به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، پانزدهم اکتبر هر سال روز جهانی دانش‌آموز است که به یاد تولد رئیس‌جمهور سابق هند، ابوبکر زین‌العابدین عبدالکلام تعیین شده است. وی به دلیل عشق و ارادت به دانش‌آموزان و علاقه‌اش به پیشرفت تحصیلی مشهور بود و تمام زندگی خود را وقف بهبود آموزش و رفاه کودکان در سراسر هند کرد. کلام در طول پنج سال تصدی مسئولیت خود عمیقاً مورد علاقه مردم بود و لقب رئیس‌جمهور مردمی را از آن خود کرد.
شعار روز جهانی دانش‌آموز ۲۰۲۳
شعار روز جهانی دانش‌آموز ۲۰۲۳ عبارت است از «شکست: نشانگر اولین تلاش در یادگیری» و به دانش‌آموزان سراسر جهان می‌گوید اگر شکست خوردید، هرگز تسلیم نشوید. این امر اصلی‌ترین و مناسب‌ترین موضوع روز جهانی دانش‌آموز در سال ۲۰۲۳ به‌شمار می‌رود و برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان معرفی شده است.
بسیاری از مدارس جهان برای حفظ سلامت و هوشیاری دانش‌آموزان، ارائه تغذیه را در برنامه‌های اصلی خود قرار می‌دهند. تهیه این غذا اغلب بر عهده متخصصان تغذیه است تا بهترین و سالم‌ترین مواد غذایی در اختیار دانش‌آموزان قرار بگیرد. در ادامه به معرفی سالم‌ترین وعده‌های غذایی مدرسه در بعضی از کشورهای جهان می‌پردازیم.
سالم‌ترین تغذیه در مدارس جهان
تخمین زده می‌شود که حدود ۴۱۸ میلیون کودک در سراسر جهان به‌طور منظم وعده‌های غذایی مدرسه را صرف می‌کنند. برای بسیاری از دانش‌آموزان، غذایی که در مدرسه می‌خورند تشکیل‌دهنده بخش عمده مواد مغذی دریافتی روزانه آن‌ها است.
ناهار مدرسه نه تنها تضمین می‌کند که بچه‌ها به‌خوبی تغذیه می‌شوند، بلکه ثابت شده است که عملکرد تحصیلی را افزایش می‌دهد و به کودکان کمک می‌کند تا عناصر سازنده یک سبک زندگی سالم را درک کنند. ناهار مدرسه در بعضی از کشورها رایگان و در بعضی مستلزم پرداخت وجه است.
رژیم‌های غذایی پایدار و عادات غذایی سالم بخش مهمی از روند رشد کودکان به‌شمار می‌رود، بر همین مبنا طیف وسیعی از رویکردهای گوناگون برای تغذیه سالم در حال شکل دادن به رژیم غذایی دانش‌آموزان در مدارس سراسر جهان است.
ژاپن
برنامه غذایی مدارس ملی ژاپن اغلب به‌عنوان یکی از بهترین‌ها در جهان مورد ستایش قرار می‌گیرد. ناهار مدرسه در تمام مهدکودک‌ها و مدارس ابتدایی و در حدود ۹۰ درصد از مدارس راهنمایی (۱۲ تا ۱۵ سال) سرو می‌شود. منوی ناهار مدارس ژاپن توسط یک متخصص تغذیه تهیه شده است که یک برنامه آموزشی تغذیه در مدارس به نام شوکیکو (به معنی آموزش غذا) را اجرا می‌کند و در آن به کارکنان در مورد بهداشت و تهیه غذا مشاوره می‌دهد.
طی این برنامه کارگاه‌هایی نیز در مدارس ابتدایی برگزار می‌شود تا به دانش‌آموزان کمک کند تغذیه سالم‌تری داشته باشند. دانش‌آموزان در این کارگاه‌ها به فعالیت‌هایی همچون بازدید از مزارع محلی و یادگیری در مورد کاشت و برداشت برنج و سبزی و مراقبت از دام‌ها می‌پردازند.
متخصصان تغذیه همچنین با خانواده‌های کودکان جلساتی برگزار می‌کنند تا به آن‌ها در مورد تغذیه سالم و بهداشت مواد غذایی در خانه آموزش دهند. بچه‌ها معمولاً ناهار را در کلاس همراه با همکلاسی‌ها و معلمان خود صرف می‌کنند و در این حین به آن‌ها در مورد آداب صرف غذا، خوب غذا خوردن، نحوه آماده کردن فضای غذا خوردن و تمیز کردن خود آموزش داده می‌شود.
به گفته وزارت آموزش ژاپن، ناهار مدرسه باید یک‌سوم انرژی دریافتی روزانه کودکان را تأمین کند و شامل غذاهایی باشد که ۵۰ درصد کلسیم، ۳۳ درصد منیزیم، ۴۰ درصد آهن، ویتامین‌های A و B2 و ۳۳ درصد ویتامین C را در بر داشته باشد.
ناهار مدرسه در ژاپن اغلب شامل یک غذای اصلی است که از پروتئین‌هایی مانند گوشت، ماهی، تخم‌مرغ یا سویا و سبزی‌هایی مانند قارچ، سیب‌زمینی یا جلبک دریایی، یک غذای سوپی مانند میسو، کربوهیدرات‌هایی مانند برنج، نان یا رشته فرنگی و شیر تهیه می‌شود. سرو دسر در ژاپن غیرمعمول است، اما اگر ارائه شود معمولاً شامل تکه‌ای میوه یا یک خوراکی شیرین کوچک مانند کیک یا پودینگ می‌شود.
فرانسه
با توجه به دستورالعمل‌های تغذیه ملی ارائه‌شده برای سیستم پذیرایی عمومی در فرانسه، یک وعده ناهار باید شامل چهار یا پنج قسمت باشد که شامل یک پیش غذا، غذای پروتئینی، غذای جانبی، محصولات لبنی و دسر می‌شود. همه مدارس هر پنج بخش را ارائه نمی‌دهند، اما طبق دستورالعمل‌ها ارائه یک غذای اصلی، غذای جانبی و لبنیات ضروری است. علاوه بر این باید در طول چهار هفته حدود ۱۵ نوع غذای مختلف سرو شود.
هر وعده غذایی همچنین باید از معیارهای خاصی پیروی کنند، به این معنی که غذاهایی که قند، نمک و چربی بالایی دارند محدود هستند. یک پیش غذا که بیش از ۱۵ درصد چربی دارد، تنها چهار بار در طول ماه قابل سرو است و دسرها یا محصولات لبنی حاوی بیش از ۲۰ گرم کل قندهای ساده در هر وعده و کمتر از ۱۵ درصد چربی را می‌توان چهار بار در طول دوره سرو کرد.
بیش از نیمی از دانش‌آموزان فرانسه در مدرسه ناهار می‌خورند و در سال ۲۰۲۱ دولت فرانسه قانون جدیدی را معرفی کرد که ۵۰ درصد از وعده‌های غذایی مدارس باید از غذاهای باکیفیت و پایدار تشکیل شود که حداقل ۲۰ درصد آن از مزارع ارگانیک تهیه شود. این قانون همچنین از ژانویه ۲۰۲۳، غذاخوری‌ها را ملزم کرد که حداقل یک‌بار در هفته غذای گیاهی را در منوی مدارس قرار دهند. رعایت این قانون برای همه مدارس الزامی است.
آلمان
توسعه وعده‌های غذایی مدارس در آلمان بر عهده ۱۶ ایالت فدرال آن است. به‌منظور اجرای طرح تغذیه در مدارس، متصدیان غذا در مدارس باید منوی پیشنهادی خود را در فراخوان مناقصه خود به مقامات محلی ارائه دهند و سپس بودجه لازم را برای تجهیزات آشپزخانه و کارکنان مورد نیاز برای تهیه و سرو غذا فراهم کنند.
مسئله دیگری که سیستم غذایی مدارس آلمان را پیچیده می‌کند این واقعیت است که همه دانش‌آموزان دبستانی تمام روز خود را در مدرسه نمی‌گذرانند و بسیاری از آن‌ها هنگام ناهار به خانه می‌روند. برنامه سرمایه‌گذاری، آینده، آموزش و مراقبت آلمان بین سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۷ برای مدارسی در کشور ارائه شد که بر اساس آن وعده‌های غذایی گرم در زمان ناهار عرضه می‌شود.
برلین تنها ایالت فدرال است که به همه کودکان وعده‌های غذایی رایگان در مدرسه می‌دهد و والدین در سایر ایالت‌ها باید هزینه غذا را بپردازند. خانواده‌های کم‌درآمدی که از حمایت درآمد پایه برخوردارند، در صورت دریافت مزایای تحصیلی، از پرداخت این مبلغ معاف هستند.
انجمن تغذیه آلمان با هدف ترویج رژیم غذایی سالم و افزایش فعالیت‌های بدنی، دستورالعمل‌هایی را برای توصیه به برنامه‌ریزان منوی غذایی مدارس ارائه می‌دهد که به‌طور مرتب به‌روزرسانی می‌شوند. حصول اطمینان از پیروی از رژیم‌های غذایی سالم برای دانش‌آموزان و پس از آن غذاهای سازگار با شرایط آب‌وهوایی در اولویت این توصیه‌ها قرار دارد.
دانش‌آموزان آلمانی بسته به مدرسه خود می‌توانند صبحانه، ناهار و میان وعده دریافت کنند. دستورالعمل‌های صبحانه شامل تهیه رول‌های نان سبوس‌دار بدون شکر اضافه، میوه‌های تازه یا یخ‌زده، ماست ساده، پنیر و غذاهای سرد است. ناهار می‌تواند شامل محصولات سبوس‌دار، سیب‌زمینی، برنج سفید یا قهوه‌ای دم‌کرده، سبزی‌ها، حبوبات یا سالاد، میوه‌های تازه یا منجمد شیرین‌نشده، آجیل‌های بدون نمک، شیر، ماست ساده، دوغ، شیر ترش، کفیر و گوشت‌های بدون چربی مانند مرغ و بوقلمون باشد. سوسیس یا ماهی ساده و چای گیاهی بدون شکر یا شیرین‌کننده‌های اضافه نیز نوشیدنی‌های توصیه شده هستند.
در طول یک دوره چهار هفته‌ای، وعده‌های غذایی باید حداکثر شامل هشت غذای گوشتی یا شامل سوسیس باشد که حداقل چهار غذا شامل گوشت ماهیچه‌ای بدون چربی و چهار غذای دیگر شامل ماهی آب شور باشد. همچنین حداقل هشت وعده میوه و حداقل هشت وعده شیر یا محصولات مبتنی بر شیر توصیه می‌شود. سبزی‌ها باید در هر وعده غذایی وجود داشته باشد که محصولات غلات یا سیب‌زمینی و سبوس‌دار در اولویت هستند.
بخشی از توصیه‌های ارائه‌شده برای غذای مدرسه شامل ارائه یک وعده غذایی گیاهی روزانه است که برای ترویج آن کارگاه‌هایی آموزشی در مورد فواید خوردن گیاهان بیشتر و چگونگی داشتن انتخاب‌های آگاهانه مواد غذایی بیشتر از محیط زیست تشکیل می‌شود.
سوئد
سوئد برای همه کودکان هفت تا ۱۶ ساله و برای اکثر کودکان ۱۶ تا ۱۹ ساله وعده‌های غذایی رایگان ارائه می‌دهد. معلمان تشویق می‌شوند در کنار بچه‌ها ناهار بخورند تا مکالمه‌ای را در مورد غذا و سلامتی شکل دهند. این اقدام به‌طور گسترده به نام ناهار آموزشی پذیرفته شده است و مشارکت در آن اجباری نیست.
مدارس سوئد از سال ۲۰۱۱ ملزم شدند تا اطمینان حاصل کنند وعده‌های غذایی آن‌ها بیش از ۳۰ درصد از مواد مغذی و انرژی مورد نیاز روزانه کودک را تأمین می‌کند. ناهار در این مدارس شامل یک وعده غذایی گرم، سالاد، یک تکه نان و شیر یا آب برای نوشیدن است و اکثراً هیچ نوشیدنی شیرین یا دسری در وعده‌های غذایی خود سرو نمی‌کنند.
در سال ۲۰۱۲ نیز یک پلت‌فرم رایگان مبتنی بر وب به نام غذای مدرسه سوئد راه‌اندازی شد تا به مدارس کمک کند بر کیفیت ارائه غذا نظارت کنند. این ابزار آنلاین می‌تواند بازخورد مدارس را در مورد انتخاب و تهیه غذا، کیفیت تغذیه، ایمنی و بهداشت مواد غذایی، خدمات و سیستم ناهار آموزشی، تأثیرات محیطی و سازماندهی خط‌مشی‌های تغذیه ارائه دهد.
نظر شما