات بزرگ خواهند داشت. بزرگ شدن خوش خیم (غیر سرطانی) پروستات در مردان مسن شایع است و علائم ادراری ایجاد میکند. البته در برخی از افراد نیز بزرگی پروستات، سرطان پروستات را به همراه خواهد داشت.
چگونه سرطان پروستات ایجاد میشود؟
سرطان پروستات از سلولهای موجود در پروستات به وجود میآید. سرطان پروستات شایع ترین سرطان مردان در خیلی از کشورهای دنیاست و معمولا از سن ۶۵ سالگی به بعد شروع به ایجاد میکند. سرطان پروستات از خیلی از جهات با بقیه سرطانهای متفاوت است. زیرا پروستات وسعت کمی دارد و اگر سرطانی بشود تا چند سال علائم خاصی از خود نشان نمیدهد که نیاز به آزمایش دارد. و آزمایش پروستات یا PSA test، سطح خونی ماده خاصی که اختصاصا از پروستات ترشح میشود به نام PSA را میسنجد و باید توجه داشت که در زمان انجام آزمایش پروستات (PSA) نباید عفونت ادراری فعال و خوب نشده یا تحت درمان، خروج مایع منی و اسپرم در ۴۸ ساعت گذشته، ورزش و فعالیت سنگین در ۴۸ ساعت گذشته، نمونه برداری (بیوپسی) از پروستات در ۶ هفته گذشته و معاینه رکتوم در یک هفته گذشته وجود داشته باشد.
آزمایش برای تشخیص این بیماری باید از چه سنی شروع شود؟
از سن ۵۰ سالگی به بعد مردان باید حداقل یکبار آزمایش پروستات یا PSA را انجام دهند تا در صورت شناسایی اولین تغییر، به سرعت درمان شروع شود.
چه چیزی باعث افزایش آنتی ژن اختصاصی پروستات یا PSA میشود؟
دو سوم مردانی که در آزمایش پروستات، PSA بالا دارند مشکلی غیر از سرطان پروستات دارند و به غیر از سرطان پروستات موارد دیگری مانند احتباس حاد و ناگهانی ادرار در مثانه و عدم توانایی در ادرار کردن که مثانه بزرگ میشود و به پروستات فشار میآورد و مقادیر زیادی PSA در خون آزاد میشود، بزرگ شدن خوش خیم پروستات که غیر سرطانی است، سن بالا، عفونت ادراری، التهاب حاد پروستات یا پروستاتیت، جراحی پروستات از طریق پیشابراه و اگر از مجاری ادراری بیمار کاتتر عبور داده شده باشد میتوانند سطح PSA در خون را بالا ببرند.
آزمایش پروستات چه چیزهایی را نشان میدهد و پس از آن باید چه کرد؟
- اگر سطح PSA نسبت به سن تان بالا نیست: احتمال ابتلای شما به سرطان پروستات بعید است، اقدام فوری لازم نیست ولی ممکن است برای تائید آزمایش PSA تکرار شود.
- اگر سطح PSA کمی افزایش دارد: احتمال ابتلا به سرطان پروستات کم است ولی ممکن است نیاز به آزمایشهای بیشتر و همچنین بررسی دوباره PSA داشته باشید.
- اگر سطح PSA نسبت به سن تان مشخصا بالاتر است: پزشکتان شما را به یک متخصص ارجاع میدهد تا آزمایشهای تکمیلی صورت پذیرد. متخصصین در این مرحله معمولا از پروستات شما نمونه برداری میکنند تا اطلاعات دقیقتری به دست بیاورند.
/7
نظر شما