به گزارش خبرنگار ایمنا، اساس و پایه بیوتکنولوژی جدید را میتوان انتقال ژنهای یک موجود به موجود دیگر و فعال ساختن آنها در موجود جدید دانست؛ فنآوری رو به گسترشی که امروزه به سرعت در صنایع دارویی، غذایی، پزشکی، شیمیایی و کشاورزی وارد شده است. کلمه بیوتکنولوژی از دو کلمه زنده و زندگی یا سامانه زنده و تکنولوژی به معنای یک روش علمی به منظور دستیابی به یک هدف علمی شکل گرفته است.
بیوتکنولوژی به طور کلی به مجموعهای از فناوریها اطلاق میشود که سامانههای زنده یا بیولوژیکی گیاه، حیوان، میکروارگانیسم یا ترکیبات مخصوص مشتق شده از این سامانهها را به منظور تولید کالاها و خدمات صنعتی به کار میگیرد، به طور کلی هر گونه دخالت هوشمندانه بشر در آفرینش به منظور بهبود و عرضه فرآوردههای گوناگون با استفاده از جانداران زیستی، در گروه زیستفناوری جای میگیرد، بیوتکنولوژی یا زیست فناوری از ترکیب "علم بیولوژی" و "فن تکنولوژی" با رابطههای بسیار پیچیده به وجود آمده است.
در واقع زیست فناوری مجموعهای از روشهایی برای تولید، تغییر و اصلاح فرآوردهها، بهنژادی گیاهان و جانوران و تولید میکروارگانیسمهای خاص برای کاربردهای ویژه است که در آن از ارگانیسمهای زنده و مفید استفاده میکنند. بیوتکنولوژی همانند زیست شناسی، ژنتیک یا مهندسی بیوشیمی یک علم پایه یا کاربردی نیست که بتوان محدوده و قلمرو آن را به سادگی تعریف کرد؛ بلکه شامل حوزهای مشترک از علوم مختلف است که در اثر همپوشانی و تلاقی این علوم با یکدیگر به وجود آمده است.
همچنین بیوتکنولوژی معادل زیست شناسی مولکولی، مهندسی ژنتیک، مهندسی شیمی یا هیچیک از علوم سنتی و مدرن موجود نیست؛ بلکه پیوند میان این علوم در جهت تحقق بخشیدن به تولید بهینه یک محصول "حیاتی" یا انجام یک فرآیند زیستی به روشهای نوین و دقیق با کارایی بسیار بالا است.
هدف از رشته زیست فناوری
مهمترین هدف رشته زیست فناوری پزشکی ارتقیا سطح دانش رشته زیست فناوری پزشکی با توجه به نیازهای پزشکی کشور و ایجاد نگرشی باورپذیر در بین سایر گرایشهای پزشکی است که با در تعامل قراردادن توانمندیهای علمی و عملی آنها به شکلگیری رویکردهای نوین پزشکی مولکولی در کشور کمک میکند، به صورتی که همپای سایر گرایشهای پزشکی مربوط، آموختههای خود را در حوزه زیست فناوری و مهندسی ژنتیک به کار میگیرد.
تواناییهای لازم در رشته بیوتکنولوژی
رشته بیوتکنولوژی از بین داوطلبان رشته ریاضی فیزیک و تجربی دانشجو میپذیرد؛ چرا که گرایشهای این رشته مربوط به علوم پزشکی و علوم مهندسی است. دکترای مستقیم بیوتکنولوژی دوره آموزشی به خصوصی است که مناسب با دانشجویانی توانا، با بهره هوشی بالا، قدرت فهم و توان نوآوری است همچنین دانشجویان این رشته باید علاقه و انگیزه فراوانی به پژوهش و تحقیق داشته باشند.
نیمی از ظرفیت پذیرش این رشته به داوطلبانی اختصاص دارد که در مرحله ما قبل پایانی المپیادهای دانشآموزی پذیرفته شده باشند و نیمی دیگر نیز از طریق کنکور سراسری وارد این رشته میشوند.
انواع گرایشهای بیوتکنولوژی
از تلاقی و پیوند علوم مختلف با بیوتکنولوژی، نام شاخههایی از بیوتکنولوژی از جمله بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی گیاهی (کشاورزی)، بیوتکنولوژی دارویی، بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی دریا، بیوتکنولوژی غذایی، بیوتکنولوژی صنعت و محیط زیست، بیوتکنولوژی حیوانی (دام و طیور)، بیوتکنولوژی نفت و سایر رشتهها شکل میگیرد.
وضعیت ادامه تحصیل در رشته بیوتکنولوژی
امکان ادامه تحصیل این رشته تا مقطع دکترا در ایران وجود دارد. همچنین در ایران تنها دانشگاه تهران است که دکترای پیوسته بیوتکنولوژی را ارائه میدهد.
بازار کار و آینده شغلی رشته بیوتکنولوژی در ایران
رشته بیوتکنولوژی یک رشته تحصیلی تقریباً جدید است که فارغالتحصیلان آن در کنار همه تواناییهایی که دارند، جایگاه شغلی واقعی در کشور ایران ندارند. در حال حاضر بیشتر فرصتهای شغلی برای دانشجویان این رشته، به صورت تحقیقاتی است. به طور مثال دانشجویان مقطع دکترای رشته میکروبیولوژی که مطالعه آنها در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی است؛ در حال حاضر به بررسی و تحقیق آبهای شور کشور که امکان رشد موجودات در آن دشوار و پیچیده است، میپردازند تا محیط مناسبی برای رشد موجودات دریایی با استفاده از تکنیکهای رشته بیوتکنولوژی فراهم کنند.
نظر شما