به گزارش خبرگزاری ایمنا، مسابقات جام ملت‌های ۲۰۲۳ آسیا مرحله یک‌هشتم نهایی را پشت‌سر می‌گذارد و تاکنون تکلیف سه بازی از دیدارهای مرحله یک‌چهارم نهایی مشخص شده است و امروز نیز دو بازی دیگر برگزار می‌شود که در مهم‌ترین بازی‌ها تیم ملی فوتبال ایران به‌مصاف سوریه می‌رود. هجدهمین دوره رقابت‌های جام ملت‌های آسیا با شگفتی‌هایی مواجه شده است، اما تیم‌های راه‌یافته به مرحله یک‌چهارم نهایی تا حدودی قابل پیش‌بینی بودند.
با توجه به انجام ۶۰ درصد بازی‌های جام ملت‌های آسیا در مرحله گروهی و یک‌هشتم نهایی و همچنین ادامه این مسابقات گفت‌وگویی با جهانیار محبی، مربی-آنالیزور ایرانی شاغل در لیگ چین داشته‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
ایمنا: سطح مسابقات جام ملت‌های آسیا تا اینجای کار چطور بوده است؟
محبی: دیدارهای مهم تورنمنت جام ملت‌های آسیا از جمله تقابل‌های ایران، کره‌جنوبی، استرالیا و ژاپن را دیدم همچنین بازی‌های تیم ملی چین را نیز دنبال می‌کردم؛ چرا که به‌هر حال در لیگ فوتبال این کشور فعالیت کرده‌ام. تا به اینجا می‌توانم بگویم سطح فنی بازی‌ها مقداری ضعیف بوده و کیفیت مربیان حاضر در این مسابقات نیز خیلی پایین است. به‌عنوان نمونه در یکی از دیدارهای قطر سرمربی این تیم بین دو نیمه دروازه‌بان خود را تعویض کرد و دروازه‌بان تعویضی دچار مصدومیت شد و به‌ناچار از یک دروازه‌بان دیگر استفاده کرد، مجبور به تغییر تاکتیک خود نیز شد.
اتفاقات فوتبالی همیشه رخ می‌دهد، اما زمانی که در تورنمنتی بازی می‌کنید که یک اتفاق می‌تواند همه‌چیز را عوض کند، تلاش می‌کنید اشتباهات فاحش را کاهش دهید. برخلاف سطح ورزشگاه‌ها در بسیاری از موارد مربوط به میزبانی کیفیت مسابقات جام ملت‌های آسیا چنگی به دل نزده است.
ایمنا: فکر می‌کنید تیم‌های قدرتمند مطابق انتظار تا آخرین مرحله پیش خواهند رفت؟
محبی: قابل پیش‌بینی است که تیم‌های ملی ایران، ژاپن و کره‌جنوبی به‌واسطه بازیکنان حرفه‌ای و با کیفیتی که در اختیار دارند در نهایت بین چهار تیم پایانی قرار بگیرند و با توجه به اینکه ۹۰ دقیقه بازی‌ها تعیین‌کننده صعود یا حذف تیم‌هاست، نمی‌شود نتایج را به‌طور مستقیم با کیفیت فنی تیم‌ها یکی کرد. تقریباً همه پذیرفته‌اند سطح کیفی تیم ملی ژاپن و لیگ فوتبال این کشور از آسیا بالاتر است و نمی‌شود تیم‌هایی مانند اردن تاجیکستان و قطر را به‌خاطر پیروزی‌هایشان با ژاپن مقایسه کرد.
ایمنا: تفاوت تیم‌های نامدار با سایر تیم‌ها در چه موضوعاتی است؟ به‌نظر شما شگفتی‌سازان تا چه مرحله‌ای به نتایج درخشان ادامه خواهند داد؟
محبی: اکثر بازیکنان ژاپن و کره‌جنوبی در سطح اول فوتبال اروپا بازی می‌کنند و خیلی سخت است که همه این بازیکنان را در عرض چند روز با هم دیگر هماهنگ کرد. هرچه مسابقات ادامه پیدا می‌کند بازیکنان تیم‌های بزرگ بهتر باهم هماهنگ می‌شوند. تیم‌های کوچکی همچون تاجیکستان و اردن اکثر بازیکنان‌شان در لیگ داخلی بازی می‌کنند و هارمونی خوبی با هم دارند، پس آغاز تورنمنت با آنان آسان‌تر است. شگفتی‌هایی که در تورنمنت‌ها خلق می‌شود شاید به دلایل بالا باشد و هرچه به مراحل پایانی مسابقات نزدیک‌تر شویم کیفیت تیم‌هاست که نتایج را رقم می‌زند. سازماندهی انفرادی و تیمی به کیفیت بازمی‌گردد و به‌تنهایی زمان بیشتر برای هماهنگی بیشتر تأثیرگذار نخواهد بود.
ایمنا: با توجه به دیدارهایی که تاکنون انجام شده، پیش‌بینی شما از تیم‌های صعودکننده به مرحله نیمه‌نهایی و دیدار پایانی چیست؟
محبی: ت با توجه به حضور ایران و ژاپن در یک سمت جدول و حضور کره‌جنوبی در سمت دیگر جدول به احتمال فراوان قهرمان از بین این سه تیم خواهد بود. پیش از تورنمنت هم فکر می‌کردم ایران جزو چهار تیم پایانی قرار گیرد و اگر طبق پیش‌بینی‌ها سوریه را شکست دهد می‌تواند تا فینال نیز برود. البته حضور در بین چهار تیم پایانی برای ایران قابل قبول است چرا که باید بپذیریم فاصله فنی بین ایران با کره‌جنوبی و ژاپن وجود دارد. ایران با حضور سردار آزمون و مهدی طارمی در خط حمله فراتر از آسیاست و دروازه‌بان تیم ملی ایران هم خیلی‌خوب است اما در خط دفاعی و هافبک کیفیتی که در پست دروازه‌بان و خط حمله وجود دارد کمتر است.
این درحالی است که در ترکیب کره‌جنوبی و ژاپن سطح کیفی همه پست‌ها برابر است و علی‌رغم نتایج ضعیف این تیم‌ها در مرحله گروهی، در زمان‌های حساس بازیکنان این تیم‌ها نتایج را تغییر دادند و در همه خطوط متعادل هستند. از بین ایران و ژاپن هر تیم برنده بازی یک‌چهارم نهایی شود شانس بسیار بالایی دارد که تورنمنت را با قهرمانی به پایان برساند.
ایمنا: آیا فکر می‌کنید نتایج ژاپن و کره‌جنوبی در مرحله گروهی عمدی بوده است و از مرحله حذفی کیفیت واقعی این تیم‌ها را می‌بینیم؟
محبی: زمانی که در مسابقات لیگ بازی می‌کنید نمی‌توانید همه ۹۰ دقیقه را خوب بازی کنید و این ماجرا برای تیم‌های باشگاهی بزرگ اروپایی وجود دارد، اما در تورنمنت‌های حذفی این ماجرا کمتر است و یک تیم ممکن است طی ۱۰ دقیقه جریان بازی را از دست بدهد و تورنمنت برایش تمام شود. آمادگی ذهنی لازم برای تورنمنت با مسابقات لیگ متفاوت است و جای اشتباه در تورنمنت‌ها وجود ندارد. به‌خاطر همین تیم‌هایی مانند ایران، کره‌جنوبی و ژاپن زمانی که وارد یک تورنمنت می‌شوند شروع مسابقات برایشان سخت است و حریفانشان با دادن مالکیت توپ به تیم‌های قدرتمند روی ضدحملات تمرکز می‌کنند.
ایمنا: انتقادات زیادی به سبک بازی تیم ملی ایران مقابل هنگ‌کنگ وارد شد. به‌نظرتان منطقی بود؟
محبی: در واقع سخت‌ترین بازی در فوتبال آن دیداری است که همه می‌گویند باید آن را با نتیجه پرگل ببرید و بازیکنان هم خودشان را برای یک برد پرگل آماده می‌کنند، اما هر چقدر از زمان بازی می‌گذرد و تیم قدرتمند موفق به گلزنی نمی‌شود، فشار روانی روی بازیکنان بالا می‌رود و این روی کیفیت تیم تأثیر می‌گذارد و در طرف مقابل تیمی که انتظار برد از آن وجود ندارد، عملکرد بهتری به نمایش می‌گذارد. با این وجود از مرحله یک‌هشتم و یک‌چهارم نهایی تا نیمه‌نهایی و فینال این کیفیت است که زور بیشتری نسبت به عوامل جانبی در پیروزی تیم‌ها خواهد داشت.
ایمنا: به‌نظر شما تیم ملی فوتبال ایران برای ارائه عملکرد متفاوت نسبت به دوره‌های گذشته و کسب موفقیت چه تغییراتی را باید درون زمین اجرایی کند و آیا تاکنون عملکرد خوبی از خود به‌نمایش گذاشته است؟
محبی: ایران برخلاف ژاپن و کره‌جنوبی همیشه عملکردی مشابه با همین تورنمنت داشته است و تقریباً عملکرد تیم ملی یکسان بوده است. در مراحل پایانی ایران فاصله خود را با سایر تیم‌ها می‌تواند از لحاظ تاکتیک و سازماندهی نشان دهد. دوره قبل مقابل ژاپن سه بر صفر شکست خوردیم که دلیل آن از دست رفتن تمرکز روی یک صحنه داوری بود و شکست سنگین برای تیم ملی رقم خورد. در نتیجه باید دید کادر فنی تیم ملی در زمان تقابل با تیم‌های قدرتمند همچون ژاپن و کره‌جنوبی چگونه و با چه تاکتیکی میدان‌داری می‌کند.
عملکرد تیم ملی تا به اینجای کار با وجود همه اتفاقات و حتی اشتباهاتی که رخ داده مثبت بوده است و مقابل سوریه هم شانس بسیار بالایی برای کسب پیروزی دارد و با وجود اینکه فوتبال غیرقابل پیش‌بینی است ۹۰ درصد شانس برای پیروزی ایران قائل هستم.
ایمنا: در دیدار مقابل ژاپن و شاید کره‌جنوبی، تیم ملی ایران باید چگونه باشد تا نتیجه لازم را به دست آورد؟
محبی: مهم‌تر از هرچیزی برنامه و تاکتیک تیم ملی در بازی با تیم‌های همتراز یا سطح بالاتر از خودش مهم است، چرا که تاکنون با تیم‌هایی بازی کرده‌ایم که سطح پائین‌تری نسبت به تیم ملی داشتند. به‌یاد دارم دیدار ایران با ازبکستان قبل از مسابقات جام ملت‌های آسیا که برای انتخابی جام‌جهانی انجام شد، یکی از بازی‌هایی بود که عملکرد ایران مقابل تیم‌های باکیفیت را نشان داد و در آن بازی ایران در ۴۵ دقیقه دوم حتی پنج دقیقه هم در خط میانی نتوانست بازی را کنترل کند و این یعنی روی مدیریت بازی‌ها در ایران به‌خوبی کار نشده است. نمی‌خواهم نسبت به سرمربی و کادر فنی تیم ملی انتقاد کنم، اما این سبک و این معضل می‌تواند برای ایران در ادامه رقابت‌ها و بازی‌های حساس‌تر دردسرساز شود، چرا که اگر نتوانند بازی را با پاس‌های متوالی و مالکیت توپ کنترل کنند می‌تواند برایمان خطرساز باشد.
ایمنا: تفاوت تیم‌های شرق آسیا با غرب آسیا را در چه موضوعاتی می‌بینید؟
محبی: اگر بخواهیم درباره کیفیت ژاپن و کره‌جنوبی ریزبینانه صحبت کنیم، پیشرفت‌شان را مدیون حضور بازیکنان در لیگ‌های معتبر اروپایی هستند، چرا که هرچقدر که بازیکنان در فوتبال آسیا از لحاظ فنی فوتبال را بلد باشند، به‌دلیل حضور بازیکنان برخی تیم‌های ملی در لیگ‌های اروپایی عملکردشان با همدیگر متفاوت است. تصمیمی که یک بازیکن شاغل در فوتبال اروپا زمان حمله یا دفاع می‌گیرد چند ثانیه زودتر از بازیکنی است که به‌طور مثال در لیگ برتر ایران توپ می‌زند و این مسئله به‌خاطر برتری استعداد بازیکنان نیست بلکه به‌دلیل حضور در لیگ‌های سطح بالای جهان است و ناخودآگاه این تفاوت به وجود می‌آید.
به‌همین ترتیب تفاوت در بین بازیکنان ایرانی شاغل در فوتبال اروپا و لیگ برتر ایران هم دیده می‌شود که فوتبالیست‌های لژیونر با یک پاس یا شوت به‌موقع نتیجه را در لحظه حساس تغییر می‌دهند. البته نمی‌شود بازیکنان را در این مسئله مقصر دانست و در بین تیم‌های حوزه خلیج‌فارس این پتانسیل وجود دارد که همتراز باشند. تنها راه برای یکسان شدن سطح کیفی تیم‌های شرق و غرب آسیا این است که بازیکنان آسیایی خودشان را به میادین اروپا برسانند که در نهایت هم به نفع خودشان و هم به نفع تیم ملی کشورشان وگرنه تفاوت زیادی بین تیم‌های شرق و غرب آسیا وجود ندارد.
ایمنا: نظر شما در رابطه با تاکیتیک‌پذیر نبودن بازیکنان تیم فوتبال ایران چیست؟
محبی: با این ادعا که بازیکنان ایرانی تاکتیک‌پذیر نیستند مخالفم. فکر می‌کنید چرا در سطوح اول فوتبال جهان به مربیان دستمزدهای بالا می‌دهند؟ به این دلیل که اگر بازیکنانی هم وجود دارند که تاکتیک‌پذیر نیستند مربیان با دانش به‌روز فوتبال خود آن‌ها را تاکتیک‌پذیر کنند و این باید جزو مهارت‌های سرمربی و کادر فنی باشد، اگر قرار باشد بازیکنان تاکتیک‌پذیر باشند و کیفیت فوتبالشان هم بالا باشد، هر سرمربی‌ای می‌تواند روی نیمکت تیم‌ها بنشیند، اما وظیفه سرمربیان این است که فلسفه و دیدگاه خود را به بازیکنان تیمشان تفهیم کنند.
به‌جز بازی اول ایران مقابل فلسطین که ضربه ایستگاهی سامان قدوس منجر به گل برای ایران شد هیچ فلسفه مشخصی برای ارسال ضربات ایستگاهی تیم ملی در بازی‌های اخیر وجود نداشته و بیشتر با شکست مواجه شده است و حتی از فلسطین نیز گل دریافت کردیم. تمرین جدی روی ضربات‌ایستگاهی خصوصاً در تورنمنت‌های کوتاه‌مدت بسیار مهم است و اگر هماهنگی وجود نداشته باشد مشخص می‌شود که سرمربی به بازیکنان آمادگی لازم را القا نکرده است. کادر فنی تیم ملی می‌تواند در بُعد تاکتیکی به‌خصوص ضربات‌ایستگاهی ارسال‌ها فلسفه متفاوتی در بین بازیکنان به اجرا در بیاورد، چرا که کیفیت بازیکنان تیم ملی به‌گونه‌ای است که می‌توانند نتایج مسابقات را به‌سود ما رقم بزنند.
موفقیت و قهرمانی تیم ملی در جام ملت‌های آسیا سبب می‌شود مربیان و بازیکنان ایرانی که در کشورهای مختلف مشغول به فعالیت هستند بیشتر دیده شوند و ایرانی بودن بیش از پیش برایشان یک افتخار باشد. به‌هر حال فوتبال ملی به‌دور از تمام اختلاف نظرهایی که ممکن است وجود داشته باشد خیلی مهم است و همه دوست دارند تیم ملی به موفقیت برسد؛ امیدوارم اتفاقات خوبی برای ایران در این مسابقات رقم بخورد.
گفت‌وگو از: علی کریمی، خبرنگار ایمنا
نظر شما