به گزارش ایمنا، اتوبوس به دلیل دسترسی آسان‌تر و سریع‌تر و همچنین قیمت مناسب‌تر در سیستم حمل نقل عمومی شهر از جایگاه ویژه‌ای در بین شهروندان برخوردار است، به همین منظور توجه بیشتر و تلاش برای افزایش بهره‌وری آن باید در دستور کار مدیریت شهری قرار گیرد.
یکی از مولفه‌ها برای افزایش بهره‌وری و کارایی در سیستم اتوبوسرانی اطلاع شهروندان از جانمایی ایستگاه‌ها و خطوط اتوبوس در نقاط مختلف شهر و البته در نزدیکی محل سکونت آنان است که خود موجب ترغیب به استفاده از اتوبوس به عنوان یک وسیله حمل و نقل عمومی می‌شود؛ در همین راستا و با توجه به عزم مدیریت شهری برای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، شرکت اتوبوسرانی اصفهان و حومه اقدام به تهیه نقشه‌ای با عنوان "نقشه جامع خطوط اتوبوسرانی شهر اصفهان" کرده است.
این نقشه که در روز ۲۲ بهمن رونمایی می شود نسبت به نقشه قبلی دقیق‌تر بوده و نواقص کمتری دارد. در همین راستا و برای آگاهی از روند تهیه نقشه، همچنین لزوم تهیه آن با قدرت افتخاری؛ مدیر عامل شرکت واحد اتوبوسرانی اصفهان و حومه به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:
اهمیت ایجاد نقشه خطوط اتوبوسرانی چیست؟
یکی از اهداف و شاخصه‌های مهم در حمل و نقل عمومی شهر نحوه ارتباط و اطلاع رسانی به شهروندان بوده و نقشه خطوط اتوبوسرانی یکی از راه‌های مناسب برای ارتباط با شهروندان و آگاهی آنان نسبت به خطوط و ایستگاه‌های اتوبوس است؛ این نقشه قبلا به صورت کلی تهیه شده بود، اما نواقص بسیاری داشت.
در طی یکسال گذشته تغییرات زیادی در خطوط اتوبوسرانی اصفهان ایجاد شد؛ بدین ترتیب که با بهره برداری از خط یک مترو اصفهان بسیاری از خطوط اتوبوسرانی حذف شد. خیابان چهارباغ عباسی تبدیل به پیاده راه شد و از تردد خودروها از جمله اتوبوس جلوگیری به عمل آمد.
بنابراین مسیر اتوبوس‌هایی که از خیابان چهارباغ می‌گذشت تغییر پیدا کرده و مقصد و مسیر بسیاری از خطوط اتوبوس در نزدیکی چهارباغ عباسی نسبت به گذشته تغییر پیدا کرد. نقشه قبلی به صورت کلی تهیه شده و نواقص بسیاری داشت، زیرا تغییرات ایستگاه‌ها و خطوط ایجاد شده در این نقشه وجود نداشت.
روند تهیه نقشه جدید خطوط اتوبوسرانی به چه صورت بوده است؟
در ابتدا نیازسنجی درباره نحوه و میزان استفاده شهروندان از نقشه قبلی صورت گرفت. سپس اطلاعات نقشه با استانداردهای موجود در دنیا از جمله شهرهای مختلف جهان و شهرهای کشور تطبیق داده و کار گروهی به بحث و بررسی گذاشته شد؛ به علاوه جلساتی نیز با کارشناسان خبره در این زمینه برگزار شده و پس از درج نظرات مربوطه، جمع بندی لازم برای ایجاد طرح اولیه نقشه خطوط اتوبوسرانی انجام شد.
در این نقشه «جی آی اس» خطوط خیابان‌ها و معابر شهری مشخص است. در حالی که در نقشه قبلی تنها خطوط اتوبوسرانی درج شده بود؛ بنابراین طرح اولیه تهیه شده و با ارائه نقطه نظرات کارشناسان، ایرادات و نواقص طرح مشخص شد، سپس اصلاحات ضروری انجام و در حال حاضر نسخه نهایی خطوط اتوبوسرانی آماده چاپ و بهره برداری است.
این نقشه ارتباط ایستگاه‌های اتوبوس و مترو، ارتباط خطوط اتوبوسرانی با خط یک مترو و تمام خطوط اتوبوسرانی در سطح شهر را مشخص کرده و برای نخستین بار با مشارکت بخش خصوصی در تیراژ ۵۰ تا ۱۰ هزار نسخه به چاپ می رسد؛ این نقشه در روز ۲۲ بهمن رونمایی و در دسترس شهروندان قرار خواهد گرفت تا بازخورد مسافران و نقطه نظرات آنان مجددا مورد ارزیابی قرار بگیرد؛ با این ارزیابی نقشه خطوط مرتبا به روزرسانی شده و هر دفعه با اطلاعات و بهره‌وری بیشتری در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.
نقطه نظرات شهروندان برای بهبود نقشه خطوط اتوبوسرانی چگونه مد نظر قرار می‌گیرد؟
در طی جلسات پرسش و پاسخ که در مناطق شهر اصفهان برگزار می‌شود، شهروندان پیشنهادات خود را در این زمینه بیان کرده و حتی تعدادی از آنان با مراجعه به دفتر روابط عمومی برای اطلاع از خطوط اتوبوسرانی در سطح شهر درخواست نقشه کرده‌اند؛ بنابراین نیاز به این نقشه در بین شهروندان وجود دارد و در این راستا شهروندان نقطه نظرات خود را در ارتباط با رنگ بندی، جانمایی ایستگاه‌ها، خطوط نقشه، کیفیت طراحی آن، کیفیت برگه، وضوح نقشه خواهند داد در نتیجه این بازخورد، تغییراتی در طراحی و چاپ بعدی نقشه مد نظر قرار خواهد گرفت.
چه تغییرات اساسی در نقشه جدید خطوط اتوبوسرانی اعمال شده است؟
در مدیریت جدید سازمان، ساماندهی خطوط اتوبوسرانی انجام شده و این ساماندهی منجر به اعمال ۴۰ تغییر در خطوط اتوبوسرانی و در کریدورهای مختلف شهر شده است؛ به طور مثال تعدادی از خطوط اتوبوس کریدور خیابان امام خمینی(ره) کوتاه‌تر و این خطوط به ایستگاه مترو قدس و ایستگاه مترو جانبازان متصل شد همچنین بستن خیابان چهارباغ و پیاده راه شدن آن منجر به تغییر مسیر ۱۰ خط اتوبوس شد که از مسیر این خیابان می‌گذشت.
تغییر مبدا اتوبوس های خط ۳۴ نیز از جمله دیگر تغییرات اعمال شده است؛ در ابتدا مبدا این خط میدان جمهوری اسلامی یا دروازه تهران بوده اما با تغییرات اعمال شده، فلکه دانشگاه صنعتی مبدا خط ۳۴ قرار گرفته است. مبدا گذرنده کلیه خطوط اتوبوس شهید علیخانی نیز به نزدیکی ایستگاه مترو منتقل شده است تا دسترسی مناسب شهروندان به ایستگاه اتوبوس انجام شود؛ همینطور خطوط اتوبوس به درخواست شهروندان در بسیاری از مناطق از جمله منطقه ۱۱ و محلات لیمجیر، امام رضا، مارچین و دهنو برای نخستین بار ایجاد شد؛ تغییرات اعمال شده در خطوط و ایستگاه‌های سطح شهر، شهروندان را دچار سردرگمی کرده و به روزرسانی نقشه مورد نظر را به عنوان یک ضرورت در دستور کار مدیران این سازمان قرار داد.
اعمال این تغییرات بر روی نقشه با چه رویکرد و اعمال استانداردهایی انجام شده است؟
برای تهیه این نقشه سایر نقشه‌های خطوط اتوبوسرانی شهرهای ایران و جهان به عنوان یک منبع و رفرنس قابل ارجاع بررسی و مقایسه لازم برای استانداردسازی در این زمینه انجام شد، بنابراین استانداردسازی با مراجعه به رفرنس‌های ذکر شده و بدون دخالت سلیقه شخصی صورت گرفت تا همه جوانب در نظر گرفته شود؛ به طور مثال پیشنهادات شهروندان در مورد نحوه رنگ‌بندی خطوط اتوبوسرانی بر روی نقشه جمع آوری و سپس در جلسات کارشناسی پیشنهادات مورد بحث قرار گرفته و با رعایت استانداردها و اعمال نظرات شهروندان، طرح اولیه نقشه تهیه و نقشه نهایی برای چاپ آماده شد؛ اما پس از تهیه این نقشه نیز امکان اعمال تغییرات برای به روزسازی ضرورت دارد بنابراین در ابتدا نقشه با تیراژ پایین در اختیار شهروندان قرار گرفته سپس بازخورد آنان مجدد ارزیابی می‌شود.
به طورمثال کریدور هزار جریب در حال ساماندهی است و پس از ساماندهی، تغییرات اعمال شده مجددا بر روی نقشه قرار می‌گیرد؛ در این راستا بازنگری و به روزرسانی سالانه نقشه خطوط اتوبوسرانی ضرورت دارد.
استانداردهای تهیه این نقشه برای چاپ و استفاده بهتر شهروندان چه بوده است؟
سایز نقشه، فونت نقشه، رنگ خطوط، جنس کاغذ، نحوه تا خوردن از شش لت تا ۸ لت از جمله استاندارهای تهیه نقشه است، زیرا این نقشه دائما در اختیار مسافران است، بنابراین نحوه تفکیک خطوط باید با یک مشاهده، قابل ردیابی باشد.
مسافران خط اتوبوس به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ مسافران حرفه‌ای سریعا مبدا و مقصد خود را شناسایی می‌کنند. مسافران غیرحرفه‌ای از کدینگ که در زیر نقشه قرار دارد خط مورد نظر و رنگ آن را انتخاب و خط مورد نظر را دنبال می‌کنند.
مسافران مبتدی نیز با استفاده از لایه GIS توضیحات خطوط را می‌خوانند، زیرا تنها نام خیابان را می‌شناسند؛ به طور مثال آنان نام خیابان را به صورت نوشتاری پیدا کرده و خطوطی که از خیابان مورد نظر می‌گذرد را شناسایی می‌کنند.
آیا شهروندان برای استفاده از نقشه خطوط اتوبوسرانی نیاز به آموزش دارند؟
استفاده از این نقشه به وسیله شهروندان نیاز به فرهنگ‌سازی داشته و استفاده از آن در یک شهر ضرورت به حساب می‌آید؛ فرهنگ سازی در ابتدا باید تمرکز خود را بر روی تهیه نقشه خطوط انجام دهد؛ بنابراین شهروندانی که نیاز به تغییر خط و گذر از خطوط مختلف اتوبوس را دارند بدون سوال از راننده یا سایر مسافران و با همراه داشتن نقشه در کیف خود می توانند نسبت به جانمایی خطوط اتوبوسرانی و ایستگاه‌ها و حتی چگونگی تعویض خطوط آگاهی پیدا کرده و مسیر خود را انتخاب کنند.
بنابراین استفاده از این نقشه و فرهنگ سازی آن نیازمند همکاری سایر ارگان‌ها است و این سازمان ابلاغیه‌ای برای استفاده از نقشه خطوط اتوبوسرانی به سایر سازمان ها ابلاغ می‌کند تا به شهروندان اطلاع رسانی شود و توجه به فرهنگ‌سازی در این زمینه موجب صرفه جویی در وقت و هزینه شده و از اهمیت زیادی برخوردار است؛ در این راستا روابط عمومی شهرداریها، معاونت های فرهنگی، صدا و سیما و ارگان های بالا دستی باید نقش خود را در اطلاع رسانی و فرهنگ سازی در این زمینه اعمال کنند.
آیا این نقشه به صورت آنلاین در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد؟
پس از چاپ و دریافت بازخورد اولیه، این نقشه بر روی سایت سازمان اتوبوسرانی قرار گرفته تا امکان استفاده شهروندان به صورت آنلاین نیز فراهم شود. در این راستا در صدد ایجاد یک وبسایت هستیم تا شهروندان بتوانند با استفاده از انتخاب مبدا و مقصد مسیر حرکت خود را به صورت آنلاین دریافت کنند.
نقشه خطوط اتوبوسرانی، وبسایت و نصب اطلاعات زمانی در ایستگاه‌ها از جمله طرح‌های موازی بوده که در حال انجام است و نخستین طرح یعنی نقشه خطوط اتوبوسرانی ۲۲ بهمن ماه رونمایی و به بهره برداری می رسد. وبسایت اتوبوسرانی و نصب اطلاعات زمانی ایستگاه‌ها نیز سال آینده عملیاتی می‌شود.
نظر شما