مجله خبری ایمنا: متاسفانه روز به روز بیشتر با تغییر کاربری خانه های قدیمی و اصیل ایرانی به برج ها و مراکز خرید مواجه می شویم. یکی از قدیمی ترین و گرانترین خانه های ایران که امروزه در حال تغییر کاربری است کاخ ثابت پاسال واقع در بزرگراه آفریقا است. ساخت این بنا مربوط به سال ۱۳۴۰ شمسی است. مساحت آن بیش از ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع است و قبل از انقلاب بزرگترین و گران ترین خانه شهر تهران محسوب می شد. 

کاخ ثابت پاسال تهران متعلق به چه کسی است؟

این خانه در ابتدا متعلق به ایرج ثابت پسر سرمایه دار ایرانی قبل از انقلاب حبیب الله ثابت بود. این خانه بعد از انقلاب توسط صادق خلخالی مصادره شد و به گفته برخی از افراد پس از مصادره برخی نهادهای امنیتی از این خانه استفاده می کرده اند. متاسفانه هیچ کس جز مالک فعلی خانه و افرادی که قبلا در این کاخ زندگی و یا کار کرده اند از داخل خانه و تزئینات و معماری آن خبری ندارند ولی تنها از برج سیاه که روبروی کاخ قراردارد می توان داخل حیاط کاخ ثابت پاسال را مشاهده کرد.

قیمت کاخ ثابت پاسال جردن

ارزش این خانه قبل از انقلاب بیش از ۱۵ میلیون دلار برآورد شده بود و به گفته ی برخی از کارگران آن ساخت این عمارت ۱۲ سال به طول انجامیده است و در زمان خود به عنوان بزرگترین و گران ترین خانه دوران شناخته شده است، اما صاحب آن ایرج ثابت پاسال تنها دو سال در خانه اقامت داشته اند و بعد از انقلاب به آمریکا رفتند.

معماری کاخ ثابت پاسال

عمارت ثابت پاسال را به اسم های قصر سنگی و کاخ ورسای نیز می شناسند چرا که معماری آن از روی الگوی معماری قصر پتی تریانو در ورسای ساخته شده است. از زیر کاخ یک جریان آب همانند چیزی که در معماری سنتی ایرانی می بینیم عبور می کرده و یک استخر بزرگ و جوی آبی پلکانی دور تا دور آن و همچنین آلاچیقی در حیاط این عمارت قرار گرفته است.

یک صحن تئاتر در گوشه ای از باغ و یک پارکینگ بزرگ جهت پارک ماشین افراد منزل و مهمانان وجود دارد. دو چایخانه روبروی استخر وجو داشته است و عده ای می گویند قرار بر آن بوده است که سالن بیلیارد بزرگی در پشت ساختمان بنا شود که متاسفانه امروزه گود برداری هایی در این قسمت برای تخریب ساختمان انجام شده است.

مقابل سر در عمارت ستون های بزرگی از مرمر دیده می شود و گفته می شود قبلا مجسمه های سنگی نیز در تزئین نمای ساختمان به کار برده بودند که امروزه وجود ندارند. در سمت چپ و راست دو ردیف کنار هم درختان کاج و سرو وجود داشته که اثری از آن ها نیز دیده نمی شود. باغ کاخ در حال حاضر به شهرک میثاق تبدیل شده و در آن خانه سازی انجام شده است.

معماری داخلی کاخ ثابت پاسال

از لحاظ معماری داخلی منبت کاری و گچ بری قصر را به افراد خبره ایرانی می سپرده اند. تمامی نقش ها ی روی چوب کاری های خانه از فرانسه آمده است و در کاخ های آن جا مورد استفاده قرار می گرفته است. تمامی اتاق ها و چهار چوب ها با دست منبت کاری شده اند و چوب مورد استفاده آن ها بلوط می باشد.

تمامی تزئینات سنگی با تیشه نقش بندی شده اند. با توجه به طراحی های به کار رفته و کارهای شرکت ژانسن می توان حدس زد داخل عمارت از پرده های تیره رنگ استفاده می شده و گچ بری سقف ها ساده و کاغذ دیواری ها نیز ساده و بدون طرح بوده اند.  تزئینات داخلی خانه کار شرکت فرانسوی مزون ژانسِن بوده است. دستگیره ها و در ها بسیار زیبا و متفاوت ساخته شده بودند.

وضعیت کنونی کاخ ثابت پاسال تهران

متاسفانه در حال حاضر چهارچوب برخی درب ها کنده شده و شیشه و پنجر ها شکسته است. در حال حاضر بحث های زیادی بر سر کاربری جدید این ملک وجود دارد ساخت هتل، پاساژ، مسجد، نگهداری و حفظ آن به عنوان آثار ارزشمند و باستانی و … از جمله پیشنهادهایی بودند که بارها در شهرداری و میراث فرهنگی راجب آن ها بحث شده و کشمکش های فراوانی بر سر آن وجود دارد ولی خوشبختانه در تاریخ  ۳۱ خرداد ۱۳۹۶ مراتب ثبت ملی این خانه طی نامه‌ای از سوی معاون رئیس ‌جمهور و رئیس سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع ‌دستی و گردشگری به استاندار تهران ابلاغ شده است. با همه ی اینها امیدواریم هر چه زودتر برای شرایط  بد این ساختمان تصمیمی گرفته شود و به عنوان یک بنای ملی به آن رسیدگی و باز سازی های لازم انجام شود.

گالری تصاویر کاخ ثابت پاسال