به گزارش خبرنگار ایمنا، محدوده طبیعی ناژوان با وسعت تقریبی ۱۲۰۰ هکتار به عنوان نگین گردشگری سبز ایران، در مرکز شهر اصفهان قرار دارد که علاوه بر حفظ جاذبه‌های طبیعی، با احداث مراکز گردشگری و تفریحی در آن از قبیل باغ پرندگان، آکواریوم، باغ خزندگان، باغ موزه پروانه‌ها، موزه صدف‌ها، تله‌سیژ و شهربازی فضای بسیار مناسبی جهت گردش و تفریح شهروندان و مسافران شهر اصفهان فراهم آمده است و این امکانات کم‌نظیر گردشگری و تفریحی و کوچه‌باغ‌های بکر و طبیعی نظر هر گردشگر داخلی و خارجی را به سوی خود جلب می‌کند.
این عرصه سبز به علت اینکه در مجاورت شهر قرار دارد به عنوان فیلتر غرب و ریه تنفسی اصفهان محسوب می‌شود که بی‌شک عالی‌ترین میراث طبیعی و تاریخی را در اصفهان شکل داده است و به همین جهت همه‌روزه به‌ویژه روزهای پایانی هفته افراد زیادی این عرصه زیبا را برای تفریح و گذران اوقات فراغت خود انتخاب می‌کنند، از این‌رو مشکلات ترافیکی معابر منتهی به ناژوان را شاهد هستیم که رفع آن به یکی از دغدغه‌های شهروندان تبدیل شده است.
آنچه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با مهدی قائلی، مدیر ناژوان شهرداری اصفهان به‌منظور آگاهی شهروندان در خصوص اقدامات انجام شده برای کاهش ترافیک معابر ناژوان، نگهداشت و آبیاری این عرصه جنگلی و اقدامات و پروژه‌های ویژه مدیریت آن است.
ایمنا: چه برنامه‌ای برای رفع مشکل ترافیک معابر منتهی به ناژوان دارید؟
قائلی: بحث درباره حوزه ترافیک، یک کار تخصصی محسوب می‌شود و برای این موضوع مجموعه تخصصی مربوطه را در معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان داریم، اما برای ما به عنوان شهروند اصفهانی که در حال حاضر خدمتگزار شهروندان در ناژوان هستیم، از همان ابتدا دغدغه رفع مشکلات وجود داشت.
یکی از این دغدغه‌ها، رفع مشکلات ترافیکی عرصه ناژوان است؛ به دلیل کاربری فضا و طرح جامع ابلاغی برای ناژوان که مصوب شورای عالی معماری و شهرسازی است که سال ۱۳۹۹ مصوب، سال ۱۴۰۰ ابلاغ و در سال جاری اجرا شده است، برای این عرصه کاربری اراضی کشاورزی و باغات برای زمین‌های ناژوان را تعریف و این مجموعه جنگلی را خارج از محدوده شهری اعلام کرده است؛ یعنی مدیریت ناژوان تنها به‌عنوان تسهیلگر و حفظ‌کننده این عرصه ایفای نقش می‌کند.
طرح جامع ترافیکی در دستور کار نخستین جلسه کمیته عالی ناژوان قرار گرفت تا مراحل تصویب و اجرای آن را داشته باشیم.
در ناژوان ماموریت‌هایی را برای خودمان تعریف کرده‌ایم که یکی از این مأموریت‌ها، رفع مشکلات ترافیکی معابر منتهی به ناژوان است؛ در این راستا در نوروز ۱۴۰۲ یک‌طرفه کردن مسیر میدان سهروردی، خیابان الفت تا سه‌راهی تربچه یا باغ فردوس و خیابان لوله در عید نوروز را انجام دادیم که این اقدام با وجود اینکه در اوج حضور شهروندان یا گردشگران رقم خورد، خروجی خوبی را حاصل کرد و به نسبت سال‌های گذشته حجم ترافیکی کمتری را شاهد بودیم.
از دیگر اقدامات مدیریت ناژوان برای تسهیل رفت و آمد شهروندان، ایجاد پارکینگ‌های مناسب با روشنایی مورد نیاز بود که این پروژه سه ماه قبل به بهره‌برداری رسیده بود و به‌تازگی عملیاتی شده است.
شهروندان، معتمدان و موثران منطقه ۱۳ شهرداری اصفهان در ملاقات اخیر خود با شهردار این کلان‌شهر در قالب برنامه «مردم سلام»، خواستار اجرای طرح جامع ترافیکی در این محدوده بودند که این موضوع در دستور کار نخستین جلسه کمیته عالی ناژوان که آبان‌ماه برگزار می‌شود، قرار گرفت تا طرح جامع حوزه تردد سواره و پیاده در ناژوان ارائه شود و مراحل تصویب و اجرای آن را داشته باشیم.
توسعه دسترسی سواره در ناژوان پاسخگوی رفع مشکلات ترافیکی نیست
ایمنا: آیا خیابان کمکی باغ فردوس در این طرح ترافیکی قرار دارد؟
قائلی: تمام موضوعات و پروژه‌ها محاسن و معایبی دارد؛ در مراحل تصویب غیر از تعریض گذر شهید موسویان، برای کاهش ترافیک خیابان باغ فردوس و دستگرد که منطقه ۱۳ پیگیر اجرای آن است، مصوبه دیگری نداریم، اما تمام موارد در حال بررسی است.
حوزه کارشناسی تاکید دارد توسعه دسترسی سواره به‌ویژه در عرصه ناژوان پاسخگوی رفع مشکلات ترافیکی نیست؛ زیرا علاوه بر اینکه جنبه زیست‌محیطی دارد، اکولوژیک منطقه را نیز به هم می‌ریزد، به همین علت باید نگاه متفاوتی به ناژوان داشته باشیم و حمل‌ونقل پاک را مورد توجه قرار دهیم.
برای اجرای هر طرحی باید دغدغه ساکنان ناژوان را نیز که حقوق مالکانه و حق زندگی دارند، مورد توجه قرار دهیم.
کم‌آبی در ناژوان بر نشاط اجتماعی و روانی جامعه اثرگذار است
ایمنا: برای تأمین منابع آبی مورد نیاز عرصه ۱۲۰۰ هکتاری ناژوان تاکنون چه اقداماتی انجام شده است؟
قائلی: مجموعه جنگلی و طبیعی ناژوان شهر اصفهان با توجه به ویژگی‌های موجود می‌تواند یک عرصه بین‌المللی باشد که نگهداری درست از آن برای همه تکلیف است و به همین جهت، مدیریت ناژوان برای حفظ این امانت برای آیندگان تلاش می‌کند.
حفظ محیط زیست، سبزینگی و فضای طبیعی از مهم‌ترین حوزه‌های فعالیتی مدیریت ناژوان است که با برنامه سبزینگی، نگهداری از آن حاصل می‌شود؛ برنامه سبزینگی شامل نگهداری عرصه سبز بر اساس دستورالعمل‌ها و شیوه نامه‌های اجرایی است که زمینه آن، وجود آب و سبزینگی است.
خشکی زاینده‌رود شرایط تأمین آب برای آبیاری فضای سبز ناژوان را دچار بحران کرده است که از راه‌حل‌های آن می‌توان به تغذیه و ترمیم سفره‌های زیرزمینی اشاره کرد، اما آن‌ها نیز با خشکی چاه آب و نبود آب کافی روبه‌رو شده است، اما با وجود این مشکلات مدیریت ناژوان روش‌هایی را برای زنده نگاه‌داشتن این عرصه و مصرف بهینه و افزایش بهره‌برداری لحاظ کرده است.
آنچه مورد مطالبه شهر و شهروندان و مدیران شهری اصفهان و دیگر حوزه‌های این کلان‌شهر است، جاری شدن آب در بستر زاینده‌رود که تمام مشکلات آبی را رفع می‌کند، اما حتی اگر این اتفاق هم بیفتد، باز هم زیرساخت‌هایی در حوزه توزیع و انتقال آب نیاز است که در حال حاضر مدیریت ناژوان در این زمینه فعالیت می‌کند.
بیش از ۶۰ درصد پروژه کلکتور جنوب ناژوان عملیاتی شده است و در حال حاضر در مراحل پایانی قرار دارد.
از جمله این فعالیت‌ها، پروژه کلکتور انتقال آب شمال ناژوان است که بالغ بر هفت کیلومتر است و در ادوار مختلف مدیریت شهری بیش از حدود چهار کیلومتر آن انجام شد؛ سه کیلومتر و ۳۰۰ متر آن باقی مانده بود که این پروژه کلید خورد و خاتمه پیدا کرد.
پروژه کلکتور جنوب ناژوان نیز حدود ۹ کیلومتر بود که بیش از ۶۰ درصد آن عملیاتی شده است و در حال حاضر در مراحل پایانی قرار دارد و امیدواریم در زمان مقرر مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
تا قبل تکمیل زیر ساخت‌ها، آنچه که عرصه ناژوان را نجات می‌دهد، ابزار و فضاهای موجود همچون چاه‌های آب و فضای آبرسانی تانکری است که در حال حاضر آبرسانی تانکری بیشتر در دسترس قرار دارد؛ در این راستا مدیریت ناژوان با انتقال آب از نقاط مختلف، آبرسانی را به وسیله تانکر به ناژوان انجام می‌دهد تا بتواند برای حفظ زیست‌بوم این مجموعه عملکرد بسزایی داشته باشد.
مسئله کمبود آب فقط در حوزه درختان و سبزینگی محیط نیست، بلکه این موضوع در حوزه‌های مختلف همچون باغ پرندگان و باغ گیاهان گرمسیری نیز تأثیر زیادی می‌گذارد؛ مشکل آب ناژوان فقط حوزه محیط‌زیست را شامل نمی‌شود، بلکه در حوزه خدمات اجتماعی، نشاط اجتماعی و روانی جامعه نیز اثرگذار است.
مدیریت این عرصه با قشر انبوهی از شهروندان مواجه است، از یک‌سو ناژوان متعلق به مردم محلی است به خاطر هویتی که دارند این محیط برایشان ارزشمند است، از سوی دیگر متعلق به همه مردم است زیرا حوزه تفریحی مهمی به‌شمار می‌رود و از طرفی دیگر متعلق به کل مردم کشور است، به این دلیل که در بازه‌های زمانی مختلف گردشگران از شهرها و استان‌های دیگر، اصفهان را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می‌کنند، همچنین ناژوان یک عرصه بین‌المللی است، چراکه گردشگران خارجی نیز از این عرصه جنگلی دیدن می‌کنند.
به همین جهت باید برای حفظ زیبایی، سبزینگی و سرزندگی ناژوان تلاش کرد و به رشد و ارتقای آن کمک کرد که در این راستا اراضی ناژوان، مردم و هویت آن‌ها، خدمات فرهنگی، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری و حفظ زیست‌بوم آن اهمیت پیدا می‌کند.
ایمنا: صحبت از مشقت‌های حفظ سبزینگی ناژوان شد، این در حالی است که برخی افراد به‌ویژه در فصل سرد سال در این فضای دلنشین برای گرم شدن خود یا طبخ غذا اقدام به روشن کردن آتش می‌کنند که علاوه بر مخاطرات زیست‌محیطی، دود ناشی از آن، شهروندان ساکن در سکونتگاه‌های اطراف این منطقه را نیز آزار می‌دهد!
قائلی: در فصل پاییز درختان جلوه بصری زیبایی به ناژوان می‌دهند به همین دلیل بر اساس برنامه‌های مدیریت شهری، قسمت‌هایی را مشخص کرده‌ایم که برگ‌های پاییزی جمع‌آوری نشود تا شهروندان بتوانند از زیبایی‌ها و لطافت پاییزی استفاده کنند.
مدیریت ناژوان برای فرهنگ‌سازی و حذف تفریحات ناسالم به حضور خانواده‌ها احتیاج دارد، به همین علت اقداماتی در جهت امنیت و آرامش آن‌ها در این محیط انجام داده است از جمله این اقدامات، می‌توان به پروژه اصلاح روشنایی جاده سلامت ناژوان از انتهای پارک میرزا کوچک‌خان تا ایستگاه شماره دو تله‌سیژ اشاره کرد که به‌تازگی به بهره‌برداری و استفاده مردمی رسیده است.
یکی از مواردی که از آسیب‌ها جلوگیری می‌کند تفریحات سالم و حضور خانواده‌ها است، اما در این عرصه تفریح ناسالم افراد را نیز شاهد هستیم که در فصل استراحت درختان به شاخه و برگ درختان آسیب می‌زنند؛ در این شرایط برای جلوگیری از این اقدامات، باید فرهنگ‌سازی غنی را در پیش بگیریم و با بالا بردن فرهنگ عمومی، تفریحات سالم را جایگزین موارد مخرب کنیم.
چالش روشن کردن آتش در ناژوان را فقط از طریق خود مردم می‌توان کنترل و رفع کرد.
با تفریح و تفرّج مردم مخالفتی نداریم، اما با تفریح و تفرّجی که معضلی را برای مردم و شهر به وجود آورد، مخالف هستیم و معتقدیم چالش روشن کردن آتش در ناژوان را فقط از طریق خود مردم می‌توان کنترل و رفع کرد.
البته مدیریت ناژوان، اطلاع‌رسانی دقیق را به وسیله نصب بنرهای ممنوعیت روشن کردن پیک‌نیک و آتش زیر درختان در محیط‌های پرخطر انجام داده است، همچنین سیستم انتظامات ناژوان در ساعات مختلف به‌ویژه شب‌ها و روزهای جمعه نظارت ویژه‌ای در این راستا دارد.
اتفاق زیرساختی در این حوزه در حال رقم خوردن است و آن احداث ایستگاه آتش‌نشانی و امداد و نجات ویژه ناژوان است، زیرا تاکنون در عرصه ۱۲۰۰ هکتاری ناژوان هیچ ایستگاه یا محل ویژه‌ای برای حضور آتش‌نشانان وجود نداشته است.
ایمنا: تاکنون تاریخ‌های متعددی برای آغاز عملیات احداث این ایستگاه اعلام شده است، اما هنوز عملیاتی نشده است. مشکل کجاست؟
قائلی: انجام این اقدام به دلیل جانمایی صحیح، تملک زمین و فرایند تغییر کاربری زمین و روندی که باید از طریق کمیسیون ماه ۵ طی می‌شد، همچنین طراحی فازهای مختلف پروژه و انتخاب پیمانکار تا حدودی طولانی شد که در حال حاضر تمام این مراحل سپری شده است و در مرحله عقد قرارداد با پیمانکار هستیم تا کلنگ آن را به زمین بزنیم.
پروژه‌های متعدد ناژوان در آستانه بهره‌برداری
ایمنا: علاوه بر آن، پروژه‌های دیگری در ناژوان آماده بهره‌برداری است؟
قائلی: حدود پنج ماه پیش آئین بهره‌برداری و آغاز عملیات اجرایی بعضی پروژه‌های ناژوان را شاهد بودیم، از جمله آغاز عملیات اجرایی پروژه کلکتور شمال ناژوان بود که در حال حاضر رو به اتمام است و به‌زودی آئین بهره‌برداری آن برگزار خواهد شد.
از دیگر پروژه‌هایی که حدود پنج ماه پیش عملیات اجرایی آن آغاز شد، نیروگاه خورشیدی ۷۵ کیلوواتی ناژوان بود که در حال حاضر خرید پنل و سلول‌های خورشیدی آن انجام شده است و در مرحله انتخاب پیمانکار اجرای سازه قرار دارد تا این نیروگاه تا یک‌ماه‌ونیم آینده به بهره‌برداری برسد، همچنین مراحل مقدماتی سیستم تصفیه آب برکه باغ پرندگان با اعتباری بالغ بر ۲۰ میلیارد تومان برای جمع‌آوری آب‌های نامتعارف و بهینه‌سازی سه هزار متر مکعب آب انجام شده است و عملیات اجرایی نصب و فضای اجرای کار را به‌زودی کلید می‌زنیم تا در بازه زمانی کوتاه در مسیر خدمت قرار گیرد.
غلاف‌گذاری فیبر نوری از انتهای پارک میرزا کوچک‌خان تا ایستگاه شماره دو تله‌سیژ ناژوان انجام شده است.
آغاز به‌کار عملیات اجرای کلکتور جنوبی ناژوان را در دستور کار داشتیم که حدود ۹ کیلومتر طول مسیر آن است و تاکنون ۶۰ درصد پیشرفت دارد؛ این پروژه در ماه‌های آتی مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
در زمینه زیرساخت‌های هوشمندسازی و خدمات الکترونیکی نیز اقداماتی صورت گرفته است که یکی از این اقدامات، غلاف‌گذاری فیبر نوری از انتهای پارک میرزا کوچک‌خان تا ایستگاه شماره دو تله‌سیژ ناژوان است؛ همزمان با آن، پروژه روشنایی اجرا کردیم که فیبر نوری آن باید فعال شود، همچنین با غلاف‌گذاری فیبر نوری از میدان سهروردی، حاشیه خیابان الفت تا آکواریوم ناژوان بستر ارائه خدمات الکترونیکی و هوشمندسازی را فراهم کردیم.
برگزاری دومین نشست تخصصی باغ‌های پرندگان کشور؛ آذر ۱۴۰۲
ایمنا: آیا هوشمندسازی باغ پرندگان برای رصد پرندگان اتفاق افتاد؟
قائلی: تمام پروژه‌های فیبر نوری به نوعی زیرساخت هوشمندسازی باغ پرندگان را رقم می‌زند و موجب رصد برخط پرندگان می‌شود و نوعی گردشگری مجازی را حاصل می‌کند.
نخستین نشست تخصصی باغ‌های پرندگان کشور روزهای پنجم و ششم آذر سال گذشته، به منظور انتقال تجربه مدیران و کارشناسان باغ‌های پرندگان کشور، اشتراک ظرفیت‌ها، توانایی‌ها و ایده‌های جذاب، نو و بدیع به سراسر کشور، استفاده از خرد جمعی و بارش فکری برای ایجاد تحول در حوزه گردشگری مرتبط با باغ‌های پرندگان و نیازسنجی، توانمندسازی و به‌روزرسانی دانش و اطلاعات کارشناسان باغ به میزبانی شهر اصفهان برگزار شد که نوید می‌دهیم مطابق با سال گذشته، آذر سال جاری نیز نشست دوم را برگزار خواهیم کرد.
نظر شما