بهلول علی‌جانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه بارش‌های اخیر تحت عنوان بارش‌های موسمی شناخته می‌شود، اظهار کرد: بارش‌های موسمی در فصل تابستان رخ می‌دهد و عمدتاً در قسمت‌های جنوب شرقی ایران مشاهده می‌شود.
وی افزود: این سامانه بارشی هر سال مشاهده نمی‌شود، بلکه تنها در سال مشخصی تحت شرایط خاصی رخ می‌دهد که دلیل این موضوع اثر دینامیکی هوا است؛ درواقع در فصل تابستان ایران در شرایط پرفشار قرار می‌گیرد و این حالت از صعود هوا جلوگیری می‌کند، به همین دلیل در مناطقی مانند بندرعباس و چابهار هوا شرجی می‌شود، اما بارشی رخ نمی‌دهد.
بیشتر بخوانید: طوفان مونسون چیست؟ + علل وقوع سیل، وضعیت در ایران و اصفهان
این کارشناس اقلیم و آب و هواشناسی ادامه داد: در برخی سال‌ها شرایط دینامیکی جو تغییر می‌یابد و از حالت پرفشار عقب‌نشینی می‌کند؛ در این هنگام هوا حالت صعودی پیدا می‌کند و باران تابستانی موسمی رخ می‌دهد؛ البته نمی‌توان گفت که باران موسمی در ایران غیر منتظره است، بلکه جزو ویژگی‌های ایران به‌شمار می‌رود.
وی تاکید کرد: باران موسمی از دریای عمان نشأت می‌گیرد و از رطوبت مطلوبی برخوردار است. در صورتی که شرایط اتمسفر مناسب باشد، بارش‌ها تا تهران و نواحی شمال ایران نیز ادامه می‌یابد.
مونسون چیست؟
علی‌جانی در رابطه با واژه مونسون گفت: بارش‌هایی که در فصل تابستان رخ می‌دهد، تحت عنوان بارش موسمی شناخته می‌شود؛ این واژه برگرفته از زبان عربی بوده و به معنای فصل است که در این شرایط به عنوان بارش‌های فصلی نیز معنی می‌شود.
وی افزود: واژه «موسمی» در زبان انگلیسی به «مونسون» تبدیل شده است، اما در زبان فارسی و عربی به بارش‌هایی که در فصل تابستان رخ می‌دهد و نواحی جنوب ایران را درگیر می‌کند بارش موسمی گفته می‌شود.
بنیان‌گذار اقلیم‌شناسی سینوپتیک در ایران، علت مشاهده نشدن بارش در برخی شهرها را چنین توضیح داد: مقدار رطوبتی که از خلیج فارس یا دریای عمان به سمت ایران حرکت می‌کند، معین بوده و ممکن است در نقاطی از کشور تخلیه شود. در برخی مواقع ابر در آسمان مشاهده می‌شود، اما به دلیل اینکه قطعات باران به قدر کافی بزرگ نیست، بارانی نمی‌بارد.
وی تصریح کرد: بیشتر بارش‌های ایران در فصل زمستان رخ می‌دهد و اکثر آن‌ها از سمت غرب و دریای مدیترانه حاصل می‌شود. علت اینکه در شهرهایی مانند یزد یا اصفهان بارش باران مشاهده نمی‌شود، میزان درشتی قطرات آب است؛ باران معمولاً زمانی رخ می‌دهد که قطعات آب سنگین شود.
وی در رابطه با ارتباط بین خشکسالی و پدیده مونسون گفت: مفهوم خشکسالی، نبود باران و خشکی هوا است؛ بنابراین مفهوم پدیده خشکسالی با مونسون ارتباط ندارد، اما خشکسالی که در ایران و منطقه رخ‌داده به دلیل تغییرات اقلیمی است.
بنیان‌گذار اقلیم‌شناسی سینوپتیک در ایران ادامه داد: در حال حاضر به دلیل تغییرات اقلیمی بارندگی کاهش یافته و هوا گرم شده است، اما در سال جاری ابرها از جنوب شرقی وارد کشور شد ولی باتوجه بی‌نظمی که در اقلیم جهان صورت گرفته، می‌توان گفت این بارش‌های سنگین مونسونی با تغییرات اقلیمی در ارتباط است.
نظر شما