به‌گزارش خبرنگار ایمنا، همان‌گونه که خداوند در آیه ۵۳ از سوره طه می‌فرماید: «الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا»، همان خدایی که زمین را آسایشگاه (گهواره) شما قرار داد؛ زمین خانه و پناه ما، همچون گهواره‌ای است که انسان در آغوش امن آن به رشد و تعالی می‌رسد؛ این مهد و آسایشگاه مخلوقات زمینی، نه‌تنها جایگاهی برای زیستن، بلکه مامنی برای درک عظمت خالق هستی و بیداری از خواب غفلت است.
زمین، مادری مهربان برای تمام مخلوقات است و گیاهان، درختان و حیوانات نیز از آن بهره می‌برند، لذا حفظ و نگهداری از آن و طبیعتی که با آن عجین شده، بسیار حائز اهمیت است و باید بدانیم این خاک در دستان بشریت برای نسل‌های آینده به امانت گذاشته شده است اما امروزه انبوه پلاستیک زمین را تهدید می‌کند.
از سال ۱۹۶۵ میلادی که استفاده از کیسه‌های پلاستیکی فراگیر شد، ۳۲ سال گذشت تا در سال ۱۹۹۷ میلادی با پیدایش یک لکه بزرگ اقیانوسی، موضوع آلودگی پلاستیکی مطرح شد و مورد توجه قرار گرفت و زنگ خطر استفاده از کیسه‌های پلاستیکی به صدا در آمد. پنج سال بعد، نخستین کشوری که استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را ممنوع کرد، بنگلادش در سال ۲۰۰۲ بود؛ در حال حاضر ۹۴ کشور ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را اعمال کرده‌اند و حتی بعضی از کشورها در قبال ارائه کیسه پلاستیکی به شهروندان هزینه دریافت می‌کنند.
دوازدهم تیرماه با عنوان روز جهانی «بدون کیسه پلاستیکی» نام‌گذاری شده است تا این پیام را به تمام جهانیان یادآوری کند که حفظ و بقای طبیعت به‌معنی حفظ و بقای انسان و تمام موجودات هستی است؛ در واقع هدف از نام‌گذاری این روز، ارتقای آگاهی از محیط‌زیست با تشویق همه برای منع استفاده از کیسه‌های پلاستیکی است و باید به دنبال گزینه‌های سازگار با محیط زیست باشیم.
هر زمان که از روی غفلت یا بی‌مسئولیتی، زباله و ضایعات پلاستیکی را روی زمین رها کنیم، باید بدانیم که این غفلت، تبعات سنگینی برای ما و نسل‌های آینده خواهد داشت و زندگی را برای فرزندان آینده زمین سخت و ناممکن خواهد کرد؛ در این راستا علاوه‌بر کسب‌وکارها، سازمان‌های دولتی و گروه‌های مردم‌نهاد نیز به حمایت از محیط زیست پرداخته و برندها و گروه‌های بسیاری با تولید کیسه‌های بادوام و چندبار مصرف برای فرهنگ‌سازی در خصوص کاهش استفاده از کیسه‌های پلاستیکی اقدام کرده‌اند.
مردم نیز در این مسیر پرچالش برای کاهش مصرف کیسه‌های نایلونی وظایفی از جمله دریافت کمترین تعداد کیسه‌های پلاستیکی هنگام خرید، همراه داشتن کیسه‌های پارچه‌ای در زمان خریدهای قابل پیش‌بینی، استفاده از سبدهای خرید به‌جای نایلون و استفاده کمتر از ظروف یک‌بارمصرف را بر عهده دارند.
«فرهنگ‌سازی» لازمه حذف کیسه‌های نایلونی در محیط زیست است
مصطفی نباتی‌نژاد، عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به تولید کیسه‌های نایلونی از فرآورده‌های نفتی و کم‌هزینه‌بودن آن، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: هزینه کیسه‌های پلاستیکی تابع قیمت پایین فرآورده‌های نفتی است و از آنجا که کشور ایران منبع‌محور است و این منبع را به‌راحتی در اختیار دارد، از این‌رو قیمت کیسه‌های نایلونی برای مصرف‌کننده ارزان تمام می‌شود و منجر شده است استفاده از آن به‌عنوان یک فرهنگ در جامعه رواج پیدا کند.
وی می‌افزاید: با یک عزم جامع و اراده جدی از سوی مدیریت شهری باید فرهنگ غلط استفاده از کیسه‌های نایلونی در جامعه به‌طورکلی تغییر کند و این حرکت نباید تنها به عرضه کیسه‌های پارچه‌ای در فروشگاه‌های کوثر ختم شود.
عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح می‌کند: طی روزهای گذشته از سوی این کمیسیون به سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان پیشنهاد داده شد تا کمپین تبلیغاتی این موضوع با مشارکت اتاق اصناف راه‌اندازی شود و تمام فروشگاه‌های تجاری که استفاده بسیاری از این کیسه‌ها دارند، از مشوق‌ها یا پیام‌های فرهنگی برای فرهنگ‌سازی در کاهش استفاده شهروندان از کیسه‌های نایلونی بهره ببرند.
با یک عزم جامع و اراده جدی از سوی مدیریت شهری باید فرهنگ غلط استفاده از کیسه‌های نایلونی در جامعه به‌طورکلی تغییر کند و این حرکت نباید تنها به عرضه کیسه‌های پارچه‌ای در فروشگاه‌های کوثر ختم شود.
وی با بیان اینکه برای تحقق این موضوع به‌شدت نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم، تاکید می‌کند: کمیته فرهنگ شهروندی شهرداری اصفهان باید با قرار دادن این موضوع مهم در اولویت‌های خود، بیشتر از قبل بر آن متمرکز شود.
نباتی‌نژاد خاطرنشان می‌کند: استفاده از کیسه‌های نایلونی خطرات جبران‌ناپذیری برای محیط زیست دارد و تأثیرات نامطلوبی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به‌لحاظ آسیب‌هایی که به‌منابع تجدیدناپذیر و محدود ما وارد می‌کند، بر نسل‌های آینده خواهد گذاشت.
بومی‌سازی فرایند کاهش استفاده از کیسه‌های نایلونی منطبق با کشورهای توسعه‌یافته
غلامرضا ساکتی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: موضوع کاهش استفاده از کیسه‌های پلاستیکی از سیاست‌های کلان شهرداری طی سال‌های گذشته بوده و در این زمینه اقدامات بسیاری از جمله تشکیل شورای سیاست‌گذاری و ارسال لایحه‌ای به شورای اسلامی شهر در خصوص کاهش مصرف پلاستیک را انجام داده است؛ این لایحه مصوب شد تا در این زمینه دستورالعملی به شهرداری ابلاغ شود.
وی با اشاره به اقدامات جاری در این زمینه می‌افزاید: مجموعه خدمات مشترک آموزش مدیریت پسماند شهرداری اصفهان در مورد آموزش اصناف و تجاری‌ها برای مدیریت پسماندها در هر حوزه، یکی از بخش‌های آموزشی بوده است که شامل استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای و سبدهای قدیمی به‌جای کیسه‌های نایلونی می‌شود.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: در این راستا با شرکت‌های جمع‌آوری پسماند خشک این سازمان هماهنگ شد تا تمام فروشگاه‌های کوثر سطح شهر اصفهان قراردادی را با این دو شرکت پیمانکار خدمات جمع‌آوری پسماند خشک داشته باشند و فروشگاه‌ها در ازای پسماند خشک خود کیسه‌های پارچه‌ای خریداری کنند.
وی ادامه می‌دهد: سال گذشته و امسال در راستای فرهنگ‌سازی استفاده از کیسه‌های چندبار مصرف پارچه‌ای و کاهش کیسه‌های پلاستیکی هنگام خرید، بیش از ۳۵ هزار کیسه پارچه‌ای در فروشگاه‌های بزرگ کوثر توزیع شد.
ساکتی با بیان اینکه یکی از مشکلات بزرگ کیسه‌های پلاستیکی، استفاده از آن‌ها برای جمع‌آوری خرده پسماندها است، تاکید می‌کند: این کیسه‌های پلاستیکی وقتی وارد کارخانه می‌شود و در خطوط پردازش پسماند قرار می‌گیرد، خطوط کارخانه و چرخه پردازش پسماند را دچار مشکل می‌کند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان می‌گوید: به‌طور قطع توزیع کیسه‌های پارچه‌ای برای خرید منجر می‌شود تا استفاده از این نایلون‌ها کاهش پیدا کند تا چرخه پردازش بهتر انجام و در نتیجه دفع ریجکت سازمان کمتر شود.
وی با بیان اینکه طی سال‌های گذشته آنالیز فصلی پسماند تر در دستور کار مجموعه خدمات شهری همچنین سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان قرار گرفت، خاطرنشان می‌کند: در آنالیز پسماند تر در مناطق مختلف، درصد استفاده از نایلون‌های خرید مشخص و تمرکز بر موضوع آموزش در زمینه کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی به‌طور قطع بیشتر می‌شود.
ساکتی اضافه می‌کند: علاوه بر فروشگاه‌های کوثر، فروشگاه‌های بزرگ دیگر نیز در این زمینه مورد آموزش قرار می‌گیرد که درصد قابل توجهی از آن‌ها این موضوع را در دستور کار خود قرار داده و از آن استقبال خوبی به‌عمل آمده است و می‌توان گفت این اقدامات در حوزه محیط زیست به‌لحاظ فرهنگی تأثیر بسزایی در بحث توسعه پایدار خواهد داشت.
وی تاکید می‌کند: سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان در حوزه مدیریت پسماند، بحث گواهی مدیریت سبز را در دستور کار خود قرار داده و از طریق مکاتبه با تمام ادارات، مجموعه‌های ساختمانی، اداری و اجرایی شهر اصفهان پیگیر این موضوع بوده است تا این گواهی را به این مجموعه‌ها ارائه دهد؛ در این راستا، سازمان مدیریت پسماند، آموزش‌هایی برای مدیریت پسماند، تفکیک در مبدا، تحویل پسماند خشک و حتی مدیریت شیرابه زباله‌ها را نیز به آن‌ها ارائه خواهد داشت.
استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای به‌جای کیسه‌های نایلونی در راستای کاهش مصرف پلاستیک و حفظ محیط زیست باید در جامعه تبدیل به یک فرهنگ شود و از آداب اجتماعی مردم به‌شمار آید.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه اقداماتی که تاکنون در این حوزه انجام شده در راستای اقداماتی است که در کشورهای توسعه‌یافته در حال انجام است، می‌افزاید: این انطباق با دیگر کشورها به‌صورت بومی‌سازی شده انجام گرفته است، چراکه فرهنگ اقتصادی، اجتماعی، ساختار سیاسی، شهری و حتی نوع تولید پسماند مردم در این کشورها با کشوری مانند ایران بسیار متفاوت بوده است. در این زمینه نیز مطالعات گسترده‌ای انجام شده و استفاده از همین کیسه‌های پارچه‌ای به‌نوعی خروجی همین مطالعات بوده است.
وی اضافه می‌کند: اقدامات دیگری نیز در حوزه آموزش صورت گرفته است که متناسب با مطالعات انجام‌شده، بومی‌سازی خواهد شد و در دستور کار قرار خواهد گرفت.
ساکتی با تاکید بر اینکه استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای به‌جای کیسه‌های نایلونی در راستای کاهش مصرف پلاستیک و حفظ محیط زیست باید در جامعه تبدیل به یک فرهنگ شود و از آداب اجتماعی مردم به‌شمار آید، می‌گوید: در دوره‌ای به‌دلیل شاید تغییرات مدیریت شهری یا مدیریت فروشگاه‌های کوثر، وقفه‌ای در توزیع کیسه‌های پارچه‌ای رخ داد که این موضوع نباید مردم را از هدف اصلی دور کند و آن را به مخاطره اندازد.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر از طریق تعاملات صورت‌گرفته با فروشگاه‌های کوثر و سازمان میادین شهرداری اصفهان، این اقدامات به‌طور مستمر در حال انجام است.
به گزارش ایمنا، «روز جهانی بدون کیسه پلاستیکی» را باید به افرادی که نه‌تنها در محل زندگی و غیر از شعاع یک کیلومتری اطراف خود به پاکیزگی زمین و حیات محیط زیست توجه دارند و با مدیریت در استفاده و جمع‌آوری تمام کیسه‌های پلاستیکی از شدت آسیب‌های این مهم می‌کاهند، مسافرانی که همیشه در سفر علاوه‌بر تفریح و لذت‌بردن از طبیعت به‌پاکیزگی و حفظ محیط زیست نیز اهمیت می‌دهند، افرادی که در خانه‌های خود زباله‌ها رو تفکیک و مواد بازیافتی را با وسواس جمع‌آوری می‌کنند، افرادی که هنگام خرید از کیسه‌های پارچه‌ای استفاده می‌کنند و خانواده‌هایی که حمایت و حفاظت از محیط زیست را به فرزندان خود آموزش می‌دهند، تبریک گفت و انتظار داشت که این جریان توسط تمام جوامع انسانی مورد وفاق و اهمیت قرار گیرد تا شاهد نابودی طبیعت و زمینی که در آن زاییده شده و پرورش یافته‌ایم، نباشیم.
گزارش از: ریحانه راهپیما
نظر شما