بررسی سطح هورمون پرولاکتین اغلب توسط پزشک به منظور تشخیص بقیه عوارض هورمونی ضروری است. پرولاکتین بالا می تواند علائمی را در بدن ایجاد کند. همچنین، هنگامی که غلظت بالای پرولاکتین در خون با عملکرد تخمدان ها یا بیضه ها تداخل کند، می تواند بر غده هیپوفیز یا ساختارهای مجاور سر مانند اعصاب فشار وارد کند. در این مقاله قصد داریم عوارض پرولاکتین بالا در زنان را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
معرفی عوارض پرولاکتین بالا در زنان
اگر سطح هورمون پرولاکتین به دلیل تومور یا پرولاکتینوما افزایش یابد، ممکن است بیمار عوارض زیر را تجربه کند:
- از دست دادن بینایی
اگر پرولاکتینوما قابل معالجه نباشد، روز به روز بزرگتر و در نهایت روی عصب بینایی که در مجاورت غده هیپوفیز است، فشار وارد می کند. عصب بینایی تصاویر را از چشم به مغز می فرستد و در نتیجه این عملکرد می توانید اجسام را ببینید. اولین علامت فشار روی عصب بینایی از دست دادن دید جانبی است.
- از دست دادن تراکم استخوان
کاهش سطح هورمون های استروژن و تستوسترون منجر به کاهش استحکام استخوان می شود. در نتیجه استخوان ها ضعیف می شوند و شما مستعد پوکی استخوان هستید. بنابراین پوکی استخوان در بانوان یکی از عوارض پرولاکتین بالا در زنان است.
- فشرده شدن بافت اطراف غده هیپوفیز
فشرده شدن بافت اطراف غده هیپوفیز یک رویداد نادر است که در حضور پرولاکتینوما رخ می دهد. در این حالت آدنوم های بزرگ می توانند با فشار بر روی ساختارهای نزدیک سر علائم ایجاد کنند. فشار روی اعصاب چشم می تواند بینایی، به ویژه دید محیطی (جانبی) را مختل کند. با فشار روی غده هیپوفیز، تولید هورمون های تحریک کننده تیروئید و غده های فوق کلیوی کم می شود و در نتیجه این غده ها کم کار می شوند.
- سرگیجه و حالت تهوع
شایع ترین عوارض پرولاکتین بالا در زنان سرگیجه، سردرد و حالت تهوع است. بالا رفتن تدریجی دوز به بروز عوارض جانبی کمک شایانی می کند. روش موثر دیگر جهت کم شدن عوارض جانبی، تزریق مستقیم شیاف بروموکریپتین به داخل واژن است. البته این روش مصرف غیرعادی است و روی برچسب دارو ذکر نشده است.
- عوارض بارداری
در بارداری طبیعی، غده هیپوفیز بزرگ شده و تولید پرولاکتین افزایش می یابد. یک زن مبتلا به پرولاکتینوما که باردار می شود ممکن است بزرگ شدن غده هیپوفیز و عوارض پرولاکتین بالا در زنان را با علائم مرتبط با آن تجربه کند.
- چاقی و اضافه وزن
ارتباط مستقیم بین کم کاری تیروئید و افزایش پرولاکتین ممکن است باعث اضافه وزن و چاقی شود که یکی از عوارض پرولاکتین بالا در زنان است. پرولاکتین در دوران بارداری و شیردهی برای تغذیه جنین و سپس تولید شیر، اشتها را زیاد می کند. بنابراین، اگر پرولاکتین به طور طبیعی در زنان نسبت به مردان افزایش یابد، این افزایش اشتها باعث چاقی می شود.
درمان پرولاکتین بالا در زنان
پرولاکتین بالا در زنان چیست؟
پرولاکتین نقش مهمی در سلامت باروری زنان دارد و سطح پرولاکتین خون در دوران بارداری و شیردهی افزایش می یابد. در زنان باردار، این هورمون وظیفه تضمین رشد و تکامل غده پستانی را بر عهده دارد. همچنین سلول های غدد پستانی را برای تولید شیر تحریک می کند. وقتی نوزاد نوک سینه را می مکد، سلول های ماهیچه ای کوچک در غده پستانی شیر را تحریک می کنند تا بیرون بیاید. در دوران شیردهی، سطوح بالای پرولاکتین باعث کاهش تخمک گذاری و در نتیجه جلوگیری از بارداری جدید در دوران شیردهی می شود.
اگر زنان عادی دارای سطوح بالای پرولاکتین در خون باشند، ممکن است پرولاکتینوما داشته باشند. پرولاکتینوما که به عنوان پرولاکتین بالا نیز شناخته می شود، یک تومور بدخیم در غده هیپوفیز است که باعث عارضه پرولاکتین بالا در زنان می شود.
معرفی علائم و عوارض پرولاکتین بالا در زنان
از مهم ترین علائم پرولاکتین بالا در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرد و سرگیجه بدون دلیل
- اختلال در دید چشم
- درد و ناراحتی در هنگام مقاربت
- رشد غیر طبیعی موهای صورت و بدن در زنان
- گالاکتوره یا نشت شیر از پستان در خارج از دوران بارداری و شیردهی
- بروز آکنه روی پوست.
درمان پرولاکتین بالا در زنان
درمان پرولاکتین بالا بستگی به علت افزایش پرولاکتین در زنان دارد. اگر عارضه بدون علت باشد یا اگر مبتلا به تومور در غده هیپوفیز هستید، پزشک متخصص شما را به وسیله دارو معالجه می کند. اگر افزایش پرولاکتین ناشی از کم کاری تیروئید باشد با داروهای جایگزین تیروئید درمان می شود. با درمان کم کاری تیروئید سطح پرولاکتین به حالت طبیعی برمی گردد.
رایج ترین داروهای مورد استفاده برای درمان پرولاکتین بالا در زنان کابرگولین و بروموکریپتین هستند. پزشک درمان شما را با دوز پایین یکی از این داروها آغاز می کند و به تدریج آن را افزایش می دهد تا سطح پرولاکتین شما به حالت عادی برگردد. درمان تا کاهش پرولاکتین یا بارداری ادامه می یابد و در صورت باردار شدن، درمان قطع می شود. کابرگولین دو بار در هفته تجویز می شود و نسبت به بروموکریپتین عوارض جانبی کمتری ایجاد می کند.
اگر مشکل پرولاکتین بالا داشته اید و میخواهید توسط متخصص درمان شوید، اطلاعات مطب بهترین دکتر زنان شیراز را در این صفحه از سایت پی جو مشاهده می کنید.
پرولاکتین
علل افزایش پرولاکتین در زنان
پرولاکتینوما به طور معمول بدون دلیل ظاهری بروز می کند. اما در برخی موارد علل عوارض پرولاکتین بالا در زنان یکی از موارد زیر است:
- پرولاکتینوما
در واقع، پرولاکتینوما شایع ترین علت پرولاکتین بالا یا هیپرپرولاکتینمی است. پرولاکتینوما نوعی تومور غیر سرطانی خوش خیم است که در غده هیپوفیز ایجاد می شود و پرولاکتین زیادی تولید می کند. اگر مبتلا به پرولاکتینوما هستید، علاوه بر علائم ذکر شده هیپرپرولاکتینمی، ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:
- سردرد و سرگیجه
- حالت تهوع یا استفراغ
- درد یا فشار در سینه ها.
- انواع داروها
به طور کلی دوپامین تولید پرولاکتین را در بدن سرکوب و تنظیم می کند. هر گونه دارویی که در تولید یا کاربرد دوپامین در بدن موثر باشد، می تواند باعث افزایش سطح پرولاکتین شود. داروهایی که سطح پرولاکتین را در خون افزایش می دهند عبارتند از:
- داروهایی برای درمان فشار خون بالا که کانال کلسیم، متیل دوپا و غیره را مسدود می کنند.
- بعضی از داروهای ضد روان پریشی نظیر ریسپریدون، هالوپریدول
- قرص های ضد بارداری
- مسکن های اپیوئیدی.
- انواع بیماری ها
علاوه بر بیماری پرولاکتینوما، اختلالاتی وجود دارد که باعث افزایش سطح پرولاکتین در خون می شود. این اختلالات عبارتند از:
- بیماری کم کاری تیروئید
- بیماری های کلیوی
- زونا (به خصوص اگر بثورات پوستی یا تاول در ناحیه قفسه سینه وجود داشته باشد)
- صدمات دیواره قفسه سینه، شکستگی و غیره.
سخن آخر
پرولاکتینوما که یک نوع تومور خوش خیم است و سایر تومورهای غده هیپوفیز، مصرف برخی داروها و ابتلا به بیماری های دیگر در ایجاد عوارض پرولاکتین بالا در زنان نقش دارند. اگر دلیل افزایش این هورمون ناشناخته باشد، این بیماری هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک نامیده می شود. اگر سطح بالای این هورمون با اختلال هورمونی همراه باشد، باید توسط متخصص غدد بررسی شود.
منبع: https://payju.ir/
نظر شما