به گزارش خبرنگار ایمنا، با توجه به افزایش جمعیت کشور و رشد شهرنشینی، تعدادی از شهرها به کلان‌شهر تبدیل شد اما زندگی در کلان‌شهرها به‌رغم دسترسی به خدمات و امکانات مناسب، مشکلاتی همچون ترافیک و آلودگی هوا را به‌همراه دارد اما این تصور که هوای شهرهای کشور فقط در فصول سرد سال، یعنی پاییز و زمستان آلوده می‌شود، تصوری اشتباه است، زیرا طبق پایش‌های صورت گرفته، ذرات معلق در فصل تابستان نیز در هوا وجود و در میزان آلودگی هوا شهرها، تأثیر دارد.
کارشناسان شهری، افزایش استفاده از خودروهای شخصی به‌عنوان یکی دیگر از عوامل اساسی آلودگی هوا در کلان‌شهرها یاد می‌کنند و یکی از راهکارهای اساسی در زمینه رفع آلودگی هوا را توسعه حمل‌ونقل عمومی (مترو، اتوبوس و تاکسی) می‌دانند.
با توجه به مشکلات به‌وجود آمده در حوزه محیط زیست، قانونی تحت عنوان «قانون هوای پاک»، مردادماه ۱۳۹۶ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد تا به‌عنوان سند بالادستی مورد استفاده قرار گیرد و طبق آن وظیفه هر ارگانی در حفظ آن مشخص شده است.
اصفهان به‌عنوان سومین کلان‌شهر بزرگ، بالغ بر دو میلیون نفر جمعیت دارد و با توجه به نقش مدیریت شهری در راستای حفظ محیط زیست، کمیسیونی تحت عنوان «کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری» در شورای اسلامی شهر اصفهان تشکیل شد که در راستای اجرای قانون هوای پاک و سایر اسناد بالادستی، لوایحی را به صحن علنی ارائه کرده است تا مورد تصویب قرار گیرد.
آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با سیدامیر سامع، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان به‌منظور آگاهی‌بخشی به شهروندان از آخرین اقدامات و فعالیت‌های مدیریت شهری این کلان‌شهر در راستای اجرای طرح قوانین در زمینه حفظ محیط زیست است.
تأمین سوخت مناسب برای استان باید پیگیری شود
ایمنا: شورای اسلامی شهر اصفهان چه اقدامی برای کاهش آلودگی هوا انجام داده است؟
سامع: حوزه محیط زیست به‌ویژه موضوع آلودگی هوا، در کیفیت زندگی شهروندان بسیار تأثیرگذار است و به‌رغم چندوجهی بودن در کشور پیگیری شده است اما هنوز اقدامات چندان نتیجه‌بخش نبوده است.
قانون هوای پاک، سال ۱۳۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در ادامه مسائل مختلف در زمینه کنترل و کاهش آلودگی هوا مد نظر قرار گرفت و وظایف دستگاه‌های مختلف نیز مشخص شد؛ در این قانون مواردی درباره تولید انرژی نیروگاه‌ها، تولید سوخت پالایشگاه‌ها، وزارت نفت و در بخش تولید وظایف شهرک‌های صنعتی و کارخانه‌ها، حوزه‌های حمل‌ونقل، خدمات غیرحضوری و ایجاد کمربند سبز در حاشیه شهرها مطرح شده است.
در مجموع قانون هوای پاک، قانون خوبی است و به‌رغم اینکه آئین‌نامه‌های آن نیز تصویب شده است اما هنوز برای اجرا موفق نبوده‌ایم و باید پا به میدان عمل بگذاریم؛ در دوره ششم مدیریت شهری، احساس کردیم از سمت شهروندان که هوای اصفهان را تنفس می‌کنند، می‌توانیم مطالبه داشته باشیم که در راستای تبیین، هماهنگی، مطالبه دقیق و فنی و آغاز اقدامات درست از سوی مدیریت شهری، موضوعاتی مطرح شد و پس از رفت و برگشت‌ها، لایحه‌ای در راستای اجرای قانون هوای پاک در شورا به تصویب رسید.
این لایحه تحت عنوان «برنامه عملیاتی کاهش آلودگی هوای شهر اصفهان» ۲۰ بند دارد که در راستای تبیین اقدامات شهرداری به‌عنوان یک نهاد تأثیرگذار در موضوع آلودگی هوا و هماهنگی و مطالبه از سایر دستگاه‌ها همچون پالایشگاه، نیروگاه، شهرک‌های صنعتی که در اطراف شهر اصفهان قرار دارد، به تصویب شورای اسلامی شهر رسید.
طبق این لایحه، فعالیت‌های عمرانی و خدمات شهری شهرداری باید با لحاظ حفظ پاکی هوا انجام شود؛ به‌عنوان مثال خودروهای سنگین که مصالح ساختمانی را برای اجرای پروژه‌های عمرانی حمل می‌کند، اتوبوس‌ها، خودروهای جمع‌آوری پسماند و آتش‌نشانی باید گواهی معاینه فنی و سوخت مناسب همچون یورو ۴ و یورو ۵ داشته باشد.
با توجه به مصوبه موجود، در زمان توسعه پالایشگاه اصفهان، باید اقدامی در نظر گرفته شود تا سوختی که برای استان تأمین می‌کند، مناسب باشد و در زمره مطالبات قرار گیرد، همچنین با مسئولان حوزه حمل‌ونقل و اتوبوسرانی جلساتی برگزار و شاخص‌های آلایندگی اتوبوس‌ها مشخص شده است تا بخش تعمیرات و نگهداری قوی عمل کند و معاینه فنی اتوبوس‌های یورو ۳ به‌صورت دقیق‌تر دیده شود؛ در همین راستا اتوبوس‌های جدیدی که خریداری شده است نیز سوخت یورو ۵ مصرف می‌کند و اگزوز آنها فیلترهای لازم را دارد.
با توجه به وجود حدود ۱۳ خط معاینه فنی در اصفهان، نیاز شهر به‌لحاظ فراوانی این مراکز برطرف شده است و باید دنبال این باشیم که تمام وسایل نقلیه شخصی گواهی معاینه فنی دریافت کند.
درباره خودروهای سنگین که وارد شهر می‌شود نیز حوزه حمل‌ونقل موظف شده است تا با سیستم زمانی و مکانی، عبور آنها را رصد کند. خودرویی که بار خود را در اصفهان تخلیه می‌کند، باید معاینه فنی داشته باشد که در حال حاضر این اقدام انجام می‌شود و تا دو ماه آینده نیز بخش نظارت و پایش الکترونیکی تکمیل می‌شود تا خاطیان پس از اخطار، جریمه شوند.
صحبت‌هایی با سازمان محیط زیست و مدیریت استان انجام شده است تا خودروهای سنگینی که از رینگ‌های حفاظتی شهر عبور می‌کند، تا حد امکان از کمربندی‌های دورتر از اصفهان تردد داشته باشد و در صورتی که بخواهد از این رینگ‌ها عبور کند، باید معاینه فنی داشته باشد.
اگر این اقدامات را انجام دهیم، به‌صورت تقریبی آلایندگی‌ها در حوزه حمل‌ونقل را کنترل کرده‌ایم که در حال حاضر پیگیر آن هستیم.
نمی‌توانیم نسبت به مشکلات شهروندان بی‌تفاوت باشیم
ایمنا: این اقدامات چه عوایدی برای شهر و شهروندان اصفهان دارد؟
سامع: چهار جلسه شورای هماهنگی محیط زیست با حضور شهردار اصفهان و معاونان، مدیرکل محیط زیست و رؤسای کمیسیون‌های شورای اسلامی شهر اصفهان برگزار شده است و جلسه دیگری نیز در روزهای آینده برگزار خواهد شد که در این جلسات موارد برنامه عملیاتی کاهش آلودگی هوای شهر اصفهان پیگیری می‌شود تا در ایام گرم سال همچون زمستان دغدغه آلودگی هوا را داشته باشیم.
با توجه به اینکه بحث کاهش آلودگی هوا، یک اقدام بهبود مستمر و گام به گام است، تمام بخش‌ها و شهروندان با هر وظیفه‌ای، در طول زندگی روزمره کربن تولید می‌کنند، لذا آنها به همان میزان بر مصرف سوخت‌های فسیلی و آلودگی هوا تأثیر می‌گذارند که مسئولان با توجه به اختیارات، وظیفه سنگین‌تری دارند؛ رسانه‌ها نیز خیلی خوب می‌توانند برای حفظ محیط زیست و سلامتی شهروندان کمک کنند تا همه این موارد، مورد توجه قرار گیرد.
نیروگاه‌های کشور راندمان ۳۰ درصدی دارد؛ یعنی ۳۰ درصد از انرژی مصرفی به برق و سایر آن به انرژی حرارتی تبدیل می‌شود که آلاینده هوا است. شبکه انتقال حدود ۶۰ درصد راندمان دارد و در خانه‌ها نیز حداقل ۳۰ درصد از انرژی تلف می‌شود.
می‌توان نتیجه گرفت حدود ۲۰ درصد از سوخت فسیلی که در نیروگاه مصرف می‌شود را استفاده و حدود ۸۰ درصد آن را تلف می‌کنیم که این کار چیزی جز رعایت نکردن حق آیندگان و محیط زیست نیست؛ بخش دیگر برنامه عملیاتی کاهش آلودگی هوای شهر اصفهان برای صنعت است، در قانون هوای پاک اشاره شده است که تمام صنایع باید پایش‌گر پساب و خروجی اگزوز و آلودگی خاک داشته باشد.
تمام شهرک‌ها و مناطق صنعتی شهر اصفهان به مناطق حاشیه‌ای شهرداری اصفهان چسبیده و شهروندان را دچار مشکل کرده است که نمی‌توانیم نسبت به آن بی‌تفاوت باشیم؛ در جلسه‌ای که با حضور اداره کل محیط زیست برگزار شد نیز بر این موضوع تاکید و مطالبه شد زیرا این اداره کل ناظر اجرای قانون هوای پاک است.
شورای اسلامی شهر اصفهان، به‌عنوان نماینده مردم نصف‌جهان مطالبه، همراهی، هم‌افزایی و تعامل با اداره کل محیط زیست دارد تا این اداره کل در اجرای مسئولیت‌ها موفق باشد.
طبق قانون هوای پاک، صنایع باید پایش‌گر نصب کنند و در صورت نقص استانداردها، پس از مدتی اخطار دریافت خواهند کرد و اعمال قانون خواهند شد؛ در حال حاضر مهلت زمانی تمام دستگاه‌ها برای انجام اقداماتی همچون نصب پایش‌گرها و تولید و توزیع سوخت استاندارد توسط پالایشگاه، به اتمام رسیده است.
تولید نیاز کاذب یعنی روشن‌کردن کولر به‌جای باز کردن پنجره و استفاده از هوای مطبوع بیرون، تأمین نادرست نیاز کاذب همچون استفاده از لامپ نامناسب و بهره‌وری پایین خودروها و استفاده نکردن از انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله مشکلات راندمان پایین انرژی است که در برنامه عملیاتی کاهش آلودگی هوای شهر اصفهان و قانون هوای پاک این موارد پیگیری شده است.
تخفیف ۵۰ درصدی پروانه ساختمان‌های سازگار با محیط زیست
ایمنا: به‌غیر از تصویب این لایحه، چه اقدامات دیگری از سوی مدیریت شهری اصفهان انجام شده است؟
سامع: علاوه بر برنامه عملیاتی کاهش آلودگی هوای شهر اصفهان، لایحه ساختمان‌های سازگار با محیط زیست نیز توسط شورای اسلامی شهر تصویب شد که طبق آن ساختمان‌های جدید که مسائل مربوط به بازچرخانی آب خاکستری، کاهش میزان مصرف انرژی الکتریکی، مقررات ملی ساختمان، ایجاد سطوح سبز با استفاده آب بازچرخانی شده و تفکیک پسماند را رعایت کنند، تا ۵۰ درصد تخفیف در صدور پروانه ساختمانی دریافت خواهد کرد. این موضوع مشوق خوبی است و قرار است سایر دستگاه‌ها نیز موارد تشویقی را مطرح کنند تا میزان مصرف آب و انرژی در ساختمان‌های موجود و جدید را به حداقل برسانیم.
تأمین برق کل مجموعه شهرداری اصفهان تا ۶ سال آینده به‌صورت تجدیدپذیر
ایمنا: چه میزان از برق شهرداری به‌صورت تجدیدپذیر تأمین می‌شود؟
سامع: شهرداری حدود ۳۰ مگاوات قدرت نصب شده انرژی تجدیدپذیر دارد و جزو نخستین شهرداری‌های کشور بود که از سال ۱۳۸۵ برای ترویج استفاده شهروندان از انرژی خورشیدی، پنل‌هایی را در بوستان‌ها نصب کرد و پس از آن به ساختمان‌های شهرداری نیز تسری پیدا کرد.
در حال حاضر حدود دو مگاوات انرژی تجدیدپذیر شامل ۷۰۰ کیلووات انرژی الکتریکی بادی و حدود ۱.۳ مگاوات برق خورشیدی تولید می‌شود که این میزان تا پایان سال جاری به حدود سه مگاوات خواهد رسید.
با توجه به اینکه مصرف برق مجموعه شهرداری حدود ۲۰ مگاوات است، در سال جاری با تولید سه مگاوات به حدود ۱۵ درصد خواهیم رسید که سعی می‌کنیم تا شش سال آینده برق کل این مجموعه به‌صورت انرژی تجدیدپذیر با نصب توربین‌های بادی، پنل‌های خورشیدی و تبدیل پسماند به انرژی، تأمین شود، البته عوائد ناشی از فروش برق تجدیدپذیر نیز در یک صندوق ذخیره و مبالغ آن برای توسعه تولید انرژی‌های تجدیدپذیر مصرف می‌شود.
اگر بتوانیم هر سال تعدادی از خانه‌ها را از طریق ارائه تسهیلات کم‌بهره به نصب پنل‌های خورشیدی ترغیب کنیم، تا چند سال آینده به حدود ۸۶ هزار منزل خواهیم رسید و در صورتی که هر خانه پنج تا ۱۰ کیلووات انرژی تولید کند، اصفهان می‌تواند شهری باشد که تمام انرژی آن به‌صورت تجدیدپذیر تولید می‌شود و این نقطه آرمانی خوبی است.
جلساتی در این راستا با حضور استاندار و معاونان وی، اعضای شورای اسلامی شهر و مسئولان شهرداری برگزار و مقرر شد صنایع نیز طبق رسالتی که دارند، اقدامات لازم را در این راستا انجام دهند تا جمعی از سرمایه‌گذاران، مسئولان شهری و استانی و شهروندان با یکدیگر بتوانیم اصفهان را به نقطه‌ای برسانیم که میزان مصرف انرژی حاصل از سوخت فسیلی آن به حداقل برسد.
بودجه‌ای برای تولید انرژی خورشیدی تمام سازمان‌ها و مناطق شهرداری اصفهان در نظر گرفته شده است که پیگیری و به‌صورت حتمی انجام می‌شود، اما در زمینه نصب پنل خورشیدی روی بام منازل، کار داوطلبانه‌ای است که شهروندان انجام می‌دهند اما تسهیلات باید از سوی مؤسسات بانکی تأمین شود و صنایع نیز حمایت کنند.
طبق قوانین مختلف، صنایعی که هوای شهر را آلوده می‌کنند باید جرایمی بپردازند؛ اگر فرض کنیم صنایع این جرایم را بپردازند _در حالی که هنوز نپرداخته‌اند_ باز هم هوا آلوده می‌شود. شهرداری نیز اگر مبلغی در این زمینه دریافت کرد، در حوزه‌های حمل‌ونقل پاک، فضای سبز و تولید انرژی تجدیدپذیر هزینه می‌کند.
نظر شما