به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، عدسی چشم جزئی محدب از ساختار چشم است که همراه با قرنیه، پرتوهای نور را شکسته و آن را بر شبکیه متمرکز میکند. به تیره و تار شدن عدسی چشم، آب مروارید یا کاتاراکت میگویند. در واقع با افزایش سن عدسی چشم کدر و تیره میشود و به تدریج بینایی کاهش پیدا میکند. دید فرد مبتلا به آب مروارید مانند این است که از پشت شیشه یخ زده یا مه آلود به اطراف نگاه میکند. اکثر مواقع آب مروارید به آرامی پیشرفت میکند و از همان ابتدا بینایی فرد را مختل نمیکند، اما با گذشت زمان در نهایت موجب اختلال در بینایی میشود. در ابتدا استفاده از عینک و نور زیاد میتواند کمک کننده باشد، اما در صورتی که بیماری پیشروی کند و در فعالیتهای روزمره اختلال ایجاد کند فرد به جراحی نیاز پیدا میکند. کاتاراکت ممکن است یک چشم یا هر دو چشم را درگیر کند.
انواع آب مروارید
آب مروارید انواع مختلفی دارد، اما ویژگی مشترک همه آنها تیره و کدر شدن عدسی چشم است. انواع آب مروارید شامل آب مروارید مادرزادی، آب مروارید هستهای، آب مروارید زیر کپسولی خلفی و آب مروارید کورتکس میشود. بعضی از کودکان با آب مروارید به دنیا میآیند یا در کودکی به آن مبتلا میشوند. این نوع کاتاراکت ممکن است ژنتیکی باشد یا به دلیل عفونت داخل رحمی یا ضربه ایجاد شود. آب مرواریدی که بر مرکز عدسی تأثیر میگذارد، آب مروارید هستهای نام دارد که در ابتدا دید نزدیک فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. گاهی با گذشت زمان عدسی به رنگ زرد در میآید و دید فرد کاهش پیدا میکند. زمانی که این نوع آب مروارید به آرامی پیشرفت میکند، عدسی ممکن است قهوهای شود و تشخیص رنگها با مشکل همراه شود.
آب مرواریدی که بر پشت عدسی چشم تأثیر میگذارد نیز زیر کپسولی خلفی نام دارد؛ این نوع آب مروارید باعث بروز اختلال در مطالعه میشود به طوری که دید فرد را در نور زیاد کاهش میدهد. این نوع کاتاراکت سریعتر از انواع دیگر پیشروی میکند. آب مروارید کورتکس نیز بر لبههای عدسی تأثیر میگذارد و به شکل لکههای سفید و کروی شکل در لبه خارجی عدسی دیده میشود سپس به آرامی پیشرفت میکند و مرکز عدسی را درگیر میکند و عبور نور از مرکز عدسی را مختل میکند.
علائم آب مروارید
علائم آب مروارید ممکن است شامل دید تیره، تاریک یا مه آلود، کاهش دید شبانه، نیاز به نور بیشتر برای مطالعه، حساسیت به نور و تابش خیره کننده، دیدن هالهای در اطراف نور، تغییر مکرر در شماره عینک، دید دوبینی در یک چشم، محو شدن رنگها و نزدیکبینی در افراد مسن میشود. در ابتدا ممکن است تاری دید جزئی باشد و فرد متوجه آن نشود، اما زمانی که بیماری پیشرفت میکند قسمت بیشتری از عدسی درگیر میشود و نوری که از عدسی عبور میکند منحرف میشود و باعث ایجاد علائم قابل توجه میشود.
عوامل خطر آب مروارید
با افزایش سن عدسی چشم سفت میشود و شفافیت خود را از دست میدهد؛ معمولاً بیشتر افراد با افزایش سن دچار آب مروارید میشوند. آب مروارید ناشی از افزایش سن شایعترین نوع آن است. ممکن است آب مروارید به دلیل بیماریهای دیگر مانند دیابت یا جراحیهای چشم یا مصرف بعضی از داروهای ایجاد شود. هرگونه ضربه یا جراحت به چشم نیز ممکن است باعث بروز آب مروارید شود، گاهی اوقات بلافاصله پس از صدمات چشمی و گاهی سالها پس از آن مشاهده میشود. افرادی که زمان زیادی در معرض نور خورشید قرار میگیرند، ممکن است دچار آب مروارید شوند. این بیماری میتواند یک عارضه جانبی پرتو درمانی برای درمان سرطان باشد.
روش تشخیص آب مروارید
چشمپزشکان با معاینات مربوطه و شرح حال و علائم بیمار میتوانند آب مروارید را تشخیص دهند. اندازهگیری قدرت بینایی، معاینه شبکیه و معاینه میکروسکوپی چشم به تشخیص این بیماری کمک میکند. در معاینه شبکیه پزشک با ریختن قطره چشمی و گشاد کردن مردمک چشم میتواند عدسی و شبکیه را به طور کامل معاینه کند.
روشهای درمانی آب مروارید
با وجود اینکه برخی از افراد مبتلا به آب مروارید دید خود را با عینک، لنز یا افزایش نور محیط تا حدودی اصلاح میکنند، تنها درمان مؤثر برای درمان این بیماری جراحی است. در روش جراحی عدسی کدر و مات با یک عدسی مصنوعی شفاف جایگزین میشود. جراحی کاتاراکت معمولاً به صورت سرپایی و با بیحسی موضعی انجام میشود. اگرچه جراحی روش قطعی و مؤثر درمان آب مروارید است، اما ممکن است با خطر عفونت و خونریزی نیز همراه باشد.
پیشگیری از بروز آب مروارید
به گفته متخصصان، هیچ روش اثبات شدهای برای پیشگیری از بروز آب مروارید یا کاهش پیشرفت آن وجود ندارد، اما راهکارهایی وجود دارد که تا حدی در این زمینه تأثیرگذار است. معاینه منظم چشمها میتواند در تشخیص آب مروارید و دیگر مشکلات چشم در مراحل اولیه کمک کننده باشد. از آنجایی که افراد مسن بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماریهای چشم مانند آب مروارید هستند، باید به صورت منظم به چشم پزشک مراجعه کنند.
بیماریهایی مانند دیابت خطر ابتلا به کاتاراکت را افزایش میدهد بنابراین افراد مبتلا باید آن را درمان یا کنترل کنند. اشعه ماورا بنفش خورشید باعث پیشرفت بیماری آب مروارید میشود به همین دلیل توصیه شده است که افراد از عینک آفتابی مناسب استفاده کنند تا مانع نفوذ اشعه ماورا بنفش به چشم شود. استفاده از میوه و سبزیجات به بهبود سلامت چشم کمک شایانی میکند، زیرا این مواد غذایی حاوی ویتامین، مواد مغذی و آنتیاکسیدان فراوان است. نتایج مطالعات انجام شده نشان میدهد که مصرف آنتیاکسیدان و ویتامینهای C و E میتواند خطر بروز آب مروارید را کاهش دهد.
نظر شما