به گزارش خبرنگار ایمنا، سیزدهم اردیبهشت‌ماه (همزمان با عید سعید فطر) بود که وزیر صنعت، معدن و تجارت برای اولین بار از "سامانه یکپارچه فروش خودرو" صحبت و اعلام کرد که از هجدهم اردیبهشت‌ماه، هرگونه فروش محصولات تمام خودروسازان صرفاً از طریق سامانه متمرکز قرعه‌کشی (سامانه یکپارچه فروش خودرو) انجام خواهد شد.
علی‌رغم اینکه صحبت‌ها بر سر حذف فرآیند قرعه‌کشی برای تخصیص خودروها بود اما وزیر صمت در این رابطه معتقد است که "بدیهی است اصلاح ساختار یک رویه صنعتی آن هم در موضوعی همچون تولید خودرو، فرآیندی یک‌شبه یا یک‌ماهه نیست، بلکه روندی حداقل میان‌مدت و نیازمند برنامه‌ریزی، تأمین قطعات و آمادگی خط تولید برای افزایش تولید است؛ از آنجا که حذف قرعه‌کشی فروش خودرو تا نهایی شدن تکمیل اصلاح ساختار، چند ماه زمان خواهد برد و با توجه ویژه وزیر صمت به حفظ حقوق مصرف‌کنندگان در دوره گذار، مقرر شد در همین مدت محدود فرایند عرضه خودروها و نیز روند قرعه‌کشی خودرو اصلاح و شفاف‌تر و عادلانه‌تر در قالب یک سامانه جامع انجام شود تا از دلالی و سوداگری عده‌ای خاص جلوگیری شود و خودروهای تولیدی به دست خریداران واقعی برسد."
بر این اساس وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای اجرای دستور وزیر صمت مبنی بر "فروش خودرو صرفاً در سامانه یکپارچه فروش" هرگونه فروش خودرو از طریق غیر از سامانه یکپارچه را ممنوع اعلام و مجدداً تاکید کرد که از این پس فروش خودرو صرفاً از طریق سامانه متمرکز انجام می‌شود.
حال این سامانه آغاز به کار کرده و با آدرس sale.iranecar.com در دسترس قرار گرفت و به این ترتیب در راستای اجرای بند ۵ از دستورهای ابلاغی رئیس‌جمهور در رابطه با چگونگی عرضه خودرو برای ایجاد شفافیت و افزایش رضایتمندی مردم، سامانه یکپارچه تخصیص خودرو فعال شد.
طبق تاکید وزارت صنعت، معدن و تجارت، برای آنکه تقدم و تأخری وجود نداشته باشد و متقاضیان با خیال راحت و بدون عجله بتوانند از این فرصت استفاده کرده و با دست باز اقدام به خرید خودرو مورد نظر از شرکت‌های خودروساز دولتی و خصوصی، فرصت یک هفته‌ای برای ثبت‌نام در این سامانه فراهم شده است. در این سامانه به‌نفع مشتریان و در جهت افزایش رضایتمندی آن‌ها، موضوع عرضه چند برابری خودرو نسبت به دفعات گذشته در نظر گرفته‌شده است. فرآیند به صورت شفاف تحت نظارت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان پیگیری خواهد شد.
طبق نظر وزارت صمت، روال تخصیص و تحویل خودرو به متقاضیان نیز بدین صورت خواهد بود که برای تقاضاهای بیش از ظرفیت، مشتریان نهایی به شیوه قرعه‌کشی تعیین خواهند شد؛ در غیر این‌صورت خودرو به هر فرد ثبت‌نام کننده تعلق خواهد گرفت. در حقیقت درصورتی‌که میزان تقاضا بیشتر از ظرفیت اعلام شده توسط شرکت خودروساز باشد، فرآیند قرعه‌کشی (تحت نظارت سازمان حمایت) اجرا می‌شود. اما به‌مرور با توجه به تمهیدات در نظر گرفته شده در جهت افزایش عرضه و قاعدتاً با توجه به اینکه، شرایط به‌گونه‌ای پیش خواهد رفت که مصرف‌کننده واقعی بتواند از این طرح بهره ببرد، مرحله به مرحله تقاضاهای سوداگرانه حذف و به تدریج در گام‌های بعدی قرعه‌کشی نیز حذف خواهد شد.
سامانه یکپارچه فروش خودرو و چند ابهام
مهمترین پرسش این است با توجه به اینکه شرایط فروش و محدودیت‌های ثبت‌نام تغییر چندانی نسبت به شیوه‌های فروش قبلی ندارد و تقریباً همان شرایط بدون کم‌وکاست چندان اعمال می‌شود، پس چه شفافیتی و واقعی‌سازی تقاضا رخ خواهد داد؟ به نظر نمی‌رسد صرف اینکه دیگر مشتریان با خرید یک خودرو به طور مثال از شرکت دولتی، حق خرید خودرو از شرکت‌های خصوصی را نداشته باشند، عملاً مشکلی از حجم تقاضا و صف‌های طولانی برای خرید خودروهای دو خودروساز بزرگ را حل کند.
از سوی دیگر با توجه به اینکه قرار بود از میزان دلال‌بازی‌ها کم و خودرو به مصرف‌کننده واقعی تخصیص داده شود، انتظار می‌رفت حداقل در مراحل ابتدایی، اولویت با خانواده‌های بدون خودرو باشد و شرط نداشتن پلاک فعال در خانواده اعمال شود؛ اما همچون روال طرح‌های قبلی تنها شرط نداشتن پلاک فعال انتظامی برای شخص متقاضی وجود دارد.
از سوی دیگر علی‌رغم اینکه صحبت‌ها بر سر حذف فرآیند قرعه‌کشی برای تخصیص خودروها بود اما با این روش تنها پای برخی خودروسازان خصوصی که محدودیتی برای فروش نداشتند و عرضه محصولاتشان بدون قرعه‌کشی بود، به چرخه قرعه‌کشی باز شده است. به طور مثال گروه بهمن‌موتور یا مدیران‌خودرو که در این سامانه چهار محصول دیگنتی و فیدلیتی (بهمن موتور) و تیگو ۸ در دو مدل پرو و کلاسیک را در قالب فروش فوری عرضه کرده‌اند، از طریق قرعه‌کشی این کار را انجام خواهند داد؛ در حالی که تا پیش از این قرعه‌کشی انجام نمی‌دادند.
این از جمله موضوعاتی است که علاوه بر نارضایتی خودروسازان خصوصی، انتقاد فعالان و کارشناسان صنعت خودرو را هم به‌دنبال داشته است و عنوان می‌شود، چرا شخصی که توانایی مالی برای خرید چند خودرو (به‌ویژه از خودروسازان خصوصی) دارد، باید دستش بسته شود؟
هایماهای بدون قرعه‌کشی هم وارد چرخه بخت‌آزمایی شدند
سامانه یکپارچه فروش خودرو عملاً تغییری در شیوه فروش و عرضه محصولات دو خودروساز دولتی ایجاد نکرده است. ضمن اینکه در همین اولین دوره فروش، محصولات خانواده "هایما" ایران‌خودرو که بیش از یکسال بدون فرآیند قرعه‌کشی عرضه می‌شد، دوباره به چرخه قرعه‌کشی وارد شده است. این در حالیست که طبق ادعای مسئولان قرار است خودروها به‌تدریج و یک‌به‌یک، همزمان با افزایش عرضه و واقعی شدن تقاضاها، از فرآیند قرعه‌کشی حذف و آزادانه عرضه شوند.
نتایج اولین فروش یکپارچه خودرو مشخص شد
در حالی که قرعه‌کشی اولین دوره از مرحله فروش و تخصیص خودرو دوشنبه هفته جاری انجام و قرار بود، نتایج ۱۰ صبح روز دهم خرداد منتشر شود، با تأخیرهای پیش آمده که قریب به ۳۰ ساعت شد، بالاخره نتایج مشخص و بر روی سایت رسمی سامانه یکپارچه تخصیص خودرو بارگذاری، نتایج اعلام شد و اسامی برندگان روی سایت این سامانه به نشانی sale.iranecar.com قرار گرفت.
ثبت‌کنندگان می‌توانند با وارد کردن کد رهگیری یا کد ملی خود در کادر مشخص شده، از نتایج قرعه‌کشی مطلع شوند.
آن طور که اطلاع‌رسانی شده است، برندگان این طرح پس از آماده‌سازی برنامه‌های فروش توسط شرکت‌های خودروسازی، می‌توانند به مدت سه روز کاری نسبت به پرداخت وجه خودرو مطابق قیمت‌های اعلامی اقدام کنند.
زمان و نحوه پرداخت وجه خودرو از طریق سایت خودروساز اطلاع‌رسانی خواهد شد؛ بر این اساس ثبت‌کنندگان پس از آن که از برنده شدن خود اطلاع پیدا کردند، باید دیگر موضوع را از جانب سایت‌های خودروساز پیگیری کنند. خودروسازان نحوه و زمان اخذ وجه خودرو را اعلام خواهند کرد و منتخبان می‌توانند اقدامات لازم اعم از واریز وجه را انجام دهند.
سازمان حمایت نیز در اطلاعیه خود در این رابطه اعلام کرده است: در این فرآیند که به منظور ثبت‌نام، قرعه‌کشی و اعلام اسامی افراد با هدف صیانت از حقوق مصرف‌کنندگان و راستی‌آزمایی‌های ثبت‌نام‌کنندگان انجام شده است، نحوه پرداخت هزینه‌های مرتبط با خرید هر خودرو نیز از طریق درگاه الکترونیکی شرکت مربوط انجام می‌شود. در این مرحله تمام واجدین شرایط از تاریخ پنجشنبه _دوازدهم خردادماه ۱۴۰۱_ به مدت سه روز کاری تا پایان ساعت ۲۴ روز سه‌شنبه _هفدهم خردادماه_ مهلت خواهند داشت تا نسبت به واریز وجوه اقدام کنند.
طبق اعلام، مدیرکل صنایع خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت، در این دوره چهار میلیون و ۱۵۷ هزار و ۳۵۲ نفر متقاضی خرید خودرو ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد سه میلیون و ۸۷۸ هزار و ۳۰۱ در طرح عادی و ۲۹۷ هزار و ۵۱ نفر نیز در طرح حمایت از خانواده و جوانی ثبت تقاضا داشته‌اند. مجموع ظرفیت در نظر گرفته‌شده در خودروهای عرضه‌شده توسط خودروسازان در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو برای این دوره ۱۷۶ هزار و ۹۱۱ دستگاه بود که در قالب ۱۱۵ طرح فروش متنوع شامل فروش‌فوری، فروش فوق‌العاده، طرح جوانی جمعیت، فروش‌های کمتر از یک سال و مشارکت در تولید ارائه شد.
شایان ذکر است، پس از یک هفته از اتمام مهلت ثبت‌نام در طرح یکپارچه تخصیص خودرو، دوشنبه هفته جاری _نهم خردادماه_ قرعه‌کشی طرح‌ها برگزار شد. طبق قول وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار بود اسامی منتخبان ساعت ۹ صبح روز گذشته (سه‌شنبه) روی سایت سامانه منتشر شود؛ اما نهادهای نظارتی همچون وزارت صمت برای احراز هویت مشتریان به‌ویژه در طرح جوانی جمعیت، به زمان بیشتری نیاز داشتند و روز گذشته، ضمن عذرخواهی اعلام کردند که اعلام اسمی منتخبان با تأخیر خواهد بود.
نظر شما