با انجام فرآیند اسیدشویی بر روی این فلزات و سپس نورد سرد محصولات روغنی و در نهایت فولاد گالوانیزه تولید می شود؛ در نتیجه می توان گفت ورق گالوانیزه یک محصول ثانوی بوده و ورق گرم اولین محصول فولادی تولید شده با استفاده از فرآیند نورد گرم است. این اولین و اصلی ترین تفاوت این دو محصول به شمار می آید.
تفاوت اولیه بین این دو فلز سبب تمایز در سایر ویژگی ها، ظاهر، خواص، کاربرد ها و موارد استفاده می شود. همان طور که اشاره شد، فلزات گرم یا سیاه از طریق فرآیند نورد گرم تولید می شوند. این فرآیند در دمای بسیار بالا انجام می شود؛ به همین علت سطح ورق های سیاه زبر و دارای رنگی کدر و مات می باشند. این موضوع در صورتی است که محصولات گالوانیزه به علت تولید از طریق شیت های اسیدشویی، روغنی و در واقع فرآیند نورد سرد دارای سطحی صاف و صیقلی هستند. این فلزات تنها به علت قرارگیری پوشش روی بر سطح آن ها دارای رنگی مایل به نقره ای هستند.
تفاوت در خواص سومین مورد از تفاوت های ورق سیاه و گالوانیزه است. محصولات گرم دارای انعطاف پذیری مطلوب، انواع گرید های مختلف، مقاومت در برابر فشار و ضربه های قوی، ضخامت های بالا و ... می باشند؛ در صورتی که ویژگی های فولاد گالوانیزه شامل فرم پذیری بالا، خاصیت رنگ پذیری، جوشکاری، مقاومت در برابر رطوبت، زنگ زدگی و خوردگی، ضخامت های کم، سطحی صاف و صیقلی و ... می باشد.
این خواص سبب تمایز در کاربرد نهایی این دو فلز خواهد شد. از فلزات گرم به علت داشتن گریدها و مقاومت بالا، در صنایع عظیم و گسترده مانند ساخت مخازن تحت فشار، تولید لوله های انتقال نفت، صنعت پتروشیمی، کشتی سازی و ... استفاده می شود. محصولات گالوانیزه به علت داشتن ضخامت کمتر و سطح ظاهری زیبا بیشتر در صنایع کوچک تر و سبک تر به کار برده می شوند.
در پایان باید گفت تمایز در ضخامت مجدداً به فرآیند تولید بازمی گردد. در فرآیند نورد گرم که در دمای بالا انجام می شود به علت نداشتن روشی برای کنترل ضخامت در زمان تولید با ضخامت بالا تولید می شود؛ در صورتی که فرآیند نورد سرد با دقت و کنترل بالایی برای سطح ظاهری، ضخامت و کیفیت انجام می شود و مراحل سخت تر و طولانی تری دارد.
عوامل مؤثر بر قیمت ورق سیاه
همان طور که اشاره شد، ورق های سیاه از طریق فرآیند نورد گرم تولید می شوند؛ به همین علت به ورق گرم یا ورق آهن نیز شهرت دارند. قیمت ورق گرم به عوامل زیادی وابسته است که از جمله آن ها می توان به گرید مورد استفاده اشاره کرد. دو نوع از مهم ترین کیفیت های محصولات گرم شامل ST37 و ST52 می باشند که به شیت ساختمانی و شیت صنعتی شهرت دارند. به طور کلی تفاوت گریدهای ورق سیاه با یک دیگر به ترکیبات عناصر تشکیل دهنده آن ها باز می گردد.
میزان عرضه و تقاضا یکی دیگر از عوامل مؤثر بر قیمت ورق آهن سیاه است؛ زیرا اسلب یا تختال که ماده اولیه تولید فلزات آهنی است به مقدار کم در دسترس می باشد و هر تولید کننده سهمیه خاصی از آن را دارد؛ به همین علت زمانی که میزان تقاضا بالا باشد، با افزایش قیمت ورق آهن مواجه می شویم؛ زیرا بیشترین خریداران این محصولات نیز تولید کنندگان و مدیران صنایع گسترده و مهم کشور مانند نفت، گاز، پتروشیمی، کشتی سازی، ساخت و ساز، لوله سازی، تولید کنندگان مخازن مختلف حمل و تحت فشار و ... هستند.
از سوی دیگر برخی از تولید کنندگان این محصول را در بورس کالا عرضه می کنند و با افزایش میزان عرضه می توانیم شاهد کاهش قیمت آن ها نیز باشیم. البته در برخی موارد نیاز به استفاده از این محصولات با کیفیت ظاهری بالا می باشد و در این زمان می توان گریدهای مخصوص با ضخامت مناسب را تحت فرآیند اسیدشویی قرار داد. اسیدشویی شامل پاکسازی محصولات گرم از لایه های اکسیداسیون و آلودگی می باشد که در نهایت خواص آن ها را حفظ کرده و سطح ظاهری شفاف و صیقلی را به وجود می آورد.
ضخامت این شیت ها از 1 تا 150 میلی متر متغیر است، اما تنها دو کارخانه اکسین و کاویان در اهواز قادر به تولید ورق های گرم تا ضخامت 150 میلی متر هستند؛ زیرا نیاز به دستگاه های بسیار قوی و استانداردهای مخصوص دارد. همچنین این فلزات به صورت رول نیز عرضه می شوند و در صورت نیاز می توان با عملیات های مختلف برش کاری آن ها را به صورت شیت های برش خورده در آورد. تحویل به صورت شیت فابریک و آماده شده در کارخانه از سایر ویژگی های محصولات گرم می باشد.
عوامل مؤثر بر قیمت ورق گالوانیزه
همان طور که پیش تر گفتیم، ورق گالوانیزه بر پایه فولاد می باشد. فولاد از نظر استحکام کششی و مقاومت برشی فوق العاده است، اما در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت چندانی ندارد. کارشناسان خط تولید فلزات، قابلیت مقاومت قطعات در برابر عوامل ذکر شده را با دو روش گالوانیزاسیون یا روی اندود کردن بر روی آن ها به وجود می آورند. با انجام عملیات روی اندود که همان غوطه وری در حوضچه های مذاب روی (zn) می باشد، ورق گالوانیزه پدید می آید. روند تولید فولاد گالوانیزه ممکن است به وسیله نورد گرم یا نورد سرد باشد و روش های مختلفی برای روی اندود کردن آن نیز وجود دارد.
این محصول مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی، خوردگی، رطوبت و ... داشته و با داشتن سطحی صاف و صیقلی قابلیت رنگ پذیری فوق العاده ای را به خود اختصاص می دهد. قیمت ورق گالوانیزه تا حد زیادی وابسته به کیفیت نهایی و عوامل ذکر شده دارد که سایت آهن اینفو با فروش ورق گالوانیزه با بهترین قیمت رقابتی در بازار یکی از شرکت های مطرح در تعیین قیمت روز ورق گالوانیزه می باشد.
میزان پوشش روی، تأثیر به سزایی بر خواص ذکر شده و در نهایت کاربرد این محصولات دارد. به طور مثال محصولاتی که از مقاومت بالاتری برخوردار هستند معمولاً برای پوشش سقف های مختلف به صورت شیروانی به کار برده می شود. همچنین می توان برای افزایش استحکام فولاد گالوانیزه و تثبیت پوشش روی، لایه ای از کروم بر روی آن ها اعمال کرد.
در نهایت نیز نرخ این محصول مانند سایر ورق های فولادی به قیمت مواد اولیه که ورق های روغنی هستند، نوسانات ارزی، کاربرد نهایی، میزان مقاومت، وضعیت بورس، نرخ شمش و کیفیت کارخانه سازنده وابسته است. از جمله تولید کنندگان ورق گالوانیزه در کشور می توان به کارخانه فولاد مبارکه اصفهان، مجموعه فولاد امیرکبیر کاشان، شرکت صنایع هفت الماس، مجتمع فولاد تاراز، شرکت ورق خودرو شهرکرد اشاره کرد.
انواع ورق سیاه
ورق های گرم از نظر آلیاژ انواع مختلفی دارند و تفاوت آن ها با یک دیگر بر اساس عناصر تشکیل دهنده تعیین می گردد؛ زیرا به سبب بیشتر شدن مقدار یک عنصر، خواص مکانیکی و شیمیایی آلیاژ ها نیز تحت تأثیر قرار می گیرد. مهم ترین کیفیت های مورد نیاز صنایع برای محصولات گرم شامل ST37، ST52، A283، A516، ST44، شیت های ضد سایش مانند CK 45 و MO40 و شیت های آجدار می باشند.
همان گونه که اشاره شد دو گرید ST37 و ST52 اصلی ترین کیفیت های این فلزات هستند که نوع اول در موارد ساخت و ساز و نوع دوم در موارد سنگین تر مانند صنایع فلزی سنگین، تولید لوله های انتقال، ساخت و ساز های سنگین و ... به کار برده می شود. با این وجود فولاد ST37 از جمله فولاد های کم کربن و نرم به شمار می آید. از مشخصات این آلیاژ ساختمانی می توان به انعطاف پذیری مطلوب، جوشکاری و استحکام اشاره کرد. ورق st52 نسبت به ورق های ST37 و ST44 قابلیت تحمل نیروی فشاری، پیچشی و خمشی بیشتری دارند از این رو در جاهایی که نیاز به مقاومت بیشتری باشد بهتر نتیجه می دهند.
محصولات ضد سایش نیز برای استفاده در خودروسازی بیشتر کاربرد دارند و آن ها نیز انواع مختلفی را به خود اختصاص می دهند. گرید A283 نیز خود به تنهایی دارای 4 گرید می باشد و بیشتر برای تولید مخازن تحت فشار و مخازن حمل سوخت به کار برده می شوند. اگر برای مصارف ذکر شده نیاز به یک آلیاژ با مقاومت و سختی بیشتری باشد، بهتر است از گرید A516 استفاده کرد؛ زیرا از مقاومت و سختی بسیار بالایی برخوردار است و این آلیاژ نیز دارای 4 گرید است که هر کدام ترکیبات عناصری مختلفی دارند. مجموعه آهن اینفو مرجع تخصصی قیمت گذاری و تأمین انواع ورق های فولادی در کشور می باشد که همواره سعی در عرضه بهترین کیفیت و قیمت را دارد.
نظر شما