به گزارش خبرنگار ایمنا، شریف لکزایی ظهر امروز پنجشنبه بیستم بهمن در چهارمین همایش فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی و گام دوم با موضوع استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی اظهار کرد: تامل درباب فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی بهعنوان نقطه بنیادین پیریزی بنیان حرکت انقلاب ضروری و مهم است. شعار اصیل انقلاب اسلامی، استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی مجالهای زیادی برای گفتوگو و نظریهپردازی درباره این سه مفهوم کلیدی وجود داشته است تا به نقطههای قابل قبولی در جهت دانش، فکر و فلسفه سیاسی دست یابیم و مسیر پیریزی بنیان اساسی آن همچنان ادامه دارد.
وی انقلاب اسلامی را یکی از بزرگترین انقلابهای جهان دانست و گفت: این حرکت عظیم نیازمند فلسفه سیاسی است که بر اساس آن نظریههایی مانند دولت، آزادی، استقلال، عدالت و دیگر مفاهیم کلیدی انقلاب را طرح کنیم.
عضو هیئت علمی گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با اشاره به کلیات بیانیه گام دوم انقلاب خاطرنشان کرد: موضوع استقلال و آزادی که در متن بیانیه گام دوم انقلاب به آن اشاره شده است، همزمان از دو مفهوم سخن میگوید که این دو مفهوم استقلال و آزادی در یک نسبت و پیوند بسیار منسجمی در ارتباط با یکدگر قابل تحلیل هستند و نمیتوان یکی را از دیگری جدا کرد.
وی استقلال و آزادی را در بیانیه گام دوم انقلاب در کنار یکدیگر دانست و گفت: تحقق هریک از این مفاهیم در جامعه میتواند مقدمهای برای تحقق بخش دیگر باشد؛ بنابراین استقلال و آزادی یک ارتباط و نسبت مهمی با یکدیگر دارند که در این بیانیه، استقلال ملی به معنی آزادی ملت از زورگویی قدرتهای سلطهگر جهان تعریف شده است.
لکزایی تصریح کرد: بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب آزادی ملت، دولت و حکومت از تحمیل و زورگویی قدرتهای سلطهگر جهان مورد تاکید قرار گرفته است که انقلاب اسلامی نیز در دوران ۴۴ساله پس از پیروزی خود بهطور محکم در این مسیر ایستاده، با اینکه ممکن است کاستیهایی در هر دو بخش وجود داشته باشد.
وی با اشاره به تعریف آزادی در قالب آزادی بیان و آزادی اجتماعی در این بیانیه گفت: آزادی اجتماعی بهعنوان حق تصمیمگیری، عمل کردن و اندیشیدن برای تمام مردم جامعه در بیانیه ترسیم شده است که در بخش تصمیمگیری میتوان گفت که انقلاب اسلامی با تصمیم، انتخاب، حرکت، حضور و همراهی همه اقشار مردم بهعنوان بزرگترین انقلاب در سطح جهان شکل گرفت.
عضو هیئت علمی گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی یکی از نشانههای آزادی عمل در جمهوری اسلامی را حضور آزادانه افراد در عرصههای انتخابات در طول بیش از چهار دهه گذشته از انقلاب دانست و ادامه داد: این موضوع با وجود کاستیهای ممکن و راهکارهای اصلاح و بهبود این وضعیت جالب توجه است. از سوی دیگر، در آزادی اندیشه نیز اگر بنا را بر این بگذاریم که انقلاب اسلامی یک انقلاب فکر و فرهنگی متفاوتی در دنیا ایجاد کرد، حق اندیشیدن در آن بسیار مهم، متفاوت و کلیدی است.
تداوم انقلاب در گرو حق اندیشیدن
وی با بیان اینکه ادامه مسیر انقلاب بدون حق اندیشیدن ممکن نیست، تاکید کرد: تفکر وجه بارز انقلاب اسلامی است که میتواند آزادی و استقلال را نیز تفسیر کند. همانگونه که آیتالله جوادی آملی اشاره میکند که انقلاب تعدادی زندانی سیاسی را آزاد کرد، اما کار مهم آن آزادی دانشها و معارف اسلامی و وحیانی بود؛ بر این اساس بخش دانش، آزاداندیشی و حق اندیشیدن زیربنا و بنیاد آزادی بهشمار میآید.
لکزایی دومین زیربنای انقلاب را استقلال معرفی کرد و گفت: باید این مفهوم را در کنار آزادی ببینیم. زیرا استقلال را میتوان آزادی ملت از یوغ استعمار و در عرصه عمل و اندیشه تعریف کرد؛ به همین دلیل لازم است که دو مفهوم استقلال و آزادی را در ارتباط با یکدیگر معنا کنیم.
وی با اشاره به مفهوم آزادی در بیانیه گام دوم انقلاب اظهار کرد: در بیانیه آزادی را به سطحی از کنشهای اجتماعی مرتبط میکند؛ کنشهایی که در عرصه اجتماع، فضای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ممکن است بهوجود آیند و باید ادامه یابند تا مسیر انقلاب را تداوم بخشند. البته این مفهوم در عرصه سیاست داخلی و سیاست خارجی تأثیرگذار است.
عضو هیئت علمی گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی حوادث اخیر را ضربهای برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی دانست و گفت: مفهوم آزادی به سطحی از کنشهای داخلی اشاره دارد که در آن مردم در عرصه سیاست داخلی دارای نقش و صاحب اثرگذاری در تعیین سرنوشت خود هستند. بیانیه مجموع این ابعاد یعنی سطوح آزادی و استقلال را مورد توجه قرار میدهد.
وی با اشاره به تعریف استقلال خاطرنشان کرد: در بیانیه، استقلال ملی مورد توجه قرار گرفته است؛ یعنی در عرصه تصمیمگیری در فضای سیاست داخلی و خارجی خود استقلال عملی داشته باشیم که از آن بهعنوان استقلال ملی یاد میشود، اما صاحبنظران برای استقلال چهار نوع رویکرد درباب استقلال ذاتی، رویکردی، راهبردی و ملی در نظر میگیرند.
لکزایی یادآور شد: اگرچه بیانیه گام دوم بخش استقلال ملی را ترسیم میکند که در عرصه سیاست داخلی و خارجی خودمان تصمیمساز باشیم، اما ازنظر هویتی صحبت با جهان خارج را مطرح میکند که در اینجا، شعارها و اهداف انقلاب بسیار متفاوت است. زیرا استقلال و آزادی که بهعنوان شعار اصلی و کلیدی انقلاب معرفی میشود، اگر ذیل دیدگاه غرب ترسیم شود، نمیتواند دانش و معارف اسلامی را تولید کند.
وی نگاه بیانیه به موضوع استقلال را هویتی عنوان کرد و گفت: از این دیدگاه ما حرفی برای دنیا داریم و معتقدیم مسیر دنیا باید به شیوه دیگری حرکت کند؛ اما از آنجا که هر دو وجه داخلی و خارجی در این موضوع باید همزمان مورد توجه قرار گیرد، در این بخش نیز کاستیها و بایدهایی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
عضو هیئت علمی گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی یکی از سطوح استقلال را در عرصه تصمیمگیری، عمل و اندیشه برای همه افراد جامعه تعریف کرد و افزود: بخش دیگری رهایی از خود و ساختارهایی است که در حوزه عمل فردی انسانها و شهروندان را در داخل کشور تحتالشعاع قرار میدهد که آنها بهعنوان عرصه داخلی و استبداد مورد توجه قرار میگیرد. سطح دوم نیز اقدامات تحمیلی و سلطهگری دولتهای خارجی درقبال دولت و ملت است که بهعنوان استقلال از آن یاد میشود و جنبه هویتی و ذاتی دارد.
وی با اشاره به مسیر متفاوت جمهوری اسلامی از بسیاری کشورهای دنیا تاکید کرد: در بیانیه، استقلال ملی به معنای آزادی از تحمیل و زورگویی قدرتهای جهان ترسیم میشود و در بخشی از بیانیه نیز بر ارزش استقلال و آزادی تاکید میشود و بر اساس بیانیه گام دوم آزادی هم ارزش و هم روش است. زیرا در تفسیر بزرگان ما آزادی ارزش اسلامی و عطیه الهی به انسانها بیان میشود.
لکزایی آزادی عطاشده در مبانی اسلام را با مکاتب غربی متفاوت معرفی کرد و گفت: استقلال و آزادی با وجود بعضی دیدگاهها در شمار ارزشهای اسلامی هستند که برچسب وارداتی به آن نمیچسبد. زیرا از مشروطه آن را دنبال کردیم.
وی حریت در عرصه سیاسی و اجتماعی را مورد تاکید بیانیه گام دوم اعلام کرد و افزود: آزادی در بخش اجتماعی همواره بهعنوان یک موضوع بحثبرانگیز مورد توجه بوده و در بیانیه نیز عطیه بودن الهی آزادی مورد توجه قرار گرفته است.
عضو هیئت علمی گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی متن بیانیه را کوتاه و خلاصه در پنج صفحه معرفی کرد و گفت: بندی که به استقلال و آزادی پرداخته هم به ارزش آن بهعنوان تفضل الهی بر انسان و هویت و جایگاه انسان اشاره شده است. زیرا انسان مسیر خود را انتخاب میکند که در برههای به انقلاب اسلامی ختم شده و با همین مسیر و نگاه و تحلیل نیز باید ادامه یابد.
وی با اشاره به تعریف وظیفه حکومت و دولت درباب استقلال و آزادی ادامه داد: در بیانیه اشاره شده که حکومتها موظف به تامین استقلال و آزادی هستند. اینها تفضل حکومتها به مردم نیستند و با وجود یک دولت و جامعه قوی اتفاق میافتد.
لکزایی با اشاره به تقدیر از چهار دهه مقاومت، جهاد و همراهی مردم با انقلاب در بیانیه تصریح کرد: یکی از نکات مهم نقش جوانان در استقلال و آزادی کنونی ایران اسلامی است که دستاورد و خونآورد صدها انسان والا، شجاع و فداکار است که در سن جوانی در رتبههای رفیع انسانیت بودند و ارزشگذاری این خونها به این مسئله وابسته است که استقلال و آزادی ادامه یابد و هر دو بهعنوان ارزش ادامه داشته باشند.
نظر شما