به گزارش ایمنا، دوره آموزشی ضمن خدمت طرح «کلاس شهر» با حضور ۱۰۰ نفر از آموزگاران پایه‌های اول و ششم ابتدایی مدارس اصفهان از سوی سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری در کتابخانه مرکزی برگزار شد.
حوادث و ایمنی، مصرف بهینه انرژی، حفظ محیط زیست، مسئولیت‌پذیری شهروندی، مراقبت از اموال عمومی، قانون‌پذیری و رعایت قوانین، ارتباط مؤثر با دیگران، حمل‌ونقل عمومی، پسماند و بازیافت، پارک‌ها و فضای سبز، اخلاق شهروندی، مشارکت شهروندی، احساس تعلق شهروندی، احترام به دیگران و دوستی و دوست‌یابی از جمله موضوعاتی است که در کتاب پایه اول ابتدایی طرح کلاس شهر به دانش‌آموزان ارائه می‌شود.
احسان کاظمی، روانشناس و یکی از مؤلفان کتاب پایه اول ابتدایی طرح کلاس شهر در دوره آموزشی ضمن خدمت این طرح با بیان اینکه رعایت آداب شهروندی مستلزم وجود زیربناهایی در شخصیت و تربیت افراد است، اظهار کرد: رعایت رفتارهای شهروندی مشروط نیست؛ برای مثال برخی تنها در شهر خودشان آداب شهروندان را رعایت می‌کنند که این درست نیست.
وی با بیان اینکه شهر حقی بر شهروندان دارد و شهروندان نیز حقی بر شهر دارند، افزود: حق یک شهروند، وظایف مدیریت شهری و دیگر شهروندان است و حق مدیریت شهری و دیگر شهروندان نیز وظایف یک شهروند محسوب می‌شود. بنابراین زمانی می‌توانیم از حقوق شهروندی خود دفاع کنیم که آنها را بشناسیم و از وظایف شهروندی خود نیز آگاه باشیم و به آنها عمل کنیم.
کاظمی پذیرش قانون را زیربنای رعایت آن دانست و ادامه داد: زیربنای قانون‌پذیری، نظم است. زمانی که نظم را بفهمیم، قانونی که موجب نظم در روابط و رفتار ما می‌شود را نیز می‌پذیریم. امیرالمومنین حضرت علی (ع) مؤمنان را به تقوای الهی و نظم در امور توصیه فرموده‌اند و قرار دادن تقوا به عنوان بالاترین مرتبه کمال انسانی در کنار نظم در این کلام، نشان از اهمیت بالای نظم است.
این مؤلف با بیان اینکه نظم به زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی انسان چارچوب و امنیت می‌بخشد، تصریح کرد: همه ما امنیت و قانون را دوست داریم، اما باید از خود بپرسیم چقدر در ایجاد امنیت و رعایت قانون سهیم هستیم؟ زمانی که در نقش ناظر ظاهر می‌شویم خیلی به رعایت نظم دقت می‌کنیم اما وقتی عامل هستیم، کمتر به این مسئله توجه می‌کنیم.
وی گفت: نخستین چیزی که معلمان باید در آموزش شهروندی به دانش‌آموزان منتقل کنند، این احساس است که ابتدا خودشان به این آموزش‌ها به‌خصوص رعایت نظم عمل کرده‌اند. نظم یعنی توجه به‌هنگام و درست به همه آن چیزی که برای یک ساختار از ارزش مشخص برخوردار است.
کاظمی با بیان اینکه شهروندی صرفاً یادگیری مهارت‌ها برای زندگی در شهر و محیط‌های اجتماعی نیست، اضافه کرد: شهروندی را می‌آموزیم تا در خانه خود نیز آن را رعایت کنیم. بنابراین اگرچه شهروندی نام شهر را یدک می‌کشد، اما مهارتی است که انسان در ارتباط با هر موجود و محیط دیگری به آن نیاز دارد.
شهروندی یعنی مهارت‌های زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و جهانی
این روانشناس با تأکید بر تقویت حس تعلق‌خاطر در دانش‌آموزان در قالب مهارت‌های شهروندی اظهار کرد: انسان بدون هویت انسان بی‌مهارتی است چون نمی‌داند باید وابسته به کدام هویت ارزش‌آفرینی کند؛ بنابراین در زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و حتی جهانی خود به آموزش‌های شهروندی نیاز داریم. امروزه شهروندی جهانی یک بحث مهم مطرح در دنیا است. انسان باید نگران لایه ازن، گازهای گلخانه‌ای و خشکی رودخانه‌ها باشد چون تمام انسان‌ها در یک کره زمین زندگی می‌کنند.
وی افزود: باید در ارتباط با انسان‌های دیگر فارغ از تمام مولفه‌هایی که ما را از یکدیگر متمایز می‌کند، احساس مثبت و احساس انسانیتِ مشترک داشته باشیم؛ بنابراین مجاز نیستیم انسانی را به دلیل تفاوت در یک یا چند مؤلفه مورد تحقیر و سرزنش قرار دهیم.
کاظمی با بیان اینکه به قول یک فیلسوف بزرگ انسانی که در حیات اجتماعی شهر خود مشارکت نکند انسان نیست، خاطرنشان کرد: زیاد می‌شنویم که برخی والدین به فرزند خود می‌گویند "تو فقط دَرست را بخوان". درحالی‌که کودک و نوجوان باید در تمام ابعاد زندگی خانوادگی به اندازه توان خود مشارکت داشته باشد.
این مؤلف با بیان اینکه یادگیری فرایندی تدریجی و مستمر است، اظهار کرد: خیلی اوقات بزرگسالان فکر می‌کنند در حوزه روابط اجتماعی و خانوادگی همه چیز را بلد هستند، درحالی‌که سال‌ها از حل یک مسئله در زندگی زناشویی ناتوان‌اند.
وی ادامه داد: باید به بچه‌های خود یاد بدهیم در مواجهه با یک مسئله پا پس نکشند و آن را نادیده نگیرند و مهارت حل مسئله را بیاموزند یا از دیگری برای حل مسئله کمک بگیرند. همچنین در آموزش‌های شهروندی به دانش‌آموزان یاد می‌دهیم تنها مسئول خودشان نیست و در قبال دیگران هم مسئولیت دارند.
کاظمی با بیان اینکه مهارت‌های شهروندی به جز لذت بردن از زندگی در کنار یکدیگر به ما کمک می‌کند زیستن خود را معنادار کنیم، گفت: اگر زندگی را بلد نباشیم هر جای دنیا باشیم زندگی را تلف خواهیم کرد.
این روانشناس با بیان اینکه هر تغییری در اخلاق شهروندی با مقاومت عده‌ای روبه‌رو می‌شود، افزود: پیامبران نیز نتوانستند تمام انسان‌های کره زمین را هدایت کنند، پس به‌عنوان آموزگار موظف هستیم آموزش‌های شهروندی را آغاز و به دانش‌آموزان ابلاغ کنیم و کم‌کم می‌بینیم که دانش‌آموزان و والدین بیشتری با این آموزش‌ها همراه می‌شوند و معجزه آموزش‌های شهروندی را در محیط آموزشی و کم‌کم در شهر می‌بینیم.
وی بیان کرد: گاهی اوقات دانش‌آموزان دوست دارند نظر خود را بیان کنند، اما ادبیات آن را بلد نیستند و «کلمات» روی رفتار آنها اثر می‌گذارد. بنابراین باید به بچه‌ها یاد بدهیم چگونه بُعد عاطفی و اجتماعی خود را رشد دهند، چون تحقیقات جهانی نشان می‌دهد افت تحصیلی پیش از اینکه ناشی از ضعف هوش، استعداد یا سبک یادگیری باشد، به مشکلات عاطفی و اجتماعی دانش‌آموزان برمی‌گردد و آموزش‌های شهروندی طرح کلاس شهر در کنار مهارت‌های شهروندی، مهارت‌های عاطفی و اجتماعی را در قالب رفتارهای شهری آموزش می‌دهد.
کاظمی ادامه داد: یادگیری، فشار روانی و مسئولیت انباشته‌شده بر انسان‌ها را کاهش می‌دهد، چون مادر یا پدر خانواده می‌دانند فرزند آنها مهارت‌هایی دارد که بخشی از نگرانی‌های آنها را رفع می‌کند. همچنین همه انسان‌ها با شدت و ضعف‌های گوناگون میل به تغییر دارند، اما یا نمی‌دانند چطور تغییر کنند، یا فکر می‌کنند دیر شده، یا زمینه تغییر وجود ندارد و یا عامل تغییر در دسترس آنها نیست. بنابراین همه ما دوست داریم تغییر کنیم اما معطل چند عامل می‌مانیم. پس اگر با افرادی که به هیچ‌یک از آداب اجتماعی و شهروندی معتقد نیستند، با زبان و روش درست صحبت و رفتار کنیم، تغییر می‌کنند. از طرف دیگر اولین شاگرد راستین هر معلم خود اوست و مهارت‌هایی که به دیگران آموزش می‌دهیم، در خودمان نهادینه‌تر می‌شود.
به گزارش دبیرخانه شهر، به گفته مدیران معاونت اجتماعی و مشارکت‌های شهروندی سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان قرار است علاوه بر اجرای برنامه‌های جانبی طرح کلاس شهر مانند اجرای نمایش در برخی مدارس، تولیدات گوناگون مرتبط با این طرح در قالب بیش از هزار دقیقه انیمیشن، کلیپ و موشن‌گرافی و همچنین فایل ۱۶۰ عنوان کتاب مخصوص رده سنی کودک و نوجوان در کانال طرح کلاس شهر برنامه شاد بارگذاری شود تا تمام آموزگاران مشارکت‌کننده در این طرح بتوانند از این محتواها در کلاس‌های درس بهره ببرند.
نظر شما