به گزارش خبرنگار ایمنا، رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: شکوفایی جلبکی تأثیرات منفی بر محیطهای آبی دارد از این رو پایش شکوفایی جلبکی در آبهای شمال و جنوب را در دستور کار قرار دادهایم.
بهروز ابطحی در خصوص شکوفایی ماکروجلبکی و بررسی بلوم ماکروجلبکها در سواحل دریای خزر، افزود: این روز ملی خزر یادآور توافق کشورهای حاشیه دریای خزر در سال ۱۳۸۵ برای حفاظت از محیط زیست خزر است.
وی به بروز پدیده شکوفایی جلبکی در آبهای کشور از جمله دریای خزر اشاره کرد و گفت: شکوفایی یا بلوم جلبکی یکی از موضوعات مطرح در حوزه اقیانوس شناسی است که با تغییر اقلیم مرتبط است، این موضوع به اندازهای مهم است که در زمره پروژههای معدودی است که در قالب برنامههای بینالمللی کشورها در یک شبکه با یکدیگر همکاری دارند.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ادامه داد: از این رو پیشبینی شکوفایی جلبکی و ماکرو جلبکها حائز اهمیت جهانی است، چرا که شکوفایی جلبکی به طور مستقیم و غیر مستقیم بر زندگی انسانها اثر گذار است و این تأثیر دارای جنبههای اقتصادی، بهداشتی و اقتصادی و معیشتی است.
وی با تاکید بر اینکه بلوم جلبکی از قبل از انقلاب صنعتی وجود داشته است، خاطرنشان کرد: در دهه اخیر آنچه که شکوفایی جلبکی را مهم کرده، افزایش تعداد و تنوع و گستردگی این شکوفایی است که بخشی از آن ناشی از شرایط تغییر اقلیم و افزایش دمای جهانی آب و هوا است.
ابطحی ورود مواد مغذی به محیط دریایی را از دیگر عوامل بروز شکوفایی جلبکی عنوان کرد و گفت: این شکوفایی تأثیرات منفی بر محیطهای آبی دارد به طوری که برخی از تغییرات ایجاد شده ناشی از بلوم جلبکی برگشت ناپذیر است از این رو این پدیده موضوع مهم در دنیا تلقی میشود.
وی افزایش سواد اقیانوسی را در سطح جهانی مهم دانست و گفت: یکی از مفاهیم علوم دریایی، "سواد اقیانوسی" است به این معنا که اقدام به توسعه دانش عمومی درباره منابع دریایی، حفاظت از محیط زیست دریا و نقش دریا در زندگی مردم خواهد شد و توسعه سواد اقیانوسی از جمله وظایف پژوهشگاه اقیانوس شناسی به شمار میرود.
تأثیر فعالیت معادن بر روی کیفیت منابع آب
استاد گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان گفت: فعالیت معادن بر کاهش کیفیت آبهای سطحی و زیرزمینی همجوار تأثیرگذار است.
جهانگیر عابدی کوپایی اظهار کرد: یکی از منابع آلاینده آبهای سطحی و زیر زمینی، فعالیت معادن است و آلودگی ایجاد شده از سوی معادن ممکن است با فلزات سنگین نیز همراه باشد، در این صورت آلایندگی منابع آب در محدوده این معادن بسیار بیشتر و خطرناکتر است.
وی خاطرنشان کرد: معادنی که در اطراف آنها چشمه و قنات وجود داشته باشد، حفاظت خاص نیاز دارد، نهادهای مربوط باید این مساله را جدی بگیرند و منابع آبهای سطحی و زیرزمینی را به طور مُرتب پایش کنند.
استاد دانشگاه صنعتی اصفهان افزود: وضعیت آبهای زیرزمینی استان اصفهان و کشور مطلوب نیست، به طوری که یک چهارم از آبخوانها اکنون تخلیه شده است.
پسماند معادن فعال موضوعی است که مکان تخلیه و میزان آلودگی آن باید بررسی و آزمایش شود، سرریز شدن این پسماندها در زمینها و چشمههای اطراف، خطرناک است و آثار زیست محیطی آن بهتدریج ظاهر میشود.
کاهش ۵ تا ۱۰ سانتیمتری تراز آب دریای خزر نسبت به سال گذشته
مدیر کل مرکز علوم جوی و اقیانوسی سازمان هواشناسی کشور با اشاره به روند کاهش تراز آب دریای خزر طی ۲۶ سال گذشته، گفت: اکنون تراز دریای خزر تنها یک متر با کمترین تراز ثبت شده طی ۵۰ سال گذشته فاصله دارد و پیش بینی بلند مدت بر اساس سناریوهای تغییر اقلیم کاهش چهار تا شش متری تراز آب این دریاچه را طی ۳۰ تا ۵۰ سال آینده نشان میدهند.
بهزاد لایقی اظهار کرد: پیشبینیهای انجام شده حاکی از کاهش بارندگی در حوضه آبریز دریای خزر طی سالهای آینده است که گرچه نمیتوان بهصورت قطعی به این آمار و پیشبینیها اطمینان کرد اما بر اساس مدلهای پیشبینی، کاهش چهار تا شش متری تراز آب دریای خزر طی ۳۰ تا ۵۰ سال آینده نشان داده شده است. با این حال این میزان کاهش تراز آب مساحت زیادی از مناطق حاشیه کشور ما را در برنمیگیرد، چرا که شیب ساحل دریای خزر در بخش جنوبی آن بیشتر است؛ اما بخشهای شمالی دریای خزر با خطر خشکشدگی مواجه خواهند شد که تأثیر بسیار منفی بر محیط زیست این مناطق و همچنین خطوط کشتیرانی بین بنادر کشورهای حاشیه دریای خزر خواهد داشت.
وی باید اشاره به اطلاعات شبکه پایش وزارت نیرو و ایستگاههای کشورهای حاشیه دریای خزر، گفت: بر اساس این اطلاعات میانگین سالانه تراز آب دریای خزر حدود ۵ تا ۱۰ سانتیمتر نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده است.
مدیرکل مرکز علوم جوی و اقیانوسی سازمان هواشناسی با اشاره به اینکه دریای خزر دارای محیطی بسته است که به دریای آزاد راه ندارد، اظهار کرد: عوامل مختلفی از جمله حجم آب ورودی از رودخانههای این حوضه آبریز و میزان بارش بر سطح این دریا نقش تعیینکنندهای در تراز آب دریای خزر دارند و میزان تبخیر نیز یکی از عوامل کاهنده این تراز به حساب میآید.
وی با بیان اینکه تراز آب دریای خزر طی حدود ۳۰ سال گذشته روند کاهشی داشته، درباره روند تغییرات تراز آب این دریاچه از گذشته تاکنون، ادامه داد: تا سال ۱۳۵۶ تراز آب دریای خزر با افت شدیدی مواجه شد و از آن زمان تا سال ۱۳۷۴ یک روند افزایشی را تجربه کرد؛ اما از سال ۷۴ تاکنون یعنی طی ۲۶ سال گذشته مجدد شاهد روند کاهشی در تراز آب دریای خزر بودهایم. هرچند این روند کاهشی در سالهای مختلف شدت و ضعف داشته و حتی در برخی سالها شاهد افزایش تراز آب این دریاچه بودهایم اما برآیند کلی تغییرات تراز آب این دریاچه از سال ۱۳۷۴ تاکنون یک روند کاهشی را نشان میدهد.
لایقی درباره آخرین وضعیت دریای خزر گفت: اکنون تنها یک متر تا رسیدن به تراز این دریاچه در سال ۵۶ - که طی پنج دهه اخیر کمترین تراز آب دریای خزر بود- فاصله داریم و اگر شرایط کاهش تراز آب این دریاچه با همین روند ادامه داشته باشد، تا کمتر از ۱۰ سال آینده مجدد به این تراز خواهد رسید.
پروژه سیستان رویکرد معیشتی مردم را تغییر میدهد
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان با انتقاد از تخصیص نیافتن حقابههای تعیین شده برای تالاب هامون، بر لزوم آگاه سازی شهروندان از طرحهای اجرایی پروژه سیستان تاکید کرد.
وحید پورمردان با اشاره به امضا تفاهم نامه چهار جانبه درباره پروژه سیستان گفت: هدف از این تفاهم، ارتقای ظرفیتها و مدیریت پایدار آب و سرزمین، مدیریت و احیا تالاب هامون و همچنین توسعه اقتصاد محلی و معیشت سازگار با منابع آب و خاک است.
وی افزود: سه گروه شامل کشاورزان، صیادان و دامداران جزو ذینفعان این تالاب بودند که اکنون با توجه به کمبود آب و خشکسالی، مردم معیشت خود را از دست دادهاند و همچنان راه معیشت خود را پیشینه پدرانشان و آنچه که بلد هستند میدانند، بنابراین این طرح میتواند بر تغییر رویکرد مردم نسبت به درآمد و معیشتشان تأثیر مثبت و مشخصی داشته باشد.
پورمردان تصریح کرد: در منطقه سیستان اکنون هیچ معیشتی که پایه آبی داشته باشد پاسخگو نیست و با توجه به شرایط خشکسالی کشاورزی نیز دیگر جوابگو نیست، تالاب هامون گنجایش آبی بیش از ۱۳ میلیارد متر مکعب دارد و حقابهای که از محل چاه نیمههای سیستان وارد میشود ۶۰ میلیون متر مکعب است که قابل قبول نیست چون پوشش گیاهی را نابود و طوفان گرد و غبار ایجاد کرده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: متأسفانه با خشکسالی سال ۹۹ و پنج ماهه ابتدایی سال جاری، به رغم مکاتبات مکرر در خصوص اخذ حقابه، همین مقدار هم برای تالاب تخصیص داده نشده است که با ادامه شرایط شاهد مرگ تالابها و از بین رفتن پوشش گیاهی و وضعیت بحرانیتری در حوزه زیست محیطی خواهیم بود.
وی گفت: باید فعالیتها به سمتی بروند که هیچ پروژه آب محوری در منطقه انجام نشود و مدیریت منابع آبی برای حفظ تالاب هامون و فقط برای حفاظت پوشش گیاهی و تنفس مردم باشد.
وی با تاکید بر آگاه سازی مردم در اجرای طرحها تصریح کرد: برخی مردم نسبت به پروژههایی که اجرا میشود شناخت کلی ندارند شاید هم خوش بین نباشند لذا باید در بحث فرهنگ سازی، نهایت تلاش را کرد تا مردم بدانند چه برنامههایی برای منطقه آنها در نظر داریم.
پورمردان گفت: این پروژه علاوه بر تمرکز بر حفاظت از منابع طبیعی و تنوع زیستی تالابهای هامون، بر طراحی یک مدل توسعه یکپارچه در راستای دستیابی به شرایط بهتر زندگی و رفاه ساکنین منطقه نیز متمرکز شده است. در این پروژه جوامع محلی نیز در تلاشهای توسعهای نظیر حمایت از شرکتهای کوچک برای افزایش تاب آوری و انعطاف پذیری مشارکت خواهند کرد.
زراعت چوب؛ اصلیترین منبع تأمین نیازهای چوبی کشور
مجری طرح ملی زراعت چوب سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با بیان اینکه طرح زراعت چوب از طرحهای مشارکتی این سازمان است و در سنوات گذشته بهخاطر امکان بهرهبرداری از جنگلهای طبیعی و تأمین چوب از رویشگاههای جنگلی کشور، کمتر مورد استقبال بخش خصوصی و صاحبان صنایع قرار میگرفته، از توسعه و گسترش زراعت چوب در کشور خبر داد و افزود: با تصویب قانون ممنوعیت بهرهبرداری چوبی از جنگلها، اکنون زراعت چوب یکی از اصلیترین منابع تأمین نیازهای چوبی کشور به شمار میرود.
کامران پورمقدم اظهار کرد: در چند سال اخیر قیمت مناسب چوب زراعی انگیزه لازم را در سرمایهگذاران بخش خصوصی و زارعین برای توسعه زراعت چوب در کشور افزایش داده و از سویی دیگر در قانون برنامه ششم توسعه دولت مکلف شد تا تسهیلات لازم را جهت توسعه زراعت چوب در سطح ۷۵ هزار هکتار و واردات مواد اولیه صنایع مرتبط با چوب (سلولزی) را در اختیار صاحبان صنایع و کشاورزان طرف قرارداد قرار دهد.
وی تصریح کرد: سازمان جنگلها با هدف ایجاد تحرک و جهش مناسب در اجرای طرح زراعت چوب در سال ۱۳۹۹ سطحی معادل ۳۰ هزار هکتار را برای اجرای این طرح با مشارکت بخش خصوصی هدف گذاری کرده است، این در حالی است که برای اجرای این طرح هیچگونه اعتبار هزینهای و اجرایی در ردیفهای بودجهای کشور در نظر گرفته نشد و این طرح در قالب فعالیتهای ترویجی و مشارکتی و یا اعطای تسهیلات بانکی به اجرا درآمده است.
مجری طرح ملی زراعت چوب سازمان جنگلها گفت: برای اجرای طرح توسعه زراعت چوب در سال گذشته تعداد ۲۶ میلیون و ۸۹۳ هزار اصله نهال از گونههای مناسب برای زراعت چوب در نظر گرفته شد که از این میزان تعداد ۸۹۷۱۰۰۰ اصله به صورت دولتی و تعداد ۶۷۰۹۰۰۰ اصله به صورت مشارکتی با سرمایهگذاری صاحبان صنایع چوب و یا بخش خصوصی در نهالستانهای دولتی و تعداد ۱۱ میلیون و ۲۱۳ هزار اصله در نهالستانهای بخش خصوصی تولید شد.
نظر شما