به گزارش خبرنگار ایمنا، با وجود اینکه در بسیاری از شهرهای کشور ساخت و سازها تحت تأثیر شرایط کرونا قرار گرفته و رکودی سنگین در صنعت ساختمان ایجاد شد، اما مدیران شهری سعی داشتند تا با دور زدن مشکلات به روشهای مختلف این رکود را جبران کنند.
مشهد نیز یکی از کلانشهرهایی است که از این چرخه جدا نبوده و با شیوع ویروس کرونا و ایجاد وضعیت بحرانی در این شهر، روشهایی را برای رهایی از این شرایط در پیش گرفته است چنانکه بر اساس آمار و اطلاعات موجود، صنعت ساخت و ساز در کلانشهر مشهد به دور از رکود بوده و حتی با افزایش صدور پروانههای ساختمانی مواجه است، البته مشهد تسهیلات خوبی برای بازآفرینی بافتهای فرسوده و ناکارآمد شهری ارائه میکند که این موضوع باعث استقبال بسیاری از افراد و سرمایه گذاران شده است.
امروز به خاطر وجود شرایط کرونایی و جلوگیری از ازدحام در اماکن عمومی همچون شهرداریها مدیران شهری مشهد تدابیری اندیشیدهاند که بسیاری از خدمات به صورت الکترونیکی ارائه شود تا شهروندان با بهرهمندی از آنها به صورت حضوری به شهرداری مراجعه نکنند.
برای آگاهی بیشتر از وضعیت ساخت و سازها در شهر مشهد و چگونگی انجام نظارتها همچنین تدابیر در نظر گرفته شده در راستای تحقق شهرسازی الکترونیک به منظور کاهش مراجعه شهروندان به شهرداری با توجه به شرایط کرونایی با «محمدرضا حسین نژاد» معاون شهرسازی و معماری شهردار مشهد گفت و گویی انجام دادهایم که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
وضعیت ساخت و ساز در شهر مشهد چگونه بوده و آیا شرایط کرونایی بر این موضوع تأثیر داشته است؟
در شش ماهه نخست سالجاری تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده در کلانشهر مشهد چهار هزار و ۱۰۷ مورد است که در مقایسه با شش ماهه نخست سال گذشته با صدور سه هزار و ۸۲۶ پروانه ساختمانی، رشد ۹ درصدی را شاهد هستیم. از این رو با توجه به افزایش تعداد پروانههای صادر شده، میتوان گفت که ساخت و ساز در شهر مشهد رشد و رونق خوبی داشته است.
در سالهای گذشته نیز رونق ساخت و سازها را در این شهر شاهد بودهایم چرا که به عنوان مثال تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده در سال ۹۷، شش هزار و ۳۰۷ مورد بوده است، اما در سال گذشته هفت هزار و ۱۳۴ پروانه صادر شده و رشد ۱۳ درصدی آمارها در سال گذشته نسبت به سال ۹۸ را شاهد بودهایم.
شهرداری مشهد برای رونق ساخت و ساز در این شهر چه تمهیداتی را در نظر گرفته است؟
بر اساس ماده واحدهای که در جهت ماده هشت قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده وجود دارد، شورای اسلامی شهر در مصوبه ۲۴ اسفند ماه سال گذشته به دنبال تصویب مشوقهایی بوده که در این گونه بافتها تخفیفاتی را در جهت صدور پروانه ساختمان داشته باشد، بنابراین اگر متقاضیان ساخت و ساز در نقاط کمتر برخوردار سرانههای خدماتی را تأمین کنند، بستههای تشویقی را دریافت خواهند کرد.
در صدد هستیم در راستای بازآفرینی و تسهیلگری برای فعالان ساخت و ساز که در محلات هدف قصد احیای بافتهای فرسوده را با مشارکت مردم دارند، مشوقهای خوبی در نظر بگیریم، اما در نقاط برخوردار و نقاطی که تقاضای خرید آپارتمان با قیمتهای بالا وجود دارد، روال عادی صدور پروانه انجام میشود و تسهیلات خاصی ارائه نخواهد شد.
به طور معمول برای صدور پروانههای ساختمانی در نیمه نخست سال تخفیفهایی در نظر گرفته میشود تا استقبال بیشتری به وجود آید و در پایان سال با فشار مراجعه مردم مواجه نشویم.
آیا بسته تشویقی به شهروندان ارائه میشود؟
در موضوع بستههای تشویقی بازآفرینی در احیای بافتهای فرسوده محلات، به سمت محلاتی پیش میرویم که بافت آن نفوذناپذیر یا میزان نفوذپذیری آن کم باشد و از تراکم جمعیتی بالایی نیز برخوردار باشد همچنین دارای استحکام کافی نباشد.
ریزدانه بودن بنا نیز در شناسایی محلات هدف برای ما مهم بوده است، زیرا اگر به بحث بازآفرینی محلات هدف خود نپردازیم، در صورت بروز بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل، امدادرسانی به این محلات با مشکل مواجه میشود و در کنار آن تلفات جانی بسیاری خواهد داشت.
هدف از ارائه تخفیفها و کمک گرفتن از قانون احیای بافتهای فرسوده، رفع معضل نفوذپذیری، تجمیع قطعات ریزدانه و تأمین استحکام لازم در ساختمانهاست و در کنار این سه هدف مهم، تأمین سرانههای مورد نیاز در محلات هدف امری ضروری است.
چقدر از وسعت شهر مشهد بافت فرسوده است؟
در مشهد دو هزار و ۳۰۰ هکتار از محلاتی که دارای بافت فرسوده است، شناسایی شده و لیست آن به کمیسیون ماده پنج ارسال شده است؛ این بافتها در هشت پهنه و ۶۴ محله حدود چهار هزار هکتار است که این رقم با عدد دو هزار هکتار مذکور، جمعاً شش هزار هکتار است که این ارقام نسبت به مساحت شهر مشهد (۳۰ هزار هکتار) حدود یک پنجم از مساحت شهر مشهد را تشکیل میدهد.
همچنین در حاشیه شهر مشهد اکثر بناها در زمینهای مزروعی شبانهسازی شده است، بیشتر این ساختمانها نیز سست، کوچک و نفوذناپذیر است.
به عنوان تیم مدیریت شهری خواستار این هستیم که در ایجاد زیرساختهای شهری و مقامسازی منازل شهروندان سهیم باشیم، بنابراین شورای پنجم و شهرداری به فکر آن افتاد که در کنار قوانینی که برای بازآفرینی (وامهای با درصد کم و…) وجود دارد گام بردارد.
طرحهای ویژهای در نظر دارید؟
طرحها به دو گروه تقسیم شده که یک گروه ویژه احیای خانههای تاریخی است زیرا نمیخواهیم تخریب شوند و از بین بروند، از این رو برای احیای این خانهها نیز تسهیلاتی ارائه و اجازه میدهیم با حفظ کاربری بعضی خدمات انتفاعی را داشته باشند تا باعث حفظ خانههای تاریخی شود.
با توجه به شرایط کرونایی چه خدماتی در حوزه شهرسازی به صورت الکترونیکی به شهروندان ارائه میشود؟
میتوان گفت با توجه به راهاندازی سیستم یکپارچه شهرسازی از سال ۱۳۸۴ در مشهد، این شهر یکی از پیشگامان شهر الکترونیک است.
از آن سال تاکنون به بلوغ خود ادامه داده تا جایی که دفاتر الکترونیکی به جمعسپاری تبدیل شده تا شهروندان بتوانند برای ملک خود پروانه ساختمانی دریافت کنند.
در حال حاضر پاشنه آشیل صدور پروانه ساختمانی در مشهد موضوع بازدیدهای ساختمانی است، از این رو در صدد هستیم با تشکیل بانک بازدیدهای ساختمانی و بکارگیری کارشناسان مجرب با رفع موضوع بازدیدهای ساختمانی این امکان فراهم شود که شهروندان و متقاضیان ساخت و ساز با مراجعه به کافینت یا دفاتر خدمات شهرسازی و حتی در منزل برای درخواست پروانه ساختمانی اقدام کنند.
در حال حاضر مدت زمان صدور پروانه ساختمانی در مشهد چقدر است؟
در صورت رعایت مقررات شهرداری و نظام مهندسی، حتی امکان صدور پروانه در مدت زمان یک هفته نیز وجود دارد.
در حال حاضر این امکان وجود دارد که با تقاضای شهروند پروانه ساختمانی در دو مرحله صادر شود، یک مرحله با نقشه معماری اولیه که توسط طراح و معمار داده میشود، پروانه صادر شده و در ادامه در صورت انجام ساخت و ساز باید مراحل نظارتی نظام مهندسی طی شود و سپس اجازه ساخت پس از تأیید نظام مهندسی صادر میشود.
در گذشته، به علت شناور بودن درخواست مراجعان، فرآیند طولانی شده و شهروند از حق خود مطلع نمیشد، اما با شیوهنامه جدید و هوشمندسازی صدور پروانه ساختمانی، شهروند میداند که حقوقش بر اساس طرح و خارج از ضابطه طرح چقدر است و در مجموع چند طبقه میتواند ساخت و ساز انجام دهد و اجرای آن دست واسطهها را کوتاه خواهد کرد. با اجرا شدن این روش عملاً در هر پرونده حدود ۱۵ تا ۲۰ روز کاهش زمان صدور پروانه را شاهد خواهیم بود.
فراوانی تخلفات ساخت و ساز در چه مواردی بوده است؟
بیشترین آمار تخلفات مربوط به پیشروی طولی در ساخت و ساز است، زیرا شهروندان تمایل دارند سطح اشغال بیشتری در زیربنای ساخت و سازهای خود داشته باشند؛ به عنوان مثال اکنون که مصوبه شورای شهر سطح اشغال ۶۰ درصد به علاوه دو متر است، بعضی افراد ۶۰ درصد به اضافه چهار متر در طول بنا احداث میکنند که کمیسیونهای ماده صد در صورت ۷۰ درصد سطح اشغال بیشتر به بالا، رأی تخریب صادر میکند.
در واقع اگر تخلف پیش روی طولی در ساخت مزاحمت نداشته باشد و همسایهها معترض نباشند، در کمیسیونهای ماده صد شهرداری مشهد تا سقف ۷۰ درصد سطح اشغال و پیش روی رأی جریمه و از ۸۰ درصد بیشتر ۱۰۰ درصد رأی تخریب صادر میشود.
شهروندان مشهدی چقدر ضوابط ساخت و ساز را رعایت میکنند؟
در نقاط برخوردار شهر با توجه به اعمال جریمههای بسیار سنگین برای ساخت و ساز خلاف، تخلفات ساختمان بسیار کم است و در نقاط کمتر برخوردار شهر که در بیشتر مواقع املاک قولنامهای خرید و فروش میشود و ممکن است مراجعهای به شهرداری نشود تخلفات بیشتر است.
ماجرای گودهای پر خطر شهر چیست؟
گودهای پرخطر ساختمانی یکی از معضلات شهری است که زمینهساز بروز خطرهای جانی و مالی برای شهروندان است، برخی گودبرداریها شده، اما به دلیل اختلاف سازندگان با مالکان یا به هر دلیل دیگری این گودها در طولانی مدت رها شده و امکان ریزش یا خطر جانی وجود دارد، از این رو به جهت اهمیت موضوع، اداره کل نظارت برساخت و سازها و کمیسیونهای ماده صد شهرداری مشهد از ابتدای سال گذشته با همکاری دستگاه قضائی، اقدامات جدیتری برای رفع خطر از این گودها انجام داده و در مواردی که امکان ساخت وجود نداشت، گودها با مصالح پُر شد تا از ریزش ساختمانهای مجاور جلوگیری شود.
در سال جاری تعداد کل گودهای سطح مناطق شهرداری مشهد ۱۲۷ مورد بوده که از این تعداد شش مورد آن رفع خطر و ۱۲۱ مورد آن در حال پیگیری است همچنین در سال گذشته تعداد گودهای سطح مناطق شهرداری ۱۵۸ مورد بوده که ۳۹ مورد آن رفع خطر شده است.
گفت و گو از راضیه کشاورز؛ خبرنگار سرویس کلانشهرهای خبرگزاری ایمنا
نظر شما