مراسم سنتی «چراغ برات» در خراسان جنوبی؛ آیینی به قدمت هزار سال

آیین سنتی «چراغ برات» در خراسان‌جنوبی قدمتی هزار ساله دارد، آیینی که در ایام البیض ماه شعبان برگزار می‌شود و مردمان این دیار با حضور در آرامستان‌ها، یاد درگذشتگان خود را گرامی می‌دارند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان‌جنوبی، مردم این دیار همه ساله دوازدهم تا چهاردهم شعبان را که در خراسان‌جنوبی به «روز برات» معروف است با حضور در مزار اموات با خیرات خوراکی، نان محلی و خرما و شیرینی یاد و خاطره آن‌ها را گرامی می‌دارند، این سنت حسنه قدمتی هزار ساله دارد و از گذشته‌های دور تاکنون و در روزهای منتهی به ولادت حضرت بقیةالله (عج) برگزار می‌شود و از آن جایی که مردم با روشن کردن شمع و چراغ به ذکر فاتحه برای رفتگان می‌پردازند به «چراغ برات» معروف شده است.

این سنت حسنه اگرچه ریشه دینی ندارد و آئینی مربوط به ایران باستان است، اما با ظهور اسلام در این سرزمین هم رنگ نباخت و با توجه به تاکید پیشوایان دین بر دادن خیرات برای درگذشتگان، همه ساله پرشورتر از قبل برگزار می‌شود.

اغلب مردمان خطه جنوب خراسان بر این باور هستند که در این سه روز از ماه شعبان سرنوشت رقم می‌خورد، به طوری که در برخی روستاهای این استان مردم نیمه‌شب به پشت‌بام منازل خود می‌روند و با نگاه کردن به آسمان دست به دعا برمی‌دارند.

«برات غریبان»، «برات اسرا»، «برات مسافران»، «برات زنده‌ها» و «برات مردگان» از دیگر عناوین این سنت در نقاط مختلف استان خراسان جنوبی است و برات مردگان در روز چهاردهم شعبان از مهم‌ترین روزهای این سنت است‌.

مراسم سنتی «چراغ برات» در خراسان جنوبی؛ آیینی به قدمت هزار سال

در این روز افرادی که به‌تازگی عزیزی را از دست داده‌اند با پهن کردن فرش در کنار مزار آن‌ها و توزیع شیرینی، نان محلی (کماچ)، نان روغنی (روغن جوشی) و حلوا و خرما بین مردم، یاد عزیز از دست رفته خود را گرامی می‌دارند.

مردمان این دیار معتقدند پخت نان و شیرینی باید پیش از غروب آفتاب روز یازدهم باشد و پس از توزیع آن بین مردم به‌خصوص کودکان، با ذکر فاتحه و روضه‌خوانی و قرائت قرآن کریم به انجام مراسم برات می‌پردازند.

از دیگر برنامه‌های این روز، مراسم برات‌خوانی است که مردم این دیار به صورت دسته‌جمعی در منزل شخصی که به‌تازگی عزیزی را از دست داده است، جمع می‌شوند و به ذکر فاتحه و قرآن می‌پردازند و اهالی خانه هم با هر آنچه در خانه هست از قبیل نان روغنی، کماچ یا حلوا و شیرینی از آن‌ها پذیرایی و تشکر می‌کنند.

این آئین هزار ساله هم از رنگ و لعاب تجملات بی‌امان نمانده است و چه خوب است، دستگاه‌های متولی و فرهنگی برای آسیب‌های این سنت حسنه راهکار ارائه دهند و با کاهش هزینه‌های تشریفات، شیرینی و اقلام خوراکی و ساماندهی آن به سمت نیازمندان واقعی و بیماران نیازمند یا حتی ساخت مدرسه در مناطقی که از کمبود مدرسه رنج می‌برند، اقدام کنند.

کد خبر 730574

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.