به گزارش ایمنا هوشنگ مرادی کرمانی از برجسته‌ترین نویسندگان معاصر و از جمله ادیبانی به شمار می‌رود که بیشترین تعداد اقتباس ادبی از آثارش در سینما و تلویزیون صورت گرفته است.
بیوگرافی هوشنگ مرادی کرمانی
هوشنگ مرادی کرمانی نویسنده معاصر ایرانی است که در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۲۳ در روستای سیرچ از توابع بخش شهداد کرمان متولد شد. وی تا کلاس پنجم ابتدایی در آن روستا درس خواند و همراه پدربزرگ و مادربزرگش زندگی کرد. مادرش از دنیا رفته بود و پدرش را در سی و پنج سالگی از دست داد. وی از همان سنین کودکی به خواندن علاقه خاص داشت و عموی جوانش که معلم روستا بود در این علاقه بی تاثیر نبود.
هوشنگ دوره دبیرستان را در یکی از دبیرستان‌های شهرستان کرمان گذراند و سپس وارد دانشگاه شد. وی پس از مهاجرت به تهران دوره دانشکده هنرهای دراماتیک را در این شهر گذراند و در همین مدت در رشته ترجمه زبان انگلیسی نیز لیسانس گرفت.
آغاز نویسندگی هوشنگ مرادی کرمانی
هوشنگ مرادی کرمانی از سال ۱۳۳۹ در کرمان و همکاری با رادیو محلی کرمان نویسندگی را آغاز کرد و در سال ۱۳۴۷ با چاپ داستان در مطبوعات فعالیت مطبوعاتی‌اش را گسترش داد. اولین داستان وی به نام «کوچه ما خوشبخت‌ها» در مجله خوشه (به سردبیری ادبی شاملو) منتشر شد که حال و هوای طنز آلود داشت. در سال ۱۳۴۹ یا ۱۳۵۰ اولین کتاب داستان وی معصومه حاوی چند قصه متفاوت و کتاب دیگری به نام من غزال ترسیده‌ای هستم به چاپ رسیدند.
مرادی کرمانی پس از رها کردن مطبوعات، نوشتن برای برنامهٔ «خانه و خانواده» را در رادیو آغاز کرد. او خود می‌گوید نوشتن را از مجلهٔ خوشه، ارتباط با مخاطب را از نشریات هفتگی و گفتگو را از رادیو آموخته‌است. در سال‌های ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰، هوشنگ مرادی کرمانی اولین کتاب داستان خود، معصومه و کتاب دیگری به نام من غزال ترسیده‌ای هستم را به چاپ می‌رساند. اما اولین اتفاق مهم در زندگی ادبی وی خلق داستان قصه‌های مجید در سال ۱۳۵۳ است.
مرادی کرمانی نخستین جایزهٔ نویسندگی‌اش را به خاطر داستان بچه‌های قالیباف خانه در سال ۱۳۵۹ از شورای کتاب کودک کسب می‌کند و سپس برای همین کتاب جایزهٔ جهانی هانس کریستین اندرسن را در سال ۱۹۸۵ به خود اختصاص می‌دهد. این داستان سرگذشت کودکانی را بیان می‌کند که به خاطر وضع نابسامان زندگی خانواده مجبور بودند در سنین کودکی به قالیبافخانه‌ها بروند و در بدترین شرایط به کار بپردازند.
مرادی کرمانی در سال ۱۹۹۲ از سوی داوران جایزهٔ جهانی هانس کریستین اندرسن برلین به‌دلیل تأثیر عمیق و گسترده‌اش در ادبیات کودکان جهان به عنوان نویسندهٔ برگزیدهٔ سال انتخاب شد و برندهٔ جایزهٔ جهانی برلین شد. وی هم‌چنین جایزهٔ «خوزه مارتینی» (نویسنده و قهرمان ملی آمریکای لاتین) را در کشور کاستاریکا از آن خود کرد.
آثار او به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، هلندی، عربی، ارمنی و هندی ترجمه شده است. اما اولین اثری که از او به زبان انگلیسی ترجمه شده بود داستان سماور از «قصه‌های مجید» بود که برای یونیسف فرستاده شد. استفاده از ضرب‌المثل‌ها و آداب و رسوم عامه، کاربرد واژگان محاوره‌ای و آمیختگی نظم و نثر، از دیگر ویژگی‌های آثار هوشنگ مرادی کرمانی هستند که در آخرین آثارش مانند ماه شب چهارده و نه تر و نه خشک هم دیده می‌شوند.
قصه‌های مجید هوشنگ مرادی کرمانی
قصه‌های مجید روایتگر لحظه‌های کودکی به نام مجید است که با مادربزرگش (بی‌بی) زندگی می‌کند، بعدها یک مجموعهٔ تلویزیونی از روی آن کتاب ساخته شد که محیط قصه را به اصفهان منتقل کرد و در دهه هفتاد خورشیدی در برنامهٔ کودک و نوجوان از صدا و سیمای ایران پخش شد. کاراکترهای اصلی این کتاب و مجموعه مجید و بی‌بی هستند.
مجموعهٔ تلویزیونی قصه‌های مجید در زمان خود از محبوبیت خاصی در میان کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان برخوردار شده‌بود. کتاب قصه‌های مجید جایزهٔ کتاب برگزیده سال ۱۳۶۴ را به خود اختصاص داده و تا سال ۱۳۷۳، دوازده بار تجدید چاپ شده‌است.
همسر هوشنگ مرادی کرمانی
هوشنگ مرادی کرمانی حدود ۴۵ سال قبل با ملوک بهروز ازدواج کرد. بهروز نیز نویسنده است و کتاب‌های یاس‌های وحشی و مرا نرگس صدا کن را منتشر کرده است.
فرزندان هوشنگ مرادی کرمانی
هوشنگ مرادی کرمانی و ملوک بهروز دارای یک دختر به نام گلرخ و دو پسر به نام‌های بیژن و هومن هستند.
چهره ماندگار هوشنگ مرادی کرمانی
در سال ۱۳۸۴ از هوشنگ مرادی کرمانی به عنوان چهرهٔ ماندگار تقدیر شد، وی عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.
آثار هوشنگ مرادی کرمانی
داستان
- قصه‌های مجید (۱۳۵۸)
- بچه‌های قالیباف خانه (۱۳۵۹)
- نخل (کتاب) (۱۳۶۱)
- چکمه (کتاب) (۱۳۶۱)
- خمره (۱۳۶۸)
- مشت بر پوست (۱۳۷۱)
- تنور (کتاب) (۱۳۷۳)
- مربای شیرین (۱۳۷۷)
- لبخند انار (۱۳۷۸)
- مهمان مامان (۱۳۸۰)
- نه تر و نه خشک (۱۳۸۲)
- شما که غریبه نیستید (۱۳۸۴)
- پلوخورش (۱۳۸۶)
- مثل ماه شب چهارده (۱۳۸۶)
- نازبالش (۱۳۸۸)
- هوشنگ دوم (۱۳۸۸)
- آب‌انبار (۱۳۹۱)
- ته خیار (۱۳۹۳)
- معصومه
- من غزال ترسیده‌ای هستم
- قاشق چای خوری (۱۳۹۷)
فیلمنامه
- طغیانگر
- کاکلی (فیلم)
- تیک تاک (فیلم)
- کیسهٔ برنج (فیلم)
- مهمان مامان
نمایشنامه‌ها
- کبوتر توی کوزه (۱۳۷۶)
- پهلوان و جراح
- مأموریت (تلویزیونی)
اقتباس سینمایی از آثار هوشنگ مرادی کرمانی
- داستان صنوبر (بیگانه)، به کارگردانی صدیق برمک محصول افغانستان
- قصه‌های مجید (چهارده داستان) یازده فیلم تلویزیونی و سه فیلم سینمایی، کارگردان کیومرث پوراحمد
- خمره (فیلم) کارگردان: ابراهیم فروزش
- چکمه (فیلم) کارگردان: محمد علی طالبی
- مهمان مامان (فیلم) کارگردان: داریوش مهرجویی
- تیک تاک (فیلم) کارگردان: محمد علی طالبی
- تنور (فیلم) کارگردان: فرهنگ خاتمی
- مثل ماه شب چهارده، ۱۱ قسمت سریال تلویزیونی، یک فیلم سینمایی (کارگردان: محمد علی طالبی)
- مربای شیرین، اقتباس فیلمنامه: فرهاد توحیدی - کارگردان: مرضیه برومند
جوایز هوشنگ مرادی کرمانی
- کاندید جایزه جهانی اندرسن - سال ۱۹۸۶ میلادی
- کاندید جایزه جهانی اندرسن - سال ۲۰۱۴ میلادی
- جایزه کتاب سال ۱۹۹۴ کودکان و نوجوانان اتریش
- سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه در دوازدهمین جشنواره فیلم فجر (بهمن ۱۳۷۲)
- جایزه مهرگان ادب
- عنوان نویسنده برگزیده کشور کاستاریکا
- جایزه خوزه مارتینی (نویسنده و قهرمان ملی آمریکای لاتین) - سال ۱۹۹۵ میلادی
- برگزیده پنجمین دوره چهره‌های ماندگار- ۱۳۸۴ خورشیدی
نظر شما