به گزارش خبرنگار ایمنا، روزهای گذشته، آتش درگیری و تنش میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان در مرزهای بین دو کشور داغتر شده است، تا جایی که نیروهای نظامی دو طرف در آمادهباش قرار گرفتهاند و در این مدت مقامات دو کشور بارها یکدیگر را به اقدامات تحریککننده و تیراندازی به سمت نیروهای یکدیگر متهم کردهاند.
ماجرای مناقشه قرهباغ بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان به پیش از توافق ۱۹۹۴ بازمیگردد که آذربایجان کنترل منطقه قرهباغ و هفت منطقه اطراف آن را از دست داد؛ اتفاقی که باعث شد فضای ایروان و باکو تا سالهای پس از آن در مرز تنش خاموش پیش رود و فرصت پرداختن به همکاری متقابل و منطقهای را از دو کشور بگیرد.
پس از جنگ ۲۰۲۰ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان کنترل بخشی از قرهباغ و هفت ناحیه اطراف آن دوباره به دست آذربایجان افتاد و به این ترتیب ارمنستان در پایان جنگ ۲۰۲۰ از مناطقی که خاک رسمی جمهوری آذربایجان بهشمار میآمد، عقبنشینی کرد، اما همچنان کنترل منطقه قرهباغ کوهستانی را در اختیار داشت که از طریق گذرگاه لاچین به خاک اصلی ارمنستان اتصال مییافت.
بعد از این ماجرا، زیادهخواهیهای جمهوری آذربایجان در راستای تصرف استان جنوبی ارمنستان به نام «سیونیک» آغاز شد که بستر را برای درگیری و تنش دوباره در منطقه قفقاز جنوبی فراهم کرد. تحرکات اخیر جمهوری آذربایجان از سال ۲۰۲۰ به بعد را باید در یک پازل بزرگتر و در ارتباط نزدیک باکو با رژیم صهیونیستی و سیاستهای دولت اردوغان تفسیر کرد.
رد پای اسرائیل در مرزهای شمال غرب ایران
«دالان زنگهزور» یک مسیر راهبردی در مرز شمال غربی ایران است که از طریق استان سیونیک ارمنستان، مسیر زمینی ایران برای ارتباط با اروپا و روسیه محسوب میشود و به نظر میرسد با توجه به روابط نزدیک آذربایجان با اسرائیل، قطع دسترسی ایران به این مسیر مهم در کریدور شمالی جنوبی از اهداف اساسی تنشزایی در این منطقه است.
در جریان سفر وزیر خارجه باکو به سرزمینهای اشغالی در نهم فروردین امسال، سفارت این کشور در فلسطین اشغالی به صورت رسمی آغاز به کار کرد و پس از آن بود که مواضع و اظهارات مقامات آذربایجان بیش از پیش رنگ و بوی ضد ایرانی به خود گرفت. تعطیلی سفارت ایران و اخراج دیپلماتهای کشورمان از باکو، صدور بیانیههای متعدد ضد ایرانی و اتهامزنی به کشورمان مبنی بر سوءقصد به شهروندان باکو، از جمله اقدامات ضد ایرانی رژیم علیاف در طول چند ماه اخیر و پس از برگزاری این نشست بوده است.
الی کوهن، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی در طی این نشست خبری مشترک وزیر امور خارجه آذربایجان، در اظهاراتی ضدایرانی گفت: باکو و اسرائیل درباره خطر ایران با هم اشتراک نظر دارند. ایران منطقه ما را تهدید و با حمایت و تأمین مالی تروریسم در خاورمیانه بیثباتی ایجاد میکند. ما باید با هم علیه ایران عمل کنیم و نباید اجازه دهیم ایران پتانسیل هستهای خود را گسترش دهد. جیحون بایراموف، وزیر خارجه آذربایجان نیز همکاری باکو و تلآویو را بر اساس درک متقابل، احترام و منافع مشترک اعلام کرد و گفت: باکو و اسرائیل سالها است در زمینه امور دفاعی و امنیتی همکاری نزدیکی دارند.
در روزهای اخیر همزمان با بالا گرفتن تنش میان باکو و ارمنستان نیز رصد دادههای هوانوردی آنلاین نشان میدهد هواپیماهای ترابری رزمی ارتش جمهوری باکو چند مرتبه اقدام به پرواز به پایگاههای نظامی در سرزمین اشغالی کردهاند. در عرض سه هفته گذشته، چهار پرواز ترابری توسط ایلیوشین IL-76TD خطوط هوایی راه ابریشم با رجیستری ۴ K-AZ40 جمهوری باکو به مقصد سرزمینهای اشغالی صورت گرفته است. خطوط هوایی راه ابریشم در زمان جنگ دوم قرهباغ نیز اصلیترین خط لجستیک هوایی باکو برای تأمین تسلیحات از اسرائیل بود. ۲ پرواز در روزهای پانزدهم و بیستونهم ماه آگوست و ۲ پرواز دیگر در روزهای یکم و دوم سپتامبر (چند روز پیش همزمان با آغاز تحرکات ارتش باکو) صورت گرفته است؛ مقصد هر ۴ پرواز پایگاه هوایی عوودای رژیم صهیونیستی در ۶۰ کیلومتری شهر ایلات بود. اگرچه همکاریهای نظامی میان رژیم صهیونیستی و باکو موضوع جدیدی نیست و حداقل از ۱۰ سال قبل انجام میشود و حتی بنا به گزارش روزنامه نیویورک تایمز در مهر سال ۹۸ پهپادهای اسرائیل برای جاسوسی از سایتهای هستهای ایران از پایگاههای جمهوری آذربایجان استفاده کردند.
تروریسم رسانهای؛ تکمیلکننده پازل دشمنی اسرائیل با ایران
علاوه بر این، چهار روز پیش «گیلا گملیئل» وزیر اطلاعات رژیم صهیونیستی با جمعی از خبرنگاران و روزنامهنگاران رسانههای ضدانقلاب دیدار کرد که در آن عناصر مزدور رسانههای ایران اینترنشنال، بیبیسی فارسی، صدای آمریکا، کیهان لندن حضور داشتند. رسانههایی که نقش آنها به عنوان آتشبیار معرکه در آشوبهای سال گذشته بر همگان مشهود است و بسیاری از دروغهای آنها در این مدت برملا شده، حالا بهطور علنی با کارفرمای اسرائیلی خود ملاقات کردند تا در سالگرد مهسا امینی، بار دیگر دستورالعمل عملیات فریب و شایعهپردازی را در دستور کار خود قرار دهند.
رژیم صهیونیستی با این علنی کردن این دیدار، بهطور واضح اعلام کرده است که از هیچ ابزاری برای ضربه زدن به مردم ایران فروگذار نخواهد کرد؛ چه این ابزار استفاده از رژیم الهام علیاف برای ایجاد درگیری در مرزهای شمال غرب ایران باشد، چه استفاده از تروریسم رسانهای برای ناآرام کردن فضای داخلی ایران.
راهبرد ایران برای کنترل اوضاع چیست؟
فارغ از اقدامات اخیر آذربایجان با حمایت اسرائیل، ارمنستان نیز اعلام کرده قصد دارد برای مقابله با تهدیدات باکو، از یازدهم تا بیستم سپتامبر (بیستم تا بیستونهم شهریورماه) یک رزمایش نظامی مشترک با آمریکا برگزار کند.
در همین راستا در روزهای گذشته، آیتالله رئیسی در تماس تلفنی با پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان ضمن اعلام مجدد مخالفت جدی جمهوری اسلامی ایران با هرگونه تشنج و تغییر در مرزهای تاریخی منطقه، بر آمادگی کشورمان به عنوان همسایهای قدرتمند، برای ایفای نقش مؤثر در جلوگیری از درگیری جدید و هرگونه تغییر در ژئوپلیتیک منطقه تاکید کرد.
وی همچنین متذکر شد که همکاری با هر بیگانه، اجرای رزمایش با آنها و سفرهای مشکوک فقط اوضاع را پیچیده میکند.
رئیسی: آماده حل دیپلماتیک مسائل قفقاز هستیم
همچنین هیئتی از نیروهای مسلح ایرانی روز گذشته با وزیر دفاع و تعدادی از فرماندهان جمهوری آذربایجان در محل وزارت دفاع این کشور ملاقات کردند و در مورد وضعیت قرهباغ و تحرکات صورت گرفته در مرز ارمنستان به گفتوگو پرداختند. پیشتر سرلشکر باقری در تماس تلفنی با ژنرال «ذاکر حسناف» وزیر دفاع آذربایجان اظهار کرده بود: ایجاد امنیت و آرامش در مرزهای مشترک فقط با همدلی و وحدت بین کشورهای همسایه امکانپذیر است و حضور بیگانگان موجب تنش و اختلاف خواهد شد.
دیدار وزیر دفاع جمهوری آذربایجان با هیئت نظامی ایران
به طور کلی باید گفت اقدامات اخیر آذربایجان و ارمنستان چیزی نیست که ایران نسبت به آن ساکت بماند و مقامات کشور نشان دادهاند هوشیارانه و بهطور دقیق، تحولات قرهباغ و قفقاز جنوبی را تحت نظر دارند، چراکه ممکن است هرگونه مداخله و اقدام نسنجیده، کشور را درگیر یک تله امنیتی اسرائیلی-آمریکایی در مرزهای شمال غرب کشور کند.
تاکنون نیز رویکرد جمهوری اسلامی در مواجهه با این مسئله تاکید بر حفظ ثبات و آرامش در منطقه از طریق دیپلماسی و گفتوگو، و در عین حال اعلام موضع و هشدار جدی به طرفین درباره خط قرمزهای ژئوپلیتیک منطقه و هرگونه تغییر در مرزهای شمال غربی کشور و مداخله بیگانگان بوده است.
نظر شما