به گزارش خبرنگار ایمنا، شیر مادر فواید فراوانی برای کودک دارد و تمام ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز کودک را در شش ماه اول زندگی تأمین می‌کند، شیر مادر سرشار از موادی است که برای مبارزه با بیماری‌ها از کودک محافظت می‌کند. کارشناسان توصیه می‌کنند تغذیه نوزاد فقط با شیر مادر انجام شود، زیرا هیچ چیز جایگزین شیر مادر نخواهد بود، تغذیه انحصاری با شیر مادر به مفهوم تغذیه شیرخوار فقط با شیر مادر بدون مصرف هر نوع ماده غذایی دیگر حتی آب است و این روش برای شش ماه اول زندگی توصیه می‌شود، چرا که عاملی برای کاهش میزان ابتلاء به انواع بیماری‌ها و مرگ‌ومیر شیر خواران و حفظ سلامت مادران است.
همینطور مادرانی که به نوزادان خود شیر می‌دهند، مدام نگران انتقال انواع بیماری‌ها توسط شیر به نوزاد خود هستند، اکثر مادران نیز دلهره انتقال ویروس کرونا از طریق شیر به نوزاد خود را دارند و با دیدن کوچک‌ترین نشانه‌ای از ویروس کرونا در خود دلهره‌شان دو برابر می‌شود، فشار روانی زیادی بر روی مادران باردار و شیرده وجود دارد و سوالات فراوانی ذهن آن‌ها را درگیر کرده است.
فاطمه بحرینی، متخصص زنان و زایمان در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه شیر مادر نمی‌تواند سبب انتقال ویروس کرونا از مادر به نوزاد شود، اظهار می‌کند: انتقال عمودی از مادر به جنین در دوران بارداری و انتقال از مادر به نوزاد از طریق شیر در دوران شیردهی وجود ندارد، یعنی ترشح ویروس در شیر و اینکه خوردن شیر باعث آلوده شدن نوزاد شود، کاملاً منتفی است، بنابراین امکان انتقال ویروس از طریق جفت به جنین یا از طریق ترشح شیر به نوزاد وجود ندارد.
او ادامه می‌دهد: بیشترین نوع انتقال ویروس کرونا از طریق تماس نوزاد با ترشحات تنفسی و دست آلوده مادر خواهد بود، البته احتمال انتقال ویروس کرونا از طریق آلوده بودن سطوحی که مادر و نوزاد با آن در ارتباط است، نیز وجود دارد و ضدعفونی کردن سطوحی که مادر و به ویژه نوزاد با آن در ارتباط هستند، بسیار حائز اهمیت است.
مادران مبتلا به کرونا می‌توانند به نوزادان خود شیر دهند
این متخصص زنان و زایمان با اشاره به اینکه مادران شیرده مبتلا به کرونا را به دو دسته تقسیم می‌شوند، تصریح می‌کند: مادرانی که ابتلاء قطعی به کرونا دارند و مادرانی که مشکوک به کرونا هستند، همچنین مادرانی با ابتلاء قطعی نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند، مادرانی با حال عمومی بد و خوب، مادرانی که بد حال و با شرایط عمومی وخیم هستند، نباید به نوزاد خود شیر دهند و باید نوزاد کاملاً از مادر جدا باشد، تغذیه نوزاد هم باید از طریق بانک شیر انجام و تا وقتی که شرایط مادر ثابت و طبیعی شود و بتواند شیردهی را به صورت روزانه انجام دهد، باید این کار ادامه داشته باشد، در مواردی که مادر مبتلا حال عمومی و مساعدی دارد می‌تواند به فرزند خود شیر بدهد.
او با تاکید بر اینکه مادر مبتلا به کرونا که توانایی و شرایط شیر دادن به نوزاد را دارد، باید رعایت شستن و ضدعفونی کردن دست‌ها و وسایلی که شیر با آن در تماس است را انجام دهد، می‌افزاید: مادران بهتر است شیر خود را بدوشند و برای این کار باید حتماً دست‌های خود را ضد عفونی کرده و از ماسک استفاده کنند، همینطور با وسایلی که قبلاً استریل شده شیر مادر دوشیده و توسط یک فرد سالم به نوزاد داده شود، در مادران مبتلا به کرونا بهتر است تماس پوست با پوستی که اولین بار برای همه نوزادان با مادرها انجام می‌شود، صورت نگیرد.
بحرینی معتقد است: نوزاد را باید در اتاق جداگانه‌ای نگهداری کنیم تا شانس ابتلاء کمتر شود، اگر این امکان پذیر نیست باید یک پرده بلند از سقف تا پایین بین نوزاد و مادر قرار گیرد و نوزاد در فاصله حداقل دو متری از مادر باشد و افراد سالم مسئول مراقبت و نگهداری از مادر و نوزاد باشند، در این زمان برای کاهش فشار روانی بر مادر باید مادر توجیه شود که این جداسازی موقت است و چه فوایدی برای نوزاد دارد.
او با بیان اینکه در بحران کرونا مادران شیرده می‌توانند بدون نگرانی با رعایت موارد بهداشتی به کودک خود شیر دهند، ادامه می‌دهد: تغذیه با شیر مادر برای رشد نوزادان و تقویت سیستم ایمنی نوزاد مؤثر است و از نوزاد در برابر بسیاری از بیماری‌ها محافظت می‌کند، بنابراین قطع آن در روزهای شیوع کرونا توصیه نمی‌شود.
رتبه اول اصفهان در کشور از نظر تغذیه انحصاری با شیر مادر
همچنین مریم کاظمی، کارشناس ترویج تغذیه با شیر مادر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در زمینه مسائل مربوط به شیردهی در دوران کرونا و اهمیت شیر مادر برای نوزاد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تغذیه انحصاری با شیر مادر در روزهای اول برای شیرخوار سبب کاهش بروز زردی، رساندن ایمونوگلوبولین (مواد ایمنی زا) بیشتر، افزایش طول مدت تغذیه با شیر مادر به علت تماس پوست با پوست و مکیدن مکرر، فرصت مناسب برای شیرخوار جهت استفاده نکردن از پستانک و شیشه از جمله خواص تغذیه انحصاری با شیر مادر برای شیرخواران است.
او ادامه می‌دهد: تغذیه انحصاری با شیر مادر احتمال ابتلاء به عفونت‌های حاد تنفسی را تا پنج برابر و احتمال مرگ ناشی از این بیماری‌ها را تا چهار برابر کاهش می‌دهد، مطالعات نشان می‌دهد احتمال مرگ‌ومیر ناشی از عفونت‌های گوارشی و بیماری‌های اسهالی در بین شیرخوارانی که به طور انحصاری از شیر مادر استفاده می‌کنند تا ۲۵ برابر کمتر از آن دسته از شیر خوارانی است که از شیر مصنوعی (خشک) استفاده می‌کنند.
این کارشناس ترویج تغذیه با شیر مادر با توضیح اینکه تاکنون انتقال ویروس کرونا از طریق شیر مادر یا تغذیه با آن گزارش نشده است، می‌افزاید: در بیماری کرونا به هیچ عنوان نباید تغذیه با شیر مادر قطع شود، چرا که در هر یک سی سی از شیر مادر یک میلیون سلول زنده دفاعی وجود دارد که در شیرخشک موجود نیست و موجب تقویت سیستم ایمنی شیرخوار خواهد شد.
او با اشاره به محرومیت برخی کودکان از شیر مادر، می‌گوید: فوت مادر، بیماری صعب العلاج مادر مانند سرطان، سوختگی سینه‌های مادر، وجود تومورهایی در هیپوفیز، مصرف داروهای خاص، فرزند خواندگی، تولد نوزاد نارس و تولد نوزاد با ناهنجاری مادرزادی مواردی است که برنامه شیردهی موفق را دچار چالش و نوزاد را از شیر مادر محروم خواهد کرد و در چنین مواردی در درجه اول شیر دایه و سپس استفاده از شیر اهدایی موجود در بانک شیر و در مرحله آخر استفاده از شیر مصنوعی توصیه می‌شود.
کاظمی با اشاره به فراهم شدن مقدمات بانک شیر برای اولین بار در اصفهان و راه اندازی آن در آینده‌ای نزدیک، خاطرنشان می‌کند: با راه اندازی بانک شیر، مادرانی که شیر زیادی دارند می‌توانند شیر مازاد خود را به بانک شیر اهدا کنند تا پس از انجام فرایندهای استریل‌زایی به بیمارستان‌هایی که در آن نوزادان نیاز به شیر مادر دارند برسد و اهدای شیر کاملاً رایگان است.
او با تاکید اینکه اقدامات زیادی در راستای آموزش و فرهنگ سازی جامعه انجام شده است، تصریح می‌کند: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با ۱۲ و نیم درصد بالاتر از میانگین کشوری در بین تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور از نظر درصد تغذیه انحصاری با شیر مادر رتبه اول را دارد، به طوری که در حوزه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ۶۵ درصد پوشش تغذیه انحصاری با شیر مادر را داریم، در حالی که میانگین کشوری ۵۲ و نیم درصد است.
شیر مادر بهترین نوع پروتئین و اسیدهای چرب را دارد
همچنین محمد حسن انتظاری، رئیس دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: ادامه حیات و نسل اصلی‌ترین رکن زندگی است و تمام موجودات زنده سعی بر فراهم کردن امکانات لازم برای فرزندان خود هستند، بعد از تولد نوزاد مادر به او شیر می‌دهد چرا که شیر مادر تمام مواد مغذی مورد نیاز نوزاد برای رشد را دارد.
او ادامه می‌دهد: نوزاد در سال اول زندگی خود بیشترین رشد را دارد و این نشان‌دهنده کامل بودن شیر مادر از نظر مواد مغذی و مورد نیاز برای رشد انسان است و باید بدانیم شیر مادر بالاترین سرعت رشد و وزن گیری را برای کودک فراهم می‌کند.
رئیس دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با تاکید اینکه شیر مادر بهترین نوع پروتئین و اسیدهای چرب را دارد و غنی از مینرال‌ها و ویتامین‌ها است، می‌افزاید: طبق قانون آفرینش تنها ماده غذایی که در شیر مادر وجود ندارد آهن است، اما با این وجود تا شش ماهگی نوزاد به آهن نیاز ندارد و بعد از آن مکمل آهن برای نوزاد تجویز می‌شود، چرا که نوع هموگلوبین انسان که از نوع F است و بعداً به نوع A تغییر می‌کند، مقداری آهن را در اختیار نوزاد قرار می‌دهد و با این تمهید شیر کامل‌ترین غذا برای نوزاد است.
او تصریح می‌کند: شیر مادر علاوه‌بر تغذیه نوزاد، ایمنی و سلامت او را نیز تأمین می‌کند و دارای نوعی آنتی‌بادی‌های طبیعی به نام ایمنوگلوبولین‌ها است که از بدن کودک دفاع می‌کند و در واقع شیر مادر برای نوزاد آنقدر مقوی است که در شش ماهه اول زندگی نوزاد آب را نیز در برنامه غذایی او قرار نمی‌دهیم، همچنین شیر مادر از اضافه وزن نوزاد در آینده پیشگیری می‌کند، اگر به دلیل بیماری و با تجویز پزشک معالج کودک نتوانست از شیر مادر تغذیه کند، به اجبار شیر خشک را برای کودک تجویز می‌کنیم.
انتظاری با بیان اینکه عامل اصلی ایمنی شیر مادر ایمونوگلوبولین ترشحی A است که در مقادیر زیاد در آغوز یا همان اولین شیر مادر در ۴۸ ساعت اول بعد از زایمان وجود دارد و در غلظت‌های پایین‌تر نیز در شیر اصلی مادر به طور مرتب موجود است، توضیح می‌دهد: این ماده با تشکیل یک لایه محافظ روی غشاهای مخاطی در روده، بینی و گلوی کودک، از او در مقابل میکروب‌های مهاجم محافظت می‌کند.
او می‌گوید: محافظتی که تغذیه با شیر مادر از کودک در برابر بیماری‌ها به عمل می‌آورد، تا مدت‌ها بعد از پایان شیردهی دوام می‌آورد و پژوهش‌ها نشان داده است که تغذیه با شیر مادر می‌تواند خطر ابتلای نوزاد به برخی سرطان‌های دوران کودکی یا بیماری‌های قلبی عروقی در بزرگسالی را کاهش دهد.
نظر شما